Και με την έγκριση του Ελληνικού Κοινοβουλίου, η κινεζική εταιρεία «Cosco» αναλαμβάνει την ευθύνη της αναδιοργάνωσης των υπηρεσιών του μεγαλύτερου λιμένος της Ελλάδας, με τη ρητή υποχρέωση να φέρει στον Πειραιά σημαντικότατου όγκου φορτίο, που δεν υπήρχε μέχρι πρότινος.
Ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Παπαληγούρας, μιλώντας πριν μια εβδομάδα στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του Ν/Σ «Κύρωση της Σύμβασης Παραχώρησης των Λιμενικών Εγκαταστάσεων των Προβλητών ΙΙ και ΙΙΙ του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων της Ο.Λ.Π. Α.Ε. και ρύθμιση συναφών θεμάτων», είπε τα εξής διαφωτιστικά:
«Κυρίες και Kύριοι Συνάδελφοι,
...
- το 95% του παγκοσμίου εμπορίου διακινείται δια θαλάσσης και το 80% της αξίας του διακινείται με εμπορευματοκιβώτια.
- Ειδικότερα, και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, η διακίνηση των αγαθών με εμπορευματοκιβώτια παγκοσμίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών υπερτριπλασιάστηκε. Σύμφωνα δε, με άλλες μελέτες προβλέπεται ότι κατά την επόμενη δεκαετία στη Μεσόγειο, που αποτελεί τον ζωτικό χώρο του λιμένος του Πειραιά, η διακίνηση θα συνεχίσει να αυξάνεται περαιτέρω, παρά τη διεθνή οικονομική κρίση.
- Είναι αυτονόητο ότι οι διεθνείς λιμένες και οι λιμένες που έχουν κομβική γεωγραφική θέση, πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτό το νέο δυναμικό περιβάλλον των θαλάσσιων μεταφορών.
...
Με αυτά τα δεδομένα, τα λιμάνια παγκόσμια ελέγχονται σήμερα από ελάχιστους - μόλις 6 ή 7 -, Παγκόσμιους Λιμενικούς Διαχειριστές, οι οποίοι λειτουργούν τερματικούς σταθμούς ή λιμάνια, πετυχαίνοντας οικονομίες κλίμακας και ταυτόχρονα ελέγχουν πλοία, φορτία και εμπορικές διαδρομές.
Αυτοί οι ελάχιστοι τον αριθμό Λιμενικοί Διαχειριστές, διακινώντας το 70% των εμπορευματοκιβωτίων στην Ευρώπη και το 40% παγκοσμίως, ρυθμίζουν αποφασιστικά πλέον τη μεταφορά του φορτίου και κυρίως την κατευθύνουν στα λιμάνια ελέγχου τους.
Σε αυτούς ανήκουν τόσο αμιγώς λιμενικοί διαχειριστές, όσο και εταιρείες που διαθέτουν εκτός από διαχείριση λιμένων και διαχείριση πλοίων, όπως η Cosco.
Ειδικότερα η Cosco, στην οποία το Κινέζικο Κράτος συμμετέχει πλειοψηφικά, με τις θυγατρικές της εταιρείες διαχειρίζεται λιμάνια, πλοία και φορτία, λειτουργώντας 23 τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων σε διάφορα λιμάνια, διαθέτοντας 143 δικά της πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων συνολικής χωρητικότητας περίπου 490.000 TEU -η μονάδα μέτρησης των εμπορευματοκιβωτίων-, διαχειριζόμενη συνολικά 624 πλοία και κατατασσόμενη 6η μεγαλύτερη εταιρεία του χώρου παγκοσμίως.
Η στρατηγική της Κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, ήταν - και είναι- η προσέλκυση τέτοιων παγκόσμιων λιμενικών διαχειριστών για την ανάπτυξη των δύο μεγαλύτερων λιμένων της χώρας.
...
Τη σημασία της συμφωνίας αυτής θέλησε σημειολογικά να τονίσει η παρουσία του Κινέζου Προέδρου Hu Jintao (Χού Ζιντάο), για πρώτη φορά ιστορικά στην χώρα μας, κατά την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης τον Νοέμβριο του 2008. Μήτρα της στρατηγικής αυτής συνεργασίας αποτέλεσε το Πρωτόκολλο Συνεργασίας του Ιανουαρίου 2005 που υπογράφηκε μεταξύ των Πρωθυπουργών της Ελλάδος κ. Κ. Καραμανλή και του Κινέζου ομολόγου του, που προβλέπει ότι οι δύο χώρες θα υποστηρίζουν την απ’ ευθείας μεταφορά εμπορευμάτων ανάμεσα σε ελληνικούς και κινεζικούς λιμένες, καθώς και την αξιοποίηση λιμένων κάθε μιας χώρας ως διαμετακομιστικών κέντρων προώθησης προϊόντων της άλλης σε γειτονικές χώρες και περιοχές. Ας σημειώσω εδώ με έμφαση ότι 1 στα 2 containers παγκοσμίως και 4 στα 5 containers που έχουν προορισμό την Ευρώπη προέρχονται από τη Κίνα!
...
Ο Πειραιάς με τη γεωγραφικά κομβική θέση του στην εμπορική διαδρομή Ασίας - Ευρώπης και σε απόσταση μόλις 92 μιλίων από τη βέλτιστη διαδρομή Σουέζ - Γιβραλτάρ συνδέει πλέον τη Νοτιοανατολική Ασία με τα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο και συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση.
...
