Αποτελούν πόλο έλξης για ορθόδοξους πιστούς της Χριστιανοσύνης από κάθε γωνιά της γης, αλλά και για όσους επιθυμούν να θαυμάσουν από κοντά το μοναδικό σύμπλεγμα των σκοτεινόχρωμων βράχων, που υψώνονται έξω από την Καλαμπάκα, κοντά στα υψώματα της Πίνδου και των Χασίων. Ο λόγος για τα Μετέωρα, που εκτός από πόλος θρησκευτικού και περιηγητικού τουρισμού, αποτελούν "μαγνήτη" για τους λάτρεις της αναρρίχησης.
Άλλωστε, η υπόθεση της αναρρίχησης στην περιοχή, όπου φιλοξενείται το δεύτερο μεγαλύτερο μοναστικό συγκρότημα στην Ελλάδα (μετά το Άγιο Όρος) είναι "παλιά υπόθεση", που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Ωστόσο, από το 1975 και μετά, όταν στα Μετέωρα έφτασαν οι "πατέρες" της αναρρίχησης στην περιοχή, Dietrich Hasse και Heinz-Lothar Stutte (Ντίτριχ Χάσε και Χάιντς-Λόταρ Στούτε), ο πρώτος μεγάλος αναρριχητής-ορειβάτης και ο δεύτερος επαγγελματίας φωτογράφος-ορειβάτης, κι άρχισαν να ανοίγουν διαδρομές στην περιοχή, η αναρρίχηση άρχισε να παίρνει την αθλητική της μορφή, όπως την ξέρουμε σήμερα.
Υπολογίζεται ότι, από το 1975 έως και το 1985, οι Χάσε και Στούτε άνοιξαν περισσότερες από 200 διαδρομές και ανέβηκαν και στους 100 και πλέον πύργους, που υπήρχαν τότε στο πεδίο. Κατόρθωμα εξαιρετικά δύσκολο, αν αναλογιστεί κάποιος ότι όλα αυτά συνέβαιναν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, σε μια εποχή που η ελληνική ορειβασία ήταν ακόμη στα σπάργανα.
Σήμερα, οι αναρριχητικές διαδρομές στα Μετέωρα- μικρές και μεγαλύτερες- ξεπερνούν συνολικά τις 600.
Ανατρέχοντας στην ιστορία της αναρρίχησης στα Μετέωρα, συναντούμε στους αρχαίους χρόνους, τους κατοίκους της περιοχής να καταφεύγουν στους δύσβατους δρόμους για να σωθούν από τις επιθέσεις ληστών και πειρατών. Αργότερα, στα βυζαντινά χρόνια, πολλές σπηλιές των βράχων είχαν μετατραπεί σε σκήτες, οι οποίες απαιτούσαν ιδιαίτερη προσπάθεια για να τις προσεγγίσει κάποιος. Οι ντόπιοι επιχειρούσαν- με επιτυχία συνήθως- αναβάσεις στους βράχους των Μετεώρων, τις οποίες "έδεναν" συχνά και με διάφορα έθιμα (π.χ. Αγ. Γεώργιος ο μαντηλάς κ.ά.).
Το 1977, οι Χάσε και Στούτε εκδίδουν τον πρώτο αναρριχητικό οδηγό των Μετεώρων, ενώ αμέσως μετά, αρχίζουν και οι πρώτες επισκέψεις ορειβατών-τουριστών στην περιοχή, γεγονός που αποτέλεσε κίνητρο για τους νέους να ασχοληθούν με την αναρρίχηση. Οι νεαροί αυτοί (Αν. Τζέλιος, Αφοι Σκαρλάτου, Σ. Αθανασίου κ.ά.), με επικεφαλής τον 'Αρη Μητρονάτσιο, έφτασαν σε υψηλό επίπεδο και το 1979, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Ελλήνων Ορειβατών Θεσσαλονίκης, δημιούργησαν στα Καστράκι παράρτημα με την επωνυμία "Σύνδεσμος Ελλήνων Ορειβατών Καστρακίου".
