Του Στέφανου Κασιμάτη
Να με συγχωρείτε όσοι αγαπάτε τα εξωτικά παρασκευάσματα με κιμά και καρυκεύματα, αλλά το ηρωικό «όχι» των αδελφών μας στην (ξανά) μαρτυρική μεγαλόνησο εξελίσσεται σε κάτι χειρότερο από σεφταλιά. Τουλάχιστον ώς την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, η κατάσταση ήταν σχεδόν τραγική ― σχεδόν, το τονίζω, διότι η αφθονία άσκοπου πατριωτικού βερμπαλισμού την κάνει να μοιάζει επικίνδυνα με κακόγουστη ιλαροτραγωδία. Κατ’ αρχάς, το περιβόητο «Plan B» δεν υπάρχει.
Υπάρχει, βέβαια, η προσπάθεια να επινοηθεί κάτι που να μοιάζει με «Plan B» από τη συγκόλληση ετερόκλητων ιδεών και προτάσεων, καθώς ο δημόσιος βίος της Κύπρου έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο και απεγνωσμένο brainstorming, αλλά οι καλές προθέσεις ποτέ δεν αρκούν για να καλύψουν το κενό της πραγματικότητας.
Επειτα, ο Μόσκοβος δεν λέει να φανεί. Το πρόβλημα είναι πρώτα της Κύπρου και έπειτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δήλωσε ο πρωθυπουργός Μεντβέντεφ, για να προσθέσει ότι «μόνον σε τρίτο επίπεδο» η προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες χώρες με συμφέροντα στην Κύπρο. Αφησε, δε, ανοιχτό το ενδεχόμενο να ενδιαφέρεται η Ρωσία για την απόκτηση ναυτικής βάσης στο νησί, ενώ για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου δεν ξέρει, επειδή «επ’ αυτού υπάρχουν προβλήματα με την Τουρκία».
Διεθνείς ενισχύσεις στον ηρωικό αγώνα υπέρ τραπεζών και offshore δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Ο μεν Τσάβες πέθανε και ούτε βαλσαμωμένος δεν μπορεί να παρασταθεί (με την ευκαιρία, να σας ενημερώσω, έστω και καθυστερημένα, ότι η ταρίχευση δεν κατέστη δυνατή, λόγω παρέλευσης του χρόνου...) η δε παρουσία της λαοφιλέστατης Ρένας Δούρου στη νήσο, όσο και αν ατσαλώνει το εσωτερικό μέτωπο, μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει διαφορά επί του διεθνούς πεδίου.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι επιλογές που προβάλλουν για την Κύπρο; «Ντίνγκνιτιν» (καταπώς έλεγε το «dignity» και ο ανεπανάληπτος εκείνος Χριστόφιας...) ή συμβιβασμός. Κακή επιλογή η τελευταία, δεν λέω ― αλλά η άλλη είναι τρισχειρότερη. Ατακτη χρεοκοπία σημαίνει κατάρρευση των τραπεζών, αφού θα τεθούν σε ισχύ οι εγγυήσεις καταθέσεων 75 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, η Κύπρος θα βιώσει ένα δράμα ανάλογο εκείνου της Ισλανδίας, αλλά χωρίς βακαλάο· η δε τουριστική αγορά της θα υποστεί δεινό πλήγμα ― ποιος επιλέγει να περάσει τις διακοπές του σε ένα περιβάλλον δυστυχίας; Οσο για το ενδεχόμενο η χρεοκοπία να συμβεί εκτός Eυρωζώνης (δηλαδή, εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν θέλουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους...), προστίθεται στα παραπάνω και η γεωπολιτική αποδυνάμωση, που δεν θα είναι χωρίς επιπτώσεις στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Διότι, αν τώρα οι Ρώσοι λαμβάνουν υπ’ όψιν τις τουρκικές αντιρρήσεις (έστω και αν το κάνουν για διαπραγματευτικούς λόγους), δεν θα τις υπολογίσουν όταν αυτές θα ενταθούν εις βάρος μιας Κύπρου μόνης εκτός Ευρώπης; Βέβαια, η Κύπρος δεν είναι μόνη της, θα πείτε. Ναι, έχει εμάς. (Εμάς που δεν έχουμε τα καύσιμα ώστε να τηρούνται τα νατοϊκά standards στην εκπαίδευση των πιλότων της Αεροπορίας μας...) Εχει και τους Κούρδους, μην το ξεχνάμε, έστω και αν ο δικός τους «Κολοκοτρώνης» ζήτησε χθες κατάπαυση του πυρός και να αποσυρθούν οι Κούρδοι ένοπλοι εκτός τουρκικών συνόρων.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, αναρωτιέμαι πώς ακούγονται σήμερα οι θριαμβολογίες της περασμένης Τρίτης από τον Αλέξη Τσίπρα: «Το ηχηρό και περήφανο ΟΧΙ του κυπριακού Κοινοβουλίου στα σχέδια διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι ταυτόχρονα και ΟΧΙ όλων των ευρωπαϊκών λαών σε έναν αδιέξοδο και αυτοκαταστροφικό για την Ευρώπη δρόμο. Θα αποδείξει επίσης ότι ακόμα και στην πιο δύσκολη στιγμή υπάρχουν περιθώρια αντίστασης και διαπραγμάτευσης [...] Ο ελληνικός και ο κυπριακός λαός θα δώσουν το έναυσμα για μια συνολική αντεπίθεση των λαών της Ευρώπης». Ως πρόβλεψη είναι κάπως τραβηγμένη απ’ τα μαλλιά, ο δε επικός τόνος προσθέτει στην υπερβολή και τη γελοιότητα.