Αφού αναφέρθηκα στα γεωπολιτικά και στρατηγικά οφέλη για τη χώρα, έρχομαι τώρα να παραθέσω τα άμεσα και έμμεσα οικονομικά οφέλη για την εθνική και τοπική οικονομία:
1. Τα εκτιμώμενα έσοδα για το Κράτος, από τα εγγυημένα κατά τη Σύμβαση φορτία περιλαμβάνουν φόρους επί των κερδών, μερίσματα, φόρους επί των μερισμάτων και το αντάλλαγμα της παραχώρησης. Το σύνολό τους ανέρχεται σε περίπου 2,4δις Ευρώ σε τρέχουσες τιμές για την περίοδο της παραχώρησης.
2. Οι επενδύσεις του αναδόχου προκειμένου να επιτευχθεί η προβλεπόμενη από τη Σύμβαση δυναμικότητα, περιλαμβανομένης της κατασκευής του Προβλήτα ΙΙΙ, ανέρχονται σε περίπου 620 εκ. Ευρώ εκ των οποίων τα 300 εκ. Ευρώ εντός της επομένης επταετίας, τα δε υπόλοιπα περίπου 320 εκ. Ευρώ σταδιακά κατά τη διάρκεια της παραχώρησης.
3. Τριπλασιάζεται η δυναμικότητα του λιμανιού, καθώς ο όγκος του φορτίου που θα μπορεί ετησίως να διακινηθεί εκτινάσσεται από 1,6 σε 4,7εκ. TEU.
4. Οι θέσεις εργασίας προκειμένου να κατασκευασθούν τα έργα θα ανέλθουν σε 200. Οι νέες μόνιμες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται για τη λειτουργία της παραχώρησης από τον ανάδοχο, ανέρχονται σε περίπου 1000.
5. Η παραλιμενική βιομηχανία που πάντα παρακολουθεί την ανάπτυξη του λιμανιού, υπολογίζεται να απασχολήσει τριπλάσιο έως και τετραπλάσιο αριθμό εργαζομένων σε σχέση με σήμερα. Οι προμήθειες σε καύσιμα, η πρακτόρευση, οι τροφοδοσίες και όλα τα συγγενή προς την εξυπηρέτηση των πλοίων επαγγέλματα αναπτύσσονται ανάλογα. Και
6. Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα προβλέπεται να υπερδιπλασιάσει τις θέσεις απασχόλησης ως εκ της αύξησης των επισκέψεων πλοίων.
Όλα τα παραπάνω επιτυγχάνονται μέσω της κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων - που στην περίπτωσή μας έχουν και εμμέσως την κρατική εγγύηση της Κίνας -, δημιουργώντας ένα πολλαπλό οικονομικό όφελος για τη χώρα μας, χωρίς επιβάρυνση των δημοσιονομικών μας μεγεθών, προωθώντας την ανάπτυξη της Ελλάδος και επιβεβαιώνοντας πλήρως το στρατηγικό μας λιμενικό σχεδιασμό.
Για πρώτη φορά επενδυτής αναλαμβάνει χωρίς καμία εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου τη χρηματοδότηση κρατικών υποδομών με τη ρητή υποχρέωση-δέσμευση να φέρει στον Πειραιά σημαντικότατου όγκου φορτίο που δεν υπήρχε. Σημειώνω ότι στις περιπτώσεις όλων των άλλων μεγάλων έργων - Αεροδρόμιο, Αττική Οδός, Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου κ.ά., ο ανάδοχος αξιοποιούσε μια σχεδόν μονοπωλιακή κατάσταση, και άρα είχε εξασφαλισμένη πελατεία για την απόσβεση της επένδυσής του. Ταυτόχρονα ο Ο.Λ.Π. - και έμμεσα το Δημόσιο - εισπράττει το 20% των εσόδων του επενδυτή και μάλιστα κατά 79% εγγυημένα χωρίς κανένα ρίσκο για τον Ο.Λ.Π.
Να λοιπόν, αγαπητοί συνάδελφοι, γιατί μιλάμε για μια σπουδαία διαρθρωτική αλλαγή.
Να λοιπόν γιατί μιλάμε τελικά για μια σημαντική μεταρρύθμιση.
Είναι προφανής η σύγχυση, πολλές οι εσκεμμένες ασάφειες και οι ανακρίβειες που διατυπώνονται από την αντιπολίτευση στην προσπάθειά της να αμφισβητήσει τη σπουδαία εθνική σημασία της εμπορικής μας συνεργασίας με τους Κινέζους.
Η σύμβαση που υπογράφηκε δεν αφορά ούτε σε πώληση όπως η αντιπολίτευση ισχυρίζεται, ούτε βέβαια και σε ιδιωτικοποίηση.
Ουδεμία πώληση ή εκποίηση Δημόσιας περιουσίας πραγματοποιείται. Ουδεμία πρόθεση πώλησης οιουδήποτε λιμανιού υφίσταται.
Η παραχώρηση αποτελεί μακροχρόνια ενοικίαση.
Και μάλιστα, ούτε καν του συνόλου της συγκεκριμένης δραστηριότητας. Απλά ενοικιάζεται ένας προβλήτας για την εξυπηρέτηση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων για 35 χρόνια έναντι σημαντικού οικονομικού ανταλλάγματος για τον Ο.Λ.Π. και δεσμεύεται ο ανάδοχος για κατασκευή ενός ακόμη προβλήτα.
