Μπορεί η κρίση να έχει χτυπήσει κόκκινο στην Ελλάδα και η ελληνική πολιτική τάξη να μη βρίσκει κανένα μέσο για την αντιμετώπισή της, όμως τίποτα δεν είναι ακόμα χαμένο.
Η ελπίδα ζει. Η ελληνική νεολαία αντιστέκεται. Απόδειξη, η στάση των μαθητών της Γ' Λυκείου της Γερμανικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη κατά τη συνάντησή τους με τον γερμανό υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας Χανς-Γιόαχιμ Φούχτελ το απόγευμα της Δευτέρας στο Βερολίνο.
Για μία ώρα και είκοσι λεπτά περίπου, η ομάδα των 54 παιδιών και των πέντε καθηγητών τους άκουγε με ιώβειο υπομονή τη διάλεξη του εντεταλμένου της Άνγκελα Μέρκελ για την ανάπτυξη των γερμανοελληνικών σχέσεων στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Χωρίς οιμωγές, παράπονα ή τις συνήθεις γκριμάτσες.
«Η μέση αντοχή των γερμανών ακροατών στις διαλέξεις του Φούχτελ είναι 3 λεπτά και 14 δευτερόλεπτα» επισήμανε ειδήμων στη γερμανική πρωτεύουσα. «Η υπομονή των νεαρών επισκεπτών μας σπάει κάθε ρεκόρ».
Οι ίδιοι οι μαθητές, δεν καμάρωναν πάντως ιδιαίτερα για τον άθλο τους. «Εχουμε ακούσει και πιο βαρετές ομιλίες» έλεγε ένας από αυτούς. «Η σημερινή είχε μάλλον μέσο βαθμό ανίας».
Πολύ πιο συναρπαστική, αντίθετα, θεωρούσαν τη «σύγκρουση των πολιτισμών» που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο γερμανικό και τον ελληνικό Τύπο. «Τα γερμανικά μέσα κάνουν ενίοτε άδικες αναλύσεις για την Ελλάδα, αλλά και τα ελληνικά δεν πάνε πίσω» είπε ο ίδιος μαθητής. «Η συνταύτιση της χιτλερικής Γερμανίας με τη σημερινή είναι κάτι το εξωφρενικό».
Τα προβλήματα επεκτείνονται όμως και στη σχέση με τους «καθαρόαιμους» Ελληνες. «Παλιά δηλώναμε περήφανοι που είμαστε μαθητές της γερμανικής σχολής. Σήμερα δεν το λέμε ανοικτά, από φόβο ότι θα μας πουν γερμανόφιλους» είπε μια μαθήτρια. «Στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, πολύς κόσμος μας γιουχάισε, ιδίως από το μπλοκ του ΠΑΜΕ» πρόσθεσε άλλη. «Τα συνθήματά τους εναντίον μας ήταν πολύ εχθρικά».
Επόμενο έτσι, ο μονόλογος του οικοδεσπότη τους στο Βερολίνο να μοιάζει με κήρυγμα ειρήνης. Αυτός άρχισε, ως συνήθως ενώπιον ελληνικού ακροατηρίου, με ένα σύντομο χαιρετισμό στα ελληνικά («Το όνομά μου είναι Χανς-Γιόαχιμ Φούχτελ. Είμαι πολιτικός. Τι κάνετε;») και συνεχίστηκε με την παρουσίαση του πλήρους προγράμματος δραστηριοτήτων για την ερχόμενη διετία – από την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας, έως την αδελφοποίηση ελληνικών και γερμανικών πόλεων.
Στις προτεραιότητες του προγράμματος ανήκουν και οι πολιτιστικές ανταλλαγές. Για την προετοιμασία τους, όπως είπε λίγο αργότερα ο ίδιος σε έλληνες δημοσιογράφους, θα κάνει συνομιλίες με τα ιδρύματα των πολιτικών κομμάτων, που πρόκειται να εγκατασταθούν σύντομα στην Ελλάδα.
Στο Βερολίνο, κανείς δεν αμφιβάλλει για τις αγαθές προθέσεις του 59χρονου πολιτικού. «Ο Φούχτελ είναι ευθύς χαρακτήρας» έλεγε πρώην βουλευτής. «Εχει καλές εμπειρίες με την Ελλάδα από τα φοιτητικά του χρόνια και τώρα, τη στιγμή της κρίσης, θέλει να τις ανταποδώσει με γενναιόδωρο τρόπο».
