1. Θα τολμήσετε επιτέλους να ζητήσετε την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου που δεν ισχύει σε καμία άλλη δυτική χώρα;
Απάντηση: Ναι. Άλλωστε, ο Καραμανλής πριν τις εκλογές δεσμεύτηκε να προχωρήσει σε αυτό το μέτρο.
Σε μια Δημοκρατία το φρόνημα είναι ελεύθερο παντού. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη «ασυλία» μέσα στα Πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει τέτοιος θεσμός πουθενά στην κόσμο.
Αυτό που ονομάζουμε «Πανεπιστημιακό Άσυλο» εδώ, αποτελεί προσβολή για τη Δημοκρατία μας. Διότι υποδηλώνει ότι οι διαφορετικές ιδέες διώκονται στην υπόλοιπη κοινωνία και χρειάζονται ενισχυμένη «προστασία» μέσα στα Πανεπιστήμια…
Στην πραγματικότητα το «άσυλο» προστατεύει την ανομία μέσα στα Πανεπιστήμια. Και την άσκηση βίας.
Και μετατρέπει τα Πανεπιστήμια σε νησίδες παρανομίας και ακαταδίωκτου κακουργηματικών πράξεων. Πολλές των οποίων τελούνται εκτός Πανεπιστημίων.
Η κατάργηση του «ασύλου» είναι προϋπόθεση για να αναδιοργανωθούν τα ίδια τα Πανεπιστήμια. Γιατί σήμερα το «άσυλο» τα τραυματίζει. Και ακυρώνει πλήρως την ελεύθερη διακίνηση απόψεων στους χώρους της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Στην πραγματικότητα καθηγητές και φοιτητές είναι «αιχμάλωτοι» παράνομων ομάδων που προστατεύει το «άσυλο».
Επίσης η κατάργηση του θα εμπεδώσει και την ασφάλεια μέσα στην πόλη. Αφού, λόγω του «άσυλου», ολόκληρες σχολές έχουν μετατραπεί σε «ορμητήρια» παράνομων ομάδων…
2. Ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα είναι και αυτό της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχεται σε όλες τις βαθμίδες. Πιστεύεται πως η μισθολογική εξέλιξη δασκάλων και καθηγητών, από το δημοτικό μέχρι το Πανεπιστήμιο, πρέπει να συνδεθεί με τις επιδώσεις των μαθητών και των φοιτητών τους; Δηλαδή θα στηρίξετε μια μεταρρύθμιση που θα δίνει κίνητρα στους εκπαιδευτικούς αξιολογώντας τους βάση αντικειμενικών και μετρήσιμων κριτηρίων;
Απάντηση: Πολύ καλή ιδέα. Χρειάζεται, όμως, μελέτη και διάλογο πρώτα. Ξέρω ότι ισχύει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, ιδιαίτερα στη μέση εκπαίδευση. Κι όπου εφαρμόστηκε είχε θεαματικά αποτελέσματα…
3. Πως είναι δυνατόν να μιλάμε για βελτίωση της παιδείας όταν οι μισθοί των εκπαιδευτικών και των τριών βαθμίδων είναι οι χαμηλότεροι στην Ε.Ε. εκτός από Βουλγαρία και Ρουμανία? Τι προτίθεστε να κάνετε σχετικά;
Απάντηση: Η αύξηση αποδοχών των εκπαιδευτικών – προσέξτε: από ένα σημείο και πέρα - πρέπει να συνδεθεί με την άνοδο των επιδόσεων των μαθητών.
4. Μπορείτε να δεσμευτείτε ότι θα εξετάσετε σοβαρά την επέκταση της ιδιωτικής παιδείας και στην τρίτη βαθμίδα, δηλαδή τη δημιουργία και ιδιωτικών πανεπιστημίων, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου ή θα φοβηθείτε το πολιτικό κόστος;
Απάντηση: Η Νέα Δημοκρατία το προσπάθησε ήδη, στην τελευταία συνταγματική μεταρρύθμιση, αλλά υπαναχώρησε το ΠΑΣΟΚ. Θα πρέπει να επανέλθουμε, διότι μας επιβάλλεται ήδη «από την πίσω πόρτα», λόγω κοινοτικής νομοθεσίας.
