Ο κανόνας ορίζει (απλοϊκά) ότι "το κακό χρήμα, διώχνει το καλό". Δηλαδή, όταν κυκλοφορούν ταυτόχρονα δύο διαφορετικά νομίσματα, στον ίδιο οικονομικό χώρο, αυτό με την μικρότερη αξία εκτοπίζει (αργά αλλά σίγουρα) το πιο ισχυρό. Πράγμα το οποίο είναι απόλυτα φυσιολογικό να συμβεί. Διότι, ορθολογικά κινούμενοι, οι χρήστες των δύο νομισμάτων θα αποταμιεύσουν/διακρατήσουν αυτό με την μεγαλύτερη αξία, ενώ θα χρησιμοποιήσουν για τις συναλλαγές τους, εκείνο με την μικρότερη. Αποσύροντάς το σιγά, σιγά από την κυκλοφορία...
Σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης, έχουν ακουστεί/προταθεί διάφορες λύσεις, στηριγμένες στην κυκλοφορία παράλληλου νομίσματος. Και έχουν (ευτυχώς) απορριφθεί πανηγυρικά.
Η αλήθεια πάντως είναι ότι, θεωρητικά και υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις, η κυκλοφορία παράλληλου νομίσματος θα μπορούσε να προσφέρει διεξόδους για ένα ευκολότερο ξεπέρασμα της (οικονομικής και μόνο) κρίσης. Εάν μπορούσε να σχεδιασθεί και να εφαρμοστεί το κατάλληλο μείγμα οικονομικής και νομισματικής πολιτικής για το παράλληλο νόμισμα, τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν λίγο πιο εύκολα (ΜΟΝΟ λίγο).
Κατάλληλα επίπεδα επιτοκίων, προσεκτική επιλογή των επιτρεπτών σε παράλληλο νόμισμα συναλλαγών, εξαιρετικά αυστηρός και προσεκτικός έλεγχος στην έκδοση και τη χρήση του, αποκλεισμός της πιθανότητας δημιουργίας μαύρης αγοράς ανταλλαγής με το ευρώ και πολλά άλλα, θα μπορούσαν να προσφέρουν ανάσες στα πιο ευάλωτα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας.
Όμως θα απαιτούνταν, εξαιρετικές ικανότητες στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της λύσης. Από ανθρώπους εξαιρετικά έμπειρους, ικανούς και με επίπεδα γνώσεων σε πολλαπλούς τομείς, πολύ ανώτερα του μέσου όρου. Δηλαδή, θα έπρεπε να βρεθεί μία Dream Team διακυβέρνησης. Πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, στην Ελλάδα των τελευταίων εννέα χρόνων. Σκεφτείτε μόνο, πόσο σοβαρές δυσκολίες αντιμετωπίζονται στο να βρεθεί ικανός Διευθύνων Σύμβουλος για μία συστημική τράπεζα ή το ίδιο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας...
Αλλά ακόμη και τότε, οι κίνδυνοι θα ήταν εξαιρετικά μεγάλοι. Ένα σοβαρό λάθος και μόνο, θα αρκούσε για να επέλθει το Grexit και η καταστροφή.
Μια τέτοιου τύπου λύση, με τη δημιουργία ενός παράλληλου συστήματος πληρωμών με παράλληλο "ηλεκτρονικό νόμισμα", είχε ετοιμάσει ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, το Α’ Εξάμηνο του 2015. Η λύση αυτή ήταν, οπωσδήποτε, σε γνώση του Αλέξη Τσίπρα. Άσχετα με τα όσα λέγονται και δηλώνονται κατά καιρούς. Όλα όσα χρειάζονται για να σχεδιασθεί και να υλοποιηθεί μία τέτοια λύση, δεν μπορούν να γίνουν χωρίς έγκριση από το ανώτατο επίπεδο. Όχι στην Ελλάδα, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το "Τι θέλει ο Μεγάλος;"...
Όπως όλοι γνωρίζουμε, το καλοκαίρι του 2015, ο κύριος Τσίπρας ήταν παντοδύναμος πολιτικά. Ειδικά μετά το 62% του "Όχι" στο δημοψήφισμα, μπορούσε να κάνει ό,τι ήθελε. Κυριολεκτικά. Σκεφτείτε μόνο ότι προκήρυξε νέες εκλογές και τις κέρδισε. Και μάλιστα με πολύ μεγάλη διαφορά. Παρότι είχε υπογράψει τρίτο Μνημόνιο, είχε κλείσει τις τράπεζες για 20 ημέρες και είχαν επιβληθεί αυστηρότατα capital controls...
Ο Αλέξης Τσίπρας είναι πλήρως ενημερωμένος και γνωρίζει καλά όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με το παράλληλο νόμισμα, το πώς αυτό θα μπορούσε να διώξει το ευρώ κ.λπ. Αφενός διότι, σίγουρα, τον έχει ενημερώσει το (πρώην) asset του αλλά και επειδή έχει δίπλα του αρκετούς οικονομολόγους οι οποίοι γνωρίζουν το θέμα (Τσακαλώτος, Χουλιαράκης, Λιάκος κ.ά.). Αφετέρου γιατί, σύστημα κυκλοφορίας παράλληλου νομίσματος, ισχύει στην αγαπημένη του Κούβα (βαίνει προς κατάργηση).