Ισως είναι νωρίς για να το πούμε με απόλυτη βεβαιότητα, όμως καθώς υποχωρεί από το βλέμμα το θάμβος της λάμψης του ηρωικού «όχι», αυτό που αρχίζει να διακρίνεται είναι η δεινή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των άλλων κομμάτων που επένδυσαν στον μύθο ότι η επίμονη άρνηση της πραγματικότητας είναι ο έξυπνος και περήφανος τρόπος για να εξακολουθείς να ζεις με περισσότερα από αυτά που βγάζεις. Η Κύπρος την πάτησε άσχημα. Δεν κατάλαβε ότι ο τραπεζικός τομέας της, με τον χαρακτήρα που είχε, ήταν ήδη ξοφλημένος, και προτίμησε μια λύση εις βάρος των μικροκαταθετών, ελπίζοντας ότι έτσι θα συγκρατήσει τους Ρώσους μεγαλοκαταθέτες. Δεν κατάλαβε επίσης ότι η ίδια εξαπάτηση εις βάρος της Ενωσης, δεύτερη φορά μετά το σχέδιο Ανάν, δεν περνούσε. Το κόλπο να συμφωνείται ένας διακανονισμός σε επίπεδο ηγεσίας, για να ανατραπεί ύστερα στο εσωτερικό της χώρας, πιάνει το πολύ μία φορά. Αν όμως η γκάφα της Κύπρου αποδειχθεί μάθημα σε όσους και εδώ και στην Κύπρο πιστεύουν στα παραμύθια, τότε μεσοπρόθεσμα μπορούμε να μιλούμε για την (κατά λάθος) θυσία της Κύπρου υπέρ του Ελληνισμού...
Να με συγχωρείτε όσοι αγαπάτε τα εξωτικά παρασκευάσματα με κιμά και καρυκεύματα, αλλά το ηρωικό «όχι» των αδελφών μας στην (ξανά) μαρτυρική μεγαλόνησο εξελίσσεται σε κάτι χειρότερο από σεφταλιά. Τουλάχιστον ώς την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές, η κατάσταση ήταν σχεδόν τραγική ― σχεδόν, το τονίζω, διότι η αφθονία άσκοπου πατριωτικού βερμπαλισμού την κάνει να μοιάζει επικίνδυνα με κακόγουστη ιλαροτραγωδία. Κατ’ αρχάς, το περιβόητο «Plan B» δεν υπάρχει.
Υπάρχει, βέβαια, η προσπάθεια να επινοηθεί κάτι που να μοιάζει με «Plan B» από τη συγκόλληση ετερόκλητων ιδεών και προτάσεων, καθώς ο δημόσιος βίος της Κύπρου έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο και απεγνωσμένο brainstorming, αλλά οι καλές προθέσεις ποτέ δεν αρκούν για να καλύψουν το κενό της πραγματικότητας.
Επειτα, ο Μόσκοβος δεν λέει να φανεί. Το πρόβλημα είναι πρώτα της Κύπρου και έπειτα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δήλωσε ο πρωθυπουργός Μεντβέντεφ, για να προσθέσει ότι «μόνον σε τρίτο επίπεδο» η προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος μπορεί να περιλαμβάνει και άλλες χώρες με συμφέροντα στην Κύπρο. Αφησε, δε, ανοιχτό το ενδεχόμενο να ενδιαφέρεται η Ρωσία για την απόκτηση ναυτικής βάσης στο νησί, ενώ για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου δεν ξέρει, επειδή «επ’ αυτού υπάρχουν προβλήματα με την Τουρκία».
