20 Απριλίου 2017

Πυροβολώντας τα πόδια του

Το Μέγαρο Μαξίμου και το γενικότερο πρωθυπουργικό περιβάλλον, εμφανίζονται να έχουν εκπλαγεί δυσάρεστα από τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, για τα δημοσιονομικά μεγέθη της Ελλάδας.

Την ίδια ώρα βέβαια, κυβερνητικοί κύκλοι "χαιρετίζουν" την θετική αναθεώρηση των προβλέψεων του Ταμείου, για τα πρωτογενή πλεονάσματα που μπορεί να επιτύχει η Ελλάδα! Δημιουργώντας έτσι, τον απόλυτο ορισμό του παραλόγου...

Αφενός διότι δεν μπορεί κάποιος να αποδέχεται ορισμένες μόνο εκτιμήσεις για την πορεία μίας (της όποιας) οικονομίας, αφετέρου δε επειδή οι προβλέψεις αυτές, προσδιορίζουν το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 στο 2% του Α.Ε.Π. Γεγονός το οποίο, σε απλά λόγια, σημαίνει ότι τα προβλεπόμενα δημοσιονομικά μεγέθη του 2018, παρουσιάζονται ελλειμματικά κατά 1,5% του Α.Ε.Π. Δηλαδή θα χρειαστούν επιπλέον μέτρα ύψους €2,5 δισ., για το συγκεκριμένο έτος, μιας και ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος βρίσκεται στο 3,5% του Α.Ε.Π. Και για το 2018, δεν συζητείται καν, η αλλαγή του...

Το μέγαρο Μαξίμου προσπάθησε να πείσει (μέσω non paper, φυσικά) ότι δεν τίθεται ζήτημα επιπλέον μέτρων για το συγκεκριμένο έτος. Διότι, λέει, ισχύει και θα ενεργοποιηθεί ο "αυτόματος μηχανισμός δημοσιονομικής προσαρμογής", ο γνωστός μας κόφτης. Τα πράγματα όμως, δεν λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ο κόφτης ενεργοποιείται, εφόσον δεν έχουν επιτευχθεί οι δημοσιονομικοί στόχοι της προηγούμενης χρονιάς. Ώστε να καταστεί δυνατόν, να επιτευχθούν αυτοί του έτους κατά το οποίο ενεργοποιείται. Δηλαδή, στην περίπτωσή μας, ο κόφτης θα εφαρμοστεί ώστε να μην υπάρξουν αστοχίες το 2019, εάν και εφόσον θα έχουν υπάρξει το 2018...

Όταν όμως προβλέπεται εκ των προτέρων κάποια υστέρηση από τους στόχους, όπως συμβαίνει εδώ, η προσπάθεια για την κάλυψη αυτής της υστέρησης, πρέπει να υλοποιηθεί άμεσα. Στην περίπτωσή μας δηλαδή, θα ζητηθεί να εφαρμοστούν επιπλέον μέτρα, από την αρχή του 2018. Κατά πάσα πιθανότητα, αυτά τα μέτρα θα ζητηθούν στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης, το επόμενο φθινόπωρο. Μιας και τα μεγέθη στα οποία έχει στηριχθεί το Ταμείο, είναι προσωρινά και ανεπίσημα. Όπως εξήγησε στην συνέντευξη Τύπου, ο Διευθυντής Δημοσιονομικών Υποθέσεων του Ταμείου Vitor Gaspar, προήλθαν από το Ελληνικό υπουργείο οικονομικών, χωρίς επικύρωση από ΕΛΣΤΑΤ και Eurostat. Τα επίσημα στοιχεία ανακοινώνονται αύριο Παρασκευή, 21 Απριλίου. Δεν αναμένεται να διαφέρουν σημαντικά, πάντως…

Όταν ζητηθούν τα μέτρα, η κυβέρνηση θα έχει δύο επιλογές:

Α. Να προτείνει κάποια νέα μέτρα (φόρους;) τα οποία θα εφαρμοσθούν μόνο για το 2018 ή

Β. Να εφαρμόσει τα δημοσιονομικά μέτρα 2019-2020 (περικοπές συντάξεων, μείωση αφορολόγητου) που συμφωνήθηκε στην Μάλτα να ψηφισθούν ως προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης, έναν χρόνο νωρίτερα. Από το 2018. Κάτι το οποίο καταστρέφει τον πολιτικό σχεδιασμό του Μαξίμου, συθέμελα…

Επί του πρακτέου όμως, υφίσταται μόνο η δεύτερη επιλογή. Είτε αρέσει στην κυβέρνηση, είτε όχι. Αφενός διότι θα θεωρηθεί εντελώς παράλογο να εφαρμοστούν μέτρα εφάπαξ για ένα έτος (είναι απίθανο να γίνουν αποδεκτές τέτοιου είδους προτάσεις από την Τρόικα) και αφετέρου, επειδή το Δ.Ν.Τ. βλέπει (σωστά) τα μέτρα της διετίας 19-20 περισσότερο ως μεταρρυθμιστικά, παρά σαν εισπρακτικά.

Το δημοσιονομικό κενό στις εκτιμήσεις του Δ.Ν.Τ. (αλλά και άλλων διεθνών φορέων) της επόμενης χρονιάς, εμφανίζεται λόγω της υστέρησης που παρουσίασε η Ελληνική οικονομία, κατά το 2016. Δεν λαμβάνουν δε υπόψη τους, τις επιδόσεις της στο πρώτο τρίμηνο του 2017. Επιδόσεις που αναμένεται να είναι από κακές έως πολύ κακές. Πράγμα που σημαίνει ότι είναι εξαιρετικά πιθανό, να έχουν αναθεωρηθεί οι εκτιμήσεις προς το αρκετά χειρότερο, όταν ζητηθεί η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού. Δηλαδή, τα μέτρα που θα ζητηθούν τότε, θα μπορούσαν να ξεπερνούν αρκετά τα €2,7 δις…

Οι παραπάνω δημοσιονομικές αστοχίες, προέρχονται καθαρά από την αβεβαιότητα και το κλίμα πολιτικής αστάθειας που δημιουργήσαν (και ακόμη εξακολουθούν να δημιουργούν) οι καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της πρώτης και της δεύτερης αξιολόγησης. Δηλαδή από την στρατηγική που ακολουθεί πιστά ο Αλέξης Τσίπρας, από τον Αύγουστο του 2015 και ύστερα.

Αυτή η στρατηγική, λακωνικά μπορεί να χαρακτηριστεί με τον τίτλο: "Αυτοπυροβολώντας και τα δυο του πόδια". Μοναδικό ερωτηματικό που απομένει, είναι το εάν έχει αντιληφθεί ο ίδιος, τι ακριβώς κάνει. Διότι, αν δεν το έχει καταλάβει, τα πράγματα μπορούν να γίνουν πολύ χειρότερα. Εξαιρετικάπολύ χειρότερα…

Πέτρος Λάζος

petros.lazos@capital.gr

Twitter: @Marketelf

Facebook: Peter Lazos