Κι ακόμη, όχι μόνο δεν πωλούνται υποδομές αλλά αντίθετα, για όλη την χρονική περίοδο της παραχώρησης, οι υφιστάμενες υποδομές συνεχίζουν να ανήκουν στο Κράτος, οι νέες υποδομές που θα κατασκευασθούν επίσης θα ανήκουν στο Κράτος και όλος ο κινητός εξοπλισμός μετά από την πλήρη αναβάθμισή του, παραδίδεται κατά κυριότητα χωρίς αντάλλαγμα στον Ο.Λ.Π. και άρα στο Δημόσιο, μετά το πέρας των 35 ετών.
Συμπερασματικά, Κύριοι Συνάδελφοι:
§ Δεν πουλάμε - Ενοικιάζουμε. Ενοικιάζουμε και μάλιστα μέρος μόνον μιας δραστηριότητας.
§ Δεν ιδιωτικοποιούμε - Διατηρούμε τον δημόσιο χαρακτήρα του λιμανιού.
§ Δεν επιβαρύνουμε ούτε τον Δημόσιο Προϋπολογισμό, ούτε τις Δημόσιες Επενδύσεις - Εξασφαλίζουμε ξένες επενδύσεις και εκσυγχρονίζουμε και αναπτύσσουμε το πρώτο λιμάνι της χώρας, χωρίς ελληνικά λεφτά.
§ Δεν απολύουμε - Δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας.
Είναι φανερό ότι η Αντιπολίτευση έχει μόνο στόχο τον εντυπωσιασμό και την παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης.
Μάλιστα, αποτελεί πράξη άκρατου λαϊκισμού, όταν κατηγορούμαστε από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ που πρώτο προχώρησε σε μετατροπή του Ο.Λ.Π. από αμιγώς δημόσια επιχείρηση σε ΑΕ και στη συνέχεια σε πώληση του 25% περίπου της εταιρείας αυτής μέσω του Χρηματιστηρίου. Δηλαδή, η μερική ιδιωτικοποίηση έχει ήδη συντελεστεί από την αξιωματική αντιπολίτευση - και μάλιστα για το σύνολο των δραστηριοτήτων του λιμανιού.
Τώρα τα της διαδικασίας του διαγωνισμού:
Πραγματοποιήσαμε έναν πλειοδοτικό διεθνή διαγωνισμό. Η συμβολή των δύο προηγούμενων Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας - του κ. Μανώλη Κεφαλογιάννη και του κ. Γιώργου Βουλγαράκη - ήταν κρίσιμη και αποφασιστική. Δεν υπήρξε ούτε απευθείας ανάθεση, ούτε «μυστική» συμφωνία.
Ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2008 ήταν διεθνής, δημόσιος, ανοικτός και πλειοδοτικός. Ακολουθήθηκαν απόλυτα διαφανείς διαδικασίες και τηρήθηκαν μέχρι κεραίας όλες οι προβλεπόμενες από το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο διαδικασίες.
Η Προκήρυξη δομήθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε τα κριτήρια επιλογής να είναι συγκεκριμένα και αυστηρά, με όρους που δεν επέτρεπαν αξιολογήσεις υποκειμενικού χαρακτήρα.
Σε αυτόν το διαγωνισμό, η Κινεζική Cosco - η μεγαλύτερη Κινεζική εταιρεία μεταφορών και διαχείρισης λιμανιών - πλειοδότησε και αναδείχθηκε ανάδοχος χωρίς να προβληθεί οποιαδήποτε ένσταση ή να διατυπωθεί όποια αμφισβήτηση.
Τα κύρια σημεία της Σύμβασης:
1. Αντικείμενο της Σύμβασης
Τα βασικά αντικείμενα της Σύμβασης είναι δύο. Η παραχώρηση από τον Ο.Λ.Π. έναντι ανταλλάγματος του υπάρχοντος προβλήτα ΙΙ με τη δεσμευτική υποχρέωση του αναδόχου να αναβαθμίσει και να εκσυγχρονίσει την υφιστάμενη ανωδομή του (δάπεδα, γερανογέφυρες κ.α.). Και δεύτερο, η λειτουργία από τον ανάδοχο τρίτου Προβλήτα που θα κατασκευάσει ο ίδιος μαζί με την ανωδομή του. Δέσμευση του αναδόχου είναι να εξασφαλίσει συνολική δυναμικότητα των δύο Προβλητών κατ’ ελάχιστο 3.7 εκ. TEU μέχρι το τέλος του 2015, έναντι του υφισταμένου 1,6 εκ. TEU που έχουμε σήμερα.
2. Έναρξη και Διάρκεια Παραχώρησης
Η Παραχώρηση αρχίζει από την ολοκλήρωση της παράδοσης του Προβλήτα ΙΙ, δηλαδή την 1/10/2009. Η διάρκειά της είναι 30 έτη από την ανωτέρω ημερομηνία, προσαυξανόμενη κατά 5 έτη, εφόσον ο Προβλήτας ΙΙΙ ολοκληρωθεί εντός του χρονοδιαγράμματος.
3. Αντάλλαγμα
Το αντάλλαγμα της παραχώρησης περιλαμβάνει:
- Αρχική Καταβολή €50 εκ.
- Σταθερό Ετήσιο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα που ανέρχεται σε περίπου €5 εκ. για τον Προβλήτα ΙΙ και €2 εκ για τον Προβλήτα ΙΙΙ, προσαυξανόμενο με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή πλέον 2% κατ΄ έτος, αρχής γενομένης από το 2009.
- Μεταβλητό Ετήσιο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα (πέραν του σταθερού) ως ποσοστό των συνολικών εσόδων του αναδόχου το οποίο ανέρχεται σε 21% για τα πρώτα 8 χρόνια της παραχώρησης και σε 24,5% από τον ένατο χρόνο και μετά.
