Στο χειρότερο σημείο τους «από την εποχή κατά την οποία συμμετείχε το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην επέμβαση στην Ουκρανία, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο» βρίσκονται οι σχέσεις Αθήνας και Μόσχας, εκτιμά ο βουλευτής της ΝΔ Σίμος Κεδίκογλου, επιρρίπτοντας ευθύνες στη διακυβέρνηση Παπανδρέου. Ο ίδιος κάνει λόγο για έντονο, αναξιοποίητο έως σήμερα, επενδυτικό ενδιαφέρον της Ρωσίας.
Τι έχει μεσολαβήσει στις ελληνορωσικές σχέσεις τα τελευταία 2,5 χρόνια; Βρίσκονται πράγματι, ως είθισται να λέγεται, στον «πάγο»;
Είναι γεγονός ότι οι σχέσεις Ελλάδας και Ρωσίας βρίσκονται στο χειρότερο σημείο από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για την ακρίβεια, από την εποχή κατά την οποία συμμετείχε το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην επέμβαση στην Ουκρανία, μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πραγματικά, όσα συνέβησαν τα τελευταία χρόνια ήταν -δεν θα έλεγα ανεξήγητα αλλά- πρωτοφανή. Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρθηκε η κυβέρνηση Παπανδρέου απέναντι στη Μόσχα, απέναντι στους υψηλόβαθμους αξιωματούχους της, ήταν πρωτοφανής για τα διπλωματικά δεδομένα, ακόμη και για τα δεδομένα της διπλωματικής ευγένειας.
Πρακτικά τι συνέβη; Επιδείχθηκε αδιαφορία;
Επιδείχθηκε σίγουρα αδιαφορία η οποία οδήγησε στην ουσιαστική ακύρωση των ελληνορωσικών συμφωνιών στον ενεργειακό και στον αμυντικό τομέα. Πρόκειται για κρατικές συμφωνίες, την υπογραφή των οποίων η Ελλάδα ξαφνικά δεν αναγνώρισε. Προσωπικά, ήμουν μάρτυρας σκηνής κατά την οποία μέλη ρωσικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας που επισκέφθηκε την ελληνική Βουλή ρωτούσαν χαρακτηριστικά τον πρόεδρο της Επιτροπής Αμυντικών και Εξωτερικών Υποθέσεων γιατί η Ελλάδα δεν τιμάει την υπογραφή της.
Παράλληλα, σημειώθηκαν ματαιώσεις επισκέψεων στη Μόσχα από Έλληνες υπουργούς κυριολεκτικά την προηγούμενη ημέρα της προγραμματισμένης άφιξης. Ανάλογα περιστατικά πλαισιώθηκαν και από την αδιαφορία της ελληνικής πλευράς απέναντι σε επιστολές υπουργών της Ρωσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ρώσος υπουργός Πολιτισμού ζητούσε να επισκεφθεί επισήμως την Ελλάδα, αλλά δεν λάμβανε απάντηση επί μήνες. Πολλά άλλα, ανάλογα, περιστατικά είχαν οδηγήσει στην «κατάψυξη» τις ελληνορωσικές σχέσεις.
Πού αποδίδετε τη στάση της κυβέρνησης Παπανδρέου, όπως την περιγράφετε;
Ο Γιώργος Παπανδρέου είχε δώσει από νωρίς δείγματα γραφής. Μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, είχε επισκεφθεί -αν θυμάμαι καλά- την Ουάσιγκτον, όπου δεν γνωρίζουμε ποιον συνάντησε. Επιστρέφοντας, είχε ανακαλύψει πλέον περιβαλλοντικά προβλήματα γύρω από το εγχείρημα της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, την οποία είχε υπερψηφίσει στη Βουλή και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, λίγους μήνες νωρίτερα. Επρόκειτο για μία όψιμη ανακάλυψη. Έπειτα, βεβαίως, κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής του θητείας, ο ίδιος έκανε σαφές ότι αποσκοπούσε στη ματαίωση της ελληνορωσικής προσέγγισης.
Είστε σε θέση να εκτιμήσετε γιατί;
Νομίζω ότι ο καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του.
Μπορούν να εντοπιστούν κάποιες πρακτικές επιπτώσεις για το εθνικό συμφέρον από αυτή την «παγωμάρα» στις σχέσεις Ελλάδας και Ρωσίας;
Στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψης του Αντώνη Σαμαρά στη ρωσική πρωτεύουσα, μετά από αρκετή προετοιμασία (προσωπικά είχα μεταβεί στη Μόσχα 5 φορές τους τελευταίους 6 μήνες), διεξήχθησαν συζητήσεις κατά τις οποίες διαπιστώθηκε το έντονο ενδιαφέρον της ρωσικής πλευράς για επενδύσεις.
Ήταν ευχάριστη έκπληξη ιδιαίτερα το γεγονός ότι, όπως προέκυψε από τη συνάντηση με εκπροσώπους της Gazprom, ο αγωγός Southstream, δηλαδή ο νότιος κλάδος ο οποίος είχε σχεδιαστεί να περιλάβει στη διαδρομή του και την Ελλάδα, εξακολουθεί να βρίσκεται στους σχεδιασμούς της εταιρείας, παρ’ όλη τη στάση της κυβέρνησης Παπανδρέου. Μάλιστα, μας γνωστοποίησαν ότι η κατασκευή αρχίζει το Δεκέμβριο του 2012 και άρα έως τότε η Ελλάδα θα πρέπει να έχει λάβει τις σχετικές αποφάσεις. Όπως μας είπαν, αν φτάσει ο Southstream στην Ελλάδα, θα κατασκευαστούν δύο εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής για την εξαγωγή ηλεκτρικού ρεύματος στην Ιταλία.