Τη δεκαετία του '80, οι επισκέψεις των Ελλήνων και ξένων αναρριχητών στα Μετέωρα αυξήθηκαν κατακόρυφα. Το 1985 δημιουργείται στη Γερμανία και την Αυστρία το "Μeteora Climbing Fun Club" από τους Χάσε και Στούτε. Το 1986, εκδίδεται ο δεύτερος αναρριχητικός οδηγός, ενώ την ίδια στιγμή οργανώνεται στους ιδιόρρυθμους αυτούς βράχους η 1η πανευρωπαϊκή αναρριχητική συνάντηση, με τη συμμετοχή κορυφαίων αναρριχητών της εποχής. Το 1989, ιδρύεται η Ορειβατική Λέσχη Καλαμπάκας, περικλείοντας στους κόλπους της όλους τους παλιούς αναρριχητές, με πολλές διακρίσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως ο Ν. Γάζος, οι αδερφοί Θεοδώρου, ο Χ. Μπαταλογιάννης, ο Β. Μπάτζιος, ο Γ. Βαΐου κ.ά. Το 2000, κυκλοφορεί ο τρίτος αναρριχητικός οδηγός, που ουσιαστικά αποτελεί το "κύκνειο άσμα" των δύο μεγάλων αναρριχητών Χάσε και Στούτε, που έδωσαν λάμψη στα Μετέωρα.
Τα επόμενα χρόνια, η προβολή της αναρριχητικής δραστηριότητας άρχισε να μειώνεται, με αποτέλεσμα ο αριθμός των επισκεπτών να αρχίσει να συρρικνώνεται αισθητά. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια προβολής και ανάδειξης των δραστηριοτήτων. Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, όμως χρειάζεται πολλή δουλειά και συντονισμένες ενέργειες, κυρίως στο εξωτερικό, για να υπάρξει αποτελεσματικότητα.
"Τα Μετέωρα είναι ιδιόμορφοι βράχοι, όμορφοι και δύσκολοι. Αποτελούν πόλο έλξης για τους περισσότερους, κυρίως για τα μοναστήρια. Όμως, ο κόσμος θα πρέπει να μάθει ότι δεν είναι μόνο τα μοναστήρια, αλλά υπάρχει και έντονη αναρριχητική δραστηριότητα στην περιοχή" δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εκπαιδευτής- αναρριχητής των Μετεώρων, Λάζαρος Μποτέλης.
Και προσθέτει: "Παλιότερα ήταν καλύτερα τα πράγματα, αλλά τα τελευταία χρόνια αρχίζει και ο κόσμος να μαθαίνει την περιοχή και να αναζητεί κάποιους τρόπους αναρρίχησης. Ειδικά μετά το αφιέρωμα ενός γαλλικού περιοδικού και του Eurosport, βλέπουμε αύξηση στην προσέλευση των ξένων τουριστών. Χρειάζεται δουλειά και διαφήμιση στο εξωτερικό για να έρθουν ξένοι".
Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Μποτέλη, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους πηγαίνουν στα Μετέωρα για αναρρίχηση περίπου 200 ξένοι από όλο τον κόσμο. Στόχος, ωστόσο, είναι, ο αριθμός τους να αυξηθεί σημαντικά και μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξει άνοδος του αναρριχητικού τουριστικού ρεύματος. Η μεγαλύτερη δραστηριότητα τουριστών-αναρριχητών καταγράφεται το Πάσχα, την άνοιξη και στις αρχές του φθινοπώρου, ενώ, όπως εξηγεί ο κ. Μποτέλης, υπάρχει συμφωνία να μην γίνεται αναρρίχηση στους βράχους, όπου υπάρχουν μοναστήρια.
