Το «φούσκωμα» της τιμής ζώνης, ανακαλύπτοντας το συντελεστή προσαύξησης για όλα τα ακίνητα της τελευταίας 25ετίας, επέλεξε η κυβέρνηση για να υφαρπάξει συνολικά 5,4 δισ. ευρώ από τους ιδιοκτήτες περίπου 5,1 εκατ. κτισμάτων. Επειτα από συσκέψεις επί συσκέψεων το τελευταίο τριήμερο, η κυβερνητική επιτροπή ενέκρινε χθες το τελικό σχέδιο του οικονομικού επιτελείου, που θα επιβαρύνει το σύνολο των ιδιοκτησιών ανά την Ελλάδα.
Τα ηλεκτροδοτούμενα, 5.079.000 οικιακές και εμπορικές παροχές, συνολικού εμβαδού 562 εκατ. τετραγωνικών μέτρων, αντικειμενικής αξίας 560 δισ. ευρώ και εμπορικής 1 τρισ. ευρώ, εκτιμάται ότι μπορεί να εισφέρουν κατά 2,7 δισ. ευρώ ετησίως στον προϋπολογισμό.
Συνταξιούχοι, μισθωτοί και ευπαθείς κοινωνικά ομάδες καλούνται για άλλη μια φορά να πληρώσουν το μάρμαρο της κυβερνητικής απραξίας, καθώς λίγο πριν από την εκπνοή του έτους αποφασίζεται νέο μέτρο-πυροσβέστης για να καλυφθεί η τρύπα στα ταμεία του Δημοσίου. Το ίδιο είχε γίνει και πέρυσι με την περαίωση των ανέλεγκτων χρήσεων.
Τα «χλωρά» και τα «ξερά»
Το έκτακτο ειδικό τέλος επί των ακινήτων, που θα πληρωθεί αμέσως σε δύο δόσεις, μπορεί να εμφανίζει στοιχεία αναλογικότητας και δικαιοσύνης, ανάλογα με την επιφάνεια και την περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο, πιάνοντας ακόμα και τους φοροφυγάδες που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα και ζουν ως «κροίσοι», αλλά είναι καθ' όλα άδικο, καθώς για άλλη μια φορά θα πληρώσουν τα γνωστά φορολογικά υποζύγια.
Ακόμα και οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε «φτωχές» περιοχές θα πληρώσουν από μερικές δεκάδες έως κάποιες εκατοντάδες ευρώ. Στις «ακριβές» περιοχές το τέλος θα ξεπεράσει και τα 4.000 ευρώ.
Είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής μιας κυβέρνησης που δεν τολμά επιτέλους να πάρει την απόφαση να πατάξει τη φοροδιαφυγή, το λαθρεμπόριο και την παραοικονομία.
Οι ιδιοκτήτες, και οι ενοικιαστές, των ακινήτων πρέπει να γνωρίζουν βασικά σημεία:
1 Επιβαρύνει τον ιδιοκτήτη ή τον επικαρπωτή (και όχι τον έχοντα την ψιλή κυριότητα) του ακινήτου.
2 Πληρώνεται από τον ενοικιαστή, ο οποίος και είναι ο υπόχρεος για την εξόφλησή του μαζί με το λογαριασμό της ΔΕΗ. Το ποσό που θα πληρώσει ο ενοικιαστής θα το συμψηφίσει με το ενοίκιο που πληρώνει στον ιδιοκτήτη, είτε με οφειλόμενα είτε με μελλοντικά μισθώματα.
* Για παράδειγμα, αν το τέλος είναι 1.000 ευρώ και το ενοίκιο είναι 600 ευρώ, ο ενοικιαστής δεν θα καταβάλει το ενοίκιο του πρώτου μήνα και από το ενοίκιο του δεύτερου μήνα θα πληρώσει 200 ευρώ. Και τους δύο μήνες ο ιδιοκτήτης οφείλει να του εκδώσει κανονικά την απόδειξη πληρωμής του ενοικίου.