5. Η παιδεία σίγουρα δεν πρέπει να αποτελεί κρατικό μονοπώλιο, αλλά το κράτος, στα πλαίσια της κοινωνικής δικαιοσύνης, πρέπει να φροντίσει ούτως ώστε οι πολίτες -και πόσο μάλλον οι νέοι- να έχουν ίσες ευκαιρίες, ξεκινώντας ουσιαστικά από την ίδια την παιδεία. Είστε διατεθειμένοι να υποχρεώσετε τα ιδιωτικά σχολεία να παρέχουν το 20% ή 30% των θέσεων τους, υπό μορφή υποτροφίας, σε παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα; Για παράδειγμα όταν θα υπάρξουν ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, αυτό το 20%-30% των θέσεων, θα μπορούσε να δεσμεύεται για παιδιά που θα μπαίνουν βάση των πανελλαδικών εξετάσεων.
Απάντηση: Όχι δεν πρόκειται να υποχρεώσουμε τα ιδιωτικά σχολεία. Γιατί αυτό που προτείνετε θα οδηγήσει στο να κλείσουν κάποια ιδιωτικά σχολεία. Εκείνο που εξασφαλίζει ισότητα ευκαιριών είναι να αναβαθμίσουμε τη δημόσια εκπαίδευση. Όχι να απαγορεύσουμε ή να «πνίξουμε» την ιδιωτική. Κι επί πλέον, βοηθά την ισότητα των ευκαιριών ο θεσμός των υποτροφιών, η αναβάθμισή του και η επέκτασή του. Με κριτήρια ποιοτικά και ανταγωνιστικά.
Πάντως ίσες ευκαιρίες σημαίνει πάνω απ’ όλα αναβάθμιση της ποιότητας των δημόσιας εκπαίδευσης…
6. Ως πότε θα μιλάμε για την παιδεία και τα ποσά που δαπανώνται σαν ποσοστό % του ΑΕΠ χωρίς να υπάρχει διαφάνεια στο που ξοδεύονται τα ποσά αυτά; Ως πότε θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι το bandwith και τους Servers στα πανεπιστήμια για να τα χρησιμοποιούν εξωπανεπιστημιακοί για την προπαγάνδα τους (Π.Χ Indymedia); Μιλάμε για πανεπιστημιακούς που βρέθηκαν με βίλες και φεράρι, από τα λεφτά της παιδείας. Για συνεχείς καταλήψεις και καταστροφές με χιλιάδες ώρες χαμένες. Μήπως εντέλει η διαχείριση είναι το πρόβλημα;
Απάντηση: Έχετε απόλυτο δίκιο. Αν δεν υπάρχει έλεγχος στο πως διατίθενται τα κονδύλια από τη δημόσια εκπαίδευση, τότε όσα και να δίνουμε δεν θα πιάνουν τόπο. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για την δημόσια εκπαίδευση. Ισχύει για όλα τα δημόσια αγαθά (και για την Υγεία και για την Άμυνα). Ένα σημαντικό μέτρο αναβάθμισης όλων των δημοσίων υπηρεσιών είναι ο ποιοτικός έλεγχος των κονδυλίων που διατίθενται. Όχι μόνο η αύξησή τους…
7. Μπορείτε να προσδιορίσετε συγκεκριμένα ποιες δραστηριότητες (στο πεδίο της παιδείας και του πολιτισμού) πρέπει να επιδοτούνται από το κράτος;
Απάντηση: Θέτετε πολύ σύνθετο πρόβλημα. Και δεν θα ήμουν εντάξει απέναντί σας αν το απαντούσα με υπεκφυγή.
Πρώτα απ’ όλα «κρατική επιδότηση» δεν σημαίνει, αναγκαστικά «όλα δωρεάν», ακόμα και το λειτουργικό κόστος. Για παράδειγμα φτιάχνουμε ένα μεγάλο μουσείο, που μπορεί να γίνει μαγνήτης για τουρισμό υψηλού επιπέδου απ’ όλο τον κόσμο. Το ότι το κράτος αναλαμβάνει το (εφάπαξ) κόστος κατασκευής του Μουσείου, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αναλάβει και το λειτουργικό κόστος του στη συνέχεια.
Μπορεί το μουσείο από την ώρα που θα λειτουργήσει να βγάζει τα λεφτά του και να αφήνει και κέρδος, για να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή κι άλλων μουσείων ή για να επεκταθούν ανασκαφικές εργασίες κλπ.
