Το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας ξεκαθάρισε πως δεν τίθεται θέμα για την ασφάλεια του δαπέδου του μνημείου
Ανησυχία έχει προκαλέσει η εικόνα ενός γερανοφόρου φορτηγού στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας, καθώς φωτογραφίες δείχνουν το όχημα να βρίσκεται στο δάπεδο του ναού, σταθμευμένο σε προσωρινές προστατευτικές πλάκες, καθώς και ένα όχημα κοντά στη λεγόμενη Αυτοκρατορική Πύλη, την κύρια τελετουργική είσοδο του μνημείου Οι εικόνες, που δημοσιοποιήθηκαν ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημιουργούν ερωτήματα για το κατά πόσο προστατεύεται επαρκώς το ιδιαίτερα ευαίσθητο δάπεδο του μνημείου κατά τη διάρκεια των εργασιών συντήρησης.
Το θέμα που παρουσίασε η Turkyie Today προκάλεσε δημόσια συζήτηση, με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας να εκδίδει επίσημη ανακοίνωση, απαντώντας στις ανησυχίες. Σε προγενέστερη τοποθέτησή του, ο υπουργός Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ είχε τονίσει ότι οι εργασίες ενίσχυσης προχωρούν χωρίς να παρακωλύεται η λατρεία, περιγράφοντας την Αγία Σοφία ως «1.486 ετών» και σημειώνοντας ότι η κύρια κόγχη και ο κεντρικός τρούλος εισέρχονται «στην ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη διαδικασία αποκατάστασης της ιστορίας τους», με στόχο τη μεγαλύτερη αντοχή σε σεισμούς και τη διατήρηση του αυθεντικού χαρακτήρα του μνημείου.
Παρά την παρουσία προσωρινών προστατευτικών πάνελ κάτω από τους τροχούς του γερανοφόρου οχήματος, ειδικοί επεσήμαναν ότι το σύστημα που φαίνεται στις φωτογραφίες μοιάζει απλό, με επίπεδες πλάκες που δεν διασφαλίζουν πλήρη κατανομή του φορτίου. Σύμφωνα με επιστημονική εκτίμηση που δημοσιεύθηκε ανώνυμα, το δάπεδο της Αγίας Σοφίας δεν αποτελεί ενιαία στρώση, αλλά περιλαμβάνει μωσαϊκά, αρχαίες λίθινες πλάκες και σε ορισμένα σημεία κενά που θυμίζουν υποκείμενους θαλάμους. Η συγκέντρωση μεγάλων φορτίων ή οι κραδασμοί από βαριά οχήματα ενδέχεται, όπως σημειώνεται, να μεταφέρουν τάσεις σε αυτά τα στρώματα, προκαλώντας πιθανή φθορά με την πάροδο του χρόνου.
Ειδικοί υπενθυμίζουν ότι σε τέτοια μνημεία απαιτείται η χρήση πιο σύνθετων συστημάτων κατανομής φορτίου, με παχύτερα, αλληλοσυνδεόμενα προστατευτικά πάνελ, συνδυαστικά με δοκούς ή χαλύβδινες πλάκες που διαχέουν το βάρος σε ευρύτερη επιφάνεια.
Μετά τον δημόσιο διάλογο που προέκυψε, η Γενική Διεύθυνση Βακουφιών, που είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των θρησκευτικών ιδρυμάτων, έδωσε στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για τις μεθόδους προστασίας που εφαρμόζονται. Σύμφωνα με το υπουργείο, πριν από την είσοδο των οχημάτων πραγματοποιήθηκαν στατικές μελέτες φορτίου, ταξινόμηση εδάφους και μετρήσεις φέρουσας ικανότητας, που έδειξαν ότι το υποκείμενο δάπεδο μπορεί να αντέξει έως 25 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο. Για πρόσθετη ασφάλεια, κατασκευάστηκε προσωρινή πλατφόρμα ικανή να φέρει έως 30 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο.
