Η αναφορά του Γερμανού Προέδρου στον αφανισμό των Εβραίων της Θεσσαλονίκης σε στρατόπεδα εξόντωσης από το εργοτάξιο του Μουσείου Ολοκαυτώματος την Τρίτη προκάλεσε αίσθηση.
«Όποιος στέκεται εδώ και μιλάει ως Γερμανός Ομοσπονδιακός Πρόεδρος είναι γεμάτος ντροπή. Συγχρόνως, η μνήμη δεν μπορεί να είναι ζήτημα μόνο στα λόγια, αλλά πρέπει να αναζητά να γίνεται πράξη για τις μελλοντικές γενιές».
Με αυτά το λόγια ο Γερμανός Πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ περιέγραψε τα συναισθήματα που προκαλεί σε έναν σύγχρονο Γερμανό Πρόεδρο, η επίσκεψη σε ένα σημείο με τόσο βαρύ ιστορικό φορτίο και μάλιστα δίπλα στην Ελληνίδα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αλλά και δίπλα σε δυο γυναίκες που κατάφεραν να επιζήσουν από το Ολοκαύτωμα και απογόνων τους. Ο λόγος για το εργοτάξιο του υπό ανέγερση Μουσείου Ολοκαυτώματος της Θεσσαλονίκης, στη χρηματοδότηση του οποίου συμμετέχει και η Γερμανία.
Όπως ανέφερε μιλώντας σε δημοσιογράφους από την Ελλάδα και τη Γερμανία πρόκειται για τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό, «από όπου ξεκίνησε ο εκτοπισμός αμέτρητων Εβραίων. Τους μάζευαν εδώ από τη Θεσσαλονίκη και άλλα μέρη της βόρειας Ελλάδας και τους έστελναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης στην ανατολική Ευρώπη».
Για τον ίδιο, ο πόνος των εβραϊκών οικογενειών που έχουν απομείνει στην πόλη, του είναι γνωστός από τις παλαιότερες επισκέψεις στη Θεσσαλονίκη, ενώ μάλιστα όπως είπε εδώ και χρόνια βρισκόταν σε επαφές με εκπροσώπους της Ισραηλιτικής Κοινότητας. Η ιδέα για το Μουσείο του Ολοκαυτώματος, στην μνήμη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης και όλης της Ελλάδας, με γερμανική συμμετοχή ήταν έτσι αναπόφευκτη αλλά και επιβεβλημένη.
Απαντώντας σε ερώτηση της DW για τα μηνύματα που θέλει να στείλει ως Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας σε μια δύσκολη περίοδο για την Ευρώπη, όπου παρατηρείται άνοδος του αντισημιτισμού, της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ σχολίασε: «Ένα τέτοιο μουσείο, όπως το τη Μουσείο Ολοκαυτώματος στη Θεσσαλονίκη, θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ως αποστολή για την υπεράσπιση της δημοκρατίας στους καιρούς μας».
Να γίνουν γνωστά τα ναζιστικά εγκλήματα σε κάθε χωριό
Αυτό που προκαλεί ακόμη πάντως εύλογες απορίες είναι γιατί τα ναζιστικά εγκλήματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα είναι ακόμη εν πολλοίς άγνωστα σε μεγάλη μερίδα των Γερμανών. Για τον Γερμανό Πρόεδρο είναι στόχος του να κάνει γνωστές όλες τις πτυχές της ναζιστικής φρίκης, από τις μεγάλες πόλεις και τα δεινά που προκάλεσαν εκεί μέχρι το τελευταίο μαρτυρικό χωριό, όπως το Μαρτσαμπότο στην Ιταλία και η Κάνδανος που θα επισκεφθεί την Πέμπτη στην Κρήτη. Για τον ίδιο, η διάσωση της ζωντανής ιστορικής μνήμης και στους μικρούς τόπους, είναι σημαντική. Αυτό αποτελεί και έναν συνειδητό στόχος της προεδρίας του, σαν μια παρακαταθήκη που θέλει να αφήσει στις επόμενες γενιές.
«Τους αξίζει να τιμηθούν» ανέφερε χαρακτηριστικά για να «μείνουν στην μνήμη». Όταν πρόκειται για τη μνήμη, όπως πρόσθεσε, «δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με αριθμούς. Πίσω από τους αριθμούς βρίσκονται πρόσωπα, ονόματα, μοίρες και συγγενείς, οι οποίοι ως δεύτερη και τρίτη γενιά φέρουν ακόμη τον πόνο των παππούδων τους, όπως λέει».
Το φιλόδοξο Μουσείο Ολοκαυτώματος βρίσκεται ακόμη σε εμβρυικό στάδιο υλοποίησης, εντούτοις στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί ως το 2027. Η Γερμανία εισφέρει περί τα δέκα εκατομμύρια ευρώ για την υλοποίησή του και 18 εκατομμύρια η Ελλάδα. Στη χρηματοδότηση συμμετέχει επίσης το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος καθώς το Ίδρυμα Genesis Prize του Άλμπερτ Μπουρλά, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη.
Για τα εγκαίνια του Μουσείου πάντως ο Γερμανός Πρόεδρος θέλησε να προσφέρει και το πρώτο δώρο, ένα λεύκωμα με φωτογραφίες Ρωμανιωτών, των Εβραίων των Ιωαννίνων που αφανίστηκαν επίσης από τους ναζί. Συμβολικά φύτεψε και μια ροδιά μαζί με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο εργοτάξιο. Πλέον η φιλία των δύο χωρών είναι και συμβολικά ανθηρή, έχει οικοδομηθεί πάνω σε δύσκολα αλλά σταθερά θεμέλια.
Πολιτικές συναντήσεις στην Αθήνα
Το πρωί της Τετάρτης ο Γερμανός Πρόεδρος θα συναντήσει τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου. Στην ατζέντα αναμένεται να βρεθεί το μεταναστευτικό, η αναγνώριση του βάρους που σηκώνει η Ελλάδα στη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων και η ανάγκη συνεργασίας με τη Γερμανία, τα ναζιστικά εγκλήματα της Βέρμαχτ στην Ελλάδα αλλά και έπαινοι για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Για τον Γερμανό Πρόεδρο, η Ελλάδα έκανε θυσίες, εφάρμοσε σκληρά μεταρρυθμιστικά προγράμματα και σήμερα αξίζει να της αναγνωριστεί όλη αυτή η προσπάθεια. Ακόμη θα συναντήσει και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο Προεδρικό Μέγαρο και αύριο βράδυ είναι προγραμματισμένο δείπνο στην προεδρία.
Πηγή: Deutsche Welle