31/01/2010
Η βεβαιότητα ότι η ελληνική οικονομία κινείται στην κόψη του ξυραφιού είναι διάχυτη στο κυβερνητικό επιτελείο, με κορυφαίους υπουργούς να αναμένουν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου κινήσεις ανάταξης του κλίματος, που μοιάζει ζοφερό.
Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους, κυβερνητικά στελέχη επενδύουν πλέον στην ανακοίνωση της εισοδηματικής και φορολογικής πολιτικής που τοποθετείται τη μεθεπόμενη εβδομάδα –ήδη γίνεται αγώνας δρόμου ώστε οι τελικές αποφάσεις να ληφθούν νωρίτερα, ενώ στο Μέγαρο Μαξίμου υπάρχει «γκρίνια» για την καθυστέρηση– καθώς οι εξελίξεις αποτελούν αδιάψευστο μάρτυρα ότι το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν «έπεισε» τις αγορές.
Συνεργάτες του κ. Γ. Παπανδρέου αφήνουν να εννοηθεί πως τα μέτρα που θα ανακοινωθούν θα είναι επώδυνα, αλλά και ικανά να κατευνάσουν τις επιθέσεις εις βάρος της χώρας. Οπως σημειώνουν, δεν είναι τυχαίο ότι, από το Νταβός, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε για πρώτη φορά ευθέως σε μειώσεις μισθών, περιορισμό του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και δεσμεύθηκε για την ανάληψη όλων των απαιτούμενων πρωτοβουλιών για μείωση του ελλείμματος. Πάντως, στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν και στελέχη που δυσπιστούν αναφορικά με τις τελικές επιλογές του κ. Γ. Παπανδρέου. Εξ άλλου, και τους αμέσως προηγούμενους μήνες είχαν προαναγγελθεί αποφάσεις που θα μετρίαζαν τις πιέσεις Βρυξελλών και αγορών, αλλά τελικώς παρέμειναν κενό γράμμα.
Κρίσιμα λάθη
Στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών αποδίδουν, εν μέρει δικαιολογημένα, τη δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα στην «κληρονομιά» που τους άφησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. Ομως, πίσω από τις κλειστές πόρτες των υπουργικών γραφείων και στο περιστύλιο της Βουλής, από στελέχη του ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζεται πως και τους τελευταίους μήνες διαπράχθηκαν κρίσιμα λάθη. Ποια είναι αυτά; Οπως λέγεται, πρώτο σημείο καμπής για την πλήρη απαξίωση της εικόνας της ελληνικής οικονομίας ήταν η επιλογή να διογκωθεί το έλλειμμα του 2009 στο 12,7%, με αποτέλεσμα η Αθήνα να «στοχοποιηθεί» τόσο από τις Βρυξέλλες, όσο και από τις διεθνείς αγορές. Κατά πολλούς, η συγκεκριμένη επιλογή ήταν άμεσα συνυφασμένη, με την εσφαλμένη, όπως αποδείχθηκε, εκτίμηση του ίδιου του κ. Γ. Παπανδρέου και των κ.κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και Λούκας Κατσέλη, ότι η κυβέρνηση θα διασφάλιζε τετραετή και όχι τριετή περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Δεύτερο κρίσιμο λάθος θεωρείται το άκρως «χαλαρό» μήνυμα που εξέπεμψε ο προϋπολογισμός του 2010. Κατά τις συζητήσεις εν όψει της κατάρτισής του, στελέχη όπως οι κ.κ. Αννα Διαμαντοπούλου, Μ. Χρυσοχοΐδης, Π. Μπεγλίτης, αλλά και ο κ. Ευ. Βενιζέλος είχαν επισημάνει τον κίνδυνο να αποσταλούν εσφαλμένα μηνύματα προς το εξωτερικό. Ομως, στην ενδοκυβερνητική διελκυστίνδα επικράτησαν οι απόψεις των κ.κ. Λούκας Κατσέλη, Μαριλίζας Ξενογιαννακοπούλου, Χρ. Παπουτσή και άλλων, που πίεζαν για έναν προϋπολογισμό εν πολλοίς προσαρμοσμένο στις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος που είχε μετάσχει στις σχετικές διεργασίες, εάν ο προϋπολογισμός αποτύπωνε πλήρως και ευκρινώς τα μέτρα του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης, αλλά και την αυστηρή εισοδηματική πολιτική που εκ των πραγμάτων είναι πλέον υποχρεωμένη να υιοθετήσει η κυβέρνηση, ίσως η εικόνα σήμερα να ήταν διαφορετική.
Πάντως, θα πρέπει να επισημανθεί πως η τελική επιλογή του Νοεμβρίου να μετατεθούν για τις αρχές του 2010 τα όποια επώδυνα μέτρα ανήκε αποκλειστικά στον κ. Γ. Παπανδρέου και στο στενό του επιτελείο. Ο πρωθυπουργός φέρεται να είπε σε κλειστή σύσκεψη πως «δεν θα ακολουθήσει πολιτικές Καραμανλή». Εξ ου και το «άδειασμα», λίγες ημέρες αργότερα, του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου για το πάγωμα των μισθών άνω των 2.000 ευρώ, το οποίο, κατά πληροφορίες, έγινε από στενούς συνεργάτες του κ. Γ. Παπανδρέου, χωρίς να έχει καν ενημερωθεί ο πρωθυπουργός, που όταν ανέκυψαν οι γνωστές δηλώσεις του κ. Χρ. Παπουτσή απουσίαζε στο εξωτερικό.
Εσφαλμένα μηνύματα
Το τρίτο λάθος που καταλογίζεται στο Μέγαρο Μαξίμου και στο οικονομικό επιτελείο είναι ότι αποστέλλουν όλο το τελευταίο διάστημα εσφαλμένα μηνύματα στο εξωτερικό. Η «πολιτικοποίηση» του προβλήματος της ελληνικής οικονομίας, με τις αναφορές σε κερδοσκόπους που έχουν στοχοποιήσει είτε την Ελλάδα είτε γενικότερα το ευρώ, αποτελούν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η συνεχής διαβούλευση, αντί της λήψης άμεσων μέτρων, που έχει επισημάνει η κ. Βάσω Παπανδρέου ως πρόβλημα, ένα άλλο. Οι χειρισμοί υπουργών, όπως εκείνοι της κ. Λούκας Κατσέλη στο νομοσχέδιο για τις τράπεζες, ένα ακόμη, ενώ κινήσεις εντυπωσιασμού, όπως η έκτακτη σύσκεψη της περασμένης Τετάρτης υπό τον κ. Θ. Πάγκαλο, για τις συγχωνεύσεις ΔΕΚΟ, προκειμένου να μην πάει «με άδεια χέρια» ο πρωθυπουργός στο Νταβός, είναι σαφές πως δεν επαρκούν για να αντιστραφεί το κλίμα.
Με τα ανωτέρω δεδομένα, είναι προφανές πως το επόμενο δεκαήμερο θα είναι κρίσιμο για την κυβέρνηση, αλλά και συνολικά για τη χώρα. Μένει δε να φανεί εάν ο πρωθυπουργός θα λάβει τις απαιτούμενες πρωτοβουλίες ή θα επιμείνει στη γραμμή πλεύσης των τελευταίων μηνών, που, ως φαίνεται, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια τη χώρα σε καθεστώς κηδεμονίας.
http://news.kathimerini.gr/