- Ο κρισιμότερος όμως όρος της Σύμβασης είναι η δεσμευτική υποχρέωση που αναλαμβάνει η Cosco να καταβάλει στον Ο.Λ.Π. ετησίως Εγγυημένο Ελάχιστο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα. Αυτό ρητά προβλέπεται στη σύμβαση, και θα καταβάλλεται ακόμη και αν η Cosco πραγματοποιήσει μικρότερα έσοδα των προβλεπομένων. Μάλιστα, αν τα έσοδα υπερβούν τα προβλεπόμενα, τότε αυτονόητα, ο Ο.Λ.Π. συμμετέχει σε αυτά κατά το συμφωνημένο ποσοστό.
Το συνολικό καθ’ όλη τη διάρκεια της παραχώρησης εγγυημένο αυτό ελάχιστο αντάλλαγμα-μίσθωμα ανέρχεται σε Καθαρά Παρούσα Αξία σε €665 εκ. ή σε €3,4 δις σε τρέχουσες τιμές.
Επιθυμώ εδώ να σημειώσω ότι, σημαντικό μέρος των εσόδων από την παραχώρηση προβλέπεται να διατεθεί στην αναβάθμιση κρίσιμων τομέων δραστηριότητας του λιμανιού όπως της Ακτοπλοΐας, της Κρουαζιέρας και της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης.
Αυτό είναι άλλο ένα μερίδιο του άμεσου οφέλους - του κέρδους - που θα έχουν οι πολίτες από τη Σύμβαση που σας ζητώ να υπερψηφίσετε κύριοι συνάδελφοι.
4. Εγγυήσεις
Προβλέπονται 4 εγγυητικές Επιστολές:
- Εγγύηση για την Πληρωμή της Αρχικής Καταβολής ύψους 50 εκ. Ευρώ. Έχει ήδη κατατεθεί στον Ο.Λ.Π.
- Εγγύηση Καλής Λειτουργίας μέχρι πέρατος της παραχώρησης ύψους 61 εκ. Ευρώ.
- Εγγύηση Καλής Εκτέλεσης των Έργων του προβλήτα ΙΙ ύψους 21 εκ. Ευρώ.
- Εγγύηση Καλής Εκτέλεσης των Έργων του προβλήτα ΙΙΙ ύψους 42 εκ. Ευρώ.
Το συνολικό ύψος των παραπάνω εγγυήσεων ανέρχεται σε 174 εκ. Ευρώ.
Επιπλέον, στην περίπτωση που ο Προβλήτας ΙΙΙ δεν κατασκευαστεί με υπαιτιότητα της Cosco, ο Ο.Λ.Π. έχει δικαίωμα είτε να καταγγείλει τη Σύμβαση, είτε να καταβληθεί σε αυτόν αποζημίωση ύψους €111 εκ. Ευρώ. Το ποσό αυτό καλύπτει το κόστος κατασκευής του λιμενικού έργου, ενώ διατηρείται παράλληλα το δικαίωμα κατασκευής και εκμετάλλευσης του Προβλήτα ΙΙΙ από τον ίδιο τον Ο.Λ.Π.
Προβλέπεται ακόμη στη σύμβαση η υποχρέωση της Cosco να διακινεί από το πρώτο λιμάνι μας Ελάχιστο Ετήσιο Φορτίο που ανέρχεται στα 2/3 της προβλεπόμενης συνολικής δυναμικότητας. Έτσι, επιβάλλονται σοβαρότατες ποινές σε περίπτωση που ο όγκος της διακίνησης υπολείπεται από τα προβλεπόμενα.
....
Κράτησα για το τέλος το κοινωνικά πιο ευαίσθητο θέμα και αυτό που αποτέλεσε κρίσιμη και αποφασιστική παράμετρο των επιλογών μας: Τη μέριμνα για τους εργαζόμενους στο λιμάνι μας.
Κανένας εργαζόμενος δεν απολύεται και δεν θα απολυθεί. Ούτε αλλάζει το εργασιακό καθεστώς.
Κι αυτό, διότι ο Ο.Λ.Π. θα συνεχίσει να παρέχει υπηρεσίες φορτοεκφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων στον Προβλήτα Ι που μεταμορφώνεται σε σύγχρονο ανεξάρτητο τερματικό σταθμό. Η επένδυση των 160 εκ. ευρώ για τον Προβλήτα Ι, ολοκληρώνεται από χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια και δανειακά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2010.
...
Στο πλαίσιο εφαρμογής των παραπάνω, οι εργαζόμενοι στον Ο.Λ.Π. μπορούν να επιλέξουν την εξασφαλισμένη παραμονή τους στον Ο.Λ.Π. ή ακόμη, εφ’ όσον το επιθυμούν, να ζητήσουν μετάταξη ή να ενταχθούν στο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου. Εάν τέλος το κρίνουν συμφερότερο γι’ αυτούς θα μπορούσαν να εργασθούν και στην εταιρεία του αναδόχου.
...
Κλείνω επαναλαμβάνοντας την απόλυτη δέσμευσή μας για διατήρηση όλων των θέσεων εργασίας που σήμερα υπάρχουν και επιπρόσθετα για δημιουργία 1000 νέων θέσεων εργασία
...
Η Σύμβαση η οποία παρουσιάζεται προς κύρωση στην Βουλή είναι ένα μεγάλο βήμα ανάπτυξης για το τόπο. Αποτελεί στρατηγική επιτυχία για τη χώρα μας, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί όλα τα γεωστρατηγικά, εμπορικά και οικονομικά οφέλη που ήδη έθιξα.
