Η χθεσινή ομιλία του πρωθυπουργού στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ ήταν απ’ αυτές που μπορούν να χαρακτηριστούν πολιτικά κομβικές, αλλά και αποκαλυπτικές της λογικής που διέπει τόσο την κυβέρνηση όσο και τον ίδιο.
Στην αρχή κιόλας της ομιλίας του, απάντησε σε μια αιτίαση της Ν.Δ., η οποία υποστήριζε ότι θα έπρεπε η κυβέρνηση να είχε δανειστεί 43 δισ. ευρώ καλύπτοντας τις δανειακές ανάγκες του 2010. Η απάντηση που έδωσε ο Γ. Παπανδρέου ήταν επί λέξει:
«Η Νέα Δημοκρατία, όμως, παραμένει στο παρελθόν. Μας ψέγει, γιατί θα μπορούσαμε – λέει – να ξεγελάσουμε τις αγορές και να δανειστούμε πολλά, πριν μας πάρουν χαμπάρι! Ακούσατε τι λένε; Μας λένε ότι θα έπρεπε να είχαμε πάει στις αγορές μόλις βγήκαμε, να δανειστούμε πολλά, όσα μπορούσαμε, και μετά να κρυφτούμε, να κρύψουμε την αλήθεια. Μας ζητούν δηλαδή να συνεχίσουμε το παιχνίδι της κουτοπονηριάς, για να κοροϊδέψουμε τους "Κουτόφραγκους". Καιροσκοπική πολιτική και πάλι – αυτό προτείνουν.
Ξέρετε όμως τι θα συνέβαινε, αν γίνονταν τα πράγματα έτσι; Αυτό θα είχε ως συνέπεια, την επομένη της αποκάλυψης, που δεν θα αργούσε, να χάσει και αυτή η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση κάθε ίχνος αξιοπιστίας και, μαζί, κάθε ελπίδα η Ελλάδα να πείσει για τη σωτηρία της, για το μηχανισμό στήριξης που δημιουργήσαμε και για τη νέα πολιτική μας».
Τι μας λέει έως εδώ ο πρωθυπουργός; Ότι, για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών, αρνήθηκε τα χρήματα που οι... αγορές προθύμως του έδιναν χωρίς κανένα πιστόλι στον κρόταφο – με επιτόκιο πολύ χαμηλότερο από το... 16% που πληρώνει σήμερα με τα αλλεπάλληλα τρίμηνα έντοκα γραμμάτια!
Μα, αν οι αγορές (δηλαδή οι Ευρωπαίοι, κυρίως, πιστωτές) ήξεραν ήδη από τον Ιανουάριο του 2009 ότι είμαστε μια χρεοκοπημένη χώρα, όπως με κάθε λεπτομέρεια είδαμε χθες, τότε κανείς δεν τις... κορόιδευε (ούτε θα μπορούσε άλλωστε...). Γιατί λοιπόν συνέχιζαν να δανείζουν την Ελλάδα; Μήπως επειδή αυτό προστάτευε και τις ίδιες από τις αναταράξεις και την «εξάπλωση της μόλυνσης» στο ευρώ και την ευρωζώνη;
Αν τότε δανειζόταν χωρίς να θέσει τη χώρα υπό πλήρη κηδεμονία, τότε αυτό που σίγουρα θα κέρδιζε θα ήταν χρόνος και μια ευκαιρία για την κυβέρνηση να βάλει σε άλλη ρότα την Ελλάδα και την οικονομία της. Η άρνηση αυτής της επιλογής όμως τι μας δηλώνει; Οι εκδοχές δεν είναι πολλές:
1. Ή ο ίδιος και η κυβέρνηση δεν μπορούσαν να επιχειρήσουν την ανάταξη της οικονομίας, της οποίας όμως την κατάσταση αποδεδειγμένα γνώριζαν ήδη πολύ πριν πάρουν τη διακυβέρνηση της χώρας. Στην περίπτωση αυτή όμως θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί ανέλαβαν ένα έργο το οποίο δεν ήταν σε θέση να διεκπεραιώσουν.