Για ευπαθείς ομάδες μέχρι 3.000 ―/τ.μ.
3 Οι ευπαθείς κοινωνικά ομάδες πληρώνουν χαμηλό τέλος 0,50 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο εφόσον το ακίνητό τους βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης κάτω των 3.000 ευρώ ανά τ.μ.
Ως ευπαθείς ομάδες αναγνωρίζονται οι άνεργοι επιδοτούμενοι από τον ΟΑΕΔ (για το χρονικό διάστημα 1ης Ιανουαρίου έως 31ης Αυγούστου για το 2011 και από 1ης Ιανουαρίου έως 30ής Απριλίου για το 2012), οι πολύτεκνοι, οι ανάπηροι και όσοι βαρύνονται φορολογικά από αναπήρους.
Είναι προφανές ότι δεν εντάσσονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι τρίτεκνοι, που εντάσσονται στα κοινωνικά τιμολόγια της ΔΕΗ και ότι το μειωμένο τέλος αφορά τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και όχι τυχόν ενοικιαστές.
Δηλαδή, αν κάποιος ενοικιάζει το ακίνητό του σε έναν ανάπηρο δεν θα έχει μείωση, καθώς ως ιδιοκτήτης δεν είναι ο ίδιος ανάπηρος.
4 Οχι μόνο δεν αναγνωρίστηκε η παλαιότητα, αλλά επιβλήθηκε και συντελεστής προσαύξησης για τα ακίνητα της τελευταίας 25ετίας, ώστε να επιβαρυνθεί περαιτέρω ο ιδιοκτήτης του ακινήτου.
Ο συντελεστής παλαιότητας, όπως έχει οριστεί από την εφορία, κυμαίνεται από 0,90 για κτίσματα 1-5 ετών, 0,80, για 6-10, ο,75 για 11-15, 0,70 για 16-20, 0,65 για 21-25 και 0,60 για άνω των 25 ετών.
Ο νέος συντελεστής προσαύξησης ξεκινάει από 1 για ακίνητα παλαιότητας 26 ετών και πάνω, 1,05 για 20-25 ετών, 1,1 για 15-19 ετών, 1,15 για 10-14 έτη, 1,2 για 5-9 έτη και 1,25 για νεόδμητα μέχρι 4 ετών.
* Για παράδειγμα, ένα ακίνητο 5ετίας 100 τ.μ., με τιμή ζώνης 1.450 ευρώ, αν υπολογιζόταν η παλαιότητα θα πλήρωνε τέλος 400 ευρώ, ενώ τώρα θα πληρώσει 625 ευρώ!
5 Το ειδικό τέλος ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του ακινήτου, του τέλους ανά τετραγωνικό μέτρο ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής και το συντελεστή προσαύξησης ανάλογα με τα χρόνια ηλεκτροδότησής του.
6 Το ύψος του ειδικού τέλος κλιμακώνεται ανάλογα με την τιμή ζώνης, με την εφαρμογή 10 συντελεστών, ξεκινώντας από 0,50 ευρώ για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και μέχρι 16 ευρώ ανά τ.μ. για ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης 5.001 ευρώ και άνω.
Και χώροι στάθμευσης
7 Το τέλος επιβάλλεται σε όλες τις δομημένες επιφάνειες που ηλεκτροδοτούνται για οικιακή ή εμπορική χρήση. Μεταξύ αυτών είναι οι κλειστοί χώροι στάθμευσης, οι αποθήκες, τα μπαλκόνια και οποιοσδήποτε άλλος χώρος έχει δηλωθεί και περιλαμβάνεται στην επιφάνεια που έχει καταγραφεί στο λογαριασμό της ΔΕΗ.
