Παράλληλα, η Επιτροπή προειδοποίησε χθες τη χώρα μας ότι οι πιστωτές θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ελλάδα μόνον εφόσον συνεχιστεί και βελτιωθεί η εφαρμογή του προγράμματος, ενώ διαβεβαιώνει ότι τα πρόσθετα μέτρα που θα ληφθούν για το 2013 και 2014 θα επικεντρωθούν στη μείωση των δημόσιων δαπανών, απομακρύνοντας με τον τρόπο αυτό το ενδεχόμενο επιβολής νέων εισπρακτικών μέτρων.
Κατά 12 μήνες
Αναφορικά με την Ισπανία, όπως επισήμανε ο Ολι Ρεν κατά την παρουσίαση της αξιολόγησης των οικονομιών των κρατών-μελών σχετικά με την εφαρμογή των προγραμμάτων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικής εξυγίανσης, η Επιτροπή αποφάσισε να εισηγηθεί την επιμήκυνση κατά 12 μήνες, δηλαδή μέχρι το τέλος του 2014, της προθεσμίας επαναφοράς του ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ.
Το έλλειμμα ανήλθε το 2011 στο 8,9%, ενώ η χώρα αυτή αδυνατεί εξαιτίας της ύφεσης, της τραπεζικής κρίσης και της ανεργίας να πετύχει το στόχο μέχρι το τέλος του 2013, όπως προβλέποντας αρχικά. Σύμφωνα με τον κ. Ρεν, η απόφαση για επιμήκυνση λήφθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι ισπανικές αρχές για δημοσιονομική εξυγίανση των αυτόνομων περιφερειών. Η Επιτροπή ζήτησε από τη Μαδρίτη να υποβάλει μέχρι τον Ιούλιο ένα διετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογή που θα καλύπτει την περίοδο 2013-2014.
Πρόκειται για μια σαφή υποχώρηση των εταίρων της Ισπανίας και κυρίως των Γερμανών, οι οποίοι εμφανίζονταν μέχρι τώρα αρνητικοί στη χορήγηση οποιασδήποτε παράτασης.
Για την Ελλάδα
Με αφορμή την περίπτωση της Ισπανίας, ο κ. Ρεν δέχθηκε ερωτήσεις και για την Ελλάδα, όπου αρχικά αρνήθηκε να απαντήσει επικαλούμενος την προεκλογική περίοδο στη χώρα και τη θέση των Βρυξελλών να μην αναμειγνύεται στα εσωτερικά. Τόνισε ότι το πρόγραμμα έχει στόχο την ανάκαμψη της Ελλάδας και την ανάπτυξη, καθώς και ότι πρόκειται για σύμφωνο αλληλεγγύης μεταξύ των 16 και της Ελλάδας, επισημαίνονταν ότι για εμάς είναι σημαντικό όλα τα κόμματα να σεβαστούν τις δεσμεύσεις τους.
Ωστόσο, έπειτα από πιεστικές ερωτήσεις των δημοσιογράφων για το αν είναι εφικτή η επιμήκυνση της περιόδου προσαρμογής και για την Ελλάδα, ο Φινλανδός αντιπρόεδρος υποστήριξε ότι στη χώρα μας δόθηκε ήδη επιπλέον χρόνος στο πλαίσιο της νέας δανειακής σύμβασης και πως η περίπτωση της Ισπανίας είναι διαφορετική.
Διαπραγματευτικοί λόγοι
Ωστόσο, όπως τονίζουν πηγές της Κομισιόν στις Βρυξέλλες, ο κ. Ρεν για διαπραγματευτικούς λόγους δεν θα μπορούσε να δώσει χθες διαφορετική απάντηση, αποκαλύπτοντας τις προθέσεις των εταίρων σε μια περίοδο που στην Ελλάδα δεν υπάρχει κυβέρνηση.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι είναι εφικτή η επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδας, στο πλαίσιο μιας συνολικής πολιτικής συζήτησης και διαπραγματεύσεις και εφόσον υπάρξουν από ελληνικές πλευρές οι έμπρακτες διαβεβαιώσεις για τήρηση των δεσμεύσεων, όπως έκανε και η Ισπανία πριν προταθεί η επιμήκυνση. Χρειάζεται, ωστόσο, μια σοβαρά πρόταση από την πλευρά της χώρας μας και μια νηφάλια διαπραγμάτευση γιατί και οι εταίροι έχουν συνειδητοποιήσει τη δεινή θέση, στην οποία βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα και είναι διατεθειμένοι να κάνουν τις δικές τους υποχωρήσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χτυπάει καμπανάκι σχετικά με την επίτευξη των στόχων του δεύτερου προγράμματος, επισημαίνοντας ότι οι κίνδυνοι παραμένουν «πολλοί υψηλοί» και πως η επιτυχία του εξαρτάται κυρίως από την Ελλάδα και την πλήρη και έγκαιρη εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που θα ενισχύσουν την ανάπτυξη.