Έτσι μια επένδυση στον Πολιτισμό, μπορεί να αποδώσει κι άλλες επενδύσεις στον Πολιτισμό, στη συνέχεια, χωρίς να επιβαρύνεται ο Δημόσιος Προϋπολογισμός…
Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι δαπάνες στο χώρο της Παιδείας και του Πολιτισμού είναι πρωτίστως μακροχρόνιες επενδύσεις στο μέλλον της χώρας. Γι’ αυτό και πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν κριτήρια αποδόσεων. Όχι κερδοφορίας, αλλά μακροχρόνιων αποδόσεων. Για παράδειγμα, το να μην αφήνουμε κανένα ταλαντούχο παιδί να πάει χαμένο, το να δίνουμε σε όλα την ευκαιρία να αναδειχθούν, αυτό δεν μετριέται ως «επιχειρηματικό κέρδος», αλλά μπορεί να μετρηθεί ως μακροχρόνια απόδοση για την κοινωνία συνολικά.
Και σε αυτές τις μακροχρόνιες αποδόσεις πρέπει να επικεντρώσουμε την σκοπιμότητα των κρατικών επιδοτήσεων σε τέτοιους τομείς. Φτάνει να υπάρχουν ποιοτικά κριτήρια ελέγχου, που σήμερα απουσιάζουν πλήρως…
8. Θα μπορούσε, κατά τη γνώμη σας, να λειτουργήσει ένα νέο σύστημα παιδείας που θα επιδοτεί τους εκπαιδευόμενους, οι οποίοι θα επιλέγουν με την σειρά τους το σχολείο (δημόσιο ή ιδιωτικό) που επιθυμούν να παρακολουθήσουν;
Απάντηση: Θέτετε ένα από τα πιο κλασικά και δύσκολά προβλήματα των Δημοσίων Οικονομικών: Αν δηλαδή είναι προτιμότερο να παρέχονται οι δημόσιες υπηρεσίες «σε είδος» (δημόσια Παιδεία) ή «σε χρήμα» (κουπόνι σε κάθε επιδοτούμενο να αγοράζει τις ιδιωτικές υπηρεσίες Παιδείας που επιθυμεί ο ίδιος).
Η «κλασική» απάντηση είναι ότι προτιμότερο είναι το πρώτο: να προσφέρονται δημόσιες υπηρεσίες σε είδος, όχι «κουπόνια» σε δικαιούχους. Γιατί, μεταξύ άλλων, αυτό εξασφαλίζει «αποδόσεις κλίμακος» υπέρ των δικαιούχων στις προσφερόμενες υπηρεσίες. Βέβαια, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που δεν αποκλείεται η επιδότηση σε χρήμα (κουπόνια για την αγορά εγχειριδίων, βοηθημάτων, ηλεκτρονικού εξοπλισμού κλπ.).
Προσέξτε: αν μοιράζουμε κουπόνια, αντί να προσφέρουμε υπηρεσίες, τότε θα καταρρεύσει πλήρως η δημόσια εκπαίδευση. Κι αυτό θα είναι ολέθριο για την κοινωνία συνολικά…
Το πρόβλημα με τα δημόσια αγαθά είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να παρέχει μερικά απ’ αυτά. Επομένως κάποια δεν θα υπήρχαν καθόλου, αν δεν παρέχονταν από το δημόσιο. Συνεπώς, η «υποκατάσταση προσφοράς» ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, όσον αφορά αυτά τα αγαθά, είναι πολύ χαμηλή.
9. Σε όλη την Ευρώπη τα αντίστοιχα ΤΕΙ έχουν μετεξελιχθεί σε Πανεπιστήμια από τα μέσα της δεκαετίας του 90'. Τέτοια παραδείγματα είναι τα τέως Polytechnics στην Αγγλία όπως και τα Fachhochschule στη Γερμανία. Θα στηρίξετε μια τέτοια προσπάθεια στην Ελλάδα; Δηλαδή την μετεξέλιξη των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια ή Πανεπιστήμια Εφαρμοσμένων Επιστημών;
Απάντηση: Αυτή η εξέλιξη, που έχει είναι και κοινοτική κατεύθυνση όπως σωστά επισημαίνετε, έχει τρείς προϋποθέσεις: Την εφαρμοσμένη έρευνα, τη σύνδεση της τεχνολογικής εκπαίδευσης με την παραγωγή, και την «κινητικότητα» ανάμεσα σε αυτές τις δύο μείζονες κατευθύνσεις (εφαρμοσμένη- θεωρητική έρευνα) σε ανώτατο επίπεδο. Πράγμα που προϋποθέτει, με τη σειρά του, την «αναβάθμιση» και των δύο.
