Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ πανηγυρίζει για υπέρβαση έναντι των στόχων του Κρατικού Προϋπολογισμού το 2016. Μόνο που έτσι που τα έχει κάνει η κυβέρνηση κανείς δεν ξέρει ποιοι είναι οι στόχοι! Και αν η ίδια η κυβέρνηση δεν ξέρει τους στόχους, δηλαδή τον πήχη που πρέπει να περάσει, πως πανηγυρίζει;
Συγκεκριμένα, κάθε μήνα δημοσιεύεται το Δελτίο Εκτέλεσης Κρατικού Προϋπολογισμού (ΔΕΚΠ) με τα προσωρινά και οριστικά στοιχεία αντίστοιχα του προηγούμενου μήνα. Σε αυτό φαίνεται αν ο Κρατικός Προϋπολογισμός εκτελείται όπως έχει ψηφισθεί ή αν, αντίθετα, υστερεί ή υπερβαίνει τους στόχους του. Κάθε Φθινόπωρο, όταν κατατίθεται ο Προϋπολογισμός του επόμενου έτους, προσαρμόζονται οι στόχοι του τρέχοντος έτους στις νεότερες εκτιμήσεις. Πάντα αυτό δημιουργεί μια μικρή αναστάτωση σε όσους παρακολουθούν την Εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού είτε για λόγους επαγγελματικούς (π.χ. ακαδημαϊκή κοινότητα, ερευνητές, δημοσιογράφοι), είτε για ενημέρωση, δηλαδή για οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο πολίτη. Αλλά αυτή η αρχική «σύγχυση» αντιμετωπίζεται με μια απλή διασταύρωση και αντιπαραβολή των στοιχείων της Εισηγητικής Έκθεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού και του εκάστοτε Μηνιαίου ΔΕΚΠ. Φέτος δεν συμβαίνει αυτό, καθώς οι στόχοι της Εισηγητικής Έκθεσης είναι διαφορετικοί από τους στόχους του ΔΕΚΠ!
Σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2016 (ΔΕΚΠ Νοέμβριος 2016, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση), παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του Κρατικού Προϋπολογισμού 2.055 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου του Προϋπολογισμού 2016 για έλλειμμα 1.852 εκατ. ευρώ στο 11μηνο. Το πρωτογενές αποτέλεσμα (έσοδα-δαπάνες, πλην τόκων) διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 7.449 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3.553 εκατ. ευρώ. Υπερδιπλάσιο δηλαδή! Σίγουρα η υπέρβαση έναντι του στόχου είναι εκπληκτική. Σε μεγάλο βαθμό αυτή η υπέρβαση έναντι του στόχου είναι εικονική, καθώς οφείλεται στην εσωτερική στάση πληρωμών που εκτοξεύει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Κράτους προς τους Ιδιώτες (6,3 δις ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου 2016) και στην υπερφορολόγηση, όπως αποδεικνύει η συνεχής αύξηση των φορολογικών οφειλών των ιδιωτών στην Εφορία (92,3 δις ευρώ τον Οκτώβριο ή πάνω από 50% του ΑΕΠ).
Η κυβέρνηση βέβαια ισχυρίζεται ότι ακόμη και αν συνυπολογιστεί η υπερφορολόγηση και η εκτόξευση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της, υπερβαίνει το στόχο. Όμως, είναι «σωστός» ο στόχος; Εδώ η επιστήμη και η κοινή λογική σηκώνουν τα χέρια ψηλά. Για τους εξής λόγους:
1ον. Ο ταμειακός στόχος για το ισοζύγιο του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2016, σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση ανέρχεται σε έλλειμμα 5.288 εκατ. ευρώ. Όμως, στο ΔΕΚΠ Νοεμβρίου 2016 εμφανίζεται ως στόχος έλλειμμα ύψους 3.617 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, ο ταμειακός στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα στην Εισηγητική Έκθεση ανέρχεται σε πλεόνασμα 312 εκατ. ευρώ. Όμως, το ΔΕΚΠ Νοεμβρίου 2016 εμφανίζει ως στόχο πλεόνασμα ύψους 1.983 εκατ. ευρώ. Διαπιστώνεται λοιπόν, μια «μικρή» απόκλιση 1,7 δις ευρώ ή 1% του ΑΕΠ περίπου!
2ον. Τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού για το έτος 2016 σύμφωνα με την Εισηγητική Έκθεση, ανέρχονται σε 48.103 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, στο ΔΕΚΠ Νοεμβρίου 2016 ο στόχος καθαρών εσόδων ανέρχεται σε 47.976 εκατ. ευρώ. Και εδώ απόκλιση ύψους 127 εκατ. ευρώ (Διάγραμμα 1).
Διάγραμμα 1
3ον. Οι δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού για το 2016 σύμφωνα με την ΕΕ ανέρχονται σε 51.017 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, στο ΔΕΚΠ Νοεμβρίου 2016 ο στόχος δαπανών ανέρχεται σε 49.220 εκατ. ευρώ. Δηλαδή, κρατηθείτε, απόκλιση ύψους 1.797 εκατ. ευρώ (Διάγραμμα 2)!
Διάγραμμα 2
- Πόθεν αυτές οι αποκλίσεις;
- Τι αξία έχει η κυβερνητική θριαμβολογία για «υπέρβαση έναντι των στόχων», όταν οι στόχοι αλλάζουν κατά το δοκούν;
- Πως μπορεί να είναι κανείς σίγουρος για υπέρβαση έναντι του στόχου 2016 της τάξης 0,5% του ΑΕΠ όπως εκτιμά η κυβέρνηση στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2017 που μόλις ψηφίστηκε;
Για αυτό, σε μια χώρα που έχει υποφέρει πολύ από τη ρετσινιά των «Greek Statistics» επιβάλλεται πλήρης διαφάνεια. Έτσι, καλό είναι όλα τα έσοδα και οι δαπάνες να εμφανίζονται στο σύνολό τους στο Μηνιαίο Δελτίο Εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού. Χωρίς «φτιασιδώματα» εσόδων και δαπανών «κάτω από τη γραμμή» (below the line). Τυχόν δε προσαρμογές μεταξύ των υποτομέων της Γενικής Κυβέρνησης (Κράτος, Νομικά Πρόσωπα, Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης, ΟΤΑ) να εμφανίζονται στο δελτίο με τα Μηνιαία Στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των μεταβολών στις ληξιπρόθεσμες οφειλές της Γενικής Κυβέρνησης προς τους Ιδιώτες. Διαφάνεια και Λογοδοσία πάνε μαζί στη Δημοκρατία.
* Η κα Θεανώ Καρποδίνη είναι Ειδικός Συνεργάτης και ο κ. Στέλιος Πέτσας Σύμβουλος Δημοσιονομικής Πολιτικής του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κ. Μητσοτάκη