Σε ό,τι αφορά δε την ασφάλεια της αναρρίχησης στην περιοχή, ο ίδιος εξηγεί πως εδώ και αρκετά χρόνια, που ο ίδιος ασχολείται με την αναρρίχηση, έχει δει μόνο δύο ατυχήματα. "Έχουμε ανέβει δεκάδες φορές, όλοι οι εκπαιδευτές πάνω στις κορυφές και ξέρουμε όλα τα τρωτά σημεία των βράχων. Έχουμε επισημάνει τις δυσκολίες κι έχουμε προβλέψει για την ασφάλεια όλων. Για να ανέβει κάποιος χρειάζεται να περάσει από σχολείο, καθώς η ανάβαση δεν είναι εύκολη", σημειώνει.
Παραθέτοντας ορισμένα χαρακτηριστικά για τις διαδρομές, ο κ. Μποτέλης επισημαίνει: "Μια θεωρητικά εύκολη διαδρομή ανάβασης 100-150 μέτρων, ένας αναρριχητής μπορεί να την πραγματοποιήσει σε 1,5-2 ώρες, ενώ σε μια δύσκολη, στα ίδια μέτρα, μπορεί να χρειαστεί 2,5-4 ώρες. Φυσικά, δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε και τις εξαιρετικά δύσκολες διαδρομές, όπου χρειάζονται οι αναρριχητές να δαπανήσουν πολύ περισσότερες ώρες".
Ανεβαίνοντας στις κορυφές, τα συναισθήματα που διακατέχουν τον αναρριχητή είναι αυτά "της ικανοποίησης, της ηρεμίας και της αγαλλίασης, σ' έναν ήρεμο τόπο και μια απίστευτη θέα, που δεν τη χορταίνεις όσο και αν την κοιτάς", όπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Μποτέλης.
Από την πλευρά του, ο έφορος του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Στέλιος Τσιαλίκης, ο οποίος έχει ανέβει και αυτός στα Μετέωρα και έχει θαυμάσει τη θέα από ψηλά, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, κάνει λόγο για μια εμπειρία πρωτόγνωρη και μοναδική. "Η θέα είναι υπέροχη. Τα Μετέωρα είναι παγκόσμιο φαινόμενο και πόλος έλξης για πολλούς επισκέπτες. Από το 1970 ανεβαίνουν αναρριχητές στους βράχους και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού. Για κάποιον αρχάριο δεν ενδείκνυται να ανέβει, χωρίς κάποια μαθήματα. Όμως, αν βγάλει τη σχολή, μπορεί να το κάνει εύκολα" σημειώνει ο κ. Τσιαλίκης.
Στην περιοχή έχει διεξαχθεί, στο παρελθόν, παγκόσμιο πρωτάθλημα αναρρίχησης και από το 1993, κάθε Σεπτέμβριο, διοργανώνεται εκεί η πανελλήνια αναρριχητική συνάντηση, έπειτα από αίτημα της πλειονότητας των ελληνικών ορειβατικών συλλόγων.
Υπολογίζεται ότι, από το 1975 έως και το 1985, οι Χάσε και Στούτε άνοιξαν περισσότερες από 200 διαδρομές και ανέβηκαν και στους 100 και πλέον πύργους, που υπήρχαν τότε στο πεδίο. Κατόρθωμα εξαιρετικά δύσκολο, αν αναλογιστεί κάποιος ότι όλα αυτά συνέβαιναν κατά τη διάρκεια των διακοπών τους, σε μια εποχή που η ελληνική ορειβασία ήταν ακόμη στα σπάργανα.
Σήμερα, οι αναρριχητικές διαδρομές στα Μετέωρα- μικρές και μεγαλύτερες- ξεπερνούν συνολικά τις 600.
Ανατρέχοντας στην ιστορία της αναρρίχησης στα Μετέωρα, συναντούμε στους αρχαίους χρόνους, τους κατοίκους της περιοχής να καταφεύγουν στους δύσβατους δρόμους για να σωθούν από τις επιθέσεις ληστών και πειρατών. Αργότερα, στα βυζαντινά χρόνια, πολλές σπηλιές των βράχων είχαν μετατραπεί σε σκήτες, οι οποίες απαιτούσαν ιδιαίτερη προσπάθεια για να τις προσεγγίσει κάποιος. Οι ντόπιοι επιχειρούσαν- με επιτυχία συνήθως- αναβάσεις στους βράχους των Μετεώρων, τις οποίες "έδεναν" συχνά και με διάφορα έθιμα (π.χ. Αγ. Γεώργιος ο μαντηλάς κ.ά.).