Στην Ελλάδα η θεωρητική έρευνα στις θετικές επιστήμες είναι πολύ χαμηλή, η εφαρμοσμένη έρευνα είναι ακόμα χαμηλότερη, ενώ σύνδεση με την παραγωγή δεν υπάρχει, διότι η Ελλάδα έχει υποστεί αποβιομηχάνιση τις τελευταίες δεκαετίες. Για «κινητικότητα» ανάμεσά σε θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα, καλύτερα να μη μιλήσουμε. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η «εξίσωσή» τους γίνεται μόνο «προς τα κάτω». Είναι περισσότερο ισοπέδωσή τους, παρά «αναβάθμιση» και των δύο…
Πράγμα που σημαίνει ότι η «εξίσωση δεν μας λύνει το πρόβλημα. Η αναβάθμιση και των δύο και η έρευνα και στις δύο, είναι το ζητούμενο…
Και η ανάσταση της βιομηχανίας, ασφαλώς. Διότι τι νόημα έχει να μιλάμε για τεχνολογική εκπαίδευση όταν δεν παράγουμε ούτε παραμάνες;
10. Προτίθεστε να επαναφέρετε τον όρο «Εθνικής» μπροστά από το «Παιδείας» στον τίτλο του Υπουργείου ή συμφωνείτε με την κατάργησή του από το ΠΑΣΟΚ;
Απάντηση: Ναι. Άλλωστε, αυτή είναι και η τάση διεθνώς. Στην Γαλλία δημιουργείται υπουργείο Εθνικής Ταυτότητας, από την Κεντροδεξιά κυβέρνηση Σαρκοζύ. Στην Βρετανία, η Κεντροαριστερή Κυβέρνηση των Εργατικών ανακάλυψε τη «βρετανικότητα» δηλαδή την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας της χώρας για να απορροφήσει τους μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς. Κι εδώ βαδίζουμε ανάποδα…
Σε μια Δημοκρατία το φρόνημα είναι ελεύθερο παντού. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη «ασυλία» μέσα στα Πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και δεν υπάρχει τέτοιος θεσμός πουθενά στην κόσμο.
Αυτό που ονομάζουμε «Πανεπιστημιακό Άσυλο» εδώ, αποτελεί προσβολή για τη Δημοκρατία μας. Διότι υποδηλώνει ότι οι διαφορετικές ιδέες διώκονται στην υπόλοιπη κοινωνία και χρειάζονται ενισχυμένη «προστασία» μέσα στα Πανεπιστήμια…
Στην πραγματικότητα το «άσυλο» προστατεύει την ανομία μέσα στα Πανεπιστήμια. Και την άσκηση βίας.
Και μετατρέπει τα Πανεπιστήμια σε νησίδες παρανομίας και ακαταδίωκτου κακουργηματικών πράξεων. Πολλές των οποίων τελούνται εκτός Πανεπιστημίων.
Η κατάργηση του «ασύλου» είναι προϋπόθεση για να αναδιοργανωθούν τα ίδια τα Πανεπιστήμια. Γιατί σήμερα το «άσυλο» τα τραυματίζει. Και ακυρώνει πλήρως την ελεύθερη διακίνηση απόψεων στους χώρους της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Στην πραγματικότητα καθηγητές και φοιτητές είναι «αιχμάλωτοι» παράνομων ομάδων που προστατεύει το «άσυλο».
