30 Δεκεμβρίου 2016

Εκατοντάδες Μωμόγεροι στην πλ. Αριστοτέλους -Κάνουν φασαρία για να ξορκίσουν το κακό [εικόνες]

Αυτοσχέδιοι θίασοι, μεταμφιεσμένοι, χτυπώντας κουδούνες και χορεύοντας δίνουν ραντεβού από τις 13:30 το Σάββατο παραμονή πρωτοχρονιάς στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη.
Ντυμένοι με προβιές, κουδούνες και νταούλια, ή παραδοσιακές φορεσιές, δίνουν ευχές και κάνουν φασαρία για να ξορκίσουν το κακό.

Πρωταγωνιστές του «θιάσου» είναι τρεις, ο γέρος Κιτί Γοτσά, η νύφη και ο «αράπης».
Ο γέρος είναι η χρονιά που φεύγει. Η αλλαγή του χρόνου και η αναγέννηση συμβολίζεται με τη νύφη η οποία φλερτάρει με τον νέο χρόνο που είναι ο «αράπης».


Στο δρώμενο παρακολουθούμε εναλλάξ την απαγωγή της νύφης, μια από τον «αράπη» μια από τον γέρο Κιτί Γοτσά.

Σε κάθε ομάδα έχουμε επιπλέον και 12 χορευτές. Οι 12 χορευτές συμβολίζουν τους δώδεκα μήνες του χρόνου, ενώ η νεαρή νύφη είναι σύμβολο της γονιμότητας και της βλάστησης, της υγείας και μακροβιότητας.


Οι Μωμόγεροι γυρίζουν σε παρέες στους δρόμους των χωριών, χορεύουν και τραγουδούν τα κάλαντα και άλλους ευχετικούς στίχους, προσδοκώντας τύχη για τη νέα χρονιά.
Όταν δύο παρέες μωμόγερων συναντηθούν, κάνουν ψευτοπόλεμο μεταξύ τους, ώσπου η μία ομάδα να νικήσει και η άλλη να δηλώσει υποταγή.


Το Σάββατο στις 13:00 και μέχρι το απόγευμα εκατοντάδες Μωμόγεροι θα συναντηθούν στην πλατεία Αριστοτέλους για να «παίξουν» και να ανταλλάξουν ευχές με το κοινό.

Έθιμο του Δωδεκαημέρου, που χάνεται στα βάθη των αιώνων, με τη ρίζα του να φτάνει έως και την αρχαιότητα και τον Θεό Διόνυσο, το οποίο διατηρείται και συνεχίζεται κυρίως από τους, ποντιακής καταγωγής, κατοίκους χωριών και περιοχών της Μακεδονίας.
Ο Μώμος αναφέρεται στη Θεογονία του Ησιόδου ως ο Θεός του Γέλιου και της σάτιρας, η προσωποποίηση της μομφής και της κατηγορίας και η λατρεία του τελείται από τους ιερείς του, που λέγονται Μωμόγεροι.


Το έθιμο είναι διαδεδομένο σε οκτώ χωριά της ευρύτερης περιοχής της Κοζάνης, των οποίων οι περισσότεροι κάτοικοι είναι απόγονοι Ποντίων προσφύγων.

Οι Μωμόγεροι εντάχθηκαν στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO, μαζί με τη Μεσογειακή Δίαιτα, την Παραδοσιακή Μαστιχοκαλλιέργεια στη Χίο, καθώς και την Τηνιακή Μαρμαροτεχνία.