(έρευνα του ΜΦ – απάντηση στη σειρά “τα φοβερά ντοκουμέντα” της εφημερίδας “ΤΟ ΒΗΜΑ”)
ΠΟΙΟΙ ΚΑΙ ΠΟΣΟΙ ΠΗΡΑΝ ΜΕΡΟΣ
Υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις για τον αριθμό των συμμετεχόντων στην επιχείρηση. Πιο κοντά στην αλήθεια θεωρούμε πως είναι του Θέμη Μαρίνου τόσο επειδή είναι ο πιο ουδέτερος, όσο και επειδή έχει μελετήσει όλες τις Βρετανικές εκθέσεις που αναφέρονται στο γεγονός. Αυτός υποστηρίζει ότι οι του ΕΔΕΣ ήταν 60 ενώ του ΕΛΑΣ περίπου οι διπλάσιοι, γύρω στους 110-120. Σε αυτές συνυπολογίζονται οι ομάδες του Αγουρίδη, του Καραλίβανου και άλλων ληστανταρτών.
Όπως όμως μας ενημερώνει τόσο στον πρώτο τόμο του βιβλίου του, όσο και στο φύλλο της ΕΣΤΙΑΣ της 13ης Νοεμβρίου 2004 οι συμμετέχοντες στη μάχη στα δύο άκρα της γέφυρας ήταν ίσοι και από τις δύο πλευρές (από 45).
Στο βόρειο άκρο θα πάει μια δύναμη 30 περίπου ανδρών του ΕΔΕΣ υπό τον μόνιμο ανθυπολοχαγό Σωτήρη Παπαχρήστο και βοηθούς τους ανθυπολοχαγούς Λεωνίδα Πετρουλάκη και Κωνσταντίνο Σαλμά. Ενώ για την εξουδετέρωση της φρουράς στο νότιο φυλάκιο αλλά και για την κάλυψη των Βρετανών «σαμποτέρ» για το έργο της υπονόμευσης του δεύτερου κατά σειρά μεταλλικού μεσόβαθρου ανέλαβε μικτή ομάδα από 40 περίπου άντρες του ΕΛΑΣ με διοικητή των «Κωστούλα Αγραφιώτη» (Κων/νος Καβρέτζος), από 22 περίπου άντρες του ΕΔΕΣ με επικεφαλής τον ιερέα Σπυρίδωνα Ζαφείρη και τον Κων/νο Στούμπο αλλά και 5 άνδρες της ομάδας του Δήμου Καραλίβανου (ο λήσταρχος που λέγαμε, έκανε και κάτι καλό!). Επικεφαλής όλων αυτών στο νότιο μέρος ήταν ο Μιχαήλ Μυριδάκης που ήταν και ο αρχηγός του τεχνικού μέρους της επιχείρησης.
Ήταν δε ο τρίτος άνθρωπος (μετά τον Άρη και τον Ζέρβα) που παρασημοφορήθηκε από τους Συμμάχους.
Ο Μάγιερς στο βιβλίο του γράφει για τις φωνές που άκουγε του Μυριδάκη που εμψύχωνε τους αντάρτες.
Ο Μυριδάκης στο βιβλίο του “Η επιχείρηση του Γοργοποτάμου και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ” αναφέρει ότι οι ΕΛΑΣίτες αρνήθηκαν να υπακούσουν σ’ αυτόν, υποστηρίζει δε ότι έφυγαν! Δυστυχώς αποτελεί τη μόνη μαρτυρία και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να διασταυρωθεί. Το σίγουρο είναι (όπως λέει) ότι ο Καραλίβανος και η ομάδα του έδειξε γενναιότητα και πίστη. Ίσως λόγω της κακής του συμπεριφοράς προς τον Μάγιερς τις προηγούμενες μέρες και την ανάλογη αντιμετώπιση που είχε.
Υπήρχαν και άλλες μικρότερες ομάδες κυρίως από άνδρες του ΕΛΑΣ που είχαν αναλάβει την αποκοπή των συγκοινωνιών και επικοινωνιών της Ιταλικής φρουράς και την ανατίναξη της σιδηροδρομικής γραμμής σε 2 σημεία για την παρεμπόδιση άφιξης ενισχύσεων από τη Λαμία και το Μπράλο…
Η κυριότερη από αυτές υπό τη διοίκηση του Θέμη Μαρίνου (Λοχαγός της Βρετανικής αποστολής), με βοηθό τον έφεδρο ανθυπολοχαγό Μηχανικού «Λάμπρο» (Σπύρος Μπέκιος) και 15 μέλη του ΕΛΑΣ είχε ως αποστολή να εγκατασταθεί 1.000 μέτρα βόρεια της γέφυρας και να αποκόψει τα τηλεφωνικά και τηλεγραφικά καλώδια και να ανατινάξει μέρος της σιδηροδρομικής γραμμής αν ερχόταν αμαξοστοιχία με Ιταλικές ενισχύσεις.
