Απάντηση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μπαρόζο προς τον Ευρωβουλευτή της ΝΔ, Καθηγητή κ. Ιωάννη Α. Τσουκαλά:
Πρωταθλήτρια Ευρώπης εμφανίζεται η Ελλάδα σε προσφυγές και καταδίκες για παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, σύμφωνα με απάντηση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Μπαρόζο προς τον Ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Καθηγητή Ιωάννη Α. Τσουκαλά. Ο κ. Τσουκαλάς θέλησε να ενημερωθεί για τον αριθμό προσφυγών και καταδικών της Ελλάδας από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, αλλά και για τον οικονομικό αντίκτυπο που αυτές έχουν στα δημόσια οικονομικά της χώρας.
Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει εκδόσει αποφάσεις για περισσότερες από 200 περιπτώσεις προσφυγών κατά της Ελλάδας (εκ των οποίων οι 28 εκκρεμούν). Ο αριθμός των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν απαγγελθεί από το Δικαστήριο κατά της Ελλάδας, μετά την προσχώρησή της στην ΕΕ, ανέρχεται σε 183. Από αυτές η Ελλάδα συμμορφώθηκε άμεσα προς τις αποφάσεις του Δικαστηρίου μόνο σε 110 περιπτώσεις. Σύμφωνα με τον κ. Μπαρόζο, οι εν λόγω αποφάσεις αφορούσαν κυρίως το περιβάλλον και την εσωτερική αγορά (με περισσότερες από 30 υποθέσεις για κάθε τομέα) και, σε μικρότερο βαθμό, τη φορολογία, τη γεωργία και την υγεία (με περισσότερες από 15 υποθέσεις για κάθε τομέα).
Ο κ. Τσουκαλάς ζήτησε αναλυτικά στοιχεία για τις χρηματικές ποινές που έχει κληθεί να καταβάλει η Ελλάδα λόγω των μη συμμορφώσεών της με την κοινοτική νομοθεσία. Τα στοιχεία που έδωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκθέτουν την Ελλάδα, καθώς από τις 8 συνολικά περιπτώσεις μη εφαρμογής των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, οι τέσσερις αφορούν καταδίκες της Ελλάδας, με συνολικά πρόστιμα που ξεπερνούν τα 19 εκατομμύρια ευρώ (Πίνακας 1). Επιπλέον, εκκρεμεί η εξόφληση της χρηματικής ποινής για την καταδίκη της για την υπόθεση των μηχανών τυχερών παιχνιδιών (Υπόθεση C-109/08). Για την υπόθεση αυτή έχει επιδικαστεί στην Ελλάδα εφάπαξ πρόστιμο τριών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ επιπρόσθετα υποχρεούται να καταβάλει χρηματική ποινή 31.536 ευρώ για κάθε μέρα μη συμμόρφωσης με την απόφαση.
Στην ερώτηση του κ. Τσουκαλά για τις επιδοτήσεις που έχει κληθεί να επιστρέψει η Ελλάδα λόγω εσφαλμένης εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας από την ένταξή της στην ΕΕ, ο κ. Μπαρόζο ανέφερε ότι «από το 1996, ζητήθηκε από την Ελλάδα να επιστρέψει ποσό ύψους 1.435.400.000 ευρώ λόγω της εσφαλμένης εφαρμογής των κανόνων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Όσον αφορά τη χρησιμοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής, η ενίσχυση που χορηγήθηκε στην Ελληνική Δημοκρατία με τη μορφή συμμετοχής του ΕΤΠΑ μειώθηκε, το 2005, κατά 518 εκατ. ευρώ» (Πίνακας 2). Τέλος, τον Σεπτέμβριο του 2008 εφαρμόστηκαν δημοσιονομικές διορθώσεις στα περατωθέντα και υπό εκτέλεση έργα του Ταμείου Συνοχής, ύψους 6,3 και 18 εκατομμυρίων ευρώ αντιστοίχως, «μετά από συστηματικές παρατυπίες που σημειώθηκαν στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων».
Στην ερώτηση, τέλος, του κ. Τσουκαλά για το πώς αξιολογεί η Επιτροπή τη συμμόρφωση της Ελλάδας προς την κοινοτική νομοθεσία, ο κ. Μπαρόζο σημείωσε ότι «τουλάχιστον στο 40% των υποθέσεων, η Ελλάδα κοινοποιεί με καθυστέρηση τα μέτρα που λαμβάνει για την μεταφορά των Οδηγιών», χαρακτηρίζοντας τις επιδόσεις της Ελλάδας «μη ικανοποιητικές».
