Αν κάποιος προσπαθούσε να περιγράψει το κλίμα αυτή την στιγμή στην Τουρκία με μία λέξη αυτή θα ήταν η περηφάνια. Χαρακτηρισμένη κάποτε ως "ο άρρωστος του Βοσπόρου" η Τουρκία έχει αναδιοργανωθεί και έχει αναδειχθεί ως ισχυρή δύναμη στο διεθνές παιχνίδι εντυπώσεων και επιρροών. Η πολιτική σημασία της Τουρκίας αυξάνεται συνεχώς και η οικονομία βρίσκεται σε άνθιση.
Όμως, όπως σημειώνει το Spiegel, όσον αφορά τα πολιτιστικά δρώμενα, η Τουρκία παραμένει ένας αδύναμος κρίκος. Για να δυναμώσει τον κρίκο αυτό η κυβέρνηση σχεδιάζει να χτίσει το "Μουσείο των Πολιτισμών" ένα έργο 25.000 τετραγωνικών μέτρων στην πρωτεύουσα. "Η 'Αγκυρα θα στεγάσει με περηφάνια το μουσείο" δηλώνει χαρακτηριστικά ο Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας Ερτουγκρούλ Γκουναϊ."Το όνειρο μας είναι το μεγαλύτερο μουσείο στον κόσμο."
Και γιατί θα έπρεπε η Τουρκία να είναι σεμνή; Δεν είναι η Ανατολία το σπίτι αξιοθαύμαστων αρχαιοτήτων; Παρόλα αυτά πρέπει να σημειωθεί ότι η Τουρκία μπορεί να ζητήσει λίγη δόξα από τους θησαυρούς αυτούς. Οι πρόγονοι των Τούρκων οι Σελτζούκοι έφτασαν στην περιοχή κατεβαίνοντας από τις ερήμους της κεντρικής Ασίας τον 11ο αιώνα μ.χ. Η χριστιανική Κωνσταντινούπολη τώρα γνωστή ως Istanbul έπεσε μόλις το 1453.
Πριν από τότε οι Έλληνες, οι Ρωμαίοι και οι Βυζαντινοί είχαν χτίσει μεγαλειώδη παλάτια, μοναστήρια και αμφιθέατρα. Είτε ήταν ο Όμηρος, ο Θαλής ή ο βασιλιάς Μίδας, όλοι τους ζούσαν στην άλλη μεριά του Στενού Δαρδανέλια. Όταν οι νέοι Μουσουλμάνοι αφέντες πήραν τα ηνία της περιοχής, το λαμπρό παρελθόν της περιοχής εξαφανίστηκε. Οι χαλίφηδες είχαν περισσότερο το μυαλό τους στις προσωπικές φιλοδοξίες παρά στο μέλλον του τόπου.
Η Τουρκία οραματίζεται το τεράστιο καινούριο μουσείο στην Άγκυρα ως το πετράδι στο στέμμα σε μια προσπάθεια να ενστερνισθεί το πολιτισμικό της παρελθόν. Τα συμβόλαια για την κατασκευή έχουν ήδη υπογραφεί και οι υπεύθυνοι ελπίζουν στο να ανοίξουν το μουσείο το 2023 έτσι ώστε να γιορτάσουν τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Παρόλα αυτά η Τουρκία τα περασμένα χρόνια έχασε σημαντικά κειμήλια τα οποία κλάπηκαν από αρχαιοκάπηλους την δεκαετία του 1960 αλλά και πιο πριν καθώς οι ανασκαφές που γινόντουσαν είχαν ως αποτέλεσμα την παράνομη πώληση των περισσότερων ευρημάτων. Τώρα όμως κάνει νέα προσπάθεια για να διορθώσει αυτά τα λάθη, μπαίνοντας σε σύγκρουση με τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου.
Η σύγκρουση αναμένεται να είναι σκληρή από την μεριά της Τουρκίας καθώς παρόλο που ο Υπουργός Πολιτισμού ΓκουναΪ δηλώνει πως δεν αναζητεί την σύγκρουση με τα ξένα μουσεία παρόλα αυτά απειλεί πως θα λάβει δραστικά μέτρα όπως το σταμάτημα δανεισμών σε μουσεία της Γερμανίας αλλά και την αφαίρεση αδειών σε αρχαιολογικές ομάδες που δρουν στη Τουρκία. Τα Αμερικανικά μουσεία βρίσκονται όμως σε πιο δυσχερή θέση καθώς είναι γνωστό πως οι υπεύθυνοι δεν εξέταζαν την προέλευση των κειμηλίων που αγόραζαν από διάφορους εμπόρους. Τώρα ήρθε η ώρα να πληρώσουν για τα λάθη τους αυτά, σημειώνει το ρεπορτάζ του Der Spiegel.
Η προσπάθεια αυτή λαμβάνει μεγάλη υποστήριξη από ανώτατα στελέχη της Τουρκικής κυβέρνησης. Σε περσινή του επίσκεψη στην Αμερική ο πρωθυπουργός Ταγιπ Ερντογάν γύρισε στην χώρα κουβαλώντας στις αποσκευές του ένα εύρημα 1.900 ετών που είχε κλαπεί από την Τουρκία και βρισκόταν σε μουσείο της Αμερικής. Παρόλα αυτά η προσπάθεια έχει μεγάλο δρόμο μπροστά της καθώς ήδη έχουν εμφανιστεί αρκετά εμπόδια για την υλοποίηση της από υπευθύνους μουσείων διεθνώς.
Επιμέλεια: Πέτρος Κοροβήλας