Πρόκειται για μία μορφή έμφυλης βίας που μπορεί να συμβεί παντού - στο σπίτι, στο σχολείο, στο δρόμο, στην εργασία - η οποία τροφοδοτείται από την κοινωνική ανοχή και τις στερεότυπες αντιλήψεις, ενώ εξακολουθεί να αποτελεί μια «αθέατη» κατάσταση, κυρίως στο χώρο εργασίας, όπου υπάρχει άγνοια για το τι ακριβώς συνιστά σεξουαλική παρενόχληση.
Η ψυχοκοινωνική πραγματικότητα που βιώνει η εργαζόμενη που παρενοχλείται, ο ρόλος των φορέων για την καταπολέμηση του φαινομένου και οι μηχανισμοί για την αντιμετώπισή του, πρόκειται να αναδειχθούν σε εκδήλωση με θέμα «Μη φοβάσαι, μίλα…» που διοργανώνει η Παιδαγωγική Σχολή του ΑΠΘ και θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 6 Μαρτίου, στις 11:30, στο 10ο όροφο του Πύργου της Παιδαγωγικής, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας (8 Μαρτίου), και με την υποστήριξη της γενικής γραμματείας Ισότητας των Φύλων.
Στο πλαίσιο σχετικής καμπάνιας του ΑΠΘ «Μηδενική ανοχή στη σεξουαλική παρενόχληση», θα πραγματοποιηθεί, εξάλλου, σεμινάριο (7 Μαρτίου, ώρα 9.30, στο ΚΕ.Δ.Ε.Α. του ΑΠΘ), σε συνεργασία με το δήμο Θεσσαλονίκης, το οποίο θα απευθύνεται όσους κατέχουν θέσεις ευθύνης στο ΑΠΘ, μέλη ΔΕΠ που ασχολούνται με Σπουδές Φύλου, συμβούλους Σπουδών των Τμημάτων και μέλη Επιτροπών του πανεπιστημίου, καθώς και σε στελέχη και προϊσταμένους του δήμου.
Οι εργαζόμενες κρύβουν την σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας
Όπως θα επισημάνει στην εκδήλωση η κλινική ψυχολόγος, ομότιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, μέλος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Βία κατά των Γυναικών στην Κοπεγχάγη και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής για τη Βία στη γενική γραμματεία Ισότητας Φύλων στην Ελλάδα, Λίμπυ Τατά Αρσέλ, ο σημαντικότερος παράγοντας για τη σεξουαλική παρενόχληση είναι η ανοχή του εργασιακού περιβάλλοντος. Όσο πιο ανεκτικό είναι το συγκεκριμένο περιβάλλον στη σεξουαλική παρενόχληση, τόσο μεγαλύτερη είναι η εξάπλωσή της.
Σύμφωνα με παγκόσμιες έρευνες, το ποσοστό των εργαζομένων που υφίσταται σεξουαλική παρενόχληση διαφέρει στα διάφορα κράτη και κυμαίνεται από 85% των εργαζομένων σε πατριαρχικές κοινωνίες έως 20-40% στις βορειοευρωπαϊκές χώρες. Το 60-70% της σεξουαλικής παρενόχλησης προέρχεται από ανωτέρους και το 30% από συναδέλφους. Ένα ποσοστό των γυναικών - περίπου 40%- υπομένουν την παρενόχληση σιωπηλά επειδή φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους, ενώ το 44% των συναδέλφων έχει αντιληφθεί τη σεξουαλική παρενόχληση σε συνάδελφο, αλλά δεν αντιδρούν. Τα πιο πολλά θύματα φοβούνται να μιλήσουν στους συναδέλφους ή στην οικογένειά τους από φόβο ότι θα κατηγορηθούν ότι οι ίδιες το προκαλούν. Μόνο το 8% των εργαζομένων γυναικών προσφεύγουν στα δικαστήρια, εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης στο δικαστικό σύστημα και της πολυδάπανης και μακρόχρονης διαδικασίας.
Μειώθηκαν οι καταγγελίες στο Συνήγορο του Πολίτη
Η βοηθός Συνηγόρου του Πολίτη, Σταματίνα Γιαννακούρου, θα επισημάνει ότι το 2011 οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση αντιπροσώπευαν το 10% του συνόλου των αναφορών για θέματα διακρίσεων λόγω φύλου, και το 59% αυτών των καταγγελιών προήλθε από εργαζόμενες του ιδιωτικού τομέα. Πάντως, σε σχέση με το 2010 οι σχετικές καταγγελίες παρουσίασαν ποσοστιαία μείωση της τάξεως του 2%. Η ουσιαστική διερεύνηση των περισσότερων από τις υποθέσεις αυτές δεν κατέστη δυνατή, είτε λόγω της έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων, είτε λόγω της ανάκλησης των αναφορών.
Η ίδια διευκρινίζει ότι οι περιπτώσεις ανακλήσεων οφείλονται κυρίως στην εργασιακή ανασφάλεια και την ψυχολογική αστάθεια, τις οποίες οι γυναίκες εργαζόμενες βιώνουν εντονότερα σήμερα λόγω της οικονομικής συγκυρίας, καθώς συνειδητοποιούν ότι ενδέχεται να υποστούν αντίποινα στην εργασία, να απολυθούν ή να ασκηθούν μηνύσεις σε βάρος τους. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις εργαζόμενων που επικαλούνται την παρενόχληση ως μέσο πίεσης για να ικανοποιηθούν άλλες οικονομικές αξιώσεις τους από τον εργοδότη, όπως καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, αποζημιώσεις, και όταν αυτό επιτυγχάνεται, αποσύρουν την καταγγελία.
Στην εκδήλωση, η αναπληρώτρια καθηγήτρια εργατικού δικαίου της ΝΟΠΕ του ΑΠΘ, Βικτωρία Δούκα, θα αναφερθεί στο νομικό οπλοστάσιο που διαθέτει η εργαζόμενη για την προστασία της, ενώ η γενική γραμματέας Ισότητας των Φύλων, επίκουρη καθηγήτρια στο τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, Μαρία Στρατηγάκη, στις δράσεις και πολιτικές της γραμματείας για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών. Οι δράσεις αυτές αφορούν στη λειτουργία από το Μάρτιο του 2011 της Πανελλαδικής Τηλεφωνικής Γραμμής SOS 15900, τη δημιουργία 14 Συμβουλευτικών Κέντρων για κακοποιημένες γυναίκες στις πρωτεύουσες των Περιφερειών και 27 Συμβουλευτικών Κέντρων των δήμων, τη δημιουργία 20 ξενώνων των δήμων για κακοποιημένες γυναίκες, την εκστρατεία ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης.
ΕΞΠΡΕΣ