22 Σεπτεμβρίου 2013

Περίπλοκο αλλά και δίκαιο το εκλογικό σύστημα στη Γερμανία - Πως ψηφίζουν οι Γερμανοί πολίτες - Με δύο σταυρούς επιλέγουν υποψήφιο και κόμμα

Περίπλοκο αλλά και δίκαιο θεωρείται το εκλογικό σύστημα της Γερμανίας, καθώς διατηρεί ισορροπία μεταξύ της λογικής του "ο νικητής τα παίρνει όλα" και της αντιπροσωπευτικότητας, η οποία επιτρέπει τη συμμετοχή μικρότερων κομμάτων τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στις κυβερνήσεις.
Πίσω από το παραβάν, ο Γερμανός ψηφοφόρος έχει δύο σταυρούς: έναν για τον υποψήφιο της περιοχής του - η Γερμανία έχει 299 περιφέρειες - και έναν για το κόμμα της επιλογής του. Με τον πρώτο σταυρό διασφαλίζεται η αντιπροσώπευση όλων των περιφερειών στο συνολικά 598 εδρών ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο, ενώ με το όριο του 5% για να μπει ένα κόμμα στην Βουλή, στόχος είναι να αποκλείονται τα εξτρεμιστικά - συνήθως μικρά - κόμματα, όπως το φασιστικό NDP. Η δεύτερη και κρισιμότερη ψήφος δίδεται σε ένα από τα, 34 φέτος, υποψήφια κόμματα.

Τα κόμματα καταρτίζουν λίστες υποψηφίων για κάθε ένα από τα 16 ομόσπονδα κρατίδια και οι βουλευτές εκλέγονται από την κορυφή προς το τέλος της λίστας, ανάλογα με τη δύναμη των κομμάτων. Το κόμμα λοιπόν με τις περισσότερες ψήφους εξασφαλίζει και τους περισσότερους βουλευτές. Το σύστημα ασφαλώς περιπλέκεται όταν δεν υπάρχει "ισορροπία" μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης ψήφου, όταν δηλαδή οι εκλέκτορες επιλέγουν δύο διαφορετικά κόμματα.

Όταν ένα κόμμα εξασφαλίσει περισσότερους βουλευτές στην πρώτη ψήφο από ό,τι στην δεύτερη, αυτοί οι βουλευτές προστίθενται στο σύνολό του, με αποτέλεσμα ο αριθμός 598 για το σύνολο των μελών της Βundesbank να αυξάνεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απερχόμενη Βουλή είχε 620 βουλευτές. Το σύστημα ωφελούσε προφανώς το πρώτο κόμμα, με αποτέλεσμα το Συνταγματικό Δικαστήριο να προχωρήσει σε ρύθμιση, η οποία προβλέπει ότι, όταν κάποια κόμματα κερδίζουν επιπλέον έδρες, τα υπόλοιπα "αποζημιώνονται" και αυτά με έξτρα έδρες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν ένα κόμμα εκλέξει κάποιους βουλευτές από την πρώτη σταυροδοσία αλλά δεν καταφέρει να συγκεντρώσει το 5% σε ομοσπονδιακό επίπεδο, οι βουλευτές διατηρούν την έδρα τους, αλλά συνιστούν πολιτική ομάδα και όχι κόμμα.

Το εκλογικό σύστημα καθιστά πολύ δύσκολο τον σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης. Στα τελευταία 56 χρόνια αυτό έχει συμβεί μόλις μία φορά, για αυτό και τα κόμματα σχεδόν απαιτείται να δηλώνουν κατά την προεκλογική περίοδο με ποιο από τα άλλα κόμματα σκοπεύουν να συνεργαστούν.

Λόγω των επιπλέον εδρών και του ορίου του 5%, ο καγκελάριος μπορεί να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στην Βουλή ακόμη και με ποσοστό κάτω του 50%. Όσο λιγότερα κόμματα εξασφαλίσουν την είσοδό τους στην Βουλή, τόσο μικρότερο ποσοστό χρειάζεται ένας συνασπισμός για να σχηματίσει κυβέρνηση. Έτσι εξηγείται εν μέρει και η μεγάλη ανησυχία της Α. Μerkel για το ενδεχόμενο να λάβουν το πολυπόθητο 5% οι ευρωσκεπτικιστές της Εναλλακτικής για την Γερμανία.

Αύριο οι αρχηγοί των κομματικών συνασπισμών θα συναντηθούν προκειμένου να αποφασίσουν πώς θα κινηθούν, καθώς δεν υπάρχουν διερευνητικές εντολές. Οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης και την κατάρτιση της προγραμματικής συμφωνίας συνήθως διαρκούν από τέσσερις έως και οκτώ εβδομάδες. Όταν ολοκληρωθούν, η Βουλή συνεδριάζει προκειμένου να εκλέξει τον Καγκελάριο.




www.bankingnews.gr