Η επιλογή της κυβέρνησης να επιλέξει την απόλυση εργαζομένων κρατικών φορέων, που θα καταργηθούν ή θα συγχωνευθούν, αποκρύπτοντας μάλιστα αρχικά από την ελληνική βουλή τις προθέσεις της, αποδεικνύει ακόμη μια φορά την προχειρότητα και την αναλγησία που τη χαρακτηρίζει.
Η νέα ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, αδυνατώντας να κατανοήσει ή αδιαφορώντας για τις συνέπειες μιας εκ προοιμίου αδιέξοδης πολιτικής πρακτικής, αποφασίζει να οδηγήσει άγνωστο αριθμό εργαζομένων σε προσωρινή εργασιακή εφεδρεία ενός έτους και στη συνέχεια να τους σπρώξει στην άβυσσο της ανεργίας.
Σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, έξαρσης των «λουκέτων» στις επιχειρήσεις και καθολικής απογοήτευσης η προοπτική της απόλυσης συνιστά ουσιαστικά καταδίκη μόνιμης κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Η συγκεκριμένη διαχείριση, όμως, εκτός από κοινωνικά απαράδεκτη, είναι επιπλέον αναποτελεσματική, καθώς τελικά βαθαίνει την ύφεση και οξύνει τον οικονομικό μαρασμό.
Επαναλαμβάνουμε μερικές αυτονόητες αλήθειες, τις οποίες επισημάναμε εγκαίρως:
• Για όποιο δημόσιο υπάλληλο απολύεται, το κράτος κερδίζει βέβαια από το σκέλος των δαπανών το μισθό. Χάνει όμως με το επίδομα ανεργίας, ενώ δεν εισπράττει φόρο εισοδήματος. Επιπλέον, ο άνεργος αναγκαστικά μειώνει την κατανάλωσή του κι έτσι το κράτος εισπράττει μικρότερο ΦΠΑ.
• Και εντέλει, αν απολυθούν χιλιάδες άτομα, θα πληγεί η αγορά, θα υπάρξουν πολλαπλασιαστικές συνέπειες για το κράτος, από μειωμένα έσοδα, που θα φέρουν πρόσθετες απολύσεις, πρόσθετη μείωση εσόδων για το κράτος και πρόσθετη αύξηση δαπανών.
Αντιθέτως, η πρόταση της ΝΔ για ουσιαστική εργασιακή εφεδρεία ανάλογα με την ηλικία του εργαζόμενου (άνω των 50 ετών εφεδρεία με το βασικό μισθό ως τη σύνταξη, εκτός κι αν βρει δουλειά αλλού, 40-50 ετών δύο τριετίες, 30-40 μια τριετία) θα επιφέρει σημαντική μείωση των δαπανών χωρίς τις οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες των απολύσεων :
Παράλληλα, η ΝΔ πρότεινε να παγώσουν οι προσλήψεις για τρία χρόνια, που θα έχει αποτέλεσμα την μείωση του προσωπικού κατά 75.000, ενώ στη συνέχεια να εφαρμοστεί ο κανόνας: μία πρόσληψη για κάθε πέντε συνταξιοδοτήσεις.
Για τη ΝΔ η παύση της αλόγιστης σπατάλης στο κράτος, ο περιορισμός του ίδιου του γιγαντιαίου κράτους και οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης. Ταυτόχρονα, όμως, τα μέτρα αυτά πρέπει να μην πλήττουν την κοινωνική συνοχή και να μην είναι σε βάρος της ανάπτυξης.
Σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, έξαρσης των «λουκέτων» στις επιχειρήσεις και καθολικής απογοήτευσης η προοπτική της απόλυσης συνιστά ουσιαστικά καταδίκη μόνιμης κοινωνικής περιθωριοποίησης.
Η συγκεκριμένη διαχείριση, όμως, εκτός από κοινωνικά απαράδεκτη, είναι επιπλέον αναποτελεσματική, καθώς τελικά βαθαίνει την ύφεση και οξύνει τον οικονομικό μαρασμό.
Επαναλαμβάνουμε μερικές αυτονόητες αλήθειες, τις οποίες επισημάναμε εγκαίρως:
• Για όποιο δημόσιο υπάλληλο απολύεται, το κράτος κερδίζει βέβαια από το σκέλος των δαπανών το μισθό. Χάνει όμως με το επίδομα ανεργίας, ενώ δεν εισπράττει φόρο εισοδήματος. Επιπλέον, ο άνεργος αναγκαστικά μειώνει την κατανάλωσή του κι έτσι το κράτος εισπράττει μικρότερο ΦΠΑ.
• Και εντέλει, αν απολυθούν χιλιάδες άτομα, θα πληγεί η αγορά, θα υπάρξουν πολλαπλασιαστικές συνέπειες για το κράτος, από μειωμένα έσοδα, που θα φέρουν πρόσθετες απολύσεις, πρόσθετη μείωση εσόδων για το κράτος και πρόσθετη αύξηση δαπανών.
Αντιθέτως, η πρόταση της ΝΔ για ουσιαστική εργασιακή εφεδρεία ανάλογα με την ηλικία του εργαζόμενου (άνω των 50 ετών εφεδρεία με το βασικό μισθό ως τη σύνταξη, εκτός κι αν βρει δουλειά αλλού, 40-50 ετών δύο τριετίες, 30-40 μια τριετία) θα επιφέρει σημαντική μείωση των δαπανών χωρίς τις οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες των απολύσεων :
- Δεν θα χρειαστεί να καταβληθούν επιπλέον επιδόματα ανεργίας.
- Δεν θα χρειαστεί να καταβληθεί το υψηλό κόστος αποζημίωσης λόγω απόλυσης σε όσους βρίσκονται κοντά σε ηλικία συνταξιοδότησης.
- Θα μειωθεί το μη μισθολογικό-λειτουργικό κόστος του κάθε φορέα (ενοίκια, θέρμανση, ρεύμα, τηλέφωνο κλπ).
- Τα ασφαλιστικά ταμεία δεν θα χάσουν τις εισφορές τους και, επίσης,
- Το κράτος θα συνεχίσει να εισπράττει φόρους μέσω της κατανάλωσης όσων θα βρίσκονται σε εργασιακή εφεδρεία.
Παράλληλα, η ΝΔ πρότεινε να παγώσουν οι προσλήψεις για τρία χρόνια, που θα έχει αποτέλεσμα την μείωση του προσωπικού κατά 75.000, ενώ στη συνέχεια να εφαρμοστεί ο κανόνας: μία πρόσληψη για κάθε πέντε συνταξιοδοτήσεις.
Για τη ΝΔ η παύση της αλόγιστης σπατάλης στο κράτος, ο περιορισμός του ίδιου του γιγαντιαίου κράτους και οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την υπέρβαση της οικονομικής κρίσης. Ταυτόχρονα, όμως, τα μέτρα αυτά πρέπει να μην πλήττουν την κοινωνική συνοχή και να μην είναι σε βάρος της ανάπτυξης.