Ενώ λοιπόν, θα μπορούσε να πείσει, "να πουλήσει" αν θέλετε (και μάλλον εύκολα, εκείνη την εποχή), τη χρησιμότητα ενός παράλληλου στο ευρώ νομίσματος, ξέροντας που αυτό θα οδηγούσε, δεν το έκανε! Ενώ θα μπορούσε, ταυτόχρονα με την κυβίστηση εκείνης της νύχτας της 12ης προς την 13ηΙουλίου και την αποδοχή της συμφωνίας, να ενεργοποιήσει το σχέδιο Βαρουφάκη, δεν το έπραξε! Ενώ είχε κάθε δυνατότητα να "διολισθήσει" τη χώρα στο Grexit, κρατώντας την εντός του ευρώ για όσο θεωρούσε αναγκαίο, δεν έκανε το βήμα!
Αν είχε ποτέ, έστω και στην άκρη του μυαλού του την πιθανότητα να οδηγήσει τη χώρα στο Grexit, αυτή ήταν η μεγάλη ευκαιρία του. Έγκριση για να κυκλοφορήσει παράλληλο στο ευρώ νόμισμα, μια χώρα δεν χρειάζεται. Αλλά ακόμη και αν χρειαζόταν, οι εταίροι δύσκολα θα αρνούνταν. Μια τέτοια κίνηση, θα τους έλυνε τα χέρια και θα τους γλύτωνε από πολλούς μπελάδες (λιγότερα δάνεια, λιγότερα μέτρα κ.λπ.).
Ούτε θα χρειαζόταν να αποσχιστεί το ένα τρίτο της Κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε να πάει σε νέες εκλογές, ούτε θα συναντούσε ιδιαίτερες αντιδράσεις εκτός του μπλοκ του 40% των "Μένουμε Ευρώπη". Το οποίο όμως, είχε πρόσφατα "κατατροπώσει" στο δημοψήφισμα. Για ποιον λόγο λοιπόν, δεν εκμεταλλεύτηκε αυτήν την ευκαιρία;
Μόνη λογική εξήγηση που υπάρχει, είναι ότι κάτι τέτοιο, δεν ήταν ποτέ στις προθέσεις του. Τις δικές του ή του κόμματός του. Γι’ αυτό και θεωρώ πως δεν υπάρχει στο Μαξίμου, ένα κρυφό και καταχθόνιο σχέδιο επιστροφής στη δραχμή, τη μνα ή τον Φοίνικα..
"Είσαι δηλαδή, σίγουρος ότι οι καθυστερήσεις και όλα τα παλαβά που παρακολουθούμε να συμβαίνουν, δεν στοχεύουν στο να βγάλουν την Ελλάδα από την Ενωμένη Ευρώπη; Ότι δεν θα επιχειρηθεί κάποιου είδους ακραία ρήξη;"
Προς Θεού, ΟΧΙ! Ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποδείξει έμπρακτα, ότι είναι εξαιρετικά απρόβλεπτος και αλλάζει πιο γρήγορα γνώμη, απ’ όσο χρειάζεται ο... Λούκυ Λουκ για να πυροβολήσει... τη σκιά του. Επομένως, τίποτα δεν μπορεί ν’ αποκλειστεί.
Από την άλλη πλευρά όμως, δεν είναι δυνατόν να αγνοηθούν τα γεγονότα και η πραγματικότητα. Αυτά δείχνουν ότι είχε την καλύτερη δυνατή ευκαιρία, για να οδηγήσει τη χώρα εκτός ευρώ. Και μάλιστα χωρίς ιδιαίτερες αντιστάσεις. Ώστε κατόπιν, να εγκαθιδρύσει καθεστώς τύπου Βενεζουέλας ή Κούβας κ.λπ. Παρ’ όλα αυτά, την άφησε να περάσει, εντελώς ανεκμετάλλευτη. Αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο, δεν μπορεί και δεν πρέπει, να περάσει απαρατήρητο. Και το οποίο δίνει ελάχιστες πιθανότητες ύπαρξης, στην (όποια) "συνωμοσία για το Grexit". Χωρίς όμως, απαραίτητα, να την οδηγεί και στην πλήρη ανυπαρξία...
Πέτρος Λάζος
petros.lazos@capital.gr
Twitter: @Marketelf
Facebook: Peter Lazos
Σ.Σ. "Το ότι η νέα δραχμή θα υποτιμηθεί δεν σημαίνει ότι θα υποτιμηθούν οι καταθέσεις και οι μισθοί, είπε ο κ. Λαπαβίτσας." Αυτός ο τύπος, διδάσκει Οικονομικά σε νέα παιδιά, (θέλει να) περνιέται για οικονομολόγος και βρίσκει ακροατήριο να αποδέχεται την ασχετοσύνη του. Μνημόνια έως την αιωνιότητα, μπας και συνέλθουμε...