Σελίδες

23 Νοεμβρίου 2025

Πρετεντέρης: Κοινή πολιτική λογική


Στην Ευρώπη αν κανένα κόμμα δεν έχει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία μετά τις εκλογές, τότε συμπράττει με άλλα κόμματα ώστε να κυβερνηθεί η χώρα.

Υποθέτω πως αν ερωτηθεί και ο τελευταίος κάτοικος αυτής της χώρας, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας έως τον πολίτη της διπλανής πόρτας, για τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις, θα απαντήσει ότι δεν γνωρίζει δύο πράγματα.

Πρώτον, αν η ΝΔ θα πάρει αυτοδυναμία στις εκλογές.

Δεύτερον, τι θα συμβεί αν δεν πάρει αυτοδυναμία.

Αυτονόητες απορίες. Μόνο οι κάτοικοι του Αλφα Κενταύρου μπορούν να τις προσπερνούν με ελαφριά καρδιά.

Αλλά επειδή ελάχιστοι κάτοικοι του Αλφα Κενταύρου κυκλοφορούν ανάμεσά μας, υποθέτω ότι μπορούμε κι εμείς να αγνοήσουμε την αδιαφορία τους.

Παραδόξως ένα τέτοιο ερώτημα δεν θα βασάνιζε τους πολίτες καμίας άλλης ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Λογικό. Εκεί, αν κανένα κόμμα δεν έχει αυτοδύναμη κοινοβουλευτική πλειοψηφία μετά τις εκλογές, τότε συμπράττει με άλλα κόμματα ώστε να κυβερνηθεί η χώρα.

Αυτονόητα πράγματα. Που καθίστανται αδιανόητα στην Ελλάδα επειδή κανένα κόμμα δεν θέλει να συνεργαστεί με κανένα άλλο – τουλάχιστον κατά δήλωση των ιδίων…

Δεν φταίει σε αυτό η έλλειψη συναίνεσης. Φταίει η απουσία κοινής πολιτικής λογικής.

Που στην προκειμένη περίπτωση προσδιορίζεται από το αξίωμα πως αν η ΝΔ δεν έχει αυτοδυναμία κι αν δεν βγαίνουν οι αριθμοί για κάποια κοινοβουλευτική πλειοψηφία απέναντί της, τότε μετεκλογικά μπορεί να προκύψει μόνο μια κυβερνητική συνεργασία που θα περιλαμβάνει και τη ΝΔ.

Αλλος δρόμος δεν φαίνεται να υπάρχει. Και γι’ αυτό άλλωστε στις άλλες ευρωπαϊκές δημοκρατίες δεν τον αναζητούν χωρίς λόγο. Τον περπατούν όταν προκύψει η ανάγκη του.

Αποτελεί περίπου μηχανισμό ασφαλείας της πολιτικής σταθερότητας, έναν μηχανισμό ενσωματωμένο στην ίδια τη λογική της δημοκρατίας.

Επαναλαμβάνω πως δεν είναι ζήτημα συναίνεσης. Συναίνεση μπορεί να υπάρξει για ένα νομοσχέδιο ή μια πολιτική ή κάποιον διορισμό Προέδρου Ανεξάρτητης Αρχής.

Και φυσικά μια δημοκρατία χρειάζεται (και) τη συναίνεση, (και) την ηπιότητα για να λειτουργήσει. Οι αγριοφωνάρες ξεκουφαίνουν. Κυρίως όμως της είναι απαραίτητη η γήινη πολιτική λογική.

Πού προσκρούει στα καθ’ ημάς; Επειδή δεν πιστεύω σε «εθνικά ελαττώματα», μου φαίνεται προτιμότερη η ερμηνεία ενός βαθιά ριζωμένου αναχρονισμού που κρατάει καθηλωμένη τη χώρα.

Για την ακρίβεια, την περιχαρακώνει στο μπόι και τις δυνατότητες των πρωταγωνιστών του πολιτικού συστήματος.

Τόσο μπορούν… Και γι’ αυτό δεν καλλιεργούν κοινή συστημική συνείδηση. Ηταν η μεγάλη έλλειψη και το μεγάλο δίδαγμα από την καταστροφή της προηγούμενης δεκαετίας.

Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω αν το πολιτικό σύστημα την απέκτησε. Σίγουρα πάντως δεν το δείχνει. Και όπως αντιλαμβάνομαι, πολλοί εκφράζουν την ίδια αμφιβολία.

Αλλά «Κυριακή, κοντή γιορτή». Είμαι βέβαιος ότι σύντομα θα κληθεί να το αποδείξει.

Γιάννης Πρετεντέρης
ΤΟ ΒΗΜΑ