Και όλα αυτά συνιστούν στην πραγματικότητα διπλή επιτυχία, καθώς υλοποιούνται εν μέσω μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης συνολικά επιβραδύνει, αν δεν αναστέλλει, την ανάπτυξη.
Για όλους αυτούς του λόγους ζητώ, κύριοι Συνάδελφοι, την υπερψήφιση της παρούσας Σύμβασης».
«Κυρίες και Kύριοι Συνάδελφοι,
...
- το 95% του παγκοσμίου εμπορίου διακινείται δια θαλάσσης και το 80% της αξίας του διακινείται με εμπορευματοκιβώτια.
- Ειδικότερα, και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών, η διακίνηση των αγαθών με εμπορευματοκιβώτια παγκοσμίως κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών υπερτριπλασιάστηκε. Σύμφωνα δε, με άλλες μελέτες προβλέπεται ότι κατά την επόμενη δεκαετία στη Μεσόγειο, που αποτελεί τον ζωτικό χώρο του λιμένος του Πειραιά, η διακίνηση θα συνεχίσει να αυξάνεται περαιτέρω, παρά τη διεθνή οικονομική κρίση.
- Είναι αυτονόητο ότι οι διεθνείς λιμένες και οι λιμένες που έχουν κομβική γεωγραφική θέση, πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτό το νέο δυναμικό περιβάλλον των θαλάσσιων μεταφορών.
...
Με αυτά τα δεδομένα, τα λιμάνια παγκόσμια ελέγχονται σήμερα από ελάχιστους - μόλις 6 ή 7 -, Παγκόσμιους Λιμενικούς Διαχειριστές, οι οποίοι λειτουργούν τερματικούς σταθμούς ή λιμάνια, πετυχαίνοντας οικονομίες κλίμακας και ταυτόχρονα ελέγχουν πλοία, φορτία και εμπορικές διαδρομές.
Αυτοί οι ελάχιστοι τον αριθμό Λιμενικοί Διαχειριστές, διακινώντας το 70% των εμπορευματοκιβωτίων στην Ευρώπη και το 40% παγκοσμίως, ρυθμίζουν αποφασιστικά πλέον τη μεταφορά του φορτίου και κυρίως την κατευθύνουν στα λιμάνια ελέγχου τους.
Σε αυτούς ανήκουν τόσο αμιγώς λιμενικοί διαχειριστές, όσο και εταιρείες που διαθέτουν εκτός από διαχείριση λιμένων και διαχείριση πλοίων, όπως η Cosco.
Ειδικότερα η Cosco, στην οποία το Κινέζικο Κράτος συμμετέχει πλειοψηφικά, με τις θυγατρικές της εταιρείες διαχειρίζεται λιμάνια, πλοία και φορτία, λειτουργώντας 23 τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων σε διάφορα λιμάνια, διαθέτοντας 143 δικά της πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων συνολικής χωρητικότητας περίπου 490.000 TEU -η μονάδα μέτρησης των εμπορευματοκιβωτίων-, διαχειριζόμενη συνολικά 624 πλοία και κατατασσόμενη 6η μεγαλύτερη εταιρεία του χώρου παγκοσμίως.
Η στρατηγική της Κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, ήταν - και είναι- η προσέλκυση τέτοιων παγκόσμιων λιμενικών διαχειριστών για την ανάπτυξη των δύο μεγαλύτερων λιμένων της χώρας.
...
Τη σημασία της συμφωνίας αυτής θέλησε σημειολογικά να τονίσει η παρουσία του Κινέζου Προέδρου Hu Jintao (Χού Ζιντάο), για πρώτη φορά ιστορικά στην χώρα μας, κατά την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης τον Νοέμβριο του 2008. Μήτρα της στρατηγικής αυτής συνεργασίας αποτέλεσε το Πρωτόκολλο Συνεργασίας του Ιανουαρίου 2005 που υπογράφηκε μεταξύ των Πρωθυπουργών της Ελλάδος κ. Κ. Καραμανλή και του Κινέζου ομολόγου του, που προβλέπει ότι οι δύο χώρες θα υποστηρίζουν την απ’ ευθείας μεταφορά εμπορευμάτων ανάμεσα σε ελληνικούς και κινεζικούς λιμένες, καθώς και την αξιοποίηση λιμένων κάθε μιας χώρας ως διαμετακομιστικών κέντρων προώθησης προϊόντων της άλλης σε γειτονικές χώρες και περιοχές. Ας σημειώσω εδώ με έμφαση ότι 1 στα 2 containers παγκοσμίως και 4 στα 5 containers που έχουν προορισμό την Ευρώπη προέρχονται από τη Κίνα!
...
Ο Πειραιάς με τη γεωγραφικά κομβική θέση του στην εμπορική διαδρομή Ασίας - Ευρώπης και σε απόσταση μόλις 92 μιλίων από τη βέλτιστη διαδρομή Σουέζ - Γιβραλτάρ συνδέει πλέον τη Νοτιοανατολική Ασία με τα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο και συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση.
...
Αφού αναφέρθηκα στα γεωπολιτικά και στρατηγικά οφέλη για τη χώρα, έρχομαι τώρα να παραθέσω τα άμεσα και έμμεσα οικονομικά οφέλη για την εθνική και τοπική οικονομία:
1. Τα εκτιμώμενα έσοδα για το Κράτος, από τα εγγυημένα κατά τη Σύμβαση φορτία περιλαμβάνουν φόρους επί των κερδών, μερίσματα, φόρους επί των μερισμάτων και το αντάλλαγμα της παραχώρησης. Το σύνολό τους ανέρχεται σε περίπου 2,4δις Ευρώ σε τρέχουσες τιμές για την περίοδο της παραχώρησης.
