Γράφει: Ιωάννης Αναστασάκης (*) Αντιπτέραρχος (Ι)εαΗ άφιξη του προέδρου της Τουρκίας κου Ταγίπ Ερντογάν, τράβηξε τα φώτα της επικαιρότητας, ρίχνοντας προσωρινά στο μισοσκόταδο το θέμα της πώλησης των πυρομαχικών από την Ελλάδα προς τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία.
Και όμως, ακόμα και αν δεν περιλαμβάνεται στην ατζέντα των συνομιλιών της επίσκεψης, το θέμα πώλησης πλεοναζόντων πυρομαχικών συνδέει τις δύο χώρες. Ας εξετάσουμε τη σχέση αυτή.
Σύμφωνα από μία έρευνα που πραγματοποίησε το «Δίκτυο Ερευνητικών Αναφορών των Βαλκανίων» σε συνεργασία με το «Πρόγραμμα Αναφορών για το Οργανωμένο Έγκλημα και τη Διαφθορά», η Τουρκία μαζί με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, αγόρασαν το σύνολο σχεδόν των πλεοναζόντων αποθεμάτων από τις χώρες της πρώην Ανατολικής Ευρώπης αλλά και τις χώρες των Βαλκανίων, όπως Σερβία, Κροατία, Βουλγαρία και άλλες. Τα στρατιωτικά αυτά υλικά χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο της Συρίας και της Υεμένης.
Ειδικά τα στρατιωτικά υλικά που προορίζονται για τη Συρία συγκεντρώνονται στην Τουρκία σε μία μυστική βάση στα σύνορα με τη Συρία που αποκαλείται Military Operation Center (MOC).
Συγκεκριμένα από το χειμώνα του 2012 μέχρι τα μέσα του 2016 οι χώρες που αγοράζουν πολεμικό υλικό, διέθεσαν τεράστια ποσά για να απορροφήσουν τα αποθέματα πολεμικού υλικού από τις περιοχές που προαναφέρθηκαν, περιλαμβανομένων των Βαλκανίων, εκτός της Ελλάδας αρχικά.
Συγκεκριμένα η Σαουδική Αραβία διέθεσε 806 εκατομμύρια ευρώ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα 135 εκατομμύρια ευρώ και η Τουρκία 87 εκατομμύρια ευρώ.
Από τα αποδεικτικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τον ΟΗΕ και τις εθνικές αναφορές για εξαγωγή στρατιωτικού υλικού, προκύπτει ότι συγκεκριμένα είδη δεν χρησιμοποιούνται στο οπλοστάσιο των χωρών που τα αγόρασαν.
Επίσης από τις σχετικές έρευνες και την ανάλυση των συγκεντρωθέντων πληροφοριών προκύπτει ότι τα στρατιωτικά υλικά αυτά χρησιμοποιήθηκαν στη Συρία, την Υεμένη και τη Λιβύη.
Από βίντεο και φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν, καθώς και από τους κωδικούς που είναι χτυπημένοι επάνω στα στρατιωτικά αυτά υλικά, έχει αναγνωριστεί ότι χρησιμοποιούνται από ισλαμιστικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένου του ISIS, καθώς και σουνίτες στην Υεμένη.
Οι μεσίτες όπλων (brokers) έχουν δραστηριοποιηθεί για να εξασφαλίσουν προς πώληση νέες ποσότητες στρατιωτικού εξοπλισμού, ακόμα και από την Ουκρανία (Ukraine) και την Λευκορωσία (Belarus).
Ανάμεσα στα αποδεικτικά υλικά που συγκεντρώθηκαν από τους ερευνητές, περιλαμβάνονται και Πιστοποιητικά Τελικού Χρήστη (ΠΤΧ) που έχουν εκδοθεί από τη Σαουδική Αραβία. Αυτά τα ΠΤΧ έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο.
Εμπειρογνώμονες, ειδικευμένοι στον έλεγχο εξαγωγής στρατιωτικού υλικού, έχουν δηλώσει ότι πρόκειται για παραβίαση των εθνικών και Ευρωπαϊκών νόμων, αλλά και παραβίαση της Συνθήκης πώλησης Όπλων (ΑΤΤ).
Επισημαίνουν όμως ότι δεν έχουν εφαρμοστεί διεθνώς συγκεκριμένα μέτρα τιμωρίας των χωρών που κάνουν τις παραβιάσεις. Επί του θέματος αξίζει να επισημανθεί ότι από τις χώρες της ΕΕ πρώτη η Ολλανδία τον Μάρτιο 2016 επέβαλε μονομερώς εμπάργκο πώλησης στρατιωτικού υλικού προς τη Σαουδική Αραβία, για ανθρωπιστικούς λόγους λόγω της γενοκτονίας που συμβαίνει στην Υεμένη.
Στην Ελλάδα τώρα, ο μεσάζων κύριος Βασίλης Παπαδόπουλος, δήλωσε σε εκπομπές ότι χάλασε δουλειά αξίας 700 εκατομμυρίων με το πλεονάζον υλικό από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Το ποσό αυτό είναι τεράστιο, αν αληθεύει, ειδικά μάλιστα εάν συγκριθεί με τα 806 εκατομμύρια που διέθεσε η Σαουδική Αραβία από το 2012 έως το 2016, δηλαδή μέσα σε 4,5 χρόνια.
Είναι τόσο τεράστιο που εύλογα εγείρει το ερώτημα μήπως το ΥΠΕΘΑ ξεπουλάει τα «πάντα;» μέσω του μεσάζοντα και μάλιστα με «προφορικές» … διακρατικές …
Συμφωνίες, γεγονός που είναι παγκόσμια πρωτιά; Είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί μόλις ο ηγέτης της Τουρκίας που εξοπλίζεται στρατιωτικά με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, ολοκληρώσει την επίσκεψή του στη χώρα μας.
(*)Ο αντιπτέραρχος (Ι)εα Ιωάννης Αναστασάκης υπηρέτησε επί σειρά ετών σε θέσεις ευθύνης της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ), ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Πολυεθνικού Οργανισμού Wassenaar Arrangement (WA), που διεθνώς νομοθετεί για τον έλεγχο εξαγωγής συμβατικών αμυντικών υλικών. Επίσης έχει συγγράψει βιβλίο με τίτλο: «Ασύμμετρες Απειλές & Ελεγχόμενα Υλικά – Ενημερωτικός Οδηγός για τις Υπηρεσίες Αδειοδότησης και Ελέγχου».
Σήμερα δραστηριοποιείται στο Περιφερειακό Παρατηρητήριο: Ασφάλεια για την Οικονομική Ανάπτυξη - Regional Observatory: Security for Economic Development (ROSED)
(Pool of experts on Eastern Mediterranean & Middle East)