Περίπου 2,5 δισ. ευρώ θα μπουν στα ταμεία του Δημοσίου τα επόμενα 35 έτη από τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου, το οποίο θα αντικαταστήσει το «Νίκος Καζαντζάκης».Το μεγαλύτερο μέρος των μελλοντικών εσόδων, ύψους 1,22 δισ. ευρώ, θα προκύψει από την είσπραξη μερισμάτων και διανομών της εταιρείας «Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης Α.Ε.» (ΔΑΗΚ), η οποία θα αναλάβει την κατασκευή και τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου.
Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, από την έναρξη της λειτουργίας, σε περίπου 5 έτη από τώρα, έως και τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης, το Δημόσιο το οποίο συμμετέχει με ποσοστό 45,9% στη ΔΑΗΚ, θα εισπράξει 1,03 δισ. ευρώ από τη φορολογία των κερδών της εταιρείας. Στα κρατικά ταμεία θα καταλήξουν άλλα 250 εκατομμύρια ευρώ από τους φόρους που θα πληρώσουν οι ιδιώτες μέτοχοι επί των μερισμάτων που θα λάβουν.
Οι ιδιώτες μέτοχοι, η ΤΕΡΝΑ Α.Ε. μαζί με τον ινδικό όμιλο GMR Airports Limited, θα διατηρήσουν ποσοστό 54,1% στη ΔΑΗΚ και θα αναλάβουν να υλοποιήσουν το έργο του νέου αεροδρομίου, το οποίο μαζί με τις μελέτες θα έχει κόστος ύψους 520 εκατομμυρίων ευρώ.
Το όφελος για το Δημόσιο αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σημαντικό και μετά τη λήξη της περιόδου παραχώρησης, όταν προβλέπεται η επιστροφή του αεροδρομίου στο κράτος. Εκτιμάται πως η αξία της σημαντικής αυτής υποδομής θα ανέρχεται τότε σε 3,7 δισ. ευρώ.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Υποδομών, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή τη Δευτέρα, προβλέπει πως η περίοδος παραχώρησης μπορεί να παραταθεί για χρονικό διάστημα έως και 10 έτη. Το σενάριο αυτό μπορεί να υλοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που απαιτηθούν πρόσθετες επενδύσεις κατά τα τελευταία 10 χρόνια πριν από τη λήξη της παραχώρησης και η ΔΑΗΚ αποδείξει ότι ο υπολειπόμενος χρόνος δεν αρκεί για την ανάκτηση ή την αποπληρωμή των απαιτούμενων κεφαλαίων. Στην περίπτωση αυτή το Δημόσιο και η ΔΑΗΚ αρχίζουν μη δεσμευτικές διαπραγματεύσεις για να διερευνήσουν τους όρους παράτασης.
Η έναρξη υλοποίησης του μεγαλύτερου έργου που θα γίνει στην Κρήτη θα δημιουργήσει περίπου 1.500 νέες θέσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της περιόδου κατασκευής, ενώ όταν λειτουργήσει το αεροδρόμιο οι θέσεις άμεσης και έμμεσης απασχόλησης θα ανέλθουν σε περισσότερες από 30.000.
Τα δημόσια έσοδα θα αυξηθούν ακόμα περισσότερο από τη λειτουργία του νέου αεροδρομίου, δεδομένου πως η σύμβαση παραχώρησης προβλέπει την καταβολή αντισταθμιστικού ανταλλάγματος ύψους 2% επί των συνολικών εσόδων της ΔΑΗΚ στους ΟΤΑ της περιοχής. Η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους εκτιμά πως το αντισταθμιστικό αντάλλαγμα θα ανέλθει σε 115 εκατομμύρια ευρώ.
Κατά την περίοδο μελετών-κατασκευών, η οποία υπολογίζεται να ανέλθει σε περίπου 5 χρόνια, και μέχρι να λάβει άδεια λειτουργίας το αεροδρόμιο, η ΔΑΗΚ θα εισπράττει το 65% επί του Τέλους Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αεροδρομίων (ΤΕΑΑ), εφόσον η επιβατική κίνηση στο «Νίκος Καζαντζάκης» δεν υπερβεί τα 6,4 εκατομμύρια. Το ποσό που θα εισπραχθεί θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη δαπανών που σχετίζονται με τη μελέτη και την κατασκευή του αεροδρομίου.
Εάν η επιβατική κίνηση υπερβεί τα 6,4 εκατομμύρια, το Δημόσιο θα εισπράττει το 100% του ΤΕΑΑ. Τώρα το ΤΕΑΑ ανέρχεται σε 12 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας το ΤΕΑΑ αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 18 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη.
Τα υπόλοιπα κεφάλαια που θα απαιτηθούν για τις μελέτες και την κατασκευή του αεροδρομίου θα εξασφαλιστούν από τους ιδιώτες μετόχους, οι οποίοι θα πραγματοποιήσουν δεσμευτική επένδυση ύψους 211,5 εκατομμυρίων ευρώ. Η συμβολή του Δημοσίου θα ανέλθει σε 180 εκατομμύρια ευρώ.
Η ΔΑΗΚ θα έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημιώσεις από το Δημόσιο, σε περίπτωση που καταργηθεί η στρατιωτική χρήση του αεροδρομίου της Σούδας, εάν επεκταθεί ή αναβαθμιστεί το αεροδρόμιο της Σητείας, ή εάν το Δημόσιο χρηματοδοτήσει τη δημιουργία νέου πολιτικού αεροδρομίου στην Κρήτη.
Εάν η ΔΑΗΚ δεν τηρήσει τις 6 τμηματικές προθεσμίες, οι οποίες προβλέπουν πως μέσα σε 54 μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης παραχώρησης πρέπει να ξεκινήσει τη δοκιμαστική λειτουργία των εγκαταστάσεων του αεροδρομίου, κινδυνεύει με επιβολή ποινικών ρητρών οι οποίες μπορεί να ανέλθουν έως και σε 50 εκατομμύρια ευρώ.
Η ΔΑΗΚ θα πρέπει να παραδώσει στο Δημόσιο και τον Ανεξάρτητο Μηχανικό το χρονοδιάγραμμα μεταφοράς των εγκαταστάσεων από το «Νίκος Καζαντζάκης» στο Καστέλι μέσα σε διάστημα 36 μηνών από την έναρξη της παραχώρησης.
Αχιλλέας Τόπας
economistas.gr