2. Οι επενδύσεις του αναδόχου προκειμένου να επιτευχθεί η προβλεπόμενη από τη Σύμβαση δυναμικότητα, περιλαμβανομένης της κατασκευής του Προβλήτα ΙΙΙ, ανέρχονται σε περίπου 620 εκ. Ευρώ εκ των οποίων τα 300 εκ. Ευρώ εντός της επομένης επταετίας, τα δε υπόλοιπα περίπου 320 εκ. Ευρώ σταδιακά κατά τη διάρκεια της παραχώρησης.
3. Τριπλασιάζεται η δυναμικότητα του λιμανιού, καθώς ο όγκος του φορτίου που θα μπορεί ετησίως να διακινηθεί εκτινάσσεται από 1,6 σε 4,7εκ. TEU.
4. Οι θέσεις εργασίας προκειμένου να κατασκευασθούν τα έργα θα ανέλθουν σε 200. Οι νέες μόνιμες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται για τη λειτουργία της παραχώρησης από τον ανάδοχο, ανέρχονται σε περίπου 1000.
5. Η παραλιμενική βιομηχανία που πάντα παρακολουθεί την ανάπτυξη του λιμανιού, υπολογίζεται να απασχολήσει τριπλάσιο έως και τετραπλάσιο αριθμό εργαζομένων σε σχέση με σήμερα. Οι προμήθειες σε καύσιμα, η πρακτόρευση, οι τροφοδοσίες και όλα τα συγγενή προς την εξυπηρέτηση των πλοίων επαγγέλματα αναπτύσσονται ανάλογα. Και
6. Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη στο Πέραμα προβλέπεται να υπερδιπλασιάσει τις θέσεις απασχόλησης ως εκ της αύξησης των επισκέψεων πλοίων.
Όλα τα παραπάνω επιτυγχάνονται μέσω της κινητοποίησης ιδιωτικών κεφαλαίων - που στην περίπτωσή μας έχουν και εμμέσως την κρατική εγγύηση της Κίνας -, δημιουργώντας ένα πολλαπλό οικονομικό όφελος για τη χώρα μας, χωρίς επιβάρυνση των δημοσιονομικών μας μεγεθών, προωθώντας την ανάπτυξη της Ελλάδος και επιβεβαιώνοντας πλήρως το στρατηγικό μας λιμενικό σχεδιασμό.
Για πρώτη φορά επενδυτής αναλαμβάνει χωρίς καμία εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου τη χρηματοδότηση κρατικών υποδομών με τη ρητή υποχρέωση-δέσμευση να φέρει στον Πειραιά σημαντικότατου όγκου φορτίο που δεν υπήρχε. Σημειώνω ότι στις περιπτώσεις όλων των άλλων μεγάλων έργων - Αεροδρόμιο, Αττική Οδός, Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου κ.ά., ο ανάδοχος αξιοποιούσε μια σχεδόν μονοπωλιακή κατάσταση, και άρα είχε εξασφαλισμένη πελατεία για την απόσβεση της επένδυσής του. Ταυτόχρονα ο Ο.Λ.Π. - και έμμεσα το Δημόσιο - εισπράττει το 20% των εσόδων του επενδυτή και μάλιστα κατά 79% εγγυημένα χωρίς κανένα ρίσκο για τον Ο.Λ.Π.
Να λοιπόν, αγαπητοί συνάδελφοι, γιατί μιλάμε για μια σπουδαία διαρθρωτική αλλαγή.
Να λοιπόν γιατί μιλάμε τελικά για μια σημαντική μεταρρύθμιση.
Είναι προφανής η σύγχυση, πολλές οι εσκεμμένες ασάφειες και οι ανακρίβειες που διατυπώνονται από την αντιπολίτευση στην προσπάθειά της να αμφισβητήσει τη σπουδαία εθνική σημασία της εμπορικής μας συνεργασίας με τους Κινέζους.
Η σύμβαση που υπογράφηκε δεν αφορά ούτε σε πώληση όπως η αντιπολίτευση ισχυρίζεται, ούτε βέβαια και σε ιδιωτικοποίηση.
Ουδεμία πώληση ή εκποίηση Δημόσιας περιουσίας πραγματοποιείται. Ουδεμία πρόθεση πώλησης οιουδήποτε λιμανιού υφίσταται.
Η παραχώρηση αποτελεί μακροχρόνια ενοικίαση.
Και μάλιστα, ούτε καν του συνόλου της συγκεκριμένης δραστηριότητας. Απλά ενοικιάζεται ένας προβλήτας για την εξυπηρέτηση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων για 35 χρόνια έναντι σημαντικού οικονομικού ανταλλάγματος για τον Ο.Λ.Π. και δεσμεύεται ο ανάδοχος για κατασκευή ενός ακόμη προβλήτα.
Κι ακόμη, όχι μόνο δεν πωλούνται υποδομές αλλά αντίθετα, για όλη την χρονική περίοδο της παραχώρησης, οι υφιστάμενες υποδομές συνεχίζουν να ανήκουν στο Κράτος, οι νέες υποδομές που θα κατασκευασθούν επίσης θα ανήκουν στο Κράτος και όλος ο κινητός εξοπλισμός μετά από την πλήρη αναβάθμισή του, παραδίδεται κατά κυριότητα χωρίς αντάλλαγμα στον Ο.Λ.Π. και άρα στο Δημόσιο, μετά το πέρας των 35 ετών.
Συμπερασματικά, Κύριοι Συνάδελφοι:
§ Δεν πουλάμε - Ενοικιάζουμε. Ενοικιάζουμε και μάλιστα μέρος μόνον μιας δραστηριότητας.
