Τη βεβαιότητα για επιστροφή της χώρας μας στη δραχμή εκφράζει η κορυφαία
οικονομολόγος του ιδρύματος του Νουριέλ Ρουμπινί, Mέγκαν Γκριν. Η στενή
συνεργάτις του «γκουρού» των αγορών επισημαίνει ότι η ελληνικής έξοδος
από την ευρωζώνη θα λάβει χώρα στο τέλος του 2013, μέχρι τις επόμενες
γερμανικές εκλογές, λόγω του μεγάλου πολιτικού κόστους που έχει σήμερα
για τους Ευρωπαίους ηγέτες. Παράλληλα, τονίζει ότι το Μνημόνιο είναι
λάθος, διότι δεν περιλαμβάνει αναπτυξιακούς στόχους, ενώ υπογραμμίζει
πως το αποτέλεσμα των ελληνικών εκλογών δεν θα έχει καμία σημασία,
επειδή -πλέον- τις αποφάσεις για την Ελλάδα τις λαμβάνει η τρόικα... Εχουμε συμπληρώσει δύο χρόνια από την έναρξη των προσπαθειών διάσωσης της Ελλάδας, η κρίση όμως έχει βαθύνει. Πιστεύετε ότι οι ευθύνες βαρύνουν περισσότερο τους Ευρωπαίους ηγέτες ή τους Ελληνες πολιτικούς;
Θα έλεγα ότι φταίνε και οι δύο. Το Μνημόνιο που υπογράφηκε το 2010 είχε πολύ επιθετικούς στόχους, οι οποίοι δεν ήταν ρεαλιστικοί, όπως άλλωστε αποδείχθηκε. Επειδή λοιπόν το Μνημόνιο δεν προέβλεπε τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να επιτευχθούν οι στόχοι του, η ελληνική κυβέρνηση διάλεξε τον ευκολότερο δρόμο, δηλαδή τη μείωση των μισθών και των συντάξεων και παράλληλα την αύξηση της φορολογίας. Η εσωτερική αγορά της Ελλάδας δεν προσαρμόστηκε σε αυτή τη βίαιη αλλαγή και γι’ αυτό σήμερα η κρίση είναι μεγαλύτερη.
Πιστεύετε ότι με τις αποφάσεις του πρόσφατου Eurogroup για τη νέα δανειακή σύμβαση και το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων θα βελτιωθούν οι συνθήκες για την ελληνική οικονομία και θα επιτευχθεί ο στόχος για τη βιωσιμότητα του χρέους;
Οχι, δεν θεωρώ ότι οι πρόσφατες αποφάσεις θα ανταποκριθούν στο ελληνικό πρόβλημα. Η συμφωνία για το PSI ανταποκρίνεται μόνο σε ένα ποσοστό για τη μείωση του χρέους. Τα πραγματικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας δείχνουν ότι το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώνεται και θα συνεχίσει να συρρικνώνεται για τα επόμενα χρόνια, επειδή δεν υπάρχει ο στρατηγικός στόχος για την επίτευξη αναπτυξιακών ρυθμών. Αν ένα κράτος στοχεύει μόνο στην καταπολέμηση του χρέους και όχι στην επίτευξη ανάπτυξης, τότε η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας δεν θα έρθει ποτέ. Κινδυνεύετε άμεσα να βρεθείτε στο σημείο όπου ήσασταν πριν από μία εβδομάδα, όταν δεν είχαν κλειδώσει το PSI και η νέα δανειακή σύμβαση.
Οι αποφάσεις που ελήφθησαν, όμως, έχουν μεγάλο κόστος για τους πολίτες, οι οποίοι βλέπουν τους μισθούς τους να μειώνονται και πιστεύουν ότι θα δεχθούν μεγαλύτερες περικοπές μέχρι το καλοκαίρι. Ευσταθεί το επιχείρημα ότι η μείωση μισθών θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας;
Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας δεν έρχεται μέσα από μια τόσο ακραία λιτότητα. Στην ουσία, η μείωση των μισθών αποτελεί μια εσωτερική υποτίμηση, αλλά ο ουσιαστικός στόχος, που είναι η τόνωση της επιχειρηματικότητας, μπορεί να επιτευχθεί μόνο με το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και τη μείωση της γραφειοκρατίας που απαιτείται για να ανοίξει κάποιος μια επιχείρηση.
Υπάρχουν πολλές φωνές στην ευρωζώνη που λένε ότι με το δεύτερο πακέτο διάσωσης δεν θα αποφευχθεί οριστικά η χρεωκοπία της Ελλάδας και η έξοδός της από το ευρώ. Πιστεύετε πως η απειλή αυτή παραμένει μεγάλη;
Ναι, πιστεύω ότι η έξοδος της χώρας σας από το ευρώ θα κλειδώσει μέχρι το τέλος του 2013, όταν θα γίνουν οι επόμενες γενικές εκλογές στη Γερμανία. Η απόφαση για χρεωκοπία της Ελλάδας θα έχει -εκτός των άλλων- και έντονο πολιτικό κόστος για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες. Επειδή λοιπόν οι συμφωνίες που έχουν ληφθεί για τη διάσωση της Ελλάδας δεν είναι ρεαλιστικές, η μόνη λύση που διαβλέπω αυτή τη στιγμή για την επίτευξη αναπτυξιακών ρυθμών είναι η επιστροφή στη δραχμή.
