Από τον Γιώργο Κράλογλου και τον Χάρη Φλουδόπουλο
Βάλατε σήμερα βενζίνη; Έχετε πάνω από 60% πιθανότητα να έχετε παραλάβει μικρότερη ποσότητα καυσίμου από αυτή που πληρώσατε. Και το χειρότερο; Η κλοπή που υποστήκατε είναι πολύ πιθανό να είναι απολύτως νόμιμη και να καλύπτεται από τον ισχύοντα νόμο.
Το Capital.gr αποκαλύπτει σήμερα
μυστική μελέτη σοκ του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που διενεργήθηκε
πέρυσι για λογαριασμό του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών,
στο διάστημα από το καλοκαίρι μέχρι το φθινόπωρο σε 300 πρατήρια όλων
των εταιρειών (περιλαμβανομένων και ανεξάρτητων πρατηρίων) στην Αττική.
Στόχος της έρευνας του ΕΜΠ ήταν να διαπιστωθεί η κατάσταση σε σχέση με
τις λεγόμενες «ελλειμματικές παραδόσεις», δηλαδή στο κατά πόσο ο όγκος
του καυσίμου που παραδίδεται στον καταναλωτή μετριέται σωστά από τις
αντλίες των πρατηρίων. Και τα αποτελέσματα της έρευνας – σε μια χρονική
περίοδο που έχουν ήδη αυξηθεί οι φόροι στη βενζίνη και είναι ορατές οι
επιπτώσεις και η μείωση της κατανάλωσης – είναι άκρως αποκαλυπτικά:Βάλατε σήμερα βενζίνη; Έχετε πάνω από 60% πιθανότητα να έχετε παραλάβει μικρότερη ποσότητα καυσίμου από αυτή που πληρώσατε. Και το χειρότερο; Η κλοπή που υποστήκατε είναι πολύ πιθανό να είναι απολύτως νόμιμη και να καλύπτεται από τον ισχύοντα νόμο.
Καταρχάς πάνω από το 95% των πρατηρίων παρουσιάζει αρνητική απόκλιση, ανεξάρτητα από το εάν η απόκλιση είναι νόμιμη, οριακά νόμιμη ή εμφανίζει ακραία απόκλιση. Το γεγονός αυτό, ότι δηλαδή υπάρχει εμφανής μετατόπιση του μέσου όρου των δειγμάτων σε αρνητικές τιμές, σύμφωνα με τη μελέτη «αποτελεί ένδειξη ότι η ρύθμιση των αντλιών γίνεται στην περιοχή του -0,5% αντί για 0,0%». Και όπως προσθέτει η μελέτη είναι ευρέως διαδεδομένη η τάση να παραδίδονται μικρότερες ποσότητες στους καταναλωτές: «η μετατόπιση του μέσου όρου αλλά και των περισσοτέρων μετρήσεων προς την αρνητική πλευρά των αποκλίσεων δείχνει με σαφήνεια την τάση για πραγματοποίηση ελλειμματικών παραδόσεων σε μεγάλο ποσοστό».
Το μέγεθος της κλοπής
Σύμφωνα με τις μετρήσεις της μελέτης διαπιστώνονται τα εξής συμπεράσματα:
* 5 δείγματα (1,67% του συνόλου) εμφανίζουν υψηλή θετική απόκλιση πάνω από 0,5% σε σχέση με τον αναγραφόμενο όγκο στην αντλία του πρατηρίου.
* 107 δείγματα (35,79% του συνόλου) εμφανίζουν αποκλίσεις εντός των ορίων αποδοχής της μεθόδου λιτρομέτρησης (±0,5%) Από αυτά τα 107 δείγματα 11 δείγματα (3,68%) εμφανίζουν θετική απόκλιση στην περιοχή 0,0 έως +0,5% και 96 (32,11%) εμφανίζουν αρνητική απόκλιση στην περιοχή 0,0 έως –0,5%.
* 130 δείγματα (43,48% του συνόλου) εμφανίζουν αποκλίσεις μεταξύ –0,5% και –1,0% που χαρακτηρίζονται ως οριακά αποδεκτές.
* 51 δείγματα (17,06% του συνόλου) εμφανίζουν αποκλίσεις μεταξύ –1,0% και –2,0%. Τα δείγματα αυτά χρήζουν περεταίρω διερεύνησης.
* 7 δείγματα (2,34% του συνόλου) εμφανίζουν αρνητικές αποκλίσεις πάνω από –2,0% που χαρακτηρίζονται ως ακραίες. Τα δείγματα αυτά στατιστικά δε μπορούν να συμπεριληφθούν στον πληθυσμό της δειγματοληψίας.
Πίνακας: Κατανομή των δειγμάτων σε κατηγορίες
| Κατηγορία | Δείγματα | Ποσοστό |
| Δείγματα με Υψηλη Θετική Απόκλιση | 5 | 1,67% |
| Αποδεκτά Δείγματα με Θετική Απόκλιση | 11 | 3,6% |
| Αποδεκτά Δείγματα με Αρνητική Απόκλιση | 96 | 32% |
| Οριακά Αποδεκτά Δείγματα | 130 | 43,33 |
| Δείγματα προς Διερεύνηση | 51 | 17,06% |
| Ακραία Αρνητικά Δείγματα | 7 | 2,34% |
| Σύνολο | 300 | 100% |
Τιμές - περιοχές
Σύμφωνα πάντως με τα ευρήματα της μελέτης, δεν έχει καμία διαφορά μεταξύ των λεγόμενων «ακριβών» και «φθηνών» πρατηρίων. Με βάση τα δείγματα διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχει συσχέτιση των αρνητικών δειγμάτων με τις τιμές και επομένως υπάρχουν οι ίδιες πιθανότητες να έχετε παραλάβει ελλειμματική ποσότητα είτε αγοράσατε ακριβά είτε αγοράσατε φθηνά τη βενζίνη.
Αντίθετα ανάλογα με τη γεωγραφία των πρατηρίων εντοπίζεται διαφορά. Έτσι ένας καταναλωτής που έβαλε βενζίνη στο κέντρο της Αθήνας έχει περισσότερες πιθανότητες να έχει παραλάβει ελλειμματική ποσότητα από έναν οδηγό που προμηθεύτηκε βενζίνη στο Μαρούσι: στο κέντρο της Αθήνας εντοπίζονται τα περισσότερα προβληματικά δείγματα καθώς 4 πρατήρια (7,69% του συνόλου του τομέα) έδωσαν ακραία αρνητικές τιμές. Ακολουθεί ο δυτικός τομέας (Περιστέρι, Αιγάλεω, Ίλιον, Πετρούπολη, Χαϊδάρι) όπου εντοπίστηκαν 2 πρατήρια (3,03%) και ο ανατολικός τομέας(Παλλήνη, Παιανία, Σπάτα, Ανθούσα, Κορωπί) όπου εντοπίστηκε 1 πρατήριο (1,47%) με ακραίες τιμές. Αντίθετα στο βόρειο τομέα (Κηφισιά, Μαρούσι Χαλάνδρι) εμφανίζεται ο καλύτερος μέσος όρος δειγμάτων.