Σχολιάζοντας την απάντηση του κ. Μπαρόζο ο κ. Τσουκαλάς δήλωσε: «Δυστυχώς δεν αποτελεί πλέον είδηση το ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στη συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και ο τακτικότερος πελάτης του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Φαίνεται ότι ως χώρα δεν μας απασχολεί το καθήκον της συμμόρφωσης με τους κανόνες, με αποτελέσματα που είναι ορατά παντού γύρω μας. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει τουλάχιστον να μας αφυπνίσει είναι το τεράστιο κόστος που αυτό συνεπάγεται για τον Έλληνα πολίτη. Τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ κοινοτικών ενισχύσεων που αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε στην ΕΕ αποτελούν ένα τεράστιο ποσό, το οποίο μάλιστα οι Έλληνες πολίτες έχουν πληρώσει δύο φορές: την πρώτη φορά «ενισχύοντας» τσέπες ατόμων και εταιρειών κατά παράβαση των ευρωπαϊκών κανόνων και τη δεύτερη επιστρέφοντας τα ήδη χαμένα χρήματα στην ΕΕ. Μόνο η υπόθεση της καταδίκης της Ελλάδας για την απαγόρευση των τυχερών παιχνιδιών εξακολουθεί να μας κοστίζει πάνω από 11 εκατομμύρια ευρώ. Το επαναλαμβάνω για να το κατανοήσουμε όλοι: οι Έλληνες πολίτες - μέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία - πληρώνουν κάθε μήνα πρόστιμο 977.616 ευρώ, επειδή η Ελληνική Κυβέρνηση είναι ανίκανη να παρουσιάσει και να ψηφίσει έναν νόμο συμβατό με την κοινοτική νομοθεσία. Η Κυβέρνηση δεν νομιμοποιείται να απαιτεί σκληρές θυσίες από τους Έλληνες πολίτες όταν αδυνατεί - ή δεν επιθυμεί - να κλείσει τις τρύπες που η ίδια έχει δημιουργήσει διαχρονικά στη δημόσια διοίκηση της χώρας».
Σημείωμα προς τον εκδότη
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2005 η Ελλάδα ήταν πρώτη σε παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, μη δυναμένη να εφαρμόσει ή να συμμορφωθεί με ευρωπαϊκές Οδηγίες σε 20 περιπτώσεις, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο (16), την Γαλλία (13), την Γερμανία (12) και την Ιταλία (11). Κατά το 2008 η Ελλάδα ήταν δεύτερη σε ασκηθείσες προσφυγές λόγω παραβάσεως κράτους μέλους, με 19 προσφυγές, μετά την Ισπανία που είχε 21. Η Ελλάδα, μόνη της, ευθύνεται για το 9% του συνόλου των προσφυγών στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2008.
Πίνακας 1
Χρηματικές ποινές και κατ' αποκοπή ποσά που έχουν πληρωθεί από τα Κράτη Μέλη ως τις 31 Μαΐου 2010
Κράτος Μέλος Υπόθεση Περιγραφή Έτος πληρωμής Ποσό σε Ευρώ Είδος Ποινής
1. Ελλάδα C-387/97 Καταδίκη για την μη εφαρμογή της καταδικαστικής απόφασης για την χωματερή Κουρουπητού. Χρηματική ποινή:
2000 1.760.000
2001 2.960.000
2. Γαλλία C-304/02 Μη ορθή παρακολούθηση τεχνικών μέτρων ελέγχου της αλιευτικής δραστηριότητας. Χρηματική ποινή:
2005 20.000.000
2006 57.761.250
3. Γαλλία C-177/04 Μη ορθή μεταφορά της Οδηγίας 85/374 (για θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων). Χρηματική ποινή:
2006 759.600
4. Πορτογαλία C-70/06 Μη ορθή μεταφορά της Οδηγίας 89/665 (για δημόσιες προμήθειες). Χρηματική ποινή:
2008 2.753.664
2008 911.424
5. Γαλλία C-121/07 Εσκεμμένη απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (GMO). Χρηματική ποινή:
2009 10.000.000
6. Ελλάδα C-568/07 Όροι εγκαταστάσεως - ίδρυση και εκμετάλλευση καταστημάτων οπτικών ειδών. Χρηματική ποινή:
2009 1.000.000
7. Ελλάδα C-415/03 Βοήθεια του Ελληνικού κράτους προς την Ολυμπιακή Αεροπορία 2009. Χρηματική ποινή:
2.000.000
8. Ελλάδα C-109/08 Απαγόρευση ηλεκτρικών, ηλεκτρομηχανικών και ηλεκτρονικών παιγνίων για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Χρηματική ποινή:
2009 3.000.000
2009 1.797.552
2009 977.616
2009 946.080
2010 977.616
2010 946.080
2010 977.616
2010 977.616
2010 883.008
Σύνολο Χρηματικών ποινών για όλες τις χώρες: 111.389.122
Σύνολο Χρηματικών ποινών για την Ελλάδα: 11.483.184
Πίνακας 2
Μετά την αναμόρφωση του συστήματος εκκαθάρισης των λογαριασμών, το 1996, η Ελλάδα έχει υποχρεωθεί να πληρώσει 1.345,4 εκατομμύρια ευρώ εξαιτίας μη ορθής εφαρμογής των κανόνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται τα ποσά Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης (ανά οικονομικό έτος) που η Ελλάδα κλήθηκε να επιστρέψει στην ΕΕ.