Επίσης η κατάργηση του θα εμπεδώσει και την ασφάλεια μέσα στην πόλη. Αφού, λόγω του «άσυλου», ολόκληρες σχολές έχουν μετατραπεί σε «ορμητήρια» παράνομων ομάδων…
2. Ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα είναι και αυτό της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχεται σε όλες τις βαθμίδες. Πιστεύεται πως η μισθολογική εξέλιξη δασκάλων και καθηγητών, από το δημοτικό μέχρι το Πανεπιστήμιο, πρέπει να συνδεθεί με τις επιδώσεις των μαθητών και των φοιτητών τους; Δηλαδή θα στηρίξετε μια μεταρρύθμιση που θα δίνει κίνητρα στους εκπαιδευτικούς αξιολογώντας τους βάση αντικειμενικών και μετρήσιμων κριτηρίων;
Απάντηση: Πολύ καλή ιδέα. Χρειάζεται, όμως, μελέτη και διάλογο πρώτα. Ξέρω ότι ισχύει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, ιδιαίτερα στη μέση εκπαίδευση. Κι όπου εφαρμόστηκε είχε θεαματικά αποτελέσματα…
3. Πως είναι δυνατόν να μιλάμε για βελτίωση της παιδείας όταν οι μισθοί των εκπαιδευτικών και των τριών βαθμίδων είναι οι χαμηλότεροι στην Ε.Ε. εκτός από Βουλγαρία και Ρουμανία? Τι προτίθεστε να κάνετε σχετικά;
Απάντηση: Η αύξηση αποδοχών των εκπαιδευτικών – προσέξτε: από ένα σημείο και πέρα - πρέπει να συνδεθεί με την άνοδο των επιδόσεων των μαθητών.
4. Μπορείτε να δεσμευτείτε ότι θα εξετάσετε σοβαρά την επέκταση της ιδιωτικής παιδείας και στην τρίτη βαθμίδα, δηλαδή τη δημιουργία και ιδιωτικών πανεπιστημίων, όπως συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου ή θα φοβηθείτε το πολιτικό κόστος;
Απάντηση: Η Νέα Δημοκρατία το προσπάθησε ήδη, στην τελευταία συνταγματική μεταρρύθμιση, αλλά υπαναχώρησε το ΠΑΣΟΚ. Θα πρέπει να επανέλθουμε, διότι μας επιβάλλεται ήδη «από την πίσω πόρτα», λόγω κοινοτικής νομοθεσίας.
5. Η παιδεία σίγουρα δεν πρέπει να αποτελεί κρατικό μονοπώλιο, αλλά το κράτος, στα πλαίσια της κοινωνικής δικαιοσύνης, πρέπει να φροντίσει ούτως ώστε οι πολίτες -και πόσο μάλλον οι νέοι- να έχουν ίσες ευκαιρίες, ξεκινώντας ουσιαστικά από την ίδια την παιδεία. Είστε διατεθειμένοι να υποχρεώσετε τα ιδιωτικά σχολεία να παρέχουν το 20% ή 30% των θέσεων τους, υπό μορφή υποτροφίας, σε παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα; Για παράδειγμα όταν θα υπάρξουν ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, αυτό το 20%-30% των θέσεων, θα μπορούσε να δεσμεύεται για παιδιά που θα μπαίνουν βάση των πανελλαδικών εξετάσεων.
Απάντηση: Όχι δεν πρόκειται να υποχρεώσουμε τα ιδιωτικά σχολεία. Γιατί αυτό που προτείνετε θα οδηγήσει στο να κλείσουν κάποια ιδιωτικά σχολεία. Εκείνο που εξασφαλίζει ισότητα ευκαιριών είναι να αναβαθμίσουμε τη δημόσια εκπαίδευση. Όχι να απαγορεύσουμε ή να «πνίξουμε» την ιδιωτική. Κι επί πλέον, βοηθά την ισότητα των ευκαιριών ο θεσμός των υποτροφιών, η αναβάθμισή του και η επέκτασή του. Με κριτήρια ποιοτικά και ανταγωνιστικά.