8 Εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ή των εναλλακτικών προμηθευτών ηλεκτρικού ρεύματος, σε δύο ισόποσες δόσεις, από τον Οκτώβριο του 2011 και μέχρι το Φεβρουάριο του 2012 για το τρέχον έτος.
Με την απειλή διακοπής ρεύματος
9 Το τέλος είναι διετές. Για το 2012 θα εξοφληθεί σε τέσσερις ισόποσες δόσεις, από το Μάιο και μέχρι το Δεκέμβριο.
10 Οποιος δεν πληρώσει το τέλος αντιμετωπίζει άμεσα τη διακοπή της ηλεκτροδότησης του ακινήτου του. Και το ρεύμα δεν θα επαναχορηγηθεί μέχρι να εξοφληθεί το τέλος.
11 Αν δεν ζητηθεί επαναχορήγηση του ρεύματος, η εταιρεία παροχής του διαγράφει το συνδρομητή και ενημερώνει το ελληνικό Δημόσιο, ώστε να μεριμνήσει αυτό για την είσπραξή του.
Κι εδώ μπορεί να υπάρξει εμπλοκή. Αν ο λογαριασμός φέρει το όνομα παλαιού ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή, η οφειλή θα χρεωθεί σε αυτόν;
Είναι προφανές ότι περιμένει αρκετή ταλαιπωρία όσους έχουν στο όνομά τους λογαριασμούς ΔΕΗ από παλαιά ακίνητα, καθώς θα πρέπει να περάσουν από την εφορία για να αποδείξουν πως δεν είναι σήμερα ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές. Μετά, η εφορία θα πρέπει να εντοπίσει το σημερινό ιδιοκτήτη. Κι άντε να τον βρει.
12 Αν ο ιδιοκτήτης δεν το πληρώσει και δεν ζητήσει επαναχορήγηση του ρεύματος, η εφορία θα καταστήσει ληξιπρόθεσμο το χρέος. Και στην περίπτωση αυτή, όποιος αρνείται την πληρωμή του θα βρεθεί αντιμέτωπος με αναγκαστικά μέτρα, κατάσχεση και πλειστηριασμό.
13 Οι ιδιοκτήτες των κενών ακινήτων μπορούν να διακόψουν το ρεύμα, οπότε μπορεί και να γλιτώσουν το τέλος και για φέτος. Για το 2012 θα το γλιτώσουν σίγουρα.
14 Εξαιρούνται όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι, δημόσια και δημοτικά κτίρια, φιλανθρωπικά ιδρύματα κ.λπ.
15 Δεν θα πληρωθεί τέλος για Ναούς, ενώ επιβαρύνεται με το ειδικό τέλος όλη η άλλη ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας, δηλαδή κτίσματα που ενοικιάζονται για εμπορικούς σκοπούς.
Ελένη Κωσταρέλου
Ελευθεροτυπία
Τα «χλωρά» και τα «ξερά»
Το έκτακτο ειδικό τέλος επί των ακινήτων, που θα πληρωθεί αμέσως σε δύο δόσεις, μπορεί να εμφανίζει στοιχεία αναλογικότητας και δικαιοσύνης, ανάλογα με την επιφάνεια και την περιοχή όπου βρίσκεται το ακίνητο, πιάνοντας ακόμα και τους φοροφυγάδες που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα και ζουν ως «κροίσοι», αλλά είναι καθ' όλα άδικο, καθώς για άλλη μια φορά θα πληρώσουν τα γνωστά φορολογικά υποζύγια.
Ακόμα και οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε «φτωχές» περιοχές θα πληρώσουν από μερικές δεκάδες έως κάποιες εκατοντάδες ευρώ. Στις «ακριβές» περιοχές το τέλος θα ξεπεράσει και τα 4.000 ευρώ.
Είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής μιας κυβέρνησης που δεν τολμά επιτέλους να πάρει την απόφαση να πατάξει τη φοροδιαφυγή, το λαθρεμπόριο και την παραοικονομία.