§ Δεν ιδιωτικοποιούμε - Διατηρούμε τον δημόσιο χαρακτήρα του λιμανιού.
§ Δεν επιβαρύνουμε ούτε τον Δημόσιο Προϋπολογισμό, ούτε τις Δημόσιες Επενδύσεις - Εξασφαλίζουμε ξένες επενδύσεις και εκσυγχρονίζουμε και αναπτύσσουμε το πρώτο λιμάνι της χώρας, χωρίς ελληνικά λεφτά.
§ Δεν απολύουμε - Δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας.
Είναι φανερό ότι η Αντιπολίτευση έχει μόνο στόχο τον εντυπωσιασμό και την παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης.
Μάλιστα, αποτελεί πράξη άκρατου λαϊκισμού, όταν κατηγορούμαστε από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ που πρώτο προχώρησε σε μετατροπή του Ο.Λ.Π. από αμιγώς δημόσια επιχείρηση σε ΑΕ και στη συνέχεια σε πώληση του 25% περίπου της εταιρείας αυτής μέσω του Χρηματιστηρίου. Δηλαδή, η μερική ιδιωτικοποίηση έχει ήδη συντελεστεί από την αξιωματική αντιπολίτευση - και μάλιστα για το σύνολο των δραστηριοτήτων του λιμανιού.
Τώρα τα της διαδικασίας του διαγωνισμού:
Πραγματοποιήσαμε έναν πλειοδοτικό διεθνή διαγωνισμό. Η συμβολή των δύο προηγούμενων Υπουργών Εμπορικής Ναυτιλίας - του κ. Μανώλη Κεφαλογιάννη και του κ. Γιώργου Βουλγαράκη - ήταν κρίσιμη και αποφασιστική. Δεν υπήρξε ούτε απευθείας ανάθεση, ούτε «μυστική» συμφωνία.
Ο διαγωνισμός που προκηρύχθηκε τον Ιανουάριο του 2008 ήταν διεθνής, δημόσιος, ανοικτός και πλειοδοτικός. Ακολουθήθηκαν απόλυτα διαφανείς διαδικασίες και τηρήθηκαν μέχρι κεραίας όλες οι προβλεπόμενες από το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο διαδικασίες.
Η Προκήρυξη δομήθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε τα κριτήρια επιλογής να είναι συγκεκριμένα και αυστηρά, με όρους που δεν επέτρεπαν αξιολογήσεις υποκειμενικού χαρακτήρα.
Σε αυτόν το διαγωνισμό, η Κινεζική Cosco - η μεγαλύτερη Κινεζική εταιρεία μεταφορών και διαχείρισης λιμανιών - πλειοδότησε και αναδείχθηκε ανάδοχος χωρίς να προβληθεί οποιαδήποτε ένσταση ή να διατυπωθεί όποια αμφισβήτηση.
Τα κύρια σημεία της Σύμβασης:
1. Αντικείμενο της Σύμβασης
Τα βασικά αντικείμενα της Σύμβασης είναι δύο. Η παραχώρηση από τον Ο.Λ.Π. έναντι ανταλλάγματος του υπάρχοντος προβλήτα ΙΙ με τη δεσμευτική υποχρέωση του αναδόχου να αναβαθμίσει και να εκσυγχρονίσει την υφιστάμενη ανωδομή του (δάπεδα, γερανογέφυρες κ.α.). Και δεύτερο, η λειτουργία από τον ανάδοχο τρίτου Προβλήτα που θα κατασκευάσει ο ίδιος μαζί με την ανωδομή του. Δέσμευση του αναδόχου είναι να εξασφαλίσει συνολική δυναμικότητα των δύο Προβλητών κατ’ ελάχιστο 3.7 εκ. TEU μέχρι το τέλος του 2015, έναντι του υφισταμένου 1,6 εκ. TEU που έχουμε σήμερα.
2. Έναρξη και Διάρκεια Παραχώρησης
Η Παραχώρηση αρχίζει από την ολοκλήρωση της παράδοσης του Προβλήτα ΙΙ, δηλαδή την 1/10/2009. Η διάρκειά της είναι 30 έτη από την ανωτέρω ημερομηνία, προσαυξανόμενη κατά 5 έτη, εφόσον ο Προβλήτας ΙΙΙ ολοκληρωθεί εντός του χρονοδιαγράμματος.
3. Αντάλλαγμα
Το αντάλλαγμα της παραχώρησης περιλαμβάνει:
- Αρχική Καταβολή €50 εκ.
- Σταθερό Ετήσιο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα που ανέρχεται σε περίπου €5 εκ. για τον Προβλήτα ΙΙ και €2 εκ για τον Προβλήτα ΙΙΙ, προσαυξανόμενο με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή πλέον 2% κατ΄ έτος, αρχής γενομένης από το 2009.
- Μεταβλητό Ετήσιο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα (πέραν του σταθερού) ως ποσοστό των συνολικών εσόδων του αναδόχου το οποίο ανέρχεται σε 21% για τα πρώτα 8 χρόνια της παραχώρησης και σε 24,5% από τον ένατο χρόνο και μετά.
- Ο κρισιμότερος όμως όρος της Σύμβασης είναι η δεσμευτική υποχρέωση που αναλαμβάνει η Cosco να καταβάλει στον Ο.Λ.Π. ετησίως Εγγυημένο Ελάχιστο Αντάλλαγμα-Μίσθωμα. Αυτό ρητά προβλέπεται στη σύμβαση, και θα καταβάλλεται ακόμη και αν η Cosco πραγματοποιήσει μικρότερα έσοδα των προβλεπομένων. Μάλιστα, αν τα έσοδα υπερβούν τα προβλεπόμενα, τότε αυτονόητα, ο Ο.Λ.Π. συμμετέχει σε αυτά κατά το συμφωνημένο ποσοστό.