Πάντως ίσες ευκαιρίες σημαίνει πάνω απ’ όλα αναβάθμιση της ποιότητας των δημόσιας εκπαίδευσης…
6. Ως πότε θα μιλάμε για την παιδεία και τα ποσά που δαπανώνται σαν ποσοστό % του ΑΕΠ χωρίς να υπάρχει διαφάνεια στο που ξοδεύονται τα ποσά αυτά; Ως πότε θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι το bandwith και τους Servers στα πανεπιστήμια για να τα χρησιμοποιούν εξωπανεπιστημιακοί για την προπαγάνδα τους (Π.Χ Indymedia); Μιλάμε για πανεπιστημιακούς που βρέθηκαν με βίλες και φεράρι, από τα λεφτά της παιδείας. Για συνεχείς καταλήψεις και καταστροφές με χιλιάδες ώρες χαμένες. Μήπως εντέλει η διαχείριση είναι το πρόβλημα;
Απάντηση: Έχετε απόλυτο δίκιο. Αν δεν υπάρχει έλεγχος στο πως διατίθενται τα κονδύλια από τη δημόσια εκπαίδευση, τότε όσα και να δίνουμε δεν θα πιάνουν τόπο. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για την δημόσια εκπαίδευση. Ισχύει για όλα τα δημόσια αγαθά (και για την Υγεία και για την Άμυνα). Ένα σημαντικό μέτρο αναβάθμισης όλων των δημοσίων υπηρεσιών είναι ο ποιοτικός έλεγχος των κονδυλίων που διατίθενται. Όχι μόνο η αύξησή τους…
7. Μπορείτε να προσδιορίσετε συγκεκριμένα ποιες δραστηριότητες (στο πεδίο της παιδείας και του πολιτισμού) πρέπει να επιδοτούνται από το κράτος;
Απάντηση: Θέτετε πολύ σύνθετο πρόβλημα. Και δεν θα ήμουν εντάξει απέναντί σας αν το απαντούσα με υπεκφυγή.
Πρώτα απ’ όλα «κρατική επιδότηση» δεν σημαίνει, αναγκαστικά «όλα δωρεάν», ακόμα και το λειτουργικό κόστος. Για παράδειγμα φτιάχνουμε ένα μεγάλο μουσείο, που μπορεί να γίνει μαγνήτης για τουρισμό υψηλού επιπέδου απ’ όλο τον κόσμο. Το ότι το κράτος αναλαμβάνει το (εφάπαξ) κόστος κατασκευής του Μουσείου, δεν σημαίνει ότι πρέπει να αναλάβει και το λειτουργικό κόστος του στη συνέχεια.
Μπορεί το μουσείο από την ώρα που θα λειτουργήσει να βγάζει τα λεφτά του και να αφήνει και κέρδος, για να χρηματοδοτηθεί η κατασκευή κι άλλων μουσείων ή για να επεκταθούν ανασκαφικές εργασίες κλπ.
Έτσι μια επένδυση στον Πολιτισμό, μπορεί να αποδώσει κι άλλες επενδύσεις στον Πολιτισμό, στη συνέχεια, χωρίς να επιβαρύνεται ο Δημόσιος Προϋπολογισμός…
Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι δαπάνες στο χώρο της Παιδείας και του Πολιτισμού είναι πρωτίστως μακροχρόνιες επενδύσεις στο μέλλον της χώρας. Γι’ αυτό και πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν κριτήρια αποδόσεων. Όχι κερδοφορίας, αλλά μακροχρόνιων αποδόσεων. Για παράδειγμα, το να μην αφήνουμε κανένα ταλαντούχο παιδί να πάει χαμένο, το να δίνουμε σε όλα την ευκαιρία να αναδειχθούν, αυτό δεν μετριέται ως «επιχειρηματικό κέρδος», αλλά μπορεί να μετρηθεί ως μακροχρόνια απόδοση για την κοινωνία συνολικά.
Και σε αυτές τις μακροχρόνιες αποδόσεις πρέπει να επικεντρώσουμε την σκοπιμότητα των κρατικών επιδοτήσεων σε τέτοιους τομείς. Φτάνει να υπάρχουν ποιοτικά κριτήρια ελέγχου, που σήμερα απουσιάζουν πλήρως…
8. Θα μπορούσε, κατά τη γνώμη σας, να λειτουργήσει ένα νέο σύστημα παιδείας που θα επιδοτεί τους εκπαιδευόμενους, οι οποίοι θα επιλέγουν με την σειρά τους το σχολείο (δημόσιο ή ιδιωτικό) που επιθυμούν να παρακολουθήσουν;
Απάντηση: Θέτετε ένα από τα πιο κλασικά και δύσκολά προβλήματα των Δημοσίων Οικονομικών: Αν δηλαδή είναι προτιμότερο να παρέχονται οι δημόσιες υπηρεσίες «σε είδος» (δημόσια Παιδεία) ή «σε χρήμα» (κουπόνι σε κάθε επιδοτούμενο να αγοράζει τις ιδιωτικές υπηρεσίες Παιδείας που επιθυμεί ο ίδιος).
