12 Μαΐου 2013

Ο Μπιλ Γκέιτς πίνει νερό…σαλονικιώτικο

Μπορεί μια κίνηση πολιτών να κερδίσει τη «μάχη του νερού» στη Θεσσαλονίκη; Η Κίνηση 136, δυνητικά μέλη της οποίας είναι όλοι οι κάτοικοι της πόλης, δημιουργήθηκε με μοναδικό σκοπό να αγοράσει την Εταιρεία Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης, πολεμώντας τις πολυεθνικές που εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Μόνο που στο πλευρό της κίνησης αυτής έχει ταχθεί ο άνθρωπος που αποτελεί το «τοτέμ» του καπιταλισμού κι έχει στήσει μία από τις ισχυρότερες πολυεθνικές του κόσμου!

Ο ιδρυτής της Microsoft και ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους παγκοσμίως, ο Μπιλ Γκέιτς, φέρεται να στηρίζει την Κίνηση 136 μέσω του φιλανθρωπικού ιδρύματός του… Οπως και να έχει, δεν είναι συνηθισμένο φαινόμενο το ίδρυμα ενός παγκοσμίου καπιταλιστή να στηρίζει μία κίνηση πολιτών ενάντια στις πολυεθνικές…

Πιο συγκεκριμένα, η Κίνηση 136, η οποία έχει πλέον μετονομαστεί σε Ενωση Πολιτών για το Νερό, έχει καταθέσει έγγραφο ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση του 51% της ΕΥΑΘ. Είναι μία από τις συνολικά τέσσερις προτάσεις που έχουν κατατεθεί. Θεωρούνταν ως η πλέον ανίσχυρη… Ομως, μήπως τα χρήματα του Γκέιτς αλλάξουν το σκηνικό;

Τα στελέχη της κίνησης στράφηκαν σε φορείς, οργανώσεις και συνεταιριστικές τράπεζες απ’ όλο τον κόσμο που εμφανίζονται ως Επενδυτές Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ). Στο κάλεσμα ανταποκρίθηκαν συνολικά 22 ιδρύματα, ανάμεσα σε αυτά και το Bill and Melinda Gates Foundation. Οι 22 ΕΚΕ διαχειρίζονται για τη στήριξη παρόμοιων προσπαθειών ανά τον κόσμο ένα κεφάλαιο που υπερβαίνει τα 30 δισ. ευρώ.

Η διαδικασία μεταβίβασης των μετοχών της ΕΥΑΘ στα χέρια των πολιτών της Θεσσαλονίκης είναι αρκετά πολύπλοκη. Επιχειρώντας μια απλοποίησή της: οι μετοχές θα δοθούν από το ΤΑΙΠΕΔ στα χέρια των ΕΚΕ, οι οποίοι θα πληρώσουν το τίμημα. Αμέσως μετά, οι ΕΚΕ θα πωλούν τις μετοχές σε μέλη συνεταιρισμών που θα συσταθούν στη Θεσσαλονίκη.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Κίνησης 136, Λάζαρο Αγγέλου, πρόκειται για ένα εγχείρημα που έχει εφαρμοστεί πολλές φορές στο εξωτερικό. «Οραματιζόμαστε μια ΕΥΑΘ όπου θα έχει πραγματικά δημόσιο χαρακτήρα και θα λειτουργεί ως μια κοινωνική υπηρεσία και όχι ως εταιρία. Τόσο το κρατικό όσο και το ιδιωτικό μοντέλο έχουν αποδείξει τον αντικοινωνικό τους χαρακτήρα, έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν και έχουν αποτύχει», λέει χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «μέσα από το εγχείρημα για τη “διάσωση” του νερού της Θεσσαλονίκης θέλουμε ν’ αναδείξουμε ταυτόχρονα τις εναλλακτικές δυνατότητες που παρουσιάζονται στους πολίτες και στον ελληνικό λαό, στις παρούσες συνθήκες της γενικευμένης κρίσης, να αναλάβουν τις τύχες των υποθέσεων που τους αφορούν».

Οι δυνατότητες αυτές εκτιμά ότι μπορούν να αξιοποιηθούν και να γίνουν αποτελεσματικές, μέσα από ένα κίνημα συνεργατισμού, αλληλεγγύης αλλά και σεβασμού προς το περιβάλλον. Ενα κίνημα κοινωνικής οικονομίας, το οποίο μέσα από το λόγο και την καθημερινή πράξη του παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης εναλλακτικό προς το καπιταλιστικό. Ενα μοντέλο παραγωγικό και οικονομικό, που συνδυάζει πετυχημένα τη συλλογική ιδιοκτησία με τα κίνητρα προς τα άτομα. «Η ορθή διαχείριση του νερού βρίσκεται στον πυρήνα μιας τέτοιας δράσης που συνδέεται με το σεβασμό προς το περιβάλλον και την προστασία των φυσικών πόρων μέσα από τη δημόσια, τη μη κερδοσκοπική, δημοκρατική και με κοινωνικό έλεγχο ορθολογική χρήση του», υποστηρίζει.

Αν διαιρέσει κανείς την εκτιμώμενη αξία της ΕΥΑΘ με τον αριθμό των μετρητών νερού, δηλαδή τον αριθμό των χρηστών, το αποτέλεσμα είναι ο συμβολικός αριθμός των 136 ευρώ. Η Κίνηση 136 γεννήθηκε ως ιδέα το καλοκαίρι του 2011. Πρωτοειπώθηκε από τα χείλη του επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Θεσσαλονίκης Οικολογία στην Πράξη – Ενεργοί Πολίτες, Χρήστου Μάτη, ο οποίος μιλώντας στο Δημοτικό Συμβούλιο έκανε λόγο για την ανάγκη να περάσει η διαχείριση του νερού στους χρήστες του.

Το προφίλ της ΕΥΑΘ και οι 22 «σταυροφόροι»

ΤΟ 40% των μετοχών και το μάνατζμεντ της δημόσιας Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ Α.Ε.) βγαίνει προς πώληση. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Κίνησης 136, η ΕΥΑΘ είχε τα τελευταία χρόνια κέρδη 75 εκατ. ευρώ, ενώ το τίμημα της εξαγοράς, μετά και την κατάρρευση της χρηματιστηριακής αξίας της, δεν υπερβαίνει τα 55 εκατ. ευρώ. Το 2010 είχε κέρδη 12,4 εκατ. ευρώ, ενώ το 2011 αποκόμισε 20,18 εκατ. ευρώ.

Οι 22 ΕΚΕ που στηρίζουν την προσπάθεια της Ενωσης Πολιτών για το Νερό είναι: Accion Internationl and Accion USA, Amalgamated Bank of New York (Amalgamated Ladies Garment Workers Union), Banca Etica, Bill and Melinda Gates Foundation, Blue Orchard Finance SA, Calvert Foundation, Charity Bank, Citizens Energy Company, Inc., Credit Cooperatif, Cultura Sparebank, Ecology Building Society, Epiphany Funds, FINCA International, Inc., GLS Gemeinschaftsbank eG, Merkur Cooperative Bank, Oikocredit USA, Shared Interest Inc., Social Fisnance USA, Symbiotics SA, The Cooperative Banking Group, Unity Trust Bank, Working Capital for Community Needs (WCCN).

Άγγελος Αγγελίδης στον Τύπο της Κυριακής