Το περιοδικό Monthly Review και η εταιρία πολιτικών και κοινωνικών ερευνών VPRC, διεξήγαγαν έρευνα στους Έλληνες αξιωματικούς και υπαξιωματικούς για τον τρόπο λειτουργίας των ένοπλων δυνάμεων και τα προβλήματα που οι ίδιοι αντιμετωπίζουν. Με βάση τα ευρήματα της έρευνας:
1. Χρειάζονται μεγάλες αλλαγές στο σύστημα εκπαίδευσης των ΕΔ σε όλα τα επίπεδα.
2. Τα προβλήματα των οικονομικών αποδοχών και των μεταθέσεων είναι τα κυριότερα προβλήματα με ποσοστά που υπερβαίνουν το 90%.
3. Τόσο οι αξιωματικοί όσο και οι υπαξιωματικοί δεν είναι ικανοποιημένοι από τις παροχές του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (στρατιωτικά καταλύματα, θέρετρα, αθλητικές εγκαταστάσεις, οικογενειακά προγράμματα, εκδηλώσεις κ.λπ.). Αντίθετα, υπάρχει ικανοποίηση από τις παροχές υγείας.
4. Το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ΕΔ κρίνεται από την πλειοψηφία ως ανορθολογικό, αναποτελεσματικό και μη δημοκρατικό. Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών κρίνει μη ικανοποιητική τη λειτουργία της στρατιωτικής ηγεσίας σε ποσοστό 75–82% και της πολιτικής ηγεσίας σε ποσοστό 85–86%.
5. Το 52% των αξιωματικών και το 65% των υπαξιωματικών σκέπτονται να αποχωρήσουν από τις ΕΔ την ερχόμενη 5ετία. Οι κυριότεροι λόγοι είναι οικονομικοί, οικογενειακοί και η χαμηλή ποιότητα ζωής του στρατιωτικού.
6. Το 44% των αξιωματικών και το 61% των υπαξιωματικών δεν θα συνιστούσαν τη στρατιωτική σταδιοδρομία σε τρίτους. Το 37% των αξιωματικών και το 56% των υπαξιωματικών είναι δυσαρεστημένοι από τη σταδιοδρομία τους στις ΕΔ.
7. Το 66% των αξιωματικών και το 91% των υπαξιωματικών είναι υπέρ του συνδικαλισμού στις ΕΔ, ενώ υπέρ του θεσμού του συνήγορου του στρατιωτικού τάσσεται το 88% των αξιωματικών και το 94% των υπαξιωματικών.
8. Το 68% των αξιωματικών και το 37% των υπαξιωματικών θεωρούν ότι η ιδιότητα του στρατιωτικού είναι λειτούργημα.
9. Το 56% των αξιωματικών και το 70% των υπαξιωματικών πιστεύουν ότι η κοινωνία στηρίζει λίγο ή καθόλου τις ΕΔ.
Από τις απαντήσεις προκύπτει σαφώς ότι με βάση τους όρους συγκρότησης και λειτουργίας του, έχει διαμορφωθεί ένας στρατός δύο ταχυτήτων – υπάρχουν σαφείς διαφορές στον τρόπο που οι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί βιώνουν τη σταδιοδρομία τους. Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι μεγάλο μέρος της έρευνας έχει διεξαχθεί την «προ Μνημονίου» εποχή.
Είναι επομένως προφανές ότι τα οικονομικά προβλήματα των στρατιωτικών θα έχουν διογκωθεί και θα χειροτερεύουν όσο συνεχίζεται η πολιτική του Μνημονίου. Αυτό σημαίνει ότι –και με βάση τα δεδομένα της έρευνας– οδηγούμαστε με γρήγορο ρυθμό σε ένα «στρατό επιβίωσης» – ένα στρατό που το βασικό μέλημα των στελεχών του είναι η διασφάλιση της επιβίωσής τους. Ένας στρατός δύο ταχυτήτων, στον οποίο επικρατεί η λογική της επιβίωσης, είναι αναμενόμενο να είναι λιγότερο αποτελεσματικός και να μη μπορεί να εκτελέσει τα καθήκοντα που αναμένει από αυτόν η κοινωνία.
www.monthlyreview.gr
2. Τα προβλήματα των οικονομικών αποδοχών και των μεταθέσεων είναι τα κυριότερα προβλήματα με ποσοστά που υπερβαίνουν το 90%.
