«Η συντριπτική πλειοψηφία των συνομιλητών μου στην αμερικανική διοίκηση βλέπει θετικά την Ελλάδα, ως σύμμαχο και παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή, που αντιμετωπίζει μεν ορισμένα σοβαρά προβλήματα, αλλά προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει. Εκτιμά τις τεράστιες θυσίες του ελληνικού λαού και με κάθε ευκαιρία κάνει δηλώσεις υποστήριξης τόσο δημόσια όσο και στο Συμβούλιο του ΔΝΤ»
Με αυτή την επισήμανσή του, ο Έλληνας πρέσβης στην Ουάσινγκτον, Βασίλης Κασκαρέλης, επιχειρεί να δώσει, σε μία από τις σπάνιες δηλώσεις και ακόμα πιο σπάνιες συνεντεύξεις του προς τον Τύπο, μια νότα αισιοδοξίας προς την Ελλάδα και προς κάθε κατεύθυνση στο εσωτερικό της, αλλά κυρίως προς τον απανταχού ελληνισμό, στον οποίο απευθύνεται μέσα από αυτή την πρώτη, αποκλειστική του συνέντευξη στο protothema.gr.
Ο κ. Κασκαρέλης αποφεύγει ωστόσο να απαντήσει στις ερωτήσεις για τη δραματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στις ελληνικές πρεσβείες τα κατά τόπους γενικά προξενεία, ελληνικά εμπορικά γραφεία, τα γραφεία του ΕΟΤ, αλλά και τα γραφεία Τύπου της χώρας σε όλο τον κόσμο, μετά τις δραστικές περικοπές όχι μόνο σε μισθούς, αλλά και στις λειτουργικές δαπάνες.
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
1. Κύριε πρέσβη το 2011 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για την Ελλάδα θα θέλαμε να μας δώσετε μια γενική εικόνα για το πώς βλέπουν σήμερα την χώρας μας από τις καθημερινές επαφές που έχετε με στελέχη της Αμερικανικής διοίκησης αλλά και οικονομολόγους τεχνοκράτες με τους οποίους μιλάτε.
«Η συντριπτική πλειοψηφία των συνομιλητών μου στην αμερικανική διοίκηση βλέπει θετικά την Ελλάδα, ως σύμμαχο και παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή, που αντιμετωπίζει μεν ορισμένα σοβαρά προβλήματα, αλλά προσπαθεί να τα αντιμετωπίσει. Εκτιμά τις τεράστιες θυσίες του ελληνικού λαού και με κάθε ευκαιρία κάνει δηλώσεις υποστήριξης τόσο δημόσια όσο και στο Συμβούλιο του ΔΝΤ. Αυτό δεν οφείλεται σε αισθήματα φιλελληνισμού, αλλά στη ρεαλιστική ανάλυση και προσέγγιση της κατάστασης που καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, αν κάτι πάει πολύ στραβά στην Ελλάδα και την Ευρωζώνη, ο αντίκτυπος στην αμερικανική οικονομία θα είναι πολύ αρνητικός . Η κατάσταση είναι διαφορετική στο Κογκρέσο, όπου κατά καιρούς παρουσιάζονται προβλήματα κυρίως με τη δανειοδότηση της Ελλάδας μέσω του ΔΝΤ, που σημειωτέον αποτελεί πάγια θέση της αμερικανικής διοίκησης».
»Ο λόγος στην περίπτωση αυτή είναι συγκυριακός, οφείλεται στην προεκλογική αντιπαράθεση των κομμάτων και ως εκ τούτου δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Αντίθετα, αυτό που προκαλεί προβλήματα, είναι η στάση ορισμένων ΜΜΕ, που προσφέρουν μία στρεβλή εικόνα των γεγονότων με ακραίας φύσης αναλύσεις είτε για να προσελκύσουν την προσοχή της κοινής γνώμης είτε γιατί επηρεάζονται από ορισμένες ομάδες των αγορών που, έχοντας επενδύσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στη χρεοκοπία της ευρωζώνης, προσπαθούν με κάθε τρόπο να εξωθήσουν την κατάσταση προς την κατεύθυνση αυτή, για την αποκομιδή των μεγαλύτερων δυνατών κερδών».