Η ανακοίνωση αναφέρει ότι το βαρύτερο όχημα που θα χρησιμοποιηθεί, περίπου 45 τόνων, μεταφέρει στην πραγματικότητα φορτίο μόλις 6 τόνων ανά τετραγωνικό μέτρο στο δάπεδο, χάρη στο ειδικό σύστημα κατανομής βάρους.
Το θέμα που παρουσίασε η Turkyie Today προκάλεσε δημόσια συζήτηση, με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας να εκδίδει επίσημη ανακοίνωση, απαντώντας στις ανησυχίες. Σε προγενέστερη τοποθέτησή του, ο υπουργός Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ είχε τονίσει ότι οι εργασίες ενίσχυσης προχωρούν χωρίς να παρακωλύεται η λατρεία, περιγράφοντας την Αγία Σοφία ως «1.486 ετών» και σημειώνοντας ότι η κύρια κόγχη και ο κεντρικός τρούλος εισέρχονται «στην ευρύτερη και πιο ολοκληρωμένη διαδικασία αποκατάστασης της ιστορίας τους», με στόχο τη μεγαλύτερη αντοχή σε σεισμούς και τη διατήρηση του αυθεντικού χαρακτήρα του μνημείου.
Παρά την παρουσία προσωρινών προστατευτικών πάνελ κάτω από τους τροχούς του γερανοφόρου οχήματος, ειδικοί επεσήμαναν ότι το σύστημα που φαίνεται στις φωτογραφίες μοιάζει απλό, με επίπεδες πλάκες που δεν διασφαλίζουν πλήρη κατανομή του φορτίου. Σύμφωνα με επιστημονική εκτίμηση που δημοσιεύθηκε ανώνυμα, το δάπεδο της Αγίας Σοφίας δεν αποτελεί ενιαία στρώση, αλλά περιλαμβάνει μωσαϊκά, αρχαίες λίθινες πλάκες και σε ορισμένα σημεία κενά που θυμίζουν υποκείμενους θαλάμους. Η συγκέντρωση μεγάλων φορτίων ή οι κραδασμοί από βαριά οχήματα ενδέχεται, όπως σημειώνεται, να μεταφέρουν τάσεις σε αυτά τα στρώματα, προκαλώντας πιθανή φθορά με την πάροδο του χρόνου.
Ειδικοί υπενθυμίζουν ότι σε τέτοια μνημεία απαιτείται η χρήση πιο σύνθετων συστημάτων κατανομής φορτίου, με παχύτερα, αλληλοσυνδεόμενα προστατευτικά πάνελ, συνδυαστικά με δοκούς ή χαλύβδινες πλάκες που διαχέουν το βάρος σε ευρύτερη επιφάνεια.
Μετά τον δημόσιο διάλογο που προέκυψε, η Γενική Διεύθυνση Βακουφιών, που είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση των θρησκευτικών ιδρυμάτων, έδωσε στη δημοσιότητα αναλυτικά στοιχεία για τις μεθόδους προστασίας που εφαρμόζονται. Σύμφωνα με το υπουργείο, πριν από την είσοδο των οχημάτων πραγματοποιήθηκαν στατικές μελέτες φορτίου, ταξινόμηση εδάφους και μετρήσεις φέρουσας ικανότητας, που έδειξαν ότι το υποκείμενο δάπεδο μπορεί να αντέξει έως 25 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο. Για πρόσθετη ασφάλεια, κατασκευάστηκε προσωρινή πλατφόρμα ικανή να φέρει έως 30 τόνους ανά τετραγωνικό μέτρο.
Η ανακοίνωση αναφέρει ότι το βαρύτερο όχημα που θα χρησιμοποιηθεί, περίπου 45 τόνων, μεταφέρει στην πραγματικότητα φορτίο μόλις 6 τόνων ανά τετραγωνικό μέτρο στο δάπεδο, χάρη στο ειδικό σύστημα κατανομής βάρους.