15 Οκτωβρίου 2013

Ο άγνωστος Φρίντριχ Νίτσε

Σαν σήμερα γεννήθηκε ένας από τους σπουδαιότερους φιλοσόφους, ο Φρίντριχ Νίτσε και η Google του αφιερώνει ένα εντυπωσιακό doodle!

Το πλήρες όνομά του είναι Φρειδερίκος Βίλχελμ Νίτσε. Το γεννήθηκε την ίδια μέρα με τον βασιλιά της Πρωσίας Φρειδερίκο Βίλχελμ Δ’ και προς τιμήν του πήρε το όνομά του. Όμως χρόνια μετά σταμάτησε να χρησιμοποιεί το Βίλχεμλ.


Ο Νίτσε καταγόταν από βαθιά θρησκευόμενη οικογένεια. Η μητέρα του, κόρη πάστορα ήθελε να ακολουθήσει ο γιος της το δρόμο της Θεολογίας. Αλλά εκείνο τον κέρδισε η φιλοσοφία.
Τα κείμενά του ήταν μια συνεχής κριτική κατά του χριστιανισμού. Γενικώς τα έβαζε πάντα με το κατεστημένο!

Μόλις στα 25 του χρόνια έγινε καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Βασιλείας στην Ελβετία. Τότε, ξεκίνησε και το συγγραφικό του έργο και η πορεία του για να αναγνωριστεί ως ένας από τους σημαντικότερους φιλοσόφους του 20ου αιώνