Οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ υποστηρίζουν πως οι οίκοι τελικά δεν ακολουθούν μόνο τα τεκταινόμενα στις αγορές κεφαλαίων αλλά και τα καθορίζουν, ενώ οι υποβαθμίσεις χωρών -με άμεσο, πρακτικό και αριθμητικά υπολογίσιμο αντίκτυπο στο κόστους δανεισμού της εκάστοτε χώρας- είχαν επίδραση και στις πιο αδύναμες χώρες της νομισματικής ένωσης.
Πρόκειται, όπως σημειώνει το Reuters, για την πρώτη τέτοια μελέτη που γίνεται από την ΕΚΤ. Η διοίκηση της Τράπεζας δεν συμμερίζεται απαραίτητα τα συμπεράσματα των οικονομολόγων της, σημειώνεται, αλλά λαμβάνεται υπόψη από τα μέλη του Συμβουλίου της κατά τη διαμόρφωση της άποψής τους για την κατάσταση στην Ευρωζώνη.
Η έκθεση, που βασίζεται στα στοιχεία μεταξύ Σεπτεμβρίου 2008 και Αυγούστου 2011, υποστηρίζει πως, πρακτικά, η κάθε υποβάθμιση επιβάρυνε τον ελληνικό δανεισμό με επιτόκια αυξημένα κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
«Μία υποβάθμιση κατά μία μονάδα από την S&P συσχετίζεται κατά μέσο όρο με άνοδο στα spread των ελληνικών ομολόγων κατά 98 μονάδες, των ιρλανδικών κατά 65 μονάδες βάσης και των πορτογαλικών κατά 33 μονάδες» αναφέρει η έκθεση -100 μβ αντιστοιχούν σε 1%.
Υπάρχουν σαφή στοιχεία πως η διαδικασία λειτουργούσε αμφίδρομα, «κάτι που εγείρει το ερώτημα εάν ήταν αυτοτροφοδοτούμενη» σημειώνει η έκθεση -κάθως στην αιτιολόγηση των υποβαθμίσεων, οι οίκοι κατά κανόνα επικαλούνταν τις δυσκολίες χρηματοδότησης της χώρας από τις αγορές.
Σχολιάζοντας αυτό το σημείο της έρευνας, η S&P ανέφερε πως οι αξιολογήσεις της «δεν γίνονταν βάσει των spread αλλά βάσει των πολύπλευρων παραγόντων που αναφέρονται λεπτομερώς στα κριτήρια αξιολόγησής μας».
Η έκθεση στέκεται επίσης και στην επίδραση που είχε η κάθε υποβάθμιση και στα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης: «Υποβαθμίσεις της ελληνικής πιστοληπτικής ικανότητας οδήγησαν σε σημαντικές αυξήσεις στα επιτόκια της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, κατά περίπου το μισό της επίπτωσης στα ελληνικά ομόλογα, βάσει των στοιχείων για την S&P, και κατά περίπου το ένα τρίτο βάσει εκείνων Moody's και Fitch».