Το 1977, οι Χάσε και Στούτε εκδίδουν τον πρώτο αναρριχητικό οδηγό των Μετεώρων, ενώ αμέσως μετά, αρχίζουν και οι πρώτες επισκέψεις ορειβατών-τουριστών στην περιοχή, γεγονός που αποτέλεσε κίνητρο για τους νέους να ασχοληθούν με την αναρρίχηση. Οι νεαροί αυτοί (Αν. Τζέλιος, Αφοι Σκαρλάτου, Σ. Αθανασίου κ.ά.), με επικεφαλής τον 'Αρη Μητρονάτσιο, έφτασαν σε υψηλό επίπεδο και το 1979, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Ελλήνων Ορειβατών Θεσσαλονίκης, δημιούργησαν στα Καστράκι παράρτημα με την επωνυμία "Σύνδεσμος Ελλήνων Ορειβατών Καστρακίου".
Τη δεκαετία του '80, οι επισκέψεις των Ελλήνων και ξένων αναρριχητών στα Μετέωρα αυξήθηκαν κατακόρυφα. Το 1985 δημιουργείται στη Γερμανία και την Αυστρία το "Μeteora Climbing Fun Club" από τους Χάσε και Στούτε. Το 1986, εκδίδεται ο δεύτερος αναρριχητικός οδηγός, ενώ την ίδια στιγμή οργανώνεται στους ιδιόρρυθμους αυτούς βράχους η 1η πανευρωπαϊκή αναρριχητική συνάντηση, με τη συμμετοχή κορυφαίων αναρριχητών της εποχής. Το 1989, ιδρύεται η Ορειβατική Λέσχη Καλαμπάκας, περικλείοντας στους κόλπους της όλους τους παλιούς αναρριχητές, με πολλές διακρίσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, όπως ο Ν. Γάζος, οι αδερφοί Θεοδώρου, ο Χ. Μπαταλογιάννης, ο Β. Μπάτζιος, ο Γ. Βαΐου κ.ά. Το 2000, κυκλοφορεί ο τρίτος αναρριχητικός οδηγός, που ουσιαστικά αποτελεί το "κύκνειο άσμα" των δύο μεγάλων αναρριχητών Χάσε και Στούτε, που έδωσαν λάμψη στα Μετέωρα.
Τα επόμενα χρόνια, η προβολή της αναρριχητικής δραστηριότητας άρχισε να μειώνεται, με αποτέλεσμα ο αριθμός των επισκεπτών να αρχίσει να συρρικνώνεται αισθητά. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη προσπάθεια προβολής και ανάδειξης των δραστηριοτήτων. Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, όμως χρειάζεται πολλή δουλειά και συντονισμένες ενέργειες, κυρίως στο εξωτερικό, για να υπάρξει αποτελεσματικότητα.
"Τα Μετέωρα είναι ιδιόμορφοι βράχοι, όμορφοι και δύσκολοι. Αποτελούν πόλο έλξης για τους περισσότερους, κυρίως για τα μοναστήρια. Όμως, ο κόσμος θα πρέπει να μάθει ότι δεν είναι μόνο τα μοναστήρια, αλλά υπάρχει και έντονη αναρριχητική δραστηριότητα στην περιοχή" δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εκπαιδευτής- αναρριχητής των Μετεώρων, Λάζαρος Μποτέλης.
Και προσθέτει: "Παλιότερα ήταν καλύτερα τα πράγματα, αλλά τα τελευταία χρόνια αρχίζει και ο κόσμος να μαθαίνει την περιοχή και να αναζητεί κάποιους τρόπους αναρρίχησης. Ειδικά μετά το αφιέρωμα ενός γαλλικού περιοδικού και του Eurosport, βλέπουμε αύξηση στην προσέλευση των ξένων τουριστών. Χρειάζεται δουλειά και διαφήμιση στο εξωτερικό για να έρθουν ξένοι".