Μάλιστα, προειδοποιεί με σαφέστατο τρόπο ότι η διεθνής οικονομική βοήθεια θα συνεχιστεί μόνον εφόσον βελτιωθεί η εφαρμογή των μέτρων. «Η αποφασιστικότητα των ελληνικών αρχών να επιμείνουν στις συμφωνημένες πολιτικές θα δοκιμαστεί τους επόμενους μήνες όταν θα πρέπει να προσδιοριστούν μέτρα περιορισμού του ελλείμματος, προκειμένου να κλείσει το μεγάλο χάσμα για το 2013 και 2014», αναφέρει η Κομισιόν.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες σπεύδουν να καθησυχάσουν τους Ελληνες ότι τα επιπλέον μέτρα για το 2013 και 2014 θα βασίζονται στην περικοπή δαπανών προκειμένου να περιοριστεί η αρνητική επίπτωσή τους στη δυνητική ανάπτυξη.
«Τα νέα μέτρα αναμένεται να επικεντρωθούν και να συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση κοινωνικών πόρων, ενώ θα διατηρείται η βασική κοινωνική προστασία», αναφέρει η αξιολόγηση, προσθέτοντας ότι «η εξοικονόμηση δαπανών θα επικεντρωθεί στους τομείς της άμυνας και στην αναδιάρθρωση της κεντρικής και τοπικής διοίκησης». Η μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα θα συνεισφέρει επίσης στην εξοικονόμηση των δημόσιων δαπανών, αναφέρει η έκθεση.
Απαιτούνται μεγαλύτερες προσπάθειες
Σύμφωνα με το 20σέλιδο κείμενο για την Ελλάδα, η δημιουργία βιώσιμης ανάπτυξης και απασχόλησης απαιτεί μεγαλύτερες προσπάθειες και στοχευμένα μέτρα. Η εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων θα πρέπει να ξεπεράσει γραφειοκρατικές καθυστερήσεις, την αντίσταση ομάδων πίεσης και κατεστημένων συμφερόντων και να σπάσει μακροχρόνια ταμπού, αναφέρει η Κομισιόν, η οποία θεωρεί ότι η υλοποίηση των παραπάνω απαιτεί αποφασιστικότητα από την πλευρά της κυβέρνησης, καλύτερο πολιτικό συντονισμό και την αποδοχή του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας.
Στην έκθεση τονίζεται ότι η ημερομηνία αξιολόγησης του δεύτερου προγράμματος εξαρτάται από το αποτέλεσμα των επαναληπτικών εκλογών της 17ης Ιουνίου, η αποστολή έχει αρχικά προγραμματιστεί να λάβει χώρα στα τέλη Ιουνίου αρχές Ιουλίου, ωστόσο η ημερομηνία μπορεί να αναθεωρηθεί κατά τις επόμενες εβδομάδες.
Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι την τριετία 2009-2011 επιτεύχθηκε σημαντική μείωση των ελλειμμάτων, πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με τις άλλες χώρες.
Η έκθεση εκτιμά ότι μετά την υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 6,9% το 2011, η ύφεση θα παραμείνει βαθιά και το 2012, όπου προς το παρόν υπολογίζεται στο 4,75% με κινδύνους να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Η ανάκαμψη που είχε ανακοινωθεί για τον επόμενο χρόνο θα καθυστερήσει περαιτέρω με στασιμότητα στην καλύτερη περίπτωση για το 2013 και μόνο το 2014 αναμένεται επιστροφή σε ετήσιους θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Αναφορικά με τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, η Επιτροπή επισημαίνει ότι 1,26 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο δεν έχουν ακόμη εκταμιευθεί για προγράμματα υπέρ της απασχόλησης των νέων. Επίσης υπάρχουν 2,5 δισ. ευρώ του Περιφερειακού Ταμείου που βρίσκονται σε έργα εν υπνώσει.
Ομόλογα έργων
Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, πρόεδρος της Κομισιόν: «Η Γερμανία, η Αυστρία και άλλες χώρες που επωφελούνται τα μέγιστα από την ενιαία αγορά και το ευρώ [EUR=X] , θα πρέπει τώρα να συνεισφέρουν περισσότερο». |
Αναφερόμενος στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής (28-29 Ιουνίου), ο κ. Μπαρόζο επεσήμανε ότι αναμένει συγκεκριμένες αποφάσεις σε τρεις τομείς.
Κατ' αρχήν, όπως είπε, θα πρέπει να εγκριθούν χωρίς να «νερωθούν» οι συστάσεις που ενέκρινε χθες η Κομισιόν για όλα τα κράτη-μέλη σχετικά με τα προγράμματα δημοσιονομικής εξυγίανσης και μεταρρυθμίσεων.
Αναμένει επίσης την επίτευξη συμφωνίας για την έκδοση των ομολόγων έργων με την εγγύηση της Ε.Ε., την ενίσχυση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και την ελαστικότερη και καλύτερη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων ώστε να επικεντρωθούν σε δράση με στόχο την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Το τρίτο που αναμένει είναι να καθοριστούν τα επόμενα βήματα, μια μορφή οδικού χάρτη με στόχο την πλήρη οικονομική ενοποίηση της Ευρωζώνης.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ - nbellos@naftemporiki.gr