Οι ιδιοκτήτες, και οι ενοικιαστές, των ακινήτων πρέπει να γνωρίζουν βασικά σημεία:
1 Επιβαρύνει τον ιδιοκτήτη ή τον επικαρπωτή (και όχι τον έχοντα την ψιλή κυριότητα) του ακινήτου.
2 Πληρώνεται από τον ενοικιαστή, ο οποίος και είναι ο υπόχρεος για την εξόφλησή του μαζί με το λογαριασμό της ΔΕΗ. Το ποσό που θα πληρώσει ο ενοικιαστής θα το συμψηφίσει με το ενοίκιο που πληρώνει στον ιδιοκτήτη, είτε με οφειλόμενα είτε με μελλοντικά μισθώματα.
* Για παράδειγμα, αν το τέλος είναι 1.000 ευρώ και το ενοίκιο είναι 600 ευρώ, ο ενοικιαστής δεν θα καταβάλει το ενοίκιο του πρώτου μήνα και από το ενοίκιο του δεύτερου μήνα θα πληρώσει 200 ευρώ. Και τους δύο μήνες ο ιδιοκτήτης οφείλει να του εκδώσει κανονικά την απόδειξη πληρωμής του ενοικίου.
Για ευπαθείς ομάδες μέχρι 3.000 ―/τ.μ.
3 Οι ευπαθείς κοινωνικά ομάδες πληρώνουν χαμηλό τέλος 0,50 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο εφόσον το ακίνητό τους βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης κάτω των 3.000 ευρώ ανά τ.μ.
Ως ευπαθείς ομάδες αναγνωρίζονται οι άνεργοι επιδοτούμενοι από τον ΟΑΕΔ (για το χρονικό διάστημα 1ης Ιανουαρίου έως 31ης Αυγούστου για το 2011 και από 1ης Ιανουαρίου έως 30ής Απριλίου για το 2012), οι πολύτεκνοι, οι ανάπηροι και όσοι βαρύνονται φορολογικά από αναπήρους.
Είναι προφανές ότι δεν εντάσσονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι τρίτεκνοι, που εντάσσονται στα κοινωνικά τιμολόγια της ΔΕΗ και ότι το μειωμένο τέλος αφορά τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και όχι τυχόν ενοικιαστές.
Δηλαδή, αν κάποιος ενοικιάζει το ακίνητό του σε έναν ανάπηρο δεν θα έχει μείωση, καθώς ως ιδιοκτήτης δεν είναι ο ίδιος ανάπηρος.
4 Οχι μόνο δεν αναγνωρίστηκε η παλαιότητα, αλλά επιβλήθηκε και συντελεστής προσαύξησης για τα ακίνητα της τελευταίας 25ετίας, ώστε να επιβαρυνθεί περαιτέρω ο ιδιοκτήτης του ακινήτου.
Ο συντελεστής παλαιότητας, όπως έχει οριστεί από την εφορία, κυμαίνεται από 0,90 για κτίσματα 1-5 ετών, 0,80, για 6-10, ο,75 για 11-15, 0,70 για 16-20, 0,65 για 21-25 και 0,60 για άνω των 25 ετών.
Ο νέος συντελεστής προσαύξησης ξεκινάει από 1 για ακίνητα παλαιότητας 26 ετών και πάνω, 1,05 για 20-25 ετών, 1,1 για 15-19 ετών, 1,15 για 10-14 έτη, 1,2 για 5-9 έτη και 1,25 για νεόδμητα μέχρι 4 ετών.
* Για παράδειγμα, ένα ακίνητο 5ετίας 100 τ.μ., με τιμή ζώνης 1.450 ευρώ, αν υπολογιζόταν η παλαιότητα θα πλήρωνε τέλος 400 ευρώ, ενώ τώρα θα πληρώσει 625 ευρώ!
