Σελίδες

27 Ιουλίου 2025

Τουρκία – Βρετανία: Το deal για τα Eurofighter και τι σημαίνει για την Ελλάδα


Τι αναφέρει στο skai.gr ο Κωνσταντίνος Φίλης για την αεροπορική ισορροπία, τις γεωπολιτικές προεκτάσεις, καθώς και για τα «ανταλλάγματα» του αύριο

Του Στέφανου Νικολαΐδη

Σε μια συμφωνία που αλλάζει το τοπίο της αεροπορικής ισχύος στην περιοχή και ανοίγει νέα κεφάλαια στη γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, η Τουρκία και το Ηνωμένο Βασίλειο υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για την προμήθεια μαχητικών Eurofighter Typhoon.

Πρόκειται για ένα βήμα που ενισχύει τον εξοπλισμό της Τουρκίας, αλλά και επιβεβαιώνει τον ρόλο του Λονδίνου ως αυτόνομου πλέον γεωπολιτικού παίκτη μετά το Brexit.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η συμφωνία φαίνεται να αφορά 40 αεροσκάφη, εκ των οποίων ένα μέρος πιθανόν να είναι μεταχειρισμένο, ώστε η παράδοση να ξεκινήσει πιο άμεσα. Το τίμημα υπολογίζεται σε περίπου 5 δισ. ευρώ, ενώ ένα επιπλέον σημείο-κλειδί είναι η εκκρεμότητα με τα πυραυλικά συστήματα Meteor, που απαιτούν έγκριση από τη Γαλλία.

Κωνσταντίνος Φίλης: «Η Ελλάδα διατηρεί την αεροπορική της υπεροχή»

Μιλώντας στο skai.gr, ο Κωνσταντίνος Φίλης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Αμερικάνικο Κολλέγιο, ξεκαθαρίζει ότι η εξέλιξη αυτή δεν συνιστά απειλή άμεσης ανατροπής της αεροπορικής ισορροπίας στο Αιγαίο.

«Δεν αλλάζει κάτι σε σχέση με τα Eurofighter, αν δει κανείς και τους χρόνους. Τα Eurofighter θα έρθουν στην Τουρκία όταν θα έρχονται και τα F-35 στην Ελλάδα – πάνω-κάτω. Επομένως, η χώρα μας θα διατηρήσει την αεροπορική της υπεροχή».

Ωστόσο, ο ίδιος επισημαίνει πως πρόκειται για ένα σημαντικό πρώτο βήμα στρατηγικής φύσης.

«Είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αγοράζει ευρωπαϊκά αεροπλάνα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, ειδικά μετά το Brexit. Υπάρχει μια ειδικού τύπου σχέση μεταξύ Λονδίνου και Άγκυρας που πρέπει να μας προβληματίσει».

Η νέα τριγωνική σχέση: Βρετανία – Τουρκία – Ευρώπη

Ο κ. Φίλης εστιάζει στον ρόλο του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο αναζητά στρατηγική επανασύνδεση με την Ευρώπη μετά το Brexit, παίζοντας μεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία.

Όπως λέει:

«Το Ηνωμένο Βασίλειο δίνει πρόσβαση σε μια Τουρκία που έχει ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις και ένα ευρύ δίκτυο πληροφοριών. Από την άλλη, η ίδια η Ευρώπη βρίσκεται σε φάση επανατοποθέτησης, λόγω της σχετικής αποστασιοποίησης των ΗΠΑ».

Αυτό δίνει στην Άγκυρα ουσιαστικά νέα γεωπολιτικά «παράθυρα» για να εμφανίζεται ως προβλέψιμος σύμμαχος, την ώρα που υπογείως διατηρεί αναθεωρητικές φιλοδοξίες.
Ο ρόλος της ελληνικής διπλωματίας και το ζήτημα του casus belli

Όπως εξηγεί ο Κωνσταντίνος Φίλης, το κλειδί για την Ελλάδα είναι να διατηρήσει την ψυχραιμία της, να επενδύσει στις σταθερές της συμμαχίες (ΗΠΑ, Γαλλία, Ισραήλ, Αίγυπτο) και να εκμεταλλευτεί τις θεσμικές ευκαιρίες που έχει κερδίσει, όπως στο SAFE (το ευρωπαϊκό ταμείο για την κοινή αμυντική πολιτική).

«Η συμμετοχή της Τουρκίας στο SAFE απαιτεί ομοφωνία. Εμείς έχουμε βάλει σαφή όρο: να άρει η Τουρκία το casus belli. Αυτό είναι επίτευγμα της ελληνικής διπλωματίας. Αν το κάνει η Τουρκία, θα είναι μετά από παζάρι, πιθανότατα όχι με την ΕΕ, αλλά διμερώς με την Ελλάδα».

Η Τουρκία «μετριοπαθής»... αλλά με άλλο στόχο

Παράλληλα, ο κ. Φίλης περιγράφει την τρέχουσα τουρκική στάση ως προσχηματική «καλή θέληση».

«Η Τουρκία εμφανίζεται να θέλει "ήρεμα νερά" στο Αιγαίο, να χαμηλώνει τόνους. Αλλά αυτό εντάσσεται σε μια τακτική, ώστε να κρύψει τον πραγματικό της στόχο, που είναι ο αναθεωρητισμός. Η εικόνα "λογικής" Τουρκίας είναι μέρος της στρατηγικής της».

Συνοψίζοντας, μάλιστα, τη θέση της Τουρκίας στα μάτια των εταίρων της ΕΕ, απαριθμεί τα 4 βασικά πλεονεκτήματα που της αναγνωρίζονται:
  • Ισχυρή αμυντική βιομηχανία
  • Πελατολόγιο εξαγωγών οπλικών συστημάτων
  • Δίκτυο πωλήσεων ακόμη και στην Αφρική
  • Ανοιχτή γραμμή με τη Βρετανία και πλέον και με Eurofighter στο τραπέζι
Συμπέρασμα

Η συμφωνία Τουρκίας – Βρετανίας για τα Eurofighter δεν προκαλεί ανατροπή ισορροπιών, αλλά αναδεικνύει τις εξελίξεις σε νέο επίπεδο.

Η γείτονος χώρα χτίζει δίκτυα μέσα στην Ευρώπη μέσω του ΗΒ, ενώ η Ελλάδα καλείται να διατηρήσει την υπεροχή της και να ενεργοποιήσει τα διπλωματικά της αντανακλαστικά.

Σε κάθε περίπτωση, η ουσία δεν είναι πόσα μαχητικά αποκτά η Τουρκία, αλλά τι διπλωματικά ανταλλάγματα θα διεκδικήσει για να δείξει… καλό πρόσωπο.

Πηγή: skai.gr