2. Σήμερα, εδώ στην Ουάσινγκτον, εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η Ελλάδα παραμένει ένας χρήσιμος εταίρος στην Ευρώπης τα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο ή έχει ατονήσει αυτή η θέση, η οποία μάλιστα προβαλλόταν μετ' επιτάσεως και από την Αθήνα για αρκετά μεγάλο διάστημα;
«Η ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, όπου βρίσκεται και η Ελλάδα, είναι σε διαρκή σοβαρή αναταραχή κατά την τελευταία ιδίως διετία. Θα το διαπιστώσει κανείς αβίαστα, αν ρίξει μια ματιά στο τι συμβαίνει στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, στη Συρία, στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ, στο Ιράν, στα Βαλκάνια. Θα ήταν τουλάχιστον παράλογο για τα αμερικανικά συμφέροντα να περιθωριοποιηθεί και υποβαθμισθεί ένας πόλος ασφάλειας, ένας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και, παράλληλα, ένα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο, ακόμη και με τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, αποτελεί παράγοντα σταθερότητας σε μία περιοχή που βρίσκεται σε αναβρασμό».
»Αυτό ακριβώς συμβαίνει και στην πράξη, γι' αυτό και κατά την τελευταία διετία οι ελληνο-αμερικανικές σχέσεις είναι ψηλά στις προτεραιότητες της Ουάσινγκτον. Δεν είναι τυχαίο ότι στην περίοδο αυτή πραγματοποιήθηκαν τρεις επίσημες επισκέψεις Έλληνα πρωθυπουργού, τρεις επισκέψεις Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής και από την άλλη πλευρά αντίστοιχες επισκέψεις στην Ελλάδα του αντιπροέδρου κ. Biden, της υπουργού Εξωτερικών κας Clinton και αρκετών μελών του Κογκρέσου, μεταξύ των οποίων και του προέδρου της Επιτροπής Ευρώπης».
3. Τη χρονιά που πέρασε είδαμε αρκετές δηλώσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο ενίοτε και από την Αμερικανίδα ΥΠΕΞ, στήριξης της Ελλάδος στη μάχη που δίνει για να ορθοποδήσει οικονομικά και να ανταπεξέλθει -αλλά μόνο δηλώσεις, αντιθέτως δεν είδαμε ουσιαστική στήριξη στα εθνικά μας ζητήματα. Έχετε κάποια πληροφορία ότι φέτος, ενδεχομένως και εν όψει εκλογών, να υπάρξει ουσιαστική στήριξη με πράξεις και ενέργειες πλέον είτε στον τομέα της οικονομίας είτε κυρίως στα πολλά και δυσεπίλυτα εθνικά μας θέματα;
«Όπως ανέφερα και προηγουμένως και πολύ σωστά σημειώνετε, υπήρξαν δημόσιες δηλώσεις υποστήριξης με κάθε ευκαιρία για την οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, όμως, υπήρξε και μεγάλος αριθμός δηλώσεων, δημόσια και σε διεθνείς οργανισμούς, που στη διπλωματική διάλεκτο αποτελούν σαφώς ουσιαστική στήριξη στα λεγόμενα εθνικά μας θέματα. Και πάλι δεν είναι τυχαίο ότι δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές αναταράξεις και άσκοπες, αλλά επιζήμιες εντάσεις. Απλώς η προσοχή του κόσμου είναι στραμμένη στα οικονομικά προβλήματα».
4. Είμαστε στην αρχή της χρονιάς, μπορείτε να μας κάνετε μια μικρή ανακεφαλαίωση για την πορεία των εθνικών μας θεμάτων αρχής γενομένης από το Κυπριακό, το Σκοπιανό και εν συνεχεία τις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις, αν έχουν κάποια πρόοδο και σε τι συνίσταται αυτή η πρόοδος (αν υπάρχει);
«Στις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις αναφέρθηκα πριν λίγο. Είναι σε ιδιαίτερα καλό επίπεδο. Στα άλλα θέματα επιφανειακά φαίνεται να υπάρχει στασιμότητα, αλλά στην ουσία συνεχίζονται οι διεργασίες και η αμερικανική πλευρά βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση. Ως ενδεικτικό παράδειγμα σημειώνω τις πρόσφατες δηλώσεις του αρμόδιου Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών μέσα στα Σκόπια για την απόλυτη ανάγκη να επιλυθεί το ονοματολογικό πριν από την ένταξη της ΠΔΓΜ στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Η πολιτική αυτή είναι αποτέλεσμα συνεχών διαβουλεύσεων και επαφών με την αμερικανική πλευρά μέσα σε ένα εξαιρετικό κλίμα».