Σήμερα, σύμφωνα με τον κ. Μποτέλη, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους πηγαίνουν στα Μετέωρα για αναρρίχηση περίπου 200 ξένοι από όλο τον κόσμο. Στόχος, ωστόσο, είναι, ο αριθμός τους να αυξηθεί σημαντικά και μέσα στα επόμενα χρόνια να υπάρξει άνοδος του αναρριχητικού τουριστικού ρεύματος. Η μεγαλύτερη δραστηριότητα τουριστών-αναρριχητών καταγράφεται το Πάσχα, την άνοιξη και στις αρχές του φθινοπώρου, ενώ, όπως εξηγεί ο κ. Μποτέλης, υπάρχει συμφωνία να μην γίνεται αναρρίχηση στους βράχους, όπου υπάρχουν μοναστήρια.
Σε ό,τι αφορά δε την ασφάλεια της αναρρίχησης στην περιοχή, ο ίδιος εξηγεί πως εδώ και αρκετά χρόνια, που ο ίδιος ασχολείται με την αναρρίχηση, έχει δει μόνο δύο ατυχήματα. "Έχουμε ανέβει δεκάδες φορές, όλοι οι εκπαιδευτές πάνω στις κορυφές και ξέρουμε όλα τα τρωτά σημεία των βράχων. Έχουμε επισημάνει τις δυσκολίες κι έχουμε προβλέψει για την ασφάλεια όλων. Για να ανέβει κάποιος χρειάζεται να περάσει από σχολείο, καθώς η ανάβαση δεν είναι εύκολη", σημειώνει.
Παραθέτοντας ορισμένα χαρακτηριστικά για τις διαδρομές, ο κ. Μποτέλης επισημαίνει: "Μια θεωρητικά εύκολη διαδρομή ανάβασης 100-150 μέτρων, ένας αναρριχητής μπορεί να την πραγματοποιήσει σε 1,5-2 ώρες, ενώ σε μια δύσκολη, στα ίδια μέτρα, μπορεί να χρειαστεί 2,5-4 ώρες. Φυσικά, δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε και τις εξαιρετικά δύσκολες διαδρομές, όπου χρειάζονται οι αναρριχητές να δαπανήσουν πολύ περισσότερες ώρες".
Ανεβαίνοντας στις κορυφές, τα συναισθήματα που διακατέχουν τον αναρριχητή είναι αυτά "της ικανοποίησης, της ηρεμίας και της αγαλλίασης, σ' έναν ήρεμο τόπο και μια απίστευτη θέα, που δεν τη χορταίνεις όσο και αν την κοιτάς", όπως λέει χαρακτηριστικά ο κ. Μποτέλης.
Από την πλευρά του, ο έφορος του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Στέλιος Τσιαλίκης, ο οποίος έχει ανέβει και αυτός στα Μετέωρα και έχει θαυμάσει τη θέα από ψηλά, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, κάνει λόγο για μια εμπειρία πρωτόγνωρη και μοναδική. "Η θέα είναι υπέροχη. Τα Μετέωρα είναι παγκόσμιο φαινόμενο και πόλος έλξης για πολλούς επισκέπτες. Από το 1970 ανεβαίνουν αναρριχητές στους βράχους και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού. Για κάποιον αρχάριο δεν ενδείκνυται να ανέβει, χωρίς κάποια μαθήματα. Όμως, αν βγάλει τη σχολή, μπορεί να το κάνει εύκολα" σημειώνει ο κ. Τσιαλίκης.
Στην περιοχή έχει διεξαχθεί, στο παρελθόν, παγκόσμιο πρωτάθλημα αναρρίχησης και από το 1993, κάθε Σεπτέμβριο, διοργανώνεται εκεί η πανελλήνια αναρριχητική συνάντηση, έπειτα από αίτημα της πλειονότητας των ελληνικών ορειβατικών συλλόγων.