Δηλαδή, ο μόνος τρόπος για επίτευξη ανάπτυξης στην Ελλάδα είναι το σοκ της εξόδου από το ευρώ;
Δεν νομίζω ότι στο σημείο που έχουμε φτάσει κάτι τέτοιο θα αποτελούσε σοκ. Σίγουρα βραχυπρόθεσμα, η έξοδος από το ευρώ θα προκαλούσε τεράστια προβλήματα, καθώς το κόστος των εισαγωγών θα διπλασιαζόταν και αυτό θα είχε πολλές επιπτώσεις, αφού η Ελλάδα έχει μικρή παραγωγικότητα ακόμη και σε βασικά αγαθά, όπως τα τρόφιμα. Αν παραμείνετε στο ευρώ, όμως, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να επιστρέψει σε αναπτυξιακούς ρυθμούς για τουλάχιστον μία δεκαετία και αυτό είναι κάτι που δεν θα αντέξουν οι Ελληνες πολίτες.
Πιστεύετε πως αυτό θα γίνει επειδή οι ισχυρές οικονομίες της ευρωζώνης προστατεύονται πλέον από το ενδεχόμενο μιας χρεωκοπίας στην Ελλάδα;
Εδώ και έναν χρόνο, υπάρχουν κάποιες ευρωπαϊκές οικονομίες που έχουν πλήρη σχέδια για το πώς θα αντιδράσουν στην περίπτωση μιας ελληνικής χρεωκοπίας. Ωστόσο, δεν είμαι σίγουρη ότι οι οικονομίες της ευρωζώνης είναι προστατευμένες από αυτό το ενδεχόμενο. Κανείς δεν ξέρει πραγματικά αν οι τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης θα μπορέσουν να αντέξουν μια ελληνική χρεωκοπία, ενώ ξαναλέω ότι θα υπάρξει και πολιτικό κόστος για τις ευρωπαϊκές χώρες, το οποίο δεν γίνεται να εκτιμηθεί σήμερα.
Κάποιοι Ευρωπαίοι πολιτικοί πιστεύουν ότι αυτή η ανατροπή στον σχεδιασμό της ελληνικής διάσωσης μπορεί να έλθει και νωρίτερα, με αφορμή τις εκλογές στην Ελλάδα, που αναμένονται εντός των επόμενων μηνών...
Οι ελληνικές εκλογές δεν έχουν καμία σημασία πλέον. Το πιθανότερο -και αυτό που πιστεύω κι εγώ- είναι ότι μετά τις εκλογές θα προκύψει μια κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ ΠΑΣΟΚ και Νέας Δημοκρατίας. Οποιος όμως και αν εκλεγεί, δεν θα έχει καμία εναλλακτική επιλογή από την εφαρμογή όσων επιβάλλει η τρόικα. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν κόμματα στην Ελλάδα που ζητούν ξεκάθαρα την απομάκρυνση από το ευρώ, εκτός από το ΚΚΕ. Αρα, όποιο κι αν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα, τις αποφάσεις στην Ελλάδα θα τις λαμβάνει η τρόικα.
«Διευκολύνετε τις νέες επιχειρήσεις»
Αν ήσασταν σύμβουλος της ελληνικής κυβέρνησης, ποια στρατηγική θα προτείνατε για την έξοδο της χώρας από την κρίση;
Σε έναν ιδανικό κόσμο, η στρατηγική που θα πρότεινα στην ελληνική κυβέρνηση θα είχε να κάνει με τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, ώστε το άνοιγμα μιας νέας επιχείρησης να είναι πιο εύκολο και οι υπάρχουσες επιχειρήσεις να μπορούν να λειτουργούν με λιγότερα εμπόδια. Ομως, δεν ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο και δεν νομίζω αυτά που λέω να μπορούν να γίνουν σύντομα πραγματικότητα. Σε αυτό βέβαια δεν φταίνε οι ίδιοι οι Ελληνες, που σε καμία περίπτωση δεν είναι τεμπέληδες, όπως πιστεύουν κάποιοι στην Ευρώπη. Την ευθύνη έχει το ελληνικό πολιτικό σύστημα και τα δομικά προβλήματα που έχει δημιουργήσει στη λειτουργία της ελληνικής οικονομίας.
*Η Μέγκαν Γκριν εξειδικεύεται στις αναλύσεις που αφορούν Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Γερμανία. Είναι επικεφαλής Οικονομολόγος στο ίδρυμα Rubini Global Economics, που ανήκει στον γνωστό οικονομολόγο Νουριέλ Ρουμπινί, ο οποίος εσχάτως «βομβαρδίζει» τον διεθνή Τύπο με προβλέψεις περί ελληνικής χρεωκοπίας.
Στον Αλέξανδρο Κόντη
real.gr