1996 -87,1 εκ. €
1997 -78,0
1998 -110,5
1999 -82,4
2000 -102,9
2001 -193,8
2002 -176,9
2003 -168,1
2004 -149,3
2005 -118,7
2006 -167,4
2007 -0,4
Ο κ. Τσουκαλάς ζήτησε αναλυτικά στοιχεία για τις χρηματικές ποινές που έχει κληθεί να καταβάλει η Ελλάδα λόγω των μη συμμορφώσεών της με την κοινοτική νομοθεσία. Τα στοιχεία που έδωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκθέτουν την Ελλάδα, καθώς από τις 8 συνολικά περιπτώσεις μη εφαρμογής των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, οι τέσσερις αφορούν καταδίκες της Ελλάδας, με συνολικά πρόστιμα που ξεπερνούν τα 19 εκατομμύρια ευρώ (Πίνακας 1). Επιπλέον, εκκρεμεί η εξόφληση της χρηματικής ποινής για την καταδίκη της για την υπόθεση των μηχανών τυχερών παιχνιδιών (Υπόθεση C-109/08). Για την υπόθεση αυτή έχει επιδικαστεί στην Ελλάδα εφάπαξ πρόστιμο τριών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ επιπρόσθετα υποχρεούται να καταβάλει χρηματική ποινή 31.536 ευρώ για κάθε μέρα μη συμμόρφωσης με την απόφαση.
Στην ερώτηση του κ. Τσουκαλά για τις επιδοτήσεις που έχει κληθεί να επιστρέψει η Ελλάδα λόγω εσφαλμένης εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας από την ένταξή της στην ΕΕ, ο κ. Μπαρόζο ανέφερε ότι «από το 1996, ζητήθηκε από την Ελλάδα να επιστρέψει ποσό ύψους 1.435.400.000 ευρώ λόγω της εσφαλμένης εφαρμογής των κανόνων της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής. Όσον αφορά τη χρησιμοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής, η ενίσχυση που χορηγήθηκε στην Ελληνική Δημοκρατία με τη μορφή συμμετοχής του ΕΤΠΑ μειώθηκε, το 2005, κατά 518 εκατ. ευρώ» (Πίνακας 2). Τέλος, τον Σεπτέμβριο του 2008 εφαρμόστηκαν δημοσιονομικές διορθώσεις στα περατωθέντα και υπό εκτέλεση έργα του Ταμείου Συνοχής, ύψους 6,3 και 18 εκατομμυρίων ευρώ αντιστοίχως, «μετά από συστηματικές παρατυπίες που σημειώθηκαν στις διαδικασίες δημόσιων συμβάσεων».
Στην ερώτηση, τέλος, του κ. Τσουκαλά για το πώς αξιολογεί η Επιτροπή τη συμμόρφωση της Ελλάδας προς την κοινοτική νομοθεσία, ο κ. Μπαρόζο σημείωσε ότι «τουλάχιστον στο 40% των υποθέσεων, η Ελλάδα κοινοποιεί με καθυστέρηση τα μέτρα που λαμβάνει για την μεταφορά των Οδηγιών», χαρακτηρίζοντας τις επιδόσεις της Ελλάδας «μη ικανοποιητικές».
Σχολιάζοντας την απάντηση του κ. Μπαρόζο ο κ. Τσουκαλάς δήλωσε: «Δυστυχώς δεν αποτελεί πλέον είδηση το ότι η Ελλάδα είναι ουραγός στη συμμόρφωση με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και ο τακτικότερος πελάτης του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Φαίνεται ότι ως χώρα δεν μας απασχολεί το καθήκον της συμμόρφωσης με τους κανόνες, με αποτελέσματα που είναι ορατά παντού γύρω μας. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει τουλάχιστον να μας αφυπνίσει είναι το τεράστιο κόστος που αυτό συνεπάγεται για τον Έλληνα πολίτη. Τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ κοινοτικών ενισχύσεων που αναγκαστήκαμε να επιστρέψουμε στην ΕΕ αποτελούν ένα τεράστιο ποσό, το οποίο μάλιστα οι Έλληνες πολίτες έχουν πληρώσει δύο φορές: την πρώτη φορά «ενισχύοντας» τσέπες ατόμων και εταιρειών κατά παράβαση των ευρωπαϊκών κανόνων και τη δεύτερη επιστρέφοντας τα ήδη χαμένα χρήματα στην ΕΕ. Μόνο η υπόθεση της καταδίκης της Ελλάδας για την απαγόρευση των τυχερών παιχνιδιών εξακολουθεί να μας κοστίζει πάνω από 11 εκατομμύρια ευρώ. Το επαναλαμβάνω για να το κατανοήσουμε όλοι: οι Έλληνες πολίτες - μέσα σε αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία - πληρώνουν κάθε μήνα πρόστιμο 977.616 ευρώ, επειδή η Ελληνική Κυβέρνηση είναι ανίκανη να παρουσιάσει και να ψηφίσει έναν νόμο συμβατό με την κοινοτική νομοθεσία. Η Κυβέρνηση δεν νομιμοποιείται να απαιτεί σκληρές θυσίες από τους Έλληνες πολίτες όταν αδυνατεί - ή δεν επιθυμεί - να κλείσει τις τρύπες που η ίδια έχει δημιουργήσει διαχρονικά στη δημόσια διοίκηση της χώρας».
