Η ανακοίνωση της κυβέρνησης τον Οκτώβριο του 2009 ότι το πραγματικό δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας ανέρχεται σε 12,7% του ΑΕΠ, προκάλεσε την αναρρίχηση των επιτοκίων δανεισμού στην Ελλάδα και γενικά τα προβλήματα με τις αγορές, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έκθεση εκπονήθηκε ύστερα από αίτημα που υπέβαλαν το Μάρτιο του 2010 η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ο πρόεδρος της ευρωζώνης Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ και ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου.
Η ανακοίνωση για έλλειμμα της τάξης του 12,7% έγινε τον Οκτώβριο του 2009 στο Λουξεμβούργο , αμέσως μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές, από τον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου κατά την πρώτη του εμφάνιση σε σύνοδο της ευρωζώνης, ενόψει της κατάρτισης του προσχεδίου προϋπολογισμού.
Αμέσως μετά, ο Ζ.-Κ. Γιουνκέρ είχε δηλώσει ότι «το πάρτι τελείωσε», αναφερόμενος στα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας και γενικά στο «παιχνίδι» μεταξύ των ελληνικών κυβερνήσεων.
Ο Γ. Παπακωνσταντίνου είχε δώσει μετά τη σύνοδο αυτή διεθνή συνέντευξη Τύπου, στην οποία επέρριψε τις ευθύνες για τη θεαματική αυτή άνοδο του ελλείμματος στην προηγούμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. Την επομένη, τα επιτόκια πήραν φωτιά...
Οι εμπειρογνώμονες που συνέταξαν την έκθεση αναγνωρίζουν ότι για αρκετά χρόνια πολλοί δείκτες της ελληνικής οικονομίας αντικατόπτριζαν τη δεινή δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Επισημαίνουν, όμως, ότι παρ' όλα αυτά οι αγορές δεν αντιδρούσαν.
Διαπιστώνεται ότι οι πρώτες ενδείξεις αλλαγής της νοοτροπίας υποτίμησης του «ελληνικού κινδύνου» από τις αγορές άρχισαν να φαίνονται στα μέσα περίπου του 2007. Η ανησυχία έγινε πιο έντονη μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Για τους κοινοτικούς, όμως, «ο καταλύτης για την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού και των ασφαλίστρων αντιστάθμισης κινδύνου ήταν η ανακοίνωση του προσχεδίου προϋπολογισμού που προέβλεπε έλλειμμα 12,7% του ΑΕΠ, διπλάσιο απ' όσο αναμενόταν προηγουμένως».
Επειτα από αυτό το γεγονός, οι επενδυτές άρχισαν να εξετάζουν με μεγαλύτερη προσοχή τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας και τις οικονομικές επιπτώσεις. Ετσι, τον Δεκέμβριο του 2009, τρεις οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας υποβάθμισαν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, αναφέρει η έκθεση της Κομισιόν.
Βασικοί παράγοντες της αύξησης των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας θεωρούνται η επιδείνωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, η αναλογία χρέους-ΑΕΠ και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει σχέση μεταξύ της αγοράς ασφαλίστρων αντιστάθμισης κινδύνου (CDS) και της μεγάλης ανόδου των επιτοκίων δανεισμού της Ελλάδας και άλλων κρατών-μελών την προηγούμενη άνοιξη.
Οπως αναφέρεται στην έκθεση: «Υστερα από έρευνα για το πώς αλληλεπιδρούν οι αγορές κρατικών ομολόγων και ασφαλίστρων αντιστάθμισης κινδύνου, δεν προκύπτουν αποδεικτικά στοιχεία ότι οι εξελίξεις στις αγορές CDS προκάλεσαν άνοδο του κόστους δανεισμού για τα κράτη-μέλη».
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