28 Ιουλίου 2012

Βαναυσότητες του Βρετανών κατά Ελληνοκυπρίων

Αποχαρακτηρισμένα απόρρητα έγγραφα που βγήκαν στο φως της δημοσιότητας από τα Βρετανικά Αρχεία αποκαλύπτουν τη βάναυση μεταχείριση Ελληνοκυπρίων από τις βρετανικές ένοπλες δυνάμεις στην Κύπρο της δεκαετίας του 1950. Μεταξύ των θυμάτων ήταν ένας δεκαεπτάχρονος νέος και ένας τυφλός άνδρας.

Μία νύχτα του Ιουλίου του 1958 περίπολος του βρετανικού στρατού συγκρούστηκε με ομάδα Ελληνοκυπρίων, όταν οι τελευταίοι άρχισαν να τους λιθοβολούν. Οι στρατιώτες απάντησαν ανοίγοντας πυρ εναντίον τους, τραυματίζοντας θανάσιμα έναν τυφλό άνδρα, ο οποίος φέρεται να ήταν αρχηγός τους, και έναν ακόμη. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο ανακριτής Τζέιμς Τρέινορ που εξέτασε την υπόθεση, «οι βρετανοί στρατιώτες δεν είχαν άλλη επιλογή».

Ο δεκαεπτάχρονος Ανδρέας Λούκας τραυματίστηκε θανάσιμα από βρετανό στρατιώτη σε συγκρούσεις που ακολούθησαν τον θάνατο της Κάθριν Κάτλιφ, συζύγου ενός βρετανού υπαξιωματικού, η οποία πυροβολήθηκε πισώπλατα στην Αμμόχωστο τον Οκτώβριο του 1958.

Ένας νεαρός βρετανός αξιωματικός κατέγραψε 150 περιστατικά βάναυσης μεταχείρισης Ελληνοκυπρίων, τους οποίους οι βρετανοί στρατιώτες είχαν ρίξει στο έδαφος και χτυπούσαν αλύπητα στο κεφάλι, στο πρόσωπο και στο σώμα με τα όπλα τους, με αποτέλεσμα άλλοι να αιμορραγούν και άλλοι να κείτονται αναίσθητοι. Έχει καταγραφεί επίσης επίθεση της βρετανικής στρατονομίας που προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές σε τοπική Κομμουνιστική Λέσχη. Ο ανακριτής Τρέινορ έκανε αυτή τη φορά λόγο για «αδικαιολόγητα βάναυση συμπεριφορά» του στρατού.

Τα έγγραφα που δόθηκαν στη δημοσιότητα αποκαλύπτουν πώς οι αποικιακές Αρχές συγκάλυπταν επεισόδια εμποδίζοντας την είσοδο δημοσιογράφων σε στρατόπεδα κράτησης.

Σημείωμα από το γραφείο του βρετανού διοικητή το 1957 αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονταν οι βρετανοί αξιωματούχοι τη σύγκρουση στην Κύπρο, μία «σκληρή μάχη μεταξύ των δυνάμεων του νόμου και τάξης και του αδίστακτου τρομοκρατικού κινήματος και πολιτικού κινήματος της Εκκλησίας, μιας Εκκλησίας αποφασισμένης να επιστρατεύσει οποιαδήποτε μέσα προκειμένου να εξυπηρετήσει τις πολιτικές σκοπιμότητές της».

Το«τρομοκρατικό κίνημα» ήταν η ΕΟΚΑ, με αρχηγό τον Γεώργιο Γρίβα, το οποίο είχε δημιουργηθεί με σκοπό την Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα και η «Εκκλησία» ήταν η Ορθόδοξη Εκκλησία Κύπρου επί Μακαρίου.