Η άλλη ομάδα από το Νότο υπό τη διοίκηση του Τζων Κουκ (ταγματάρχης καταδρομών) και του Νατ Μπάρκερ (έφεδρος Λοχαγός Καταδρομών) με βοηθό τον «Λευτέρη» (Λευτέρης Τσιλιγιάννης) και 15 άνδρες του ΕΛΑΣ είχε την ίδια αποστολή με την προηγούμενη με τη διαφορά ότι η ανατίναξη της γραμμής προβλεπόταν να γίνει σίγουρα αμέσως μετά την επίθεση εναντίον της γέφυρας.
Άλλη ομάδα από 30 άνδρες του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τον ανθυπίλαρχο «Νικηφόρο» (Δημητρίου Δημήτριος) και τον «Διαμαντή» (Αλεξάνδρου Γιάννης) προβλεπόταν να εγκατασταθεί ως ενέδρα κοντά σε μια μικρή ξύλινη γέφυρα του ποταμού Σπερχειού (γέφυρα Σανίδα), επί της δημόσιας οδού Λαμίας-Φραντζή σε απόσταση 4 χμ. βορειοανατολικά της γέφυρας με αποστολή την παρεμπόδιση οδικής ενίσχυσης από τη Λαμία.
Ο Μιχαήλ Μυριδάκης γράφει : «Επίσης μια τέταρτη ομάδα που όρισε τότε ο Άρης θα πήγαινε να κάψει με βενζίνη ένα ξύλινο γεφύρι που ήταν σε ένα καρόδρομο από βόρεια της γέφυρας περί το χιλιόμετρο προς τη Λαμία» («Η επιχείρηση του Γοργοποτάμου και το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ», σελ. 27)
Ύπαρξη εφεδρείας δεν προβλέφθηκε γιατί κατά τη διάρκεια της νύχτας δεν συγκροτείται τμήμα εφεδρείας επειδή είναι αδύνατη η χρησιμοποίησή της. Επιπλέον υπήρχε έλλειψη ενδοεπικοινωνίας.
Η ομάδα δολιοφθορών συγκροτήθηκε από 4 βρετανούς αξιωματικούς, 2 υπαξιωματικούς και 2 στρατιώτες και από 8 (4 η κάθε μία) αντάρτες των ΕΔΕΣ, ΕΛΑΣ. Αυτή η ομάδα είχε επικεφαλής 2 Νεοζηλανδούς έφεδρους λοχαγούς μηχανικού (Τομ Μπάρνς, Άρθουρ Έντμοντς) και βοηθούς : Ντένις Χάμσον και Ίντερ Γκίλλ (βρετανός έφεδρος λοχαγός καταδρομών και Ινδοβρετανός λοχαγός μηχανικού).
Η ομάδα Διοικήσεως περιλάμβανε τον Ναπολέοντα Ζέρβα, τον Άρη Βελουχιώτη, τον Έντυ Μάγιερς και τον Κρις Γουντχάουζ. Επίσης τον Κομνηνό Πυρομάγλου με 8 αντάρτες του ΕΔΕΣ και 4 σωματοφύλακες του Άρη, δηλαδή τα μέλη του ΚΚΕ «Περικλή» (Χουλιάρας Γιώργος) και «Θάνο» (Μαστροκώστας Φώτης) και 2 αντάρτες του ΕΛΑΣ. Όλοι αυτοί σε απόσταση 200 μέτρων δυτικά του βόρειου άκρου της γέφυρας.
Στην επιχείρηση λοιπόν που έγινε στις 25 Νοεμβρίου 1942 πήρανε μέρος : 11 Βρετανοί «σαμποτέρ» (και ο Μαρίνος 12), 3 βρετανοί οπλίτες (1 Παλαιστίνιος και 2 Τουρκοκύπριοι που ήταν αιχμάλωτοι των Γερμανών και δραπέτευσαν), 60 περίπου άνδρες του ΕΔΕΣ και 110-120 του ΕΛΑΣ. Σε αυτούς συνυπολογίζονται και οι ομάδες των φυγόδικων ληστανταρτών Δήμου Καραλίβανου, Τζιβάρα και Αγουρίδη οι οποίοι έδειξαν πράγματι προθυμία και γενναιότητα.
