12 Απριλίου 2011

Η Ιερά Μονή του Σινά υπό την προστασία της ΕΕ. Αναπτυξιακά έργα στην Αγία Κορυφή και στον περιβάλλοντα χώρο της Αγ. Αικατερίνης

http://www.romfea.gr/images/stories/2010-11/iera-moni-agias-aikaterinis-sina-e1275320988960.jpgΗ θέα σου κόβει την ανάσα. Ιδίως τη στιγμή που ο ήλιος ξεπροβάλλει για την πιο εντυπωσιακή ανατολή του κόσμου. Σε περίπου 2.300 μέτρα στην Αγία Κορυφή, στο όρος Χωρήβ στο Σινά, όπου ο Μωυσής έλαβε τις Δέκα Εντολές, η αίσθηση ότι αγγίζεις τον ουρανό μαζί με την καινούργια μέρα του Θεού κάνει πάνω από 100.000 ανθρώπους, κάθε χρόνο, να θέλουν να ζήσουν αυτή τη μαγική στιγμή.

Από πάνω φαίνεται σαν σπιρτόκουτο η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης, μέσα στα τείχη που έκτισε ο Ιουστινιανός τον 6ο αιώνα και από το 2004 αποτελεί παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά της UNESCO, ενώ για πρώτη φορά, με αναπτυξιακά έργα, έθεσε υπό την προστασία της και η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ανάβαση, πολύ δύσκολη, ξεκινά από τη Μονή στις τεσσεράμισι τα ξημερώματα, με φακούς και διαρκεί τουλάχιστον δύο ώρες. Αλλά, όλοι πιστεύουν ότι αξίζει τον κόπο. Το ίδιο πίστεψε και η ΕΕ, που με μία γερή χρηματοδότηση, αποφάσισε να εντάξει στα αναπτυξιακά προγράμματά της και τον μοναδικό αυτό τόπο της Χριστιανοσύνης. Από εδώ και στο εξής οι αναβάτες θα βρίσκουν να τους περιμένει ένας φιλόξενος χώρος για να προσκυνήσουν ή να ξαποστάσουν. Τα ερείπια, η αίσθηση της εγκατάλειψης, η έλλειψη στοιχειώδους υποδομής στο χώρο για την «πολιτισμένη» και ασφαλή διέλευση χιλιάδων ανθρώπων είναι πλέον παρελθόν. Αναστηλωμένη η παλιά Βασιλική, το μικρό τζαμί και το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδος, αλλά και τουαλέτες, καθώς επίσης και τοιχάκια ή κάγκελα στον περιβάλλοντα χώρο και στα επικίνδυνα σημεία του μονοπατιού, δίνουν νέα διάσταση στο ιερό βουνό του Χωρήβ.

Το έργο «Αναστήλωση και προστασία των μνημείων και του περιβάλλοντα χώρου της Αγίας Αικατερίνης και της Αγίας Κορυφής», παραδόθηκε πριν λίγες ημέρες μετά από 44 μήνες σκληρής δουλειάς. Ήταν το 2007 όταν η Μονή του Σινά επιλέχθηκε, ανάμεσα σε 860 προτάσεις που υποβλήθηκαν, στον διαγωνισμό που προκήρυξε η ΕΕ διαθέτοντας 22 εκατομμύρια ευρώ για αναπτυξιακά έργα στη Χερσόνησο του Ν. Σινά.

Η Αγ. Αικατερίνη είναι το μοναδικό ελληνορθόδοξο μοναστικό κέντρο με αδιάκοπη πνευματική ζωή 17 αιώνων. Η ασκητική ζωή, στο κέντρο της ερήμου, άρχισε από το τέλος του 3ου αιώνα, διατηρώντας ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κυρίως από την εποχή του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, που την οχύρωσε με τείχη και την έθεσε υπό την προστασία του, διαφυλάσσοντάς την από βανδαλισμούς, όπως αργότερα και ο Μωάμεθ, οι Άραβες καλίφες, οι Τούρκοι σουλτάνοι, αλλά και ο Ναπολέων. Σε όλη την μακρόχρονη ιστορία της διατηρήθηκε ως ένας ιερός τόπος με πολύτιμη θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά.

Πάνω από 2.000 πολύτιμες βυζαντινές εικόνες συγκροτούν τη σημαντικότερη πινακοθήκη του ορθόδοξου κόσμου, περισσότερα από 4.500 χειρόγραφα σε πολλές γλώσσες, μία σημαντική συλλογή παπύρων και παλιών εντύπων συνθέτουν μία από τις σπουδαιότερες βιβλιοθήκες του κόσμου, ενώ ένα πλούσιο αρχείο εγγράφων και επιστολών, από εκκλησιαστικούς και κοσμικούς άρχοντες όλων των εποχών, την καθιστούν μοναδική πηγή ιστορικών στοιχείων.