»Ειδικότερα, στο Κυπριακό συνεχίζονται οι συνομιλίες υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στα περίχωρα της Νέας Υόρκης, συναντήθηκαν ήδη αυτή την εβδομάδα, σε μία νέα προσπάθεια, ο εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών κ. Νίμιτς με τους εκπροσώπους της Ελλάδας και των Σκοπίων και συνεχίζεται ο διάλογος Αθήνας - Άγκυρας. Ορισμένοι θα πουν: Και τι βγαίνει από όλα αυτά; Σκεφθείτε όμως για λίγο ποια θα ήταν η κατάσταση στην περίπτωση διακοπής του διαλόγου και αντικατάστασής του με προστριβές, εντάσεις και καθημερινές αντιπαραθέσεις. Ένας εφιάλτης».
5. Τη χρονιά που πέρασε είχαμε και ένα ακόμα διπλωματικό βήμα στις σχέσεις μας με το Ισραήλ, βήμα που ξεκίνησε από την προεργασία που έγινε στην Ουάσινγκτον από στελέχη της ελληνικής και κυπριακής ομάδας Lobby, αλλά και από εσάς. Πού βλέπετε να οδηγεί αυτή η συνεργασία και πόσο χρήσιμη μπορεί να αποβεί σήμερα, με δεδομένες τις παραδοσιακά καλές σχέσεις που είχε η Ελλάδα με τον αραβικό κόσμο και το Ισλάμ γενικά;
«Πάντα θεωρούσα ότι είναι απαραίτητη η αναβάθμιση των ελληνο-ισραηλινών σχέσεων προς όφελος τόσο των συμφερόντων των δύο χωρών, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, ιδίως υπό τις περιστάσεις που περιέγραψα νωρίτερα. Αυτό ανεξάρτητα από την πορεία των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ. Για το λόγο αυτό και τον συμπεριέλαβα στους στόχους της πρεσβείας με πολύ θετικά αποτελέσματα ένα χρόνο πριν από την επιδείνωση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων. Θεωρούσα και θεωρώ αδιανόητο να μην υπάρχουν σχέσεις μεταξύ γειτονικών κρατών, όπως και σχέσεις μεταξύ της ελληνο-αμερικανικής κοινότητας και της αντίστοιχης εβραϊκής».
»Στο πλαίσιο αυτό επιτεύχθηκε ουσιαστική αναβάθμιση των διπλωματικών και κυβερνητικών επαφών μεταξύ Αθήνας και Τελ Αβίβ. Επιπλέον, τέθηκαν με πρωτοβουλία της πρεσβείας οι βάσεις για την έναρξη συνεργασίας των δύο κοινοτήτων στις ΗΠΑ, που στην ουσία πρόκειται για τη συνεργασία των δύο ισχυρότερων lobby στις ΗΠΑ. Οι κινήσεις αυτές, πέραν των ανωτέρω, αναβάθμισαν και το ειδικό βάρος της Ελλάδας στον αραβικό κόσμο, διότι η Αθήνα, έχοντας αποκαταστήσει ένα δίκτυο επικοινωνίας σε όλα τα επιπέδα με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, καθίσταται αξιόπιστος συνομιλητής».
6. Τη χρονιά που πέρασε στα εσωτερικά της ομογένειας για άλλη μια φορά υπήρξαν τα γνωστά και τετριμμένα προβλήματα με τους παραδοσιακούς διαγκωνισμούς, διχασμούς, ανοργανωσιά και άλλα ζητήματα των διαφόρων ομογενών προέδρων δευτεροβάθμιων ή και τριτοβάθμιων οργανισμών. Μάλιστα, κάποια στιγμή επιχειρήθηκε να σας αποδοθούν και δηλώσεις που ποτέ δεν κάνατε ως προς την αμυντική ετοιμότητα της χώρας, αναγκάζοντάς σας να αποκαταστήσετε την αλήθεια με δηλώσεις σας. Πείτε μας, από τη βαθιά εμπειρία και την γνώση που έχετε στα της ελληνικής διασποράς και ειδικά τα της ομογένειας εδώ στις ΗΠΑ: Που εντοπίζει η ελληνική πολιτεία το πρόβλημα; Επίσης, με δεδομένη την πάγια αρχή της να μην αναμειγνύεται στα εσωτερικά προς αποφυγή άλλων προβλημάτων, πώς σχολιάζετε όλη αυτήν την κατάσταση και πώς μπορεί να αλλάξει επ' ωφελεία της πατρίδας και του έθνους συνολικά;
«Πιστεύω ότι η ελληνική πολιτεία δεν πρέπει να αναμειγνύεται στις εσωτερικές και οργανωτικές υποθέσεις της ομογένειας. Όποτε έγινε αυτό στο παρελθόν, μόνο προβλήματα δημιούργησε. Βεβαίως και χρειάζεται η ανταλλαγή απόψεων και η συνεργασία για την επίτευξη κοινά επιδιωκόμενων στόχων, αλλά πρέπει να αποκλείεται κάθε προσπάθεια επιβολής απόψεων και πολιτικής. Παράλληλα, δεν πιστεύω ότι η δική μας ομογένεια είναι περισσότερο διχασμένη από όλες τις άλλες κοινότητες στην Αμερική. Θεωρώ ότι οι ίδιοι μεγαλοποιούμε το θέμα αυτό και πρέπει, όταν εμφανίζεται, να το υποβαθμίζουμε, να προσπαθούμε να το επιλύσουμε και πάντως να μην το προβάλλουμε».
»Σημειωτέον ότι φαινόμενα έντονων διαφωνιών υπάρχουν σε όλες τις κοινότητες, όπως π.χ. στην αμερικανο-εβραϊκή. Και σε αυτή υπάρχει πληθώρα οργανώσεων και με σημαντική διάσταση απόψεων, όπως π.χ. η οργάνωση J Street και το AIPAC, που έχουν τελείως διαφορετικές απόψεις για το Παλαιστινιακό. Το γεγονός όμως που τις καθιστά ιδιαίτερα ισχυρές είναι ότι προς τα έξω εμφανίζονται με συμπαγές μέτωπο. Σε αυτό το πλαίσιο, κρίνω ως θετικό και όχι αρνητικό το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές Ε/Α οργανώσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι ο συντονισμός, η συνέπεια και η αφοσίωση με την οποία προβάλλει κανείς τα μηνύματά του».
7. Το μήνυμα σας προς τους ομογενείς της Αμερικής ποιο είναι; Τι θα είχατε να τους πείτε, αν τους είχατε μπροστά σας, όλους τους προέδρους δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων οργανισμών; Αν θα έπρεπε να δώσετε κάποιες φιλικές συμβουλές, ας πούμε, ποιες θα ήταν αυτές;
«Η ομογένεια, όχι μόνο εδώ, αλλά ανά τον κόσμο, έχει παραδοσιακά συμπαρασταθεί στην Ελλάδα και οι συμπατριώτες τους το εκτιμούν ιδιαίτερα αυτό. Θα ήθελα να τους ζητήσω να συνεχίσουν να εκδηλώνουν με κάθε τρόπο που θεωρούν εφικτό την συμπαράστασή τους προς την Ελλάδα, προκειμένου να ξεπεράσει τα σημερινά προβλήματα. Πρόσφατα η Wall Street Journal έγραφε, μεταξύ άλλων, ότι οι Έλληνες εργάζονται πολύ περισσότερο από τους Αμερικανούς και τους Γερμανούς και κατά συνέπεια πρέπει να προσέχουμε "not to blame the victim". Αυτό ακριβώς χρειάζεται η Ελλάδα σήμερα. Μία συντονισμένη προσπάθεια ανασκευής της εικόνας της στις σωστές της διαστάσεις».
»Με την ευκαιρία θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την ομογένεια για την άριστη συνεργασία με την πρεσβεία και να ευχηθώ σε καθένα χωριστά καλή χρονιά με υγεία και οικογενειακή ευτυχία».