Κατά πόσο το πρόγραμμά του θα βρει θετική ανταπόκριση από τους Ελληνες είναι όμως πολύ αμφίβολο. Κι αυτό για τέσσερις βασικά λόγους:
- Πρώτον, λόγω της έξωθεν κακής μαρτυρίας. Ο κ.Φούχτελ έχει τη φήμη του «μαϊντανού» του γερμανικού κοινοβουλίου επειδή σε 22 χρόνια βουλευτικής θητείας – μέχρι το 2009, όταν και έγινε υφυπουργός – είχε υποτυπώδη παρουσία σε αυτό. «Το μόνο που του ανέθεταν ήταν να εκφωνεί τα ονόματα των βουλευτών σε ψηφοφορίες, κάτι που ομολογουμένως έκανε αλάνθαστα!» έγραψε εφημερίδα. «Είναι πολιτικός της κατηγορίας φτερού» πρόσθεσε σχολιαστής. «Κι αυτό θα γίνει σύντομα γνωστό και στην Ελλάδα».
- Δεύτερον, επειδή φέρει ανεξίτηλα τον τίτλο του «καμηλιέρη» από τότε που έγινε επίτιμος πρόεδρος του εκτροφείου καμηλών «Fata Morgana» στο Ετιγκεν. Η διαβεβαίωσή του ότι το γάλα της καμήλας (50 ευρώ το λίτρο) είναι καλύτερο αφροδισιακό από το viagra, δεν συνέβαλε στην αύξηση του κύρους του. Ούτε και το γεγονός, ότι κατόρθωσε να πείσει, κατ΄ εντολή του Χέλμουτ Κολ, τους σεΐχηδες του Αμπού Ντάμπι να κάνουν το 1992 επενδύσεις δισεκατομμυρίων μάρκων στο Βερολίνο, με αντάλλαγμα, τη διοργάνωση από τον ίδιο καμηλοδρομιών στη γερμανική πρωτεύουσα.
- Τρίτον, λόγω της καχυποψίας των ελληνικών μέσων ενημέρωσης απέναντι σε κάθε τι που θυμίζει την τρόικα και τις παραφυάδες της, όπως η «Δύναμη Δράσης» του Χορστ Ράιχενμπαχ. Με μοιραίο αποτέλεσμα να «σταμπαριστεί» και ο κ.Φούχτελ ως ο «τοποτηρητής» της καγκελάριου στην Ελλάδα – κάτι που είναι κρίμα και άδικο, αν ληφθεί υπόψη ότι η κ.Μέρκελ έχει ορίσει εντεταλμένους και για άλλες συμμαχικές χώρες, όπως τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και την Πολωνία, χωρίς να την κατηγορήσει κανείς ποτέ για «ιμπεριαλιστικές» βλέψεις.
- Και τέταρτον, επειδή ο κ.Φούχτελ είναι επαρχιώτης πολιτικός της παλαιότερης δυνατής κοπής. Όχι μόνο ρητορικά. Αλλά και στην πράξη. Χαρακτηριστικό γι' αυτό είναι η εξαγγελία του ότι στο πλαίσιο των πολιτιστικών ανταλλαγών σκοπεύει να στείλει σωρηδόν παραδοσιακά μουσικά συγκροτήματα (μπάντες) στην Ελλάδα. Και ότι για τη σύσφιξη της φιλίας μεταξύ των δύο χωρών θα χρησιμοποιήσει ως μέσο τις ελληνίδες συζύγους γερμανών πολιτικών. «Σε μια εποχή που η Ελλάδα καίγεται και ο κόσμος ζητά ριζικό εκσυγχρονισμό, πολιτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό, τέτοιες δηλώσεις είναι σκέτος αναχρονισμός» σχολίαζε αναλυτής.
Ο ίδιος δείχνει πάντως να διαισθάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά. Οτι η κριτική φουντώνει προτού αρχίσει καλά-καλά το έργο του.
«Αν αποτύχει η αποστολή μου, θα είμαι ο τελευταίος Οθωνας» έλεγε τις προάλλες μελαγχολικά σε συνομιλητές του. Μαζί του θα έφευγε και ο τελευταίος «Κόθωνας» όπως αποκαλούσε ο Δημήτρης Ψαθάς τον πρώτο βασιλιά της νεότερης Ελλάδας.
Αυτό δεν θα σήμαινε το «τέλος της ιστορίας». Θα ήταν όμως μια πρώτης τάξης ευκαιρία για τους μαθητές της Θεσσαλονίκης να διερευνήσουν τους συγκεκριμένους λόγους της φυγής – που πάνε πολύ πιο πέρα από τις ευαισθησίες ενός παλαιομοδίτη πολιτικού και την επιμέρους άδικη κριτική εις βάρος του.