Δώδεκα μάλιστα από τους άνδρες αυτούς συνελήφθησαν με δόλο δύο μήνες αργότερα και μετά από φρικτά βασανιστήρια εκτελέστηκαν στις 4 Φεβρουαρίου 1943 στο χωριό Μαυρολιθάρι από τον ίδιο το Βελουχιώτη επειδή δεν δέχθηκαν να ενταχθούν πλήρως στον ΕΛΑΣ. Λεπτομέρειες αναφέρονται στο βιβλίο του Μιχαήλ Μυριδάκη «Αγώνες της Φυλής» Α’ τόμος σελ. 261-262…
Βέβαια με τους μυθομανείς συγγραφείς της Αριστεράς που μπλέξαμε, για να δώσουν μεγαλύτερο βάρος στη συμβολή του ΕΛΑΣ ανεβάζουν τους άντρες του στους 150!! Στην έκδοση του ΚΚΕ «Επίσημα Κείμενα», τόμος πέμπτος, 1940-1945, σελ. 466 γράφει : «25 του Νοέμβρη: Η μάχη του Γοργοποτάμου. Συνεργαζόμενα τμήματα του ΕΛΑΣ (150 άνδρες), με επικεφαλής τον Άρη Βελουχιώτη, και του ΕΔΕΣ (60 άνδρες), μαζί με άγγλους σαμποτέρ…»
Δηλαδή όχι μόνο διογκώνεται ο αριθμός των ανταρτών του ΕΛΑΣ, αλλά δεν αναφέρεται καν το όνομα του Ζέρβα που ήταν ο πραγματικός πρωταγωνιστής της επιχείρησης, και παρουσιάζεται με αυτό τον τρόπο ως αρχηγός της επιχείρησης ο Άρης Βελουχιώτης! Αιδώς!
Άλλοι πάλι μυθογράφοι της Αριστεράς παρουσιάζουν γραφικές περιγραφές, υπερβολές και φαντασιώσεις στα «ιστορικά» τους βιβλία. Αφηγούνται πως ο Βελουχιώτης συγκέντρωσε – δήθεν – τους Βρετανούς και τους Έλληνες αξιωματικούς και αφού τους παρέταξε μπροστά του, τους… υπαγόρευσε το «σχέδιο ενέργειας» της επιχείρησης το οποίο ο ίδιος είχε καταστρώσει!!!!!!! Καταλαβαίνετε τι ΒΙΑΣΜΟΣ της ιστορίας πραγματοποιείται…
Δυστυχώς για τους συντρόφους, τους διαψεύδουν τα στοιχεία που έχουμε δώσει μέχρι τώρα αλλά η χαριστική βολή έρχεται μετά από τόση προπαγάνδα, από τον ίδιο τον Κρις Γουντχάουζ στην ομιλία του στις 31 Οκτωβρίου 1984 στο ξενοδοχείο Holiday Inn… : «Υπάρχει ένας άλλος μύθος γύρω από το Γοργοπόταμο, που πρέπει ν’ ανασκευαστεί. Έχει υποστηριχτεί ότι ο Άρης μόνος του επέλεξε το Γοργοπόταμο για στόχο και ότι κατέστρωσε μόνος του το σχέδιο της επίθεσης. Η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Ο Μάγιερς είχε επιλέξει το Γοργοπόταμο ως στόχο, έπειτα από μια προσωπική αναγνώριση επί τόπου, πριν ακόμα ξεκινήσω για να βρω το Ζέρβα. Ο Μάγιερς επίσης κατέστρωσε το σχέδιο της επίθεσης, το οποίο περιέγραψε στο Ζέρβα μόλις συναντήθηκαν, δηλαδή την μέρα από την άφιξη του Άρη. Ο Ζέρβας αμέσως αποδέχθηκε το σχέδιο και ανέλαβε τη διοίκηση της επιχείρησης. Όταν έφτασε ο Άρης, και αυτός επίσης συμφώνησε με το σχέδιο και αποδέχτηκε το Ζέρβα ως το γενικό αρχηγό».
ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΜΕΡΟΣ Η ΜΑΧΗ…