14 Μαρτίου 2017

ΚΕΡΔΑΕΙ Ο ΑΛΕΞΗΣ! Το χειρότερο τρίμηνο για τις τράπεζες από το καλοκαίρι του 2015

Του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Τα άσχημα νέα για τις τράπεζες συνεχίζονται, με τη χρηματοδότηση από τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας (ELA) της ΤτΕ να αυξάνεται τον Φεβρουάριο. Πρόκειται για μία ακόμη άκρως αρνητική εξέλιξη που προστίθεται στα απογοητευτικά στοιχεία για τις καταθέσεις και στην αύξηση των «κόκκινων» δανείων, αποδεικνύοντας ότι το πρώτο τρίμηνο του 2017 είναι το χειρότερο που έχουν βιώσει οι ελληνικές τράπεζες από το καλοκαίρι του 2015.

Ο κλοιός σφίγγει ασφυκτικά κάτι που υποδεικνύουν και οι εκτιμήσεις ανώτερων τραπεζικών παραγόντων, σύμφωνα με τις οποίες, η περαιτέρω ενίσχυση της αβεβαιότητας θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε πιο αυστηρούς κεφαλαιακούς περιορισμούς.

Οι ίδιοι προειδοποιούν ότι η αύξηση του ELA τον Φεβρουάριο θα μπορούσε να σηματοδοτεί την αρχή αντιστροφής της τάσης που καταγράφηκε στο β’ εξάμηνο του 2016, όταν ο ELA είχε φθίνουσα πορεία λόγω του βελτιωμένου κλίματος και τα capital controls είχαν εισέλθει σε τροχιά σταδιακής και σταθερής χαλάρωσης.   Σημειώνεται ότι για την κρισιμότητα της κατάστασης είναι ενήμερη η κυβέρνηση, τόσο από τις συχνές προειδοποιήσεις του διοικητή της ΤτΕ, όσο και από το προεδρείο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, με τους τραπεζίτες να περιγράφουν τη ζοφερή εικόνα του πρώτου διμήνου του έτους.

Τραπεζικά στελέχη επισημαίνουν πως ανάλογες συνθήκες υπήρξαν και στους πρώτους μήνες του 2016, επίσης λόγω των καθυστερήσεων στην πρώτη αξιολόγηση, όμως τότε δεν είχαν καθοριστεί οι στόχοι για τα «κόκκινα» δάνεια, ενώ δεν ήταν τόσο ορατός ο κίνδυνος μίας νέας, τέταρτης στη σειρά ανακεφαλαιοποίησης. Σήμερα, επίσης, τα κακά μαντάτα δεν περιορίζονται στις τράπεζες. Τα χειρότερα των εκτιμήσεων στοιχεία για το ΑΕΠ, η δραματική κατάσταση στο μέτωπο της ανεργίας (για 29,6% πραγματική ανεργία κάνει λόγο η ΓΣΕΕ) και η… σταθερή δημιουργία ληξιπρόθεσμων οφειλών, δείχνουν ότι η οικονομία μπαίνει εκ νέου σε περιπέτειες.

Την ίδια ώρα, η επίσκεψη της επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, Daniele Nouy, στην Αθήνα ανεβάζει το θερμόμετρο, καθώς οι καθυστερήσεις στην αξιολόγηση απειλούν με εκτροχιασμό το σχέδιο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs).

Νέο «καμπανάκι από τον ELA

Στην αρχή, οι αναφορές σε εκτιμήσεις για τις αρνητικές επιπτώσεις σε καταθέσεις,  «κόκκινα» δάνεια και capital controls μοιάζουν με σενάρια καταστροφολογίας. Στη συνέχεια, ωστόσο, και όσο οι συνθήκες επιδεινώνονται και αυτό γίνεται αντιληπτό παντού στην πραγματική οικονομία, έρχονται τα επίσημα στοιχεία να γίνουν οι… χειρότερες «Κασσάνδρες».