Η «κλασική» απάντηση είναι ότι προτιμότερο είναι το πρώτο: να προσφέρονται δημόσιες υπηρεσίες σε είδος, όχι «κουπόνια» σε δικαιούχους. Γιατί, μεταξύ άλλων, αυτό εξασφαλίζει «αποδόσεις κλίμακος» υπέρ των δικαιούχων στις προσφερόμενες υπηρεσίες. Βέβαια, υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις που δεν αποκλείεται η επιδότηση σε χρήμα (κουπόνια για την αγορά εγχειριδίων, βοηθημάτων, ηλεκτρονικού εξοπλισμού κλπ.).
Προσέξτε: αν μοιράζουμε κουπόνια, αντί να προσφέρουμε υπηρεσίες, τότε θα καταρρεύσει πλήρως η δημόσια εκπαίδευση. Κι αυτό θα είναι ολέθριο για την κοινωνία συνολικά…
Το πρόβλημα με τα δημόσια αγαθά είναι ότι ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να παρέχει μερικά απ’ αυτά. Επομένως κάποια δεν θα υπήρχαν καθόλου, αν δεν παρέχονταν από το δημόσιο. Συνεπώς, η «υποκατάσταση προσφοράς» ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, όσον αφορά αυτά τα αγαθά, είναι πολύ χαμηλή.
9. Σε όλη την Ευρώπη τα αντίστοιχα ΤΕΙ έχουν μετεξελιχθεί σε Πανεπιστήμια από τα μέσα της δεκαετίας του 90'. Τέτοια παραδείγματα είναι τα τέως Polytechnics στην Αγγλία όπως και τα Fachhochschule στη Γερμανία. Θα στηρίξετε μια τέτοια προσπάθεια στην Ελλάδα; Δηλαδή την μετεξέλιξη των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια ή Πανεπιστήμια Εφαρμοσμένων Επιστημών;
Απάντηση: Αυτή η εξέλιξη, που έχει είναι και κοινοτική κατεύθυνση όπως σωστά επισημαίνετε, έχει τρείς προϋποθέσεις: Την εφαρμοσμένη έρευνα, τη σύνδεση της τεχνολογικής εκπαίδευσης με την παραγωγή, και την «κινητικότητα» ανάμεσα σε αυτές τις δύο μείζονες κατευθύνσεις (εφαρμοσμένη- θεωρητική έρευνα) σε ανώτατο επίπεδο. Πράγμα που προϋποθέτει, με τη σειρά του, την «αναβάθμιση» και των δύο.
Στην Ελλάδα η θεωρητική έρευνα στις θετικές επιστήμες είναι πολύ χαμηλή, η εφαρμοσμένη έρευνα είναι ακόμα χαμηλότερη, ενώ σύνδεση με την παραγωγή δεν υπάρχει, διότι η Ελλάδα έχει υποστεί αποβιομηχάνιση τις τελευταίες δεκαετίες. Για «κινητικότητα» ανάμεσά σε θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα, καλύτερα να μη μιλήσουμε. Όλα αυτά σημαίνουν ότι η «εξίσωσή» τους γίνεται μόνο «προς τα κάτω». Είναι περισσότερο ισοπέδωσή τους, παρά «αναβάθμιση» και των δύο…
Πράγμα που σημαίνει ότι η «εξίσωση δεν μας λύνει το πρόβλημα. Η αναβάθμιση και των δύο και η έρευνα και στις δύο, είναι το ζητούμενο…
Και η ανάσταση της βιομηχανίας, ασφαλώς. Διότι τι νόημα έχει να μιλάμε για τεχνολογική εκπαίδευση όταν δεν παράγουμε ούτε παραμάνες;
10. Προτίθεστε να επαναφέρετε τον όρο «Εθνικής» μπροστά από το «Παιδείας» στον τίτλο του Υπουργείου ή συμφωνείτε με την κατάργησή του από το ΠΑΣΟΚ;
Απάντηση: Ναι. Άλλωστε, αυτή είναι και η τάση διεθνώς. Στην Γαλλία δημιουργείται υπουργείο Εθνικής Ταυτότητας, από την Κεντροδεξιά κυβέρνηση Σαρκοζύ. Στην Βρετανία, η Κεντροαριστερή Κυβέρνηση των Εργατικών ανακάλυψε τη «βρετανικότητα» δηλαδή την ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας της χώρας για να απορροφήσει τους μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς. Κι εδώ βαδίζουμε ανάποδα…