«Μπλόκο» στη διακίνηση αποδείξεων λιανικής πώλησης, αγαθών ή υπηρεσιών, μεταξύ των φορολογουμένων βάζει το υπουργείο Οικονομικών, στο πλαίσιο των ενεργειών που κάνει για να «θωρακίσει» την κάρτα αποδείξεων, να περιορίσει τη φοροδιαφυγή και να ενισχύσει ταυτόχρονα τα έσοδα του Δημοσίου.
Συγκεκριμένα, οι αποδείξεις που θα λαμβάνουν όσοι φορολογούμενοι χρησιμοποιούν κατά τις συναλλαγές τους φοροκάρτα θα είναι σφραγισμένες και προσωποποιημένες ώστε να μην μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άλλους φορολογούμενους, που έχουν στόχο να αποφύγουν το «πέναλτι» της εφορίας εάν δεν έχουν συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό αποδείξεων με βάση το εισόδημα που θα δηλώσουν.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι φέτος δεν υπάρχει έκπτωση φόρου για όσους συγκεντρώσουν περισσότερες από τις απαιτούμενες αποδείξεις, αλλά μόνο «πέναλτι» φόρου αν λείπουν αποδείξεις. Ο νόμος ορίζει ότι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους αποδείξεις δαπάνης του ενός τετάρτου του εισοδήματός τους (25%) με ανώτατο όριο τις 15.000 ευρώ.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι φορολογούμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ πρέπει να υποβάλει αποδείξεις 5.000 ευρώ, στις 40.000 ευρώ αποδείξεις 10.000 ευρώ, ενώ στις 70.000 ευρώ περιορίζονται σε 15.000 ευρώ.
Αν ο φορολογούμενος υποβάλλει περισσότερες αποδείξεις, δεν κερδίζει κάποια έκπτωση, όμως αν δεν έχει συγκεντρώσει αποδείξεις, επιβάλλεται στη διαφορά ποινή φόρου 10%. Για παράδειγμα, για φορολογούμενο με εισόδημα 10.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις 2.500 ευρώ, αν υποβληθούν αποδείξεις 3.000 ευρώ, δεν έχει κανένα κέρδος, αν υποβληθούν αποδείξεις 2.000 ευρώ θα προκύψει έξτρα φόρος 50 ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην εφορία περνούν όλες οι αποδείξεις εκτός από δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (π.χ. αυτοκίνητα), δαπάνες που μειώνουν το φόρο (ασφάλιστρα, φροντιστήρια κ.λπ.), λογαριασμοί (φως, νερό, τηλέφωνο, σταθερά και κινητά), εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και δαπάνες που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό.
Παροχή νέων κινήτρων
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σχεδιάζει πάντως και νέα κίνητρα για να τονώσει το «κίνημα» των αποδείξεων, το οποίο έχει ατονήσει τους τελευταίους μήνες, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο τις προσπάθειες του ελεγκτικού μηχανισμού για αύξηση των δημοσίων εσόδων και στήριξη του κρατικού προϋπολογισμού.
Ετσι, στο πλαίσιο των νέων μέτρων που σχεδιάζονται κατά της φοροδιαφυγής, μελετάται να θεσπιστεί, από το 2013, ποσοστό έκπτωσης επί του φόρου για τις δαπάνες με αποδείξεις που αναγνωρίζονται από την εφορία, εκτός δηλαδή απ' αυτές που αφορούν σε λογαριασμούς ΔΕΚΟ, τηλεφωνίας, μεταφορών καθώς και αυτές που αποτελούν τεκμήριο (π.χ. δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων) ή οδηγούν σε απευθείας μείωση φόρου (π.χ. ιατρικά έξοδα).
Ειδικότερα, οι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών έχουν προτείνει ότι εφόσον οι συγκεκριμένες δαπάνες πληρώνονται με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα να προσφερθεί στο φορολογούμενο το κίνητρο της έκπτωση φόρου σε ποσοστό 3% από τον πρόσθετο φόρο που οφείλει με βάση το εκκαθαριστικό της εφορίας. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι εάν κάποιος κάνει σε ένα εστιατόριο λογαριασμό 100 ευρώ και πληρώσει με πιστωτική κάρτα, θα καρπώνεται έκπτωση φόρου 3 ευρώ με την εκκαθάριση της φορολογικής του δήλωσης.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών πιστεύουν ότι η επικράτηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών σε όλο το φάσμα της οικονομικής ζωής θα επιφέρει ένα καίριο πλήγμα στη φοροδιαφυγή, καθώς θα καταγράφονται αυτόματα τα έσοδα των επιχειρήσεων και θα βεβαιώνονται οι αναλογούντες φόροι, όπως ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας από τη στιγμή που όλες οι συναλλαγές θα διενεργούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής και με τη μεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος.
