Οι απαγορευτικές πινακίδες για το κάπνισμα μπορεί τελικά να ενθαρρύνουν περισσότερους ανθρώπους να ανάψουν τσιγάρο, σύμφωνα με μια νέα βρετανική επιστημονική έρευνα, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αντικαπνιστική διαφημιστική εκστρατεία ίσως γυρνάει μπούμερανγκ σε ένα βαθμό, αυξάνοντας την επιθυμία πολλών καπνιστών για τσιγάρο. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Μπράιαν Ερπ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που παρουσίασαν τα ευρήματά τους στο ετήσιο συνέδριο της Βρετανικής Ψυχολογικής Εταιρίας στη Γλασκόβη, σύμφωνα με τη "Ντέιλι Μέιλ", συμπέραναν ότι πολλοί άνθρωποι, χωρίς να το συνειδητοποιούν, όταν βλέπουν σήμα "απαγορεύεται το κάπνισμα", αντιδρούν ενστικτωδώς θέλοντας να καπνίσουν.
Όπως είπε ο Ερπ, είναι σαν να λες "δεν σκέφτομαι ένα ροζ ελέφαντα". Ακόμα και μόνο που το αρνείσαι, έχεις τελικά βάλει στο νου σου τη σκέψη ενός ροζ ελέφαντα. Ο βρετανός ψυχολόγος ανέφερε ότι τα περισσότερα δημόσια μηνύματα προστασίας της υγείας -κατά του καπνίσματος, των ναρκωτικών, του αλκοόλ κ.α.- είναι διατυπωμένα με αρνητική ορολογία ("μην…"), όμως τελικά μπορεί να φέρνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Οι ερευνητές έκαναν ψυχολογικά πειράματα με εθελοντές καπνιστές, στους οποίους έδειξαν μια σειρά από φωτογραφίες, μερικές από τις οποίες περιείχαν στο βάθος ή στην άκρη ένα αντικαπνιστικό μήνυμα, ενώ σε άλλες φωτογραφίες δεν υπήρχαν τέτοια σήματα κατά του τσιγάρου. Στη συνέχεια οι εθελοντές κλήθηκαν στην οθόνη ενός υπολογιστή να καταγράψουν τις θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις τους σε μια σειρά από άλλες εικόνες που τους έδειξαν, με στόχο να φανεί η ενστικτώδης προτίμηση ή αποφυγή κάποιων ερεθισμάτων. Όπως διαπιστώθηκε, όσοι προηγουμένως είχαν δει τις εικόνες με τα αντικαπνιστικά μηνύματα, έλκονταν μετά περισσότερο από εικόνες σχετικές με το κάπνισμα (τασάκια, τσιγάρα κλπ.).
"Πρόκειται για μια σημαντική επίδραση, που πιστεύουμε ότι έχει επιπτώσεις στην πραγματική ζωή", δήλωσε ο Ερπ. Κατοπινές έρευνες της ίδιας επιστημονικής ομάδας, που ακόμα δεν έχουν δημοσιευτεί σε εξειδικευμένο περιοδικό, επιβεβαιώνουν ότι τα αντικαπνιστικά μηνύματα παροτρύνουν ενδόμυχα αρκετούς ανθρώπους να ανάψουν τσιγάρο.
Όπως είπε ο Ερπ, είναι σαν να λες "δεν σκέφτομαι ένα ροζ ελέφαντα". Ακόμα και μόνο που το αρνείσαι, έχεις τελικά βάλει στο νου σου τη σκέψη ενός ροζ ελέφαντα. Ο βρετανός ψυχολόγος ανέφερε ότι τα περισσότερα δημόσια μηνύματα προστασίας της υγείας -κατά του καπνίσματος, των ναρκωτικών, του αλκοόλ κ.α.- είναι διατυπωμένα με αρνητική ορολογία ("μην…"), όμως τελικά μπορεί να φέρνουν το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα.
Οι ερευνητές έκαναν ψυχολογικά πειράματα με εθελοντές καπνιστές, στους οποίους έδειξαν μια σειρά από φωτογραφίες, μερικές από τις οποίες περιείχαν στο βάθος ή στην άκρη ένα αντικαπνιστικό μήνυμα, ενώ σε άλλες φωτογραφίες δεν υπήρχαν τέτοια σήματα κατά του τσιγάρου. Στη συνέχεια οι εθελοντές κλήθηκαν στην οθόνη ενός υπολογιστή να καταγράψουν τις θετικές ή αρνητικές αντιδράσεις τους σε μια σειρά από άλλες εικόνες που τους έδειξαν, με στόχο να φανεί η ενστικτώδης προτίμηση ή αποφυγή κάποιων ερεθισμάτων. Όπως διαπιστώθηκε, όσοι προηγουμένως είχαν δει τις εικόνες με τα αντικαπνιστικά μηνύματα, έλκονταν μετά περισσότερο από εικόνες σχετικές με το κάπνισμα (τασάκια, τσιγάρα κλπ.).
"Πρόκειται για μια σημαντική επίδραση, που πιστεύουμε ότι έχει επιπτώσεις στην πραγματική ζωή", δήλωσε ο Ερπ. Κατοπινές έρευνες της ίδιας επιστημονικής ομάδας, που ακόμα δεν έχουν δημοσιευτεί σε εξειδικευμένο περιοδικό, επιβεβαιώνουν ότι τα αντικαπνιστικά μηνύματα παροτρύνουν ενδόμυχα αρκετούς ανθρώπους να ανάψουν τσιγάρο.