Ακόμη περισσότερο θα πρέπει να εξηγήσουν γιατί απέκρυψαν προεκλογικά από τον ελληνικό λαό μια «αλήθεια» την οποία μετά την εκλογή τους διατυμπάνισαν σε όλο τον πλανήτη διασύροντας διεθνώς τη χώρα σαν διεφθαρμένη και τον λαό της σαν τεμπέλη προκαλώντας τον πλήρη εξευτελισμό κάθε εκδοχής του επιθέτου «ελληνικός».
2. Ή εξ αρχής θεωρούσαν ότι κάθε κυβερνητική προσπάθεια διάσωσης θα ήταν μάταιη χωρίς τον «μηχανισμό» της Κομισιόν, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του ΔΝΤ. Επομένως είχαν εκ των προτέρων αποφασίσει ότι αυτός ο δρόμος ήταν ο ενδεδειγμένος.
Όμως ο πρωθυπουργός καταρρίπτει ο ίδιος αυτή την εκδοχή όταν, δευτερόλεπτα μετά την παραπάνω αναφορά του, σημειώνει το εξής:
«Πέρα από το δημοσιονομικό πρόβλημα, το αίτιο ήταν πολύ βαθύτερο. Το έλλειμμα και το χρέος, το ξαναλέω, είναι μόνο το σύμπτωμα. Ποια είναι τα άλλα, τα βασικότερα;
Το σύστημα παιδείας, που παράγει ανέργους. Η Δημόσια Διοίκηση, που εγκλωβίζει και χειραγωγεί δυνάμεις, για να εξαγοράζονται συνειδήσεις στις εκλογές, ή για να εκβιάζονται μίζες και φακελάκια. Ένα φορολογικό σύστημα, στο οποίο κέρδιζαν όσοι φοροδιαφεύγανε. Πλήρωναν οι μισθωτοί, ξέφευγαν οι έχοντες και πλούτιζαν διάφοροι επίορκοι δημόσιοι υπάλληλοι, που χρησιμοποιούσαν την ιδιότητά τους, για να εκβιάζουν μικρομεσαίους επιχειρηματίες.
Ένα συνταξιοδοτικό σύστημα, που ήταν άδικο προς τις νέες γενιές, αλλά και μη βιώσιμο. Ένα σύστημα υγείας, που παρήγαγε συνταγές για τις τσέπες μερικών γιατρών, αντί να θεραπεύει ασθενείς. Επαγγέλματα, που ζούσαν από τον "αέρα" του κλειστού επαγγέλματός τους.
Το δικό μας έλλειμμα, φίλες και φίλοι, αγαπητοί συνάδελφοι, το ξέρουμε καλά, ήταν πολύ βαθύτερο. Ήταν έλλειμμα αλλαγών, προοδευτικών και ριζοσπαστικών, για να εμπεδώσουμε τη διαφάνεια, την αξιοκρατία, τη λογοδοσία, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ευνομία».
Τι μας λέει εδώ ο πρωθυπουργός;
● Ότι, σε αντίθεση με τη μόνιμη ρητορική του, το χρέος και τα δημοσιονομικά ελλείμματα ήταν μόνο το σύμπτωμα και όχι το κυρίως πρόβλημα.
● Ότι αυτό που χρειαζόταν η χώρα ήταν η εφαρμογή μιας ριζοσπαστικής πολιτικής που να επαναθεμελιώνει το κράτος, τις λειτουργίες του, την ευνομία και τη διαφάνεια.
Μα, τότε, γιατί μας έστειλε στην Κόλαση του ΔΝΤ και των πιστωτών εξ αιτίας των ελλειμμάτων και του χρέους, αντί να επιχειρήσει να επιτύχει όλα όσα θεωρεί ότι αποτελούσαν το μεγάλο πρόβλημα;
Ακόμη χειρότερα, αν αυτό που χρειαζόταν ήταν να γλιτώσουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, γιατί αυτοί σήμερα καταδικάζονται μονομερώς να πληρώσουν το συντριπτικά μεγαλύτερο κόστος των επιλογών του την ώρα που η προκλητική διαφθορά της παραοικονομίας, της φοροδιαφυγής και των πλαστών τιμολογίων αμνηστεύεται με την περαίωση;
Σκέφτηκε μήπως ποτέ ο Γ. Παπανδρέου ότι, αν πρώτα είχε επιχειρήσει στα σοβαρά τη διάσωση της χώρας, όπως σήμερα προσπαθούν, αρνούμενες να υπαχθούν στον μηχανισμό, τόσες άλλες προβληματικές χώρες της Ευρώπης, ύστερα τα επιχειρήματα εναντίον του θα ήταν πολιτικώς ανίσχυρα;
Μάλλον η επιχειρηματολογία του πρωθυπουργού μας χωλαίνει πολύ σοβαρά.