Μετά την πρόσφατη αναφορά του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννη Στουρνάρα στη μείωση των καταθέσεων και στην αύξηση των «κόκκινων» δανείων στον πρώτο μήνα του έτους, ήρθαν τα στοιχεία για τον έκτακτο μηχανισμό παροχής ρευστότητας (ELA) της ΤτΕ να δώσουν μία ακόμη ένδειξη της επιδείνωσης των συνθηκών.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία, η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών μέσω του ELA αυξήθηκε κατά 300 εκατ. ευρώ ή 0,7% τον Φεβρουάριο, σε σύγκριση με τον Ιανουάριο, αποδεικνύοντας το δυσμενές περιβάλλον των δύο πρώτων μηνών στο οποίο όχι μόνο έχουν αναφερθεί επανειλημμένα ανώτερα τραπεζικά στελέχη άλλα έχουν ενημερώσει και την κυβέρνηση.

Σημειώνεται ότι η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες λόγω της αβεβαιότητας, οι οποίες αντανακλώνται στην μείωση των καταθέσεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι στα τέλη Ιανουαρίου οι τράπεζες είχαν καταφέρει να περιορίσουν την έκθεσή τους στον ELA στα 42,8 δισ. ευρώ από τα 43,7 δισ. ευρώ.

Μετά από σχεδόν 4 μήνες διαπραγματεύσεων με τους δανειστές και διαδοχικών παρατάσεων στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, η κατάσταση είναι πλέον οριακή για τις τράπεζες. Σύμφωνα με πληροφορίες του liberal.gr, τόσο οι δυσμενείς συνθήκες, όσο και η ανάγκη άμεσης αλλαγής κλίματος θα βρεθούν στο επίκεντρο των μηνυμάτων που θα στείλουν οι τραπεζικές διοικήσεις όταν ανακοινώσουν τα αποτελέσματα για το 2016.

Η «αυτοψία» του SSM

Οι διοικήσεις των τραπεζών θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν όλα τα φλέγοντα ζητήματα με την επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM) της ΕΚΤ, Daniele Nouy, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Γαλλίδας στην Αθήνα σήμερα και αύριο. Στη συνέχεια, τα διοικητικά στελέχη των συστημικών τραπεζών θα έχουν διαδοχικές επαφές με στελέχη του SSM για πιο τεχνικά ζητήματα, με στόχο την επιτάχυνση της ενεργής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), όταν νομοθετηθούν τα απαραίτητα εργαλεία, όπως ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και η ασυλία των στελεχών που υπογράφουν αναδιαρθρώσεις δανείων από ποινικές ευθύνες.

Μπορεί η επίσκεψη της κ. Nouy να είναι προγραμματισμένη, στο πλαίσιο των ετήσιων επαφών για την τραπεζική εποπτεία, όμως δεν θεωρείται ιδιαίτερα… εθιμοτυπική, από τη στιγμή που συμπίπτει με τον πρώτο «έλεγχο προόδου» του 2017 για τους στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων.

Με το πρώτο τρίμηνο να φτάνει στο τέλος του, οι τράπεζες γνωρίζουν ότι δεν αποκλείεται να εμφανίσουν αποκλίσεις από τους στόχους. Γνωρίζουν, επίσης, ότι δεν έχουν στη διάθεσή τους όλα τα απαραίτητα εργαλεία και γι’ αυτό το λόγο, η κ. Nouy αναμένεται να ασκήσει τις σχετικές πιέσεις προς την κυβέρνηση.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Mario Draghi τονίζει σε κάθε ευκαιρία ότι θα πρέπει να προχωρήσουν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις στις χώρες που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά μη εξυπηρετούμενων δανείων, τόσο ως προς την ενεργητική τους διαχείριση, όσο και για τη δημιουργία μίας λειτουργικής αγοράς «κόκκινων» δανείων.

Η συγκυρία, μάλιστα, είναι σημαντική καθώς στη Φρανκφούρτη βρίσκεται στη φάση της επεξεργασίας το τελικό πανευρωπαϊκό πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών για την αντιμετώπιση των NPEs.

http://www.liberal.gr/arthro/122431/oikonomia/2017/to-cheirotero-trimino-gia-tis-trapezes-apo-to-kalokairi-tou-2015.html