Σε διαγραφές χρέους, που σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνούν και το 25% του οφειλόμενου κεφαλαίου, προχωρούν οι τράπεζες σε μία ύστατη προσπάθεια να εισπράξουν ό,τι μπορούν από οφειλέτες που ετοιμάζονται να προσφύγουν στα δικαστήρια κάνοντας χρήση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Η όλη διαδικασία γίνεται έπειτα από σχετικό αίτημα του δανειολήπτη και με μεγάλη φειδώ αλλά και διακριτικότητα, καθώς οι τραπεζίτες φοβούνται μήπως το φαινόμενο λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας.
Ετσι και οι δύο πλευρές κινούνται «αναγνωριστικά», καθώς τα αρμόδια δικαστήρια που προβλέπει ο νόμος ότι θα συγκροτηθούν για να εκδικάσουν τις προσφυγές των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, τα οποία αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους, δεν έχουν ακόμη εκδώσει τις πρώτες αποφάσεις.
Τα πουλημένα δάνεια
Εν αναμονή λοιπόν των πρώτων αποφάσεων, αρκετές τράπεζες δέχονται ένα μικρό «κούρεμα» του χρέους δανειοληπτών που ζητούν κατ' αρχήν τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Ομως υπάρχει και μία κατηγορία πιο τυχερών δανειοληπτών, οι οποίοι μπορεί να «γλιτώσουν» ακόμη και το μισό του χρέους τους. Πρόκειται για παλιά δάνεια, τα οποία ορισμένες τράπεζες (Εθνική και Eurobank κυρίως) τα είχαν πουλήσει σε μία συγκεκριμένη εταιρεία πριν το 2008. Η εταιρεία που «αγόρασε» το προβληματικό αυτό χαρτοφυλάκιο σε «χαμηλή τιμή» προσδοκούσε να εισπράξει από τους ασυνεπείς οφειλέτες ένα κομμάτι από το χρέος τους.
Ομως στο μεταξύ η χώρα βυθίστηκε στην κρίση με αποτέλεσμα να ανατραπούν όλοι οι σχεδιασμοί. Ετσι προκειμένου να μη χαθεί οριστικά το σύνολο της οφειλής, «οι εκπτώσεις» που προσφέρονται είναι πολύ πιο γενναίες.
Για παράδειγμα, δανειολήπτης ο οποίος είχε φθάσει να οφείλει από κάρτες και καταναλωτικά δάνεια, μαζί με τόκους και πανωτόκια, 24.000 ευρώ, του προτάθηκε να του διαγράψουν τα 13.000 ευρώ με την προυπόθεση το εναπομείναν ποσόν να το εξοφλήσει μέσα σε ένα χρόνο. Βέβαια το παράδειγμα, παρ' όλο που είναι υπαρκτό, είναι ακραίο, καθώς οι περισσότερες τράπεζες δεν εμφανίζονται τόσο γενναιόδωρες στη διαγραφή χρέους.
Σύμφωνα με ανώτατατο τραπεζικό στέλεχος της καταναλωτικής πίστης η συνήθης πρακτική που εφαρμόζουν οι τράπεζες στις περιπτώσεις που οι δανειολήπτες αιτούνται εξωδικαστικό συμβιβασμό είναι διαγραφή κατά ανώτατο όριο του 25% του χρέους. Ομως οι ίδιες οι τράπεζες φροντίζουν ο σχετικός διακανονισμός να παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, προκειμένου να αποτρέψουν μια εξάπλωση του κινήματος «δεν πληρώνω».
Πάντως η έκρηξη των «κόκκινων δανείων», τα οποία στο τέλος του 2010 άγγιξαν το 10% του συνόλου των χορηγήσεων, έχουν κάνει τις τράπεζες περισσότερο διαλλακτικές.
Ετσι παρ' όλο που δεν υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση στο ζήτημα -υπάρχουν τράπεζες που αποδέχονται μεγαλύτερο κούρεμα του χρέους και άλλες που επιλέγουν να διαγράφουν με ευκολία τα επισφαλή δάνεια αναλαμβάνοντας το πρόσθετο κόστος των προβλέψεων -οι ρυθμίσεις των ληξιπρόθεσμων οφειλών γίνονται πλέον με πιο ευνοϊκούς όρους για τους δανειολήπτες.
Οι πιέσεις πάντως τόσο για τις τράπεζες όσο και για τους δανειολήπτες εκτιμάται ότι θα ενταθούν φέτος, καθώς η ύφεση γίνεται βαθύτερη και η ανεργία αγγίζει εφιαλτικά επίπεδα. Ομως σε μεγάλο βαθμό των μέλλον των υπερχρεωμένων νοικοκυριών θα κριθεί από τα αρμόδια Ειρηνοδικεία, καθώς αν οι δικαστικές αποφάσεις είναι «γενναίες», οι τράπεζες θα αναγκαστούν να ρίξουν περισσότερο νερό στο κρασί τους. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