Η ελπίδα ζει. Η ελληνική νεολαία αντιστέκεται. Απόδειξη, η στάση των μαθητών της Γ' Λυκείου της Γερμανικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη κατά τη συνάντησή τους με τον γερμανό υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας Χανς-Γιόαχιμ Φούχτελ το απόγευμα της Δευτέρας στο Βερολίνο.
Για μία ώρα και είκοσι λεπτά περίπου, η ομάδα των 54 παιδιών και των πέντε καθηγητών τους άκουγε με ιώβειο υπομονή τη διάλεξη του εντεταλμένου της Άνγκελα Μέρκελ για την ανάπτυξη των γερμανοελληνικών σχέσεων στον τομέα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Χωρίς οιμωγές, παράπονα ή τις συνήθεις γκριμάτσες.
«Η μέση αντοχή των γερμανών ακροατών στις διαλέξεις του Φούχτελ είναι 3 λεπτά και 14 δευτερόλεπτα» επισήμανε ειδήμων στη γερμανική πρωτεύουσα. «Η υπομονή των νεαρών επισκεπτών μας σπάει κάθε ρεκόρ».
Οι ίδιοι οι μαθητές, δεν καμάρωναν πάντως ιδιαίτερα για τον άθλο τους. «Εχουμε ακούσει και πιο βαρετές ομιλίες» έλεγε ένας από αυτούς. «Η σημερινή είχε μάλλον μέσο βαθμό ανίας».
Πολύ πιο συναρπαστική, αντίθετα, θεωρούσαν τη «σύγκρουση των πολιτισμών» που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο γερμανικό και τον ελληνικό Τύπο. «Τα γερμανικά μέσα κάνουν ενίοτε άδικες αναλύσεις για την Ελλάδα, αλλά και τα ελληνικά δεν πάνε πίσω» είπε ο ίδιος μαθητής. «Η συνταύτιση της χιτλερικής Γερμανίας με τη σημερινή είναι κάτι το εξωφρενικό».
Τα προβλήματα επεκτείνονται όμως και στη σχέση με τους «καθαρόαιμους» Ελληνες. «Παλιά δηλώναμε περήφανοι που είμαστε μαθητές της γερμανικής σχολής. Σήμερα δεν το λέμε ανοικτά, από φόβο ότι θα μας πουν γερμανόφιλους» είπε μια μαθήτρια. «Στην παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου, πολύς κόσμος μας γιουχάισε, ιδίως από το μπλοκ του ΠΑΜΕ» πρόσθεσε άλλη. «Τα συνθήματά τους εναντίον μας ήταν πολύ εχθρικά».
Επόμενο έτσι, ο μονόλογος του οικοδεσπότη τους στο Βερολίνο να μοιάζει με κήρυγμα ειρήνης. Αυτός άρχισε, ως συνήθως ενώπιον ελληνικού ακροατηρίου, με ένα σύντομο χαιρετισμό στα ελληνικά («Το όνομά μου είναι Χανς-Γιόαχιμ Φούχτελ. Είμαι πολιτικός. Τι κάνετε;») και συνεχίστηκε με την παρουσίαση του πλήρους προγράμματος δραστηριοτήτων για την ερχόμενη διετία – από την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας, έως την αδελφοποίηση ελληνικών και γερμανικών πόλεων.
Στις προτεραιότητες του προγράμματος ανήκουν και οι πολιτιστικές ανταλλαγές. Για την προετοιμασία τους, όπως είπε λίγο αργότερα ο ίδιος σε έλληνες δημοσιογράφους, θα κάνει συνομιλίες με τα ιδρύματα των πολιτικών κομμάτων, που πρόκειται να εγκατασταθούν σύντομα στην Ελλάδα.
Στο Βερολίνο, κανείς δεν αμφιβάλλει για τις αγαθές προθέσεις του 59χρονου πολιτικού. «Ο Φούχτελ είναι ευθύς χαρακτήρας» έλεγε πρώην βουλευτής. «Εχει καλές εμπειρίες με την Ελλάδα από τα φοιτητικά του χρόνια και τώρα, τη στιγμή της κρίσης, θέλει να τις ανταποδώσει με γενναιόδωρο τρόπο».