Διεθνείς ενισχύσεις στον ηρωικό αγώνα υπέρ τραπεζών και offshore δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Ο μεν Τσάβες πέθανε και ούτε βαλσαμωμένος δεν μπορεί να παρασταθεί (με την ευκαιρία, να σας ενημερώσω, έστω και καθυστερημένα, ότι η ταρίχευση δεν κατέστη δυνατή, λόγω παρέλευσης του χρόνου...) η δε παρουσία της λαοφιλέστατης Ρένας Δούρου στη νήσο, όσο και αν ατσαλώνει το εσωτερικό μέτωπο, μέχρι στιγμής δεν έχει κάνει διαφορά επί του διεθνούς πεδίου.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι επιλογές που προβάλλουν για την Κύπρο; «Ντίνγκνιτιν» (καταπώς έλεγε το «dignity» και ο ανεπανάληπτος εκείνος Χριστόφιας...) ή συμβιβασμός. Κακή επιλογή η τελευταία, δεν λέω ― αλλά η άλλη είναι τρισχειρότερη. Ατακτη χρεοκοπία σημαίνει κατάρρευση των τραπεζών, αφού θα τεθούν σε ισχύ οι εγγυήσεις καταθέσεων 75 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, η Κύπρος θα βιώσει ένα δράμα ανάλογο εκείνου της Ισλανδίας, αλλά χωρίς βακαλάο· η δε τουριστική αγορά της θα υποστεί δεινό πλήγμα ― ποιος επιλέγει να περάσει τις διακοπές του σε ένα περιβάλλον δυστυχίας; Οσο για το ενδεχόμενο η χρεοκοπία να συμβεί εκτός Eυρωζώνης (δηλαδή, εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, αν θέλουμε να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους...), προστίθεται στα παραπάνω και η γεωπολιτική αποδυνάμωση, που δεν θα είναι χωρίς επιπτώσεις στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου. Διότι, αν τώρα οι Ρώσοι λαμβάνουν υπ’ όψιν τις τουρκικές αντιρρήσεις (έστω και αν το κάνουν για διαπραγματευτικούς λόγους), δεν θα τις υπολογίσουν όταν αυτές θα ενταθούν εις βάρος μιας Κύπρου μόνης εκτός Ευρώπης; Βέβαια, η Κύπρος δεν είναι μόνη της, θα πείτε. Ναι, έχει εμάς. (Εμάς που δεν έχουμε τα καύσιμα ώστε να τηρούνται τα νατοϊκά standards στην εκπαίδευση των πιλότων της Αεροπορίας μας...) Εχει και τους Κούρδους, μην το ξεχνάμε, έστω και αν ο δικός τους «Κολοκοτρώνης» ζήτησε χθες κατάπαυση του πυρός και να αποσυρθούν οι Κούρδοι ένοπλοι εκτός τουρκικών συνόρων.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, αναρωτιέμαι πώς ακούγονται σήμερα οι θριαμβολογίες της περασμένης Τρίτης από τον Αλέξη Τσίπρα: «Το ηχηρό και περήφανο ΟΧΙ του κυπριακού Κοινοβουλίου στα σχέδια διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας θα είναι ταυτόχρονα και ΟΧΙ όλων των ευρωπαϊκών λαών σε έναν αδιέξοδο και αυτοκαταστροφικό για την Ευρώπη δρόμο. Θα αποδείξει επίσης ότι ακόμα και στην πιο δύσκολη στιγμή υπάρχουν περιθώρια αντίστασης και διαπραγμάτευσης [...] Ο ελληνικός και ο κυπριακός λαός θα δώσουν το έναυσμα για μια συνολική αντεπίθεση των λαών της Ευρώπης». Ως πρόβλεψη είναι κάπως τραβηγμένη απ’ τα μαλλιά, ο δε επικός τόνος προσθέτει στην υπερβολή και τη γελοιότητα.
Ισως είναι νωρίς για να το πούμε με απόλυτη βεβαιότητα, όμως καθώς υποχωρεί από το βλέμμα το θάμβος της λάμψης του ηρωικού «όχι», αυτό που αρχίζει να διακρίνεται είναι η δεινή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και των άλλων κομμάτων που επένδυσαν στον μύθο ότι η επίμονη άρνηση της πραγματικότητας είναι ο έξυπνος και περήφανος τρόπος για να εξακολουθείς να ζεις με περισσότερα από αυτά που βγάζεις. Η Κύπρος την πάτησε άσχημα. Δεν κατάλαβε ότι ο τραπεζικός τομέας της, με τον χαρακτήρα που είχε, ήταν ήδη ξοφλημένος, και προτίμησε μια λύση εις βάρος των μικροκαταθετών, ελπίζοντας ότι έτσι θα συγκρατήσει τους Ρώσους μεγαλοκαταθέτες. Δεν κατάλαβε επίσης ότι η ίδια εξαπάτηση εις βάρος της Ενωσης, δεύτερη φορά μετά το σχέδιο Ανάν, δεν περνούσε. Το κόλπο να συμφωνείται ένας διακανονισμός σε επίπεδο ηγεσίας, για να ανατραπεί ύστερα στο εσωτερικό της χώρας, πιάνει το πολύ μία φορά. Αν όμως η γκάφα της Κύπρου αποδειχθεί μάθημα σε όσους και εδώ και στην Κύπρο πιστεύουν στα παραμύθια, τότε μεσοπρόθεσμα μπορούμε να μιλούμε για την (κατά λάθος) θυσία της Κύπρου υπέρ του Ελληνισμού...