5 Το ειδικό τέλος ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του ακινήτου, του τέλους ανά τετραγωνικό μέτρο ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής και το συντελεστή προσαύξησης ανάλογα με τα χρόνια ηλεκτροδότησής του.
6 Το ύψος του ειδικού τέλος κλιμακώνεται ανάλογα με την τιμή ζώνης, με την εφαρμογή 10 συντελεστών, ξεκινώντας από 0,50 ευρώ για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και μέχρι 16 ευρώ ανά τ.μ. για ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης 5.001 ευρώ και άνω.
Και χώροι στάθμευσης
7 Το τέλος επιβάλλεται σε όλες τις δομημένες επιφάνειες που ηλεκτροδοτούνται για οικιακή ή εμπορική χρήση. Μεταξύ αυτών είναι οι κλειστοί χώροι στάθμευσης, οι αποθήκες, τα μπαλκόνια και οποιοσδήποτε άλλος χώρος έχει δηλωθεί και περιλαμβάνεται στην επιφάνεια που έχει καταγραφεί στο λογαριασμό της ΔΕΗ.
8 Εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ή των εναλλακτικών προμηθευτών ηλεκτρικού ρεύματος, σε δύο ισόποσες δόσεις, από τον Οκτώβριο του 2011 και μέχρι το Φεβρουάριο του 2012 για το τρέχον έτος.
Με την απειλή διακοπής ρεύματος
9 Το τέλος είναι διετές. Για το 2012 θα εξοφληθεί σε τέσσερις ισόποσες δόσεις, από το Μάιο και μέχρι το Δεκέμβριο.
10 Οποιος δεν πληρώσει το τέλος αντιμετωπίζει άμεσα τη διακοπή της ηλεκτροδότησης του ακινήτου του. Και το ρεύμα δεν θα επαναχορηγηθεί μέχρι να εξοφληθεί το τέλος.
11 Αν δεν ζητηθεί επαναχορήγηση του ρεύματος, η εταιρεία παροχής του διαγράφει το συνδρομητή και ενημερώνει το ελληνικό Δημόσιο, ώστε να μεριμνήσει αυτό για την είσπραξή του.
Κι εδώ μπορεί να υπάρξει εμπλοκή. Αν ο λογαριασμός φέρει το όνομα παλαιού ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή, η οφειλή θα χρεωθεί σε αυτόν;
Είναι προφανές ότι περιμένει αρκετή ταλαιπωρία όσους έχουν στο όνομά τους λογαριασμούς ΔΕΗ από παλαιά ακίνητα, καθώς θα πρέπει να περάσουν από την εφορία για να αποδείξουν πως δεν είναι σήμερα ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές. Μετά, η εφορία θα πρέπει να εντοπίσει το σημερινό ιδιοκτήτη. Κι άντε να τον βρει.
12 Αν ο ιδιοκτήτης δεν το πληρώσει και δεν ζητήσει επαναχορήγηση του ρεύματος, η εφορία θα καταστήσει ληξιπρόθεσμο το χρέος. Και στην περίπτωση αυτή, όποιος αρνείται την πληρωμή του θα βρεθεί αντιμέτωπος με αναγκαστικά μέτρα, κατάσχεση και πλειστηριασμό.
13 Οι ιδιοκτήτες των κενών ακινήτων μπορούν να διακόψουν το ρεύμα, οπότε μπορεί και να γλιτώσουν το τέλος και για φέτος. Για το 2012 θα το γλιτώσουν σίγουρα.
14 Εξαιρούνται όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι, δημόσια και δημοτικά κτίρια, φιλανθρωπικά ιδρύματα κ.λπ.
15 Δεν θα πληρωθεί τέλος για Ναούς, ενώ επιβαρύνεται με το ειδικό τέλος όλη η άλλη ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας, δηλαδή κτίσματα που ενοικιάζονται για εμπορικούς σκοπούς.
Ελένη Κωσταρέλου
Ελευθεροτυπία