Το συνολικό καθ’ όλη τη διάρκεια της παραχώρησης εγγυημένο αυτό ελάχιστο αντάλλαγμα-μίσθωμα ανέρχεται σε Καθαρά Παρούσα Αξία σε €665 εκ. ή σε €3,4 δις σε τρέχουσες τιμές.
Επιθυμώ εδώ να σημειώσω ότι, σημαντικό μέρος των εσόδων από την παραχώρηση προβλέπεται να διατεθεί στην αναβάθμιση κρίσιμων τομέων δραστηριότητας του λιμανιού όπως της Ακτοπλοΐας, της Κρουαζιέρας και της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης.
Αυτό είναι άλλο ένα μερίδιο του άμεσου οφέλους - του κέρδους - που θα έχουν οι πολίτες από τη Σύμβαση που σας ζητώ να υπερψηφίσετε κύριοι συνάδελφοι.
4. Εγγυήσεις
Προβλέπονται 4 εγγυητικές Επιστολές:
- Εγγύηση για την Πληρωμή της Αρχικής Καταβολής ύψους 50 εκ. Ευρώ. Έχει ήδη κατατεθεί στον Ο.Λ.Π.
- Εγγύηση Καλής Λειτουργίας μέχρι πέρατος της παραχώρησης ύψους 61 εκ. Ευρώ.
- Εγγύηση Καλής Εκτέλεσης των Έργων του προβλήτα ΙΙ ύψους 21 εκ. Ευρώ.
- Εγγύηση Καλής Εκτέλεσης των Έργων του προβλήτα ΙΙΙ ύψους 42 εκ. Ευρώ.
Το συνολικό ύψος των παραπάνω εγγυήσεων ανέρχεται σε 174 εκ. Ευρώ.
Επιπλέον, στην περίπτωση που ο Προβλήτας ΙΙΙ δεν κατασκευαστεί με υπαιτιότητα της Cosco, ο Ο.Λ.Π. έχει δικαίωμα είτε να καταγγείλει τη Σύμβαση, είτε να καταβληθεί σε αυτόν αποζημίωση ύψους €111 εκ. Ευρώ. Το ποσό αυτό καλύπτει το κόστος κατασκευής του λιμενικού έργου, ενώ διατηρείται παράλληλα το δικαίωμα κατασκευής και εκμετάλλευσης του Προβλήτα ΙΙΙ από τον ίδιο τον Ο.Λ.Π.
Προβλέπεται ακόμη στη σύμβαση η υποχρέωση της Cosco να διακινεί από το πρώτο λιμάνι μας Ελάχιστο Ετήσιο Φορτίο που ανέρχεται στα 2/3 της προβλεπόμενης συνολικής δυναμικότητας. Έτσι, επιβάλλονται σοβαρότατες ποινές σε περίπτωση που ο όγκος της διακίνησης υπολείπεται από τα προβλεπόμενα.
....
Κράτησα για το τέλος το κοινωνικά πιο ευαίσθητο θέμα και αυτό που αποτέλεσε κρίσιμη και αποφασιστική παράμετρο των επιλογών μας: Τη μέριμνα για τους εργαζόμενους στο λιμάνι μας.
Κανένας εργαζόμενος δεν απολύεται και δεν θα απολυθεί. Ούτε αλλάζει το εργασιακό καθεστώς.
Κι αυτό, διότι ο Ο.Λ.Π. θα συνεχίσει να παρέχει υπηρεσίες φορτοεκφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων στον Προβλήτα Ι που μεταμορφώνεται σε σύγχρονο ανεξάρτητο τερματικό σταθμό. Η επένδυση των 160 εκ. ευρώ για τον Προβλήτα Ι, ολοκληρώνεται από χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια και δανειακά από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2010.
...
Στο πλαίσιο εφαρμογής των παραπάνω, οι εργαζόμενοι στον Ο.Λ.Π. μπορούν να επιλέξουν την εξασφαλισμένη παραμονή τους στον Ο.Λ.Π. ή ακόμη, εφ’ όσον το επιθυμούν, να ζητήσουν μετάταξη ή να ενταχθούν στο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου. Εάν τέλος το κρίνουν συμφερότερο γι’ αυτούς θα μπορούσαν να εργασθούν και στην εταιρεία του αναδόχου.
...
Κλείνω επαναλαμβάνοντας την απόλυτη δέσμευσή μας για διατήρηση όλων των θέσεων εργασίας που σήμερα υπάρχουν και επιπρόσθετα για δημιουργία 1000 νέων θέσεων εργασία
...
Η Σύμβαση η οποία παρουσιάζεται προς κύρωση στην Βουλή είναι ένα μεγάλο βήμα ανάπτυξης για το τόπο. Αποτελεί στρατηγική επιτυχία για τη χώρα μας, ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί όλα τα γεωστρατηγικά, εμπορικά και οικονομικά οφέλη που ήδη έθιξα.
Και όλα αυτά συνιστούν στην πραγματικότητα διπλή επιτυχία, καθώς υλοποιούνται εν μέσω μιας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης συνολικά επιβραδύνει, αν δεν αναστέλλει, την ανάπτυξη.
Για όλους αυτούς του λόγους ζητώ, κύριοι Συνάδελφοι, την υπερψήφιση της παρούσας Σύμβασης».