Σημείωμα προς τον εκδότη
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2005 η Ελλάδα ήταν πρώτη σε παραβιάσεις της κοινοτικής νομοθεσίας, μη δυναμένη να εφαρμόσει ή να συμμορφωθεί με ευρωπαϊκές Οδηγίες σε 20 περιπτώσεις, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο (16), την Γαλλία (13), την Γερμανία (12) και την Ιταλία (11). Κατά το 2008 η Ελλάδα ήταν δεύτερη σε ασκηθείσες προσφυγές λόγω παραβάσεως κράτους μέλους, με 19 προσφυγές, μετά την Ισπανία που είχε 21. Η Ελλάδα, μόνη της, ευθύνεται για το 9% του συνόλου των προσφυγών στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2008.
Πίνακας 1
Χρηματικές ποινές και κατ' αποκοπή ποσά που έχουν πληρωθεί από τα Κράτη Μέλη ως τις 31 Μαΐου 2010
Κράτος Μέλος Υπόθεση Περιγραφή Έτος πληρωμής Ποσό σε Ευρώ Είδος Ποινής
1. Ελλάδα C-387/97 Καταδίκη για την μη εφαρμογή της καταδικαστικής απόφασης για την χωματερή Κουρουπητού. Χρηματική ποινή:
2000 1.760.000
2001 2.960.000
2. Γαλλία C-304/02 Μη ορθή παρακολούθηση τεχνικών μέτρων ελέγχου της αλιευτικής δραστηριότητας. Χρηματική ποινή:
2005 20.000.000
2006 57.761.250
3. Γαλλία C-177/04 Μη ορθή μεταφορά της Οδηγίας 85/374 (για θέματα ευθύνης λόγω ελαττωματικών προϊόντων). Χρηματική ποινή:
2006 759.600
4. Πορτογαλία C-70/06 Μη ορθή μεταφορά της Οδηγίας 89/665 (για δημόσιες προμήθειες). Χρηματική ποινή:
2008 2.753.664
2008 911.424
5. Γαλλία C-121/07 Εσκεμμένη απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (GMO). Χρηματική ποινή:
2009 10.000.000
6. Ελλάδα C-568/07 Όροι εγκαταστάσεως - ίδρυση και εκμετάλλευση καταστημάτων οπτικών ειδών. Χρηματική ποινή:
2009 1.000.000
7. Ελλάδα C-415/03 Βοήθεια του Ελληνικού κράτους προς την Ολυμπιακή Αεροπορία 2009. Χρηματική ποινή:
2.000.000
8. Ελλάδα C-109/08 Απαγόρευση ηλεκτρικών, ηλεκτρομηχανικών και ηλεκτρονικών παιγνίων για ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Χρηματική ποινή:
2009 3.000.000
2009 1.797.552
2009 977.616
2009 946.080
2010 977.616
2010 946.080
2010 977.616
2010 977.616
2010 883.008
Σύνολο Χρηματικών ποινών για όλες τις χώρες: 111.389.122
Σύνολο Χρηματικών ποινών για την Ελλάδα: 11.483.184
Πίνακας 2
Μετά την αναμόρφωση του συστήματος εκκαθάρισης των λογαριασμών, το 1996, η Ελλάδα έχει υποχρεωθεί να πληρώσει 1.345,4 εκατομμύρια ευρώ εξαιτίας μη ορθής εφαρμογής των κανόνων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται τα ποσά Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης (ανά οικονομικό έτος) που η Ελλάδα κλήθηκε να επιστρέψει στην ΕΕ.
1996 -87,1 εκ. €
1997 -78,0
1998 -110,5
1999 -82,4
2000 -102,9
2001 -193,8
2002 -176,9
2003 -168,1
2004 -149,3
2005 -118,7
2006 -167,4
2007 -0,4
Σύνολο -1,435 δις €