3. Τόσο οι αξιωματικοί όσο και οι υπαξιωματικοί δεν είναι ικανοποιημένοι από τις παροχές του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (στρατιωτικά καταλύματα, θέρετρα, αθλητικές εγκαταστάσεις, οικογενειακά προγράμματα, εκδηλώσεις κ.λπ.). Αντίθετα, υπάρχει ικανοποίηση από τις παροχές υγείας.
4. Το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των ΕΔ κρίνεται από την πλειοψηφία ως ανορθολογικό, αναποτελεσματικό και μη δημοκρατικό. Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών κρίνει μη ικανοποιητική τη λειτουργία της στρατιωτικής ηγεσίας σε ποσοστό 75–82% και της πολιτικής ηγεσίας σε ποσοστό 85–86%.
5. Το 52% των αξιωματικών και το 65% των υπαξιωματικών σκέπτονται να αποχωρήσουν από τις ΕΔ την ερχόμενη 5ετία. Οι κυριότεροι λόγοι είναι οικονομικοί, οικογενειακοί και η χαμηλή ποιότητα ζωής του στρατιωτικού.
6. Το 44% των αξιωματικών και το 61% των υπαξιωματικών δεν θα συνιστούσαν τη στρατιωτική σταδιοδρομία σε τρίτους. Το 37% των αξιωματικών και το 56% των υπαξιωματικών είναι δυσαρεστημένοι από τη σταδιοδρομία τους στις ΕΔ.
7. Το 66% των αξιωματικών και το 91% των υπαξιωματικών είναι υπέρ του συνδικαλισμού στις ΕΔ, ενώ υπέρ του θεσμού του συνήγορου του στρατιωτικού τάσσεται το 88% των αξιωματικών και το 94% των υπαξιωματικών.
8. Το 68% των αξιωματικών και το 37% των υπαξιωματικών θεωρούν ότι η ιδιότητα του στρατιωτικού είναι λειτούργημα.
9. Το 56% των αξιωματικών και το 70% των υπαξιωματικών πιστεύουν ότι η κοινωνία στηρίζει λίγο ή καθόλου τις ΕΔ.
Από τις απαντήσεις προκύπτει σαφώς ότι με βάση τους όρους συγκρότησης και λειτουργίας του, έχει διαμορφωθεί ένας στρατός δύο ταχυτήτων – υπάρχουν σαφείς διαφορές στον τρόπο που οι αξιωματικοί και οι υπαξιωματικοί βιώνουν τη σταδιοδρομία τους. Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι μεγάλο μέρος της έρευνας έχει διεξαχθεί την «προ Μνημονίου» εποχή.
Είναι επομένως προφανές ότι τα οικονομικά προβλήματα των στρατιωτικών θα έχουν διογκωθεί και θα χειροτερεύουν όσο συνεχίζεται η πολιτική του Μνημονίου. Αυτό σημαίνει ότι –και με βάση τα δεδομένα της έρευνας– οδηγούμαστε με γρήγορο ρυθμό σε ένα «στρατό επιβίωσης» – ένα στρατό που το βασικό μέλημα των στελεχών του είναι η διασφάλιση της επιβίωσής τους. Ένας στρατός δύο ταχυτήτων, στον οποίο επικρατεί η λογική της επιβίωσης, είναι αναμενόμενο να είναι λιγότερο αποτελεσματικός και να μη μπορεί να εκτελέσει τα καθήκοντα που αναμένει από αυτόν η κοινωνία.
www.monthlyreview.gr