του Σταύρου Λυγερού
Αν και οι λεπτομέρειες για τη διαγραφή μέρους του ελληνικού χρέους δεν έχουν ακόμα δημοσιοποιηθεί, θεωρείται δεδομένο ότι από το «κούρεμα» δεν θα εξαιρεθεί μόνο το δάνειο της τρόικας, αλλά και τα ελληνικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 62 δισ. που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει αγοράσει στη δευτερογενή αγορά σε πολύ χαμηλότερη τιμή. Την εξαίρεση αυτή προέβλεπε και η απόφαση της 21ης Ιουλίου 2011. Εξαίρεση σημαίνει πως όταν τα ελληνικά ομόλογα λήξουν, η ΕΚΤ θα εισπράξει την ονομαστική αξία τους, αποκομίζοντας κέρδος της τάξεως του 30-45%!
Η ΕΚΤ εξαιρέθηκε από το «κούρεμα» με το επιχείρημα ότι δεν είναι ιδιωτικός τομέας. Πρόκειται για προσχηματικό και διάτρητο επιχείρημα. Η ΕΚΤ είναι θεσμός της Ευρωζώνης με αποστολή να εξασφαλίζει τη σταθερότητα του ευρώ. Δεν είναι κερδοσκόπος των αγορών. Εάν αγόρασε ελληνικά ομόλογα στη δευτερογενή αγορά στο πλαίσιο του ρόλου της, τότε πρέπει να εξαιρεθεί από το κούρεμα. Πρέπει, όμως, και στη λήξη κάθε ομολόγου να εισπράξει από την Ελλάδα όσα ακριβώς πλήρωσε για να το αγοράσει. Αυτό ισοδυναμεί με πρόσθετη διαγραφή χρέους ύψους περίπου 20 δισ.
Επίσης, για λόγους πολιτικής και ηθικής τάξεως, η ΕΚΤ δεν πρέπει να εισπράττει ολόκληρο το κουπόνι (ετήσιος τόκος), αλλά μόνο τον τόκο που αντιστοιχεί στην πραγματική τιμή αγοράς κι όχι στην ονομαστική αξία του κάθε ομολόγου. Εάν, αντιθέτως, η ΕΚΤ αγόρασε τα ελληνικά ομόλογα στη δευτερογενή αγορά με σκοπό το κέρδος, τότε πρέπει να υποστεί το κούρεμα του 50% που θα υποστεί κάθε κερδοσκόπος.
Αυτοί είναι οι κανόνες και η ηθική της αγοράς, για τα οποία κατά τα άλλα κόπτονται ο κ. Τρισέ και οι όμοιοί του.
Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ το ευρωπαϊκό ιερατείο εξαιρεί την ΕΚΤ από το «κούρεμα» με το επιχείρημα ότι δεν είναι ιδιωτικός τομέας, αρνήθηκε να εξαιρέσει από το «κούρεμα» τα ασφαλιστικά Ταμεία με τον ισχυρισμό ότι είναι αποταμιεύσεις ιδιωτών κι όχι κρατικός τομέας! Ας σημειωθεί ότι τα ασφαλιστικά Ταμεία εντάσσονται στη Γενική Κυβέρνηση. Με άλλα λόγια, το ευρωπαϊκό ιερατείο χρησιμοποιεί δύο μέτρα και δύο σταθμά.
Ανεξαρτήτως προσχημάτων και νομικών ακροβατισμών, είναι έξω από κάθε πολιτική λογική και ηθική αντίληψη η ΕΚΤ να κερδοσκοπεί σε βάρος μιας χώρας-μέλους, η οποία κατά γενική ομολογία δοκιμάζεται με τον πιο σκληρό τρόπο. Ο ισχυρισμός ότι η αγορά ελληνικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά δεν αφορά την Ελλάδα είναι υποκριτική υπεκφυγή. Εάν η ΕΚΤ δεν τα είχε αγοράσει, αυτά τα ελληνικά ομόλογα θα βρίσκονταν σε χέρια ιδιωτών επενδυτών και θα «κουρεύονταν» κατά 50%. Το αποτέλεσμα θα ήταν μια πρόσθετη διαγραφή ελληνικού χρέους ύψους 31 δισ. και μια αντίστοιχη μείωση του ετήσιου κονδυλίου για πληρωμή τόκων.