Τι προβλέπει η υπουργική απόφαση
Με την υπ' αριθμ. ΠΟΛ.1063/5.3.2012 απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Παντελή Οικονόμου, καθορίστηκε ο νέος τρόπος έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών τα στοιχεία των οποίων καταγράφονται στην Κάρτα Αποδείξεων, της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Ν. 2238/1994.
Αναλυτικότερα, το πλήρες κείμενο της εν λόγω απόφασης έχει ως εξής:
Εχοντας υπόψη κ.λπ., αποφασίζουμε:
1. Στις αποδείξεις λιανικής πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών καθώς και στα στοιχεία που επέχουν θέση αποδείξεων λιανικής, τα δεδομένα των οποίων καταγράφονται στην Κάρτα Αποδείξεων που ορίζεται με τις διατάξεις, της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Ν. 2238/1994, τίθεται με την έκδοσή τους, σε οποιοδήποτε πρόσφορο σημείο τους, η ένδειξη «Κάρτα Αποδείξεων», ανεξάρτητα από τον τρόπο έκδοσής τους.
2. Σε κάθε περίπτωση έκδοσης αποδείξεων η ως άνω ένδειξη τίθεται με σφραγίδα, ενώ ειδικά στις αποδείξεις που εκδίδονται με τη χρήση φορολογικών μηχανισμών του Ν. 1809/1988 μπορεί να τίθεται εντύπως, ύστερα από κατάλληλο προγραμματισμό, σε όσους τύπους εξ αυτών είναι τεχνικά δυνατόν.
Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Μειωμένος ΦΠΑ με τη χρήση «πλαστικού» χρήματος
Πρόταση η οποία βρίσκει άλλωστε σύμφωνες -σχεδόν- όλες τις πτέρυγες της Βουλής, ενώ και στις συζητήσεις που διεξήχθησαν μεταξύ των κομμάτων εν όψει της κατάρτισης του νέου φορολογικού νομοσχεδίου που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου, ώστε να ψηφιστεί με βάση τις εντολές της τρόικας έως το τέλος Ιουνίου, υπάρχει εισήγηση για μείωση του ΦΠΑ κατά 1 έως 2 ποσοστιαίες μονάδες για όσους χρησιμοποιούν πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες για συναλλαγές κυρίως κάτω των 300 ευρώ.
Το σχέδιο μάλιστα είναι έτοιμο και το μόνο που απομένει είναι η πολιτική απόφαση για την ενεργοποίησή του, που θα κληθεί να λάβει η επόμενη κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, το εν λόγω σχέδιο προβλέπει επιστροφή χρημάτων 1% για κάθε συναλλαγή η οποία θα γίνεται με πλαστικό χρήμα, με παράλληλη άμεση απόδοση του ΦΠΑ στο δημόσιο από τις Τράπεζες που μεσολαβούν για την ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Αυτό σε επίπεδο κόστους σημαίνει ότι το δημόσιο χάνει περίπου 55 - 60 εκατομ. ευρώ, δεδομένου ότι στην Ελλάδα πραγματοποιούνται κάθε χρόνο αγορές ύψους 5,5 -6 δισ. ευρώ μέσω πιστωτικών καρτών.
Από την άλλη πλευρά όμως σε επίπεδο οφέλους, κερδίζει την άμεση είσπραξη του ΦΠΑ, αφού δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα διαφυγής.
Οι καταναλωτές, από την πλευρά τους, θα κερδίζουν επιστροφή 1 ευρώ για κάθε 100 ευρώ συναλλαγής, μόνο και μόνο επειδή χρησιμοποιούν τις πιστωτικές ή τις χρεωστικές τους κάρτες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ανωτέρω μέτρο, που έχει εισηγηθεί στο υπουργείο Οικονομικών η ομάδα Ράιχενμπαχ, προβλέπει ότι κάθε φορά όπου θα γίνεται συναλλαγή με πλαστικό χρήμα η τράπεζα που μεσολαβεί, πριν αποδώσει τα χρήματα στην επιχείρηση, θα παρακρατά και θα αποδίδει αμέσως το ΦΠΑ στο Δημόσιο.
Θα πρέπει μάλιστα να αναφερθεί ότι η Τράπεζα θα επιφορτιστεί και με τον συμψηφισμό των επιστροφών 1% σε βάρος του Δημοσίου, από τα ποσά φυσικά του αποδιδόμενου ΦΠΑ, προκειμένου οι επιχειρήσεις να έχουν τη δυνατότητα αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συναλλαγής να επιστρέφουν το κεφάλαιο στους πελάτες τους.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - gkouros@naftemporiki.gr