Της Ζέζας Ζήκου
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Βεβαίως, και προτιμώ η Ελλάδα να ήταν μια φερέγγυα χώρα, την οποία να εμπιστεύονται οι δανειστές της και τα ομόλογά της να διέπονται από το ελληνικό δίκαιο. Αυτό επιβάλλει η αξιοπρέπεια και η αξιοπιστία της χώρας. Αλλά αυτοί που ακόμη αρκετοί από εσάς υπερασπίζετε, μας οδήγησαν στην ταπείνωση. Τώρα περιμένουμε να κλείσει το θέμα του PSI, αλλά με βαρύ τίμημα.
Ευτυχώς για την Ελλάδα, στη συγκεκριμένη περίπτωση της αναδιάρθρωσης του χρέους, δεν αποφασίζει η κυβέρνηση, αλλά οι «δάνειες δυνάμεις», εν προκειμένω δηλαδή η Γερμανία και το ΙΜF. Οι παλινδρομήσεις των κορυφαίων διαπραγματευτών με επικεφαλής τον Ευ. Βενιζέλο, μαζί με τη διπλωματική ανυπαρξία της και την εκκωφαντική διαπραγματευτική ένδεια της πρώην κυβέρνησης Παπανδρέου, οδήγησαν σε κινούμενη άμμο τα πάντα. [Αυτη η άποψη ενισχύεται ακόμα περισσότερο μετά τη σημερινή δήλωση-φτύσιμο στα μούτρα του λαού, του Mike ότι δεν διάβασε το μνημόνιο πριν το ψηφίσει!!!]
Το πραγματικό πρόβλημα για την Ελλάδα είναι το ότι η οικονομία πηγαίνει πολύ χειρότερα από ό, τι αναμενόταν, η πρωτοφανής σε ολόκληρο τον κόσμο βαθιά ύφεση συνεχίζεται για τέταρτο συνεχή χρόνο στη χώρα μας, με συνέπεια να αυξάνονται διαρκώς οι ανάγκες χρηματοδότησής μας. Και με τα σημερινά δεδομένα ακόμα κι αν επιτευχθεί μια διαγραφή χρέους κατά 50% ούτε θα επιτευχθεί ο στόχος της μείωσης του λόγου χρέους/ΑΕΠ της Ελλάδας στο 120% μέχρι το 2020, από 160% που είναι σήμερα, αλλά και ούτε αποτρέπεται ο κίνδυνος να καταστεί μη βιώσιμο. Το ζήτημα του δικαίου που θα διέπει τα νέα ομόλογα μοιάζει να είναι το μείζον, αλλά υπάρχουν και άλλα καίρια ζητήματα, όπως το είδος, η βαρύτητα και οι ρήτρες ειδικών εξασφαλίσεων (εγγυοδοσία, ενέχυρα, υποθήκες).
Προφανώς οι ομολογιούχοι θέλουν αγγλικό δίκαιο επειδή μας θεωρούν μια αφερέγγυα χώρα, με το ενδεχόμενο της πτώχευσης πάντα ανοικτό και η «ασφάλεια δικαίου» εγγυάται τα ομόλογα που έχουν στα χέρια τους. Επίσης, ένα δεύτερο ζήτημα είναι ότι σε περίπτωση πτώχευσης της χώρας μας ή αθέτησης των υποχρεώσεών της, οι ομολογιούχοι μπορούν να προσφύγουν στα δικαστήρια της αλλοδαπής και να αποκτήσουν εκτελεστούς τίτλους για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις τους, δηλαδή θα μπορούν να προβούν σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού Δημοσίου.
Ο κυνισμός των αγορών μάς λέει πως τα κράτη πτωχεύουν αλλά τα hedge funds αυγατίζουν τα κέρδη τους. Αφού έκαναν τον ελληνικό και τους άλλους λαούς να ματώσουν αλλά θησαύρισαν οι ίδιοι, δεν ηρέμησαν. Το τραπεζικό τσουνάμι και η χρηματοπιστωτική κρίση δεν τα παρέσυρε, όπως τις οικονομίες της Ευρωζώνης και άλλων χωρών. Τα μεγαλύτερα αμερικανικά κερδοσκοπικά κεφάλαια, αυτά τα διαβόητα hedge funds, στοιχημάτισαν συντονισμένα (και ορθώς, όπως αποδείχθηκε) στην κρίση χρεών της Ευρωζώνης, εξασφαλίζοντας υψηλές αποδόσεις στους πελάτες τους. Να τα ρίξουμε στην πυρά; Οχι βέβαια. Αρκεί να είσαι πελάτης τους και όχι πολίτης των χωρών αυτών.
Ομως, οι εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου (όπως αποκαλούνται τα hedge funds) είναι οι βασικοί παίκτες στην αγορά των credit default swaps (CDS). Ορισμένα από αυτά τα hedge funds έκτισαν μεγάλες θέσεις, όταν ακόμη τα ελληνικά CDS ήταν φθηνά.
Ετσι, όταν οι τιμές τους υπερδιπλασιάστηκαν, έβγαλαν τρελά λεφτά. Οταν το κόστος ασφάλισης του χρέους της Ελλάδας ή της Ιρλανδίας ή των λοιπών... αυξάνεται, έμμεσα αρκετά funds πωλούν ομόλογα, αυξάνοντας έτσι τόσο το κόστος δανεισμού της χώρας όσο -κυρίως- και τον συστημικό κίνδυνο. Συνεχίζουν τα hedge funds να στοιχηματίζουν με το δάχτυλο στη σκανδάλη, στη χρεοκοπία.
Οσο απαραίτητη και ορθή να είναι η δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας μας, επιδείνωσε το μεγάλο πρόβλημα του τεράστιου δημόσιου χρέους.
Οπως κυνικά ομολογεί ο Τζορτζ Σόρος, η αγορά των CDS ευνοεί αυτούς που επενδύουν στη χρεοκοπία (ενός κράτους ή μιας εταιρείας): αν δικαιωθούν κερδίζουν, αν όχι δεν χάνουν. Απλώς, να θυμίσω στους αναγνώστες της στήλης μου πως τον Σεπτέμβριο του 1998 ήταν η Pωσία που έδωσε το καίριο χτύπημα, καθώς είχε προηγηθεί η κρίση της NA Aσίας το 1997, στο ηλικίας τότε 6 ετών Long-Term Capital Management (LTCM). Mέσα σε μια νύχτα ο Aλαν Γκρίνσπαν απέτρεψε τη χρεοκοπία του, χορηγώντας αμέσως κεφάλαια ύψους 3,75 δισ. δολαρίων, καθώς είχε κλυδωνιστεί το τραπεζικό σύστημα της Aμερικής και η Wall Street!
Τότε η Ρωσία εξαναγκάστηκε να κηρύξει παύση πληρωμών, «τσακίζοντας» όμως στα χρέη τα hedge funds και βυθίζοντας σε πρόσθετες απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων τους διάφορους κερδοσκόπους. Με συνέπεια να γκρεμιστεί και το LTCM, το μεγαλύτερο στον κόσμο αμερικανικό κερδοσκοπικό hedge fund, που διαχειριζόταν στοιχεία ενεργητικού ύψους 100 δισ. δολαρίων. Επίσης, τιμωρήθηκε και ο Tζορτζ Σόρος στην κρίση της Pωσίας χάνοντας 2 δισ. δολάρια.