Αντιλαμβάνεστε ότι σε μία εποχή κατά την οποία η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως εξαγωγές και επενδύσεις, μόνο με το συγκεκριμένο project πετυχαίνουμε και τα δύο. Χάθηκαν πολλές ευκαιρίες. Χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Τώρα, δεν υπάρχει η πολυτέλεια να χαθεί ούτε δευτερόλεπτο.
Κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί απλοϊκά: Αν σημειωθεί μία φιλορωσική στροφή από την επόμενη ελληνική κυβέρνηση, αυτή θα δημιουργήσει άραγε προβλήματα κάπου αλλού;
Είναι ένα εύλογο ερώτημα, όμως, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι η Ελλάδα οφείλει να φροντίζει το συμφέρον της. Η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση οφείλει να προτάσσει το εθνικό καλό. Αυτό ακριβώς κατέδειξε και η επίσκεψη Σαμαρά στη Μόσχα. Δεν απαρνιόμαστε τη Δύση, ούτε τις δεσμεύσεις μας. Κι εν πάση περιπτώσει, για να μπορούμε να αποπληρώσουμε τα χρέη στους δανειστές μας, πρέπει οι ίδιοι να μας επιτρέψουν να πράξουμε ό,τι είναι καλύτερο για την οικονομία μας. Η Ρωσία αποτελεί ιδανικό εταίρο στους δύο τομείς στους οποίους πρέπει να δώσουμε απόλυτη προτεραιότητα: στην αύξηση των εξαγωγών και στην προσέλκυση επενδύσεων. Υπάρχει εκπεφρασμένο ενδιαφέρον από τη ρωσική πλευρά για σημαντικά κεφάλαια, ενεργειακές επενδύσεις, συμμετοχή στις αποκρατικοποιήσεις κ.ά. Γιατί να μην κοιτάξει η Ελλάδα το συμφέρον της; Ποιος θα είναι αυτός ο οποίος θα επιβάλλει στην Ελλάδα να μην κοιτάζει το συμφέρον της;
«Μύθοι και πραγματικότητα»
Η απάντηση για λογαριασμό της πλευράς Παπανδρέου έρχεται από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών Δημήτρη Δρούτσα, ο οποίος δεν διστάζει να αποδώσει την όποια διαφορετική τροπή των ελληνορωσικών σχέσεων στην άλλη διαχείριση των εξοπλιστικών προγραμμάτων: «Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε μια κυβέρνηση που παραγγέλνει ‘αβέρτα’ εξοπλιστικά συστήματα – είτε είναι απαραίτητα για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είτε όχι – και σε μια κυβέρνηση η οποία αναγκάζεται να βάλει τα πράγματα στη θέση τους και να πει σε μια μεγάλη δύναμη ‘όχι, ούτε το χρειάζομαι αλλά ούτε και μπορώ’...».
«Δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι στα πρόσωπα που επιχειρείται να απαξιωθούν, μειώνεται, κυρίως, το κύρος και η εικόνα της χώρας», διαμηνύει, αντικρούοντας τη θεωρεία των υποβαθμισμένων ελληνορωσικών σχέσεων. Τονίζει δε πως «ο κ. Παπανδρέου επισκέφθηκε την Μόσχα ως Πρωθυπουργός στις αρχές του 2010, λίγους μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και σε ένα από τα πρώτα επίσημα ταξίδια στο εξωτερικό – πριν μάλιστα επισκεφθεί την Ουάσιγκτον».
Ο κ. Δρούτσας κάνει λόγο για «μικροπολιτικούς σκοπούς και προπαγάνδα» γύρω από τα ενεργειακά θέματα. Ειδικότερα για το σχεδιασμό της κατασκευής του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη, αναφέρει: «Η πραγματικότητα είναι ότι αυτό το έργο ξεκίνησε στο τέλος της δεκαετίας του ’90, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, συνεχίστηκε και προωθήθηκε αποφασιστικά επί κυβερνήσεων ΝΔ και ‘κόλλησε’ την τελευταία διετία, λόγω των επιφυλάξεων που εκφράζει η κυβέρνηση της Βουλγαρίας υπό τον Μπόικο Μπορίσοφ».
Αναφερόμενος στην πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου της ΝΔ στη Μόσχα, δηλώνει ότι την επικροτεί, «όπως και κάθε κίνηση ή πρωτοβουλία οποιουδήποτε, η οποία συμβάλλει στην προώθηση των συμφερόντων της χώρας». Υπογραμμίζει πάντως ότι «ο κ. Σαμαράς έγινε δεκτός από τον κ. Πούτιν ως ηγέτης του αδελφού κόμματος της ‘Ενωμένης Ρωσίας’, του οποίου ηγείται ο Ρώσος Πρωθυπουργός» και χαρακτηρίζει υπερβολή «τα σχόλια και τους τίτλους περί ‘ιστορικής επίσκεψης’, περί ‘συνάντησης που έβγαλε τις ελληνορωσικές σχέσεις από τον πάγο’ και περί ‘υποδοχής αρχηγού κράτους’».
tvxs.gr