Η «εμπιστοσύνη» αγορών και επιτηρητών
Όλα, λοιπόν, έγιναν για τα μάτια και την εμπιστοσύνη των αγορών. Αυτών δηλαδή που ο ίδιος, μέχρι να μας δέσει χειροπόδαρα με την τρόικα, αποκαλούσε εκβιαστές και κερδοσκόπους. Αυτών που καθημερινά προεξοφλούν κάποιας μορφής χρεοκοπία μας («αναδιάρθρωση», «ελεγχόμενη πτώχευση» κ.λπ.) υποχρεώνοντας όλες τις πλευρές της τρόικας να βγάζουν καθημερινά – ελάχιστα πιστευτές – διαψεύσεις.
Ας παραβλέψουμε όμως αυτή τη... λεπτομέρεια και ας έλθουμε στην ουσία. Με τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα βυθισμένα στην οικονομική απόγνωση, την ύφεση, την ανεργία, το μαζικό κλείσιμο επιχειρήσεων και βασικές κρατικές λειτουργίες – όπως η Υγεία και η συλλογή φόρων – να παραπαίουν, ο ίδιος μας διαβεβαιώνει ότι δεν θα χρειαστεί να ληφθούν νέα μέτρα που θα επιβαρύνουν τον πολίτη, παρά την αναθεώρηση του ελλείμματος προς τα πάνω από την Eurostat.
Κι αυτό μάλιστα παρότι το ίδιο το προσχέδιο του προϋπολογισμού κατ’ ουσίαν προαναγγέλλει τα νέα μέτρα ως εξής:
«Το αποτέλεσμα το 2010 θα καθορίσει το μέγεθος της προσπάθειας που πρέπει να γίνει το 2011. Η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου θα εξαρτηθεί και από την πορεία των μακροοικονομικών μεγεθών κυρίως από τον ρυθμό ανάπτυξης. Τα δημοσιονομικά στοιχεία για παρελθόντα έτη και το τρέχον έτος θα επηρεαστούν από την ενσωμάτωση των οφειλών του κράτους (το ύψος των οποίων παραμένει αδιευκρίνιστο)».
Επιπλέον δεν φαίνεται να συμφωνεί με τον πρωθυπουργό ούτε το... ΔΝΤ, το οποίο, στην εξαμηνιαία έκθεσή του, προβλέπει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να πάρει και νέα μέτρα τη διετία 2011-2013, παρ’ ότι ο επικεφαλής του Ντομινίκ Στρος Καν επιχείρησε χθες να απαλύνει την πρόβλεψη, χωρίς πάντως να την αναιρέσει.
Ομοίως φαίνεται να αμφιβάλλει για την περιώνυμη «ειλικρίνεια» του πρωθυπουργού μας και η Κομισιόν, η οποία μόλις χθες, μέσω του εκπροσώπου του επιτρόπου Όλι Ρεν, καθόλου δεν απέκλεισε την αναθεώρηση του Μνημονίου σε περίπτωση που η επίπτωση της υπέρβασης του περυσινού ελλείμματος στο φετινό είναι μεγάλη.
Η επίσημη ανακοίνωση από την Eurostat για σημαντική αναθεώρηση προς τα πάνω των δημοσιονομικών ελλειμμάτων και του χρέους για το 2009 αναμένεται στις 22 Οκτωβρίου. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Ρεν προκάλεσε μεγάλη εντύπωση όχι μόνο προαναγγέλλοντας επισήμως την αναθεώρηση προκαταλαμβάνοντας την κοινοτική στατιστική υπηρεσία κατά 15 ολόκληρες ημέρες, αλλά και αφήνοντας ανοιχτή την αναθεώρηση του Μνημονίου – όχι επί το... επιεικέστερον, υποθέτουμε...
Και μια «λεπτομέρεια»: Τι αφορούν οι «αστερίσκοι» που είχε αφήσει η Eurostat όταν, προσωρινά, προσδιόριζε, στις 22 Απριλίου, το έλλειμμα του 2009 στο 13,6% και το χρέος στο 115,1% του ΑΕΠ; Παραθέτω τη χθεσινή κωδικοποίηση της Ναυτεμπορικής:
1. «Τον ακριβή προσδιορισμό των πλεονασμάτων των ασφαλιστικών ταμείων, τη γνωστή ως “άσπρη τρύπα”».
2. «Τα ελλείμματα ορισμένων κρατικών οργανισμών, όπως του ΟΣΕ».
3. «Τα γνωστά δάνεια με την Goldman Sachs του 2001, τα οποία δεν έχουν καταγραφεί στο δημόσιο χρέος».
Και συνεχίζει το ρεπορτάζ της έγκριτης εφημερίδας:
«Στις αρχές Σεπτεμβρίου, ο Γερμανός γενικός διευθυντής της Εurostat, Βάλτερ Ραντερμάχερ, είχε δηλώσει στο αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg ότι δεν έχουν ακόμη λάβει όλες τις πληροφορίες που ζητούσαν σχετικά με την έρευνα, κυρίως το ακριβές ποσό των δανείων με την Goldman Sachs»!
Με απλά λόγια όχι μόνο η προηγούμενη κυβέρνηση του Καραμανλή, αλλά και η ακόμη παλαιότερη του Σημίτη και, βεβαίως, η σημερινή του Γ. Παπανδρέου, η νυν υπόλογη έναντι της Κομισιόν, δεν εδέησαν να δώσουν ακριβή στοιχεία.
Το έγκλημα της απόκρυψης στοιχείων (από τους... «Κουτόφραγκους», που λέει κι ο πρωθυπουργός μας!) έχει, λοιπόν, πολλούς ενόχους. Ακόμη και τους σημερινούς... «αδιάφθορους» και τιμηθέντες, διά χειρός της Deutsche Bank, ως «ειλικρινείς», οι οποίοι πήγαν τη χώρα στο διεθνές οικονομικό κρεματόριο για να αποκαταστήσουν, υποτίθεται, τη σχέση εμπιστοσύνης με τις «αγορές».
Και οι κρίνοντες κρίνονται...
Δυστυχώς για την κυβέρνηση, τελειώνουν πλέον τα παραμύθια και οι υπεκφυγές. Ο καιρός που αρκούσε να φορτώνει τα πάντα στα αποδεδειγμένα εγκλήματα των προηγούμενων έχει παρέλθει και πλέον δείχνει να καταλαβαίνει ότι στο εξής θα βρίσκεται όλο και περισσότερο αντιμέτωπη με τις δικές της πράξεις, για τις οποίες πλέον θα κρίνεται με διαρκώς αυξανόμενη αυστηρότητα – εφ’ όσον βεβαίως θα αποτυγχάνει να πείσει ότι όλα έγιναν πράγματι με ορίζοντα το συμφέρον του λαού που την εξέλεξε και της χώρας που της εμπιστεύτηκε την τύχη της.
Μέχρι τώρα τόσο η κυβέρνηση όσο και ο πρωθυπουργός – αλλά και οι ανεπίσημοι, κάθε είδους και ποιότητας, εκφραστές της – με το δάχτυλο τεντωμένο έχουν κατ’ επανάληψη, ενίοτε και με πρωτοφανή κυνισμό, υποδείξει την κοινωνία ως μοναδική (εκτός της Ν.Δ., εννοείται) ένοχη της χρεοκοπίας.
Τα λογικά και εμπράγματα χάσματα, αλλά και τα προφανή ψεύδη της όμως αλλάζουν τα δεδομένα. Ο Γ. Παπανδρέου μάλλον θα πρέπει να ξεσκονίσει μερικές από τις διάσημες ρήσεις του παππού του, κορυφαία των οποίων έχει υπάρξει και η ακροτελεύτια αυτού του σημειώματος: «Και οι κρίνοντες κρίνονται»...