Με το 1,5 εκατομμύριο ευρώ που διατέθηκε (95% της ΕΕ και 5% της Μονής) μέσα σε μια 4ετία έγιναν πολλά πράγματα, που έχριζαν παρέμβασης εδώ και χρόνια στον περιβάλλοντα χώρο της Μονής. Εκτός από την Αγία Κορυφή αναστηλώθηκαν τα Ιουστιάνεια τείχη, καθώς επίσης και τα τείχη των κήπων του μοναστηριού, ανακατασκευάστηκαν οι αρχαίες δεξαμενές νερού, μαζί μ’ ένα εξωτερικό παλαιό κτιριακό συγκρότημα της Μονής, το οποίο μετατράπηκε σε έδρα της Ελληνικής Αρχαιολογικής Αποστολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και χώρο φύλαξης των ευρημάτων των ανασκαφών που διεξάγει εκεί κάθε χρόνο.

Παράλληλα, εκπαιδεύτηκαν 25 Βεδουίνοι- που ανέκαθεν συμβίωναν με το μοναστήρι- για την συντήρηση των πέτρινων μνημείων, ενώ αγοράστηκε και ο κατάλληλος εξοπλισμός μηχανημάτων για οποιεσδήποτε μελλοντικές παρεμβάσεις.

Σημαντικό κεφάλαιο του έργου, είναι ένα master plan που επιμελήθηκε ο επιστημονικός σύμβουλος του έργου καθηγητής Αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου Πατρών, Πέτρος Κουφόπουλος, για την μελλοντική συστηματική ανάπλαση της κοιλάδας του Σινά, με υποδομές για τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στο μοναστικό βίο, την πολιτιστική κληρονομιά και την προσκυνηματική κίνηση που είναι μεγάλη τα τελευταία χρόνια.

Οι αναστηλώσεις στην Αγία Κορυφή, όμως, ήταν το μεγάλο στοίχημα, αν σκεφτεί κανείς τις δυσκολίες κατασκευής χωρίς μηχανήματα και μεταφοράς των υλικών σε έναν τόπο τόσο δύσβατο που έγιναν ως ένα σημείο με καμήλες και από εκεί και επάνω μόνο με γαϊδουράκια.

Η παρουσίαση του έργου πραγματοποιήθηκε στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης με μία μεγάλη εκδήλωση απ’ όλους τους συντελεστές -τον πατέρα Ιωάννη Μεταξά, επικεφαλής του έργου εκ μέρους της Μονής και την ελληνική εταιρεία συμβούλων, Lamans, που είχε αναλάβει την διαχείριση του έργου- παρουσία του Αρχιεπισκόπου Δαμιανού, των τοπικών αρχών, του εκπροσώπου της αιγυπτιακής κυβέρνησης, πρέσβη Γκαμάλ Μπαγιούμι και της Αρχαιολογικής υπηρεσίας, Τάρεκ Ναγκάρ, του κυβερνήτη του Ν. Σινά, Μοχάμεντ Σούσα, αλλά και του εκπροσώπου της Ε.Ε. Αντονίνο Κρέα.

Περήφανοι και ικανοποιημένοι για το αποτέλεσμα, δήλωσαν όλοι και ιδιαίτερα ο αρχιεπίσκοπος, ο οποίος εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την αιγυπτιακή κυβέρνηση και την Ε.Ε για την επιτυχή κατάληξη ενός τόσο φιλόδοξου έργου, επισημαίνοντας ότι «η Μονή πάντα, από την ίδρυσή της, υπήρξε ένα κέντρο συνάντησης και ειρηνικής συνύπαρξης λαών, πολιτισμών και θρησκειών».

«Το Σινά είναι επένδυση για τον πολιτισμό και την Αίγυπτο, γι’ αυτό και η ανάπτυξη εδώ είναι πρωτίστης σημασίας», είπε ο κ. Μπαγιούμι, τονίζοντας ότι η παρουσία του στην εκδήλωση «δείχνει ότι μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών υπάρχει αλληλοκατανόηση και σεβασμός, όπως αποδεικνύεται κι από την αιωνόβια συμβίωση της Μονής με την Αίγυπτο, καθώς και ότι όλες οι θρησκείες μπορούν να συμβιώσουν ειρηνικά».

«Για πρώτη φορά στην ιστορία η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδότησε έργα στην περιοχή του Νότιου Σινά χάρη στη Μονή, η οποία, λόγω της σπουδαιότητάς της, προσελκύει τουρίστες απ’ όλο τον κόσμο που συμβάλλουν στην ευημερία των Βεδουίνων κατοίκων», είπε ο κυβερνήτης, κ. Σούσα.

Την ικανοποίησή του εξέφρασε και ο εκπρόσωπος της ΕΕ κ. Κρέα. «Είμαστε όλοι περήφανοι και λέμε «μαμπούκ», συγχαρητήρια, στους συντελεστές και τον Αιγυπτιακό λαό», είπε προσθέτοντας ότι το έργο αυτό χρειάζεται και συνέχεια για καλύτερα αποτελέσματα.

«Από αυτό το έργο επωφελούνται όλοι, η Μονή, οι ντόπιοι και οι επισκέπτες που είναι 400.000 ετησίως», είπε ο αρχιεπίσκοπος κλείνοντας την εκδήλωση, και διαβεβαίωσε ότι πλέον «υπάρχει ασφάλεια, οι προσκυνητές μπορούν να έρχονται στο μοναστήρι χωρίς φόβο για να δουν ένα αναλλοίωτο συμπυκνωμένο κομμάτι του βυζαντινού Ελληνισμού».