Κατά πόσο το πρόγραμμά του θα βρει θετική ανταπόκριση από τους Ελληνες είναι όμως πολύ αμφίβολο. Κι αυτό για τέσσερις βασικά λόγους:
- Πρώτον, λόγω της έξωθεν κακής μαρτυρίας. Ο κ.Φούχτελ έχει τη φήμη του «μαϊντανού» του γερμανικού κοινοβουλίου επειδή σε 22 χρόνια βουλευτικής θητείας – μέχρι το 2009, όταν και έγινε υφυπουργός – είχε υποτυπώδη παρουσία σε αυτό. «Το μόνο που του ανέθεταν ήταν να εκφωνεί τα ονόματα των βουλευτών σε ψηφοφορίες, κάτι που ομολογουμένως έκανε αλάνθαστα!» έγραψε εφημερίδα. «Είναι πολιτικός της κατηγορίας φτερού» πρόσθεσε σχολιαστής. «Κι αυτό θα γίνει σύντομα γνωστό και στην Ελλάδα».
- Δεύτερον, επειδή φέρει ανεξίτηλα τον τίτλο του «καμηλιέρη» από τότε που έγινε επίτιμος πρόεδρος του εκτροφείου καμηλών «Fata Morgana» στο Ετιγκεν. Η διαβεβαίωσή του ότι το γάλα της καμήλας (50 ευρώ το λίτρο) είναι καλύτερο αφροδισιακό από το viagra, δεν συνέβαλε στην αύξηση του κύρους του. Ούτε και το γεγονός, ότι κατόρθωσε να πείσει, κατ΄ εντολή του Χέλμουτ Κολ, τους σεΐχηδες του Αμπού Ντάμπι να κάνουν το 1992 επενδύσεις δισεκατομμυρίων μάρκων στο Βερολίνο, με αντάλλαγμα, τη διοργάνωση από τον ίδιο καμηλοδρομιών στη γερμανική πρωτεύουσα.
- Τρίτον, λόγω της καχυποψίας των ελληνικών μέσων ενημέρωσης απέναντι σε κάθε τι που θυμίζει την τρόικα και τις παραφυάδες της, όπως η «Δύναμη Δράσης» του Χορστ Ράιχενμπαχ. Με μοιραίο αποτέλεσμα να «σταμπαριστεί» και ο κ.Φούχτελ ως ο «τοποτηρητής» της καγκελάριου στην Ελλάδα – κάτι που είναι κρίμα και άδικο, αν ληφθεί υπόψη ότι η κ.Μέρκελ έχει ορίσει εντεταλμένους και για άλλες συμμαχικές χώρες, όπως τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και την Πολωνία, χωρίς να την κατηγορήσει κανείς ποτέ για «ιμπεριαλιστικές» βλέψεις.
- Και τέταρτον, επειδή ο κ.Φούχτελ είναι επαρχιώτης πολιτικός της παλαιότερης δυνατής κοπής. Όχι μόνο ρητορικά. Αλλά και στην πράξη. Χαρακτηριστικό γι' αυτό είναι η εξαγγελία του ότι στο πλαίσιο των πολιτιστικών ανταλλαγών σκοπεύει να στείλει σωρηδόν παραδοσιακά μουσικά συγκροτήματα (μπάντες) στην Ελλάδα. Και ότι για τη σύσφιξη της φιλίας μεταξύ των δύο χωρών θα χρησιμοποιήσει ως μέσο τις ελληνίδες συζύγους γερμανών πολιτικών. «Σε μια εποχή που η Ελλάδα καίγεται και ο κόσμος ζητά ριζικό εκσυγχρονισμό, πολιτικό, πολιτιστικό και κοινωνικό, τέτοιες δηλώσεις είναι σκέτος αναχρονισμός» σχολίαζε αναλυτής.
Ο ίδιος δείχνει πάντως να διαισθάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά. Οτι η κριτική φουντώνει προτού αρχίσει καλά-καλά το έργο του.
«Αν αποτύχει η αποστολή μου, θα είμαι ο τελευταίος Οθωνας» έλεγε τις προάλλες μελαγχολικά σε συνομιλητές του. Μαζί του θα έφευγε και ο τελευταίος «Κόθωνας» όπως αποκαλούσε ο Δημήτρης Ψαθάς τον πρώτο βασιλιά της νεότερης Ελλάδας.
Αυτό δεν θα σήμαινε το «τέλος της ιστορίας». Θα ήταν όμως μια πρώτης τάξης ευκαιρία για τους μαθητές της Θεσσαλονίκης να διερευνήσουν τους συγκεκριμένους λόγους της φυγής – που πάνε πολύ πιο πέρα από τις ευαισθησίες ενός παλαιομοδίτη πολιτικού και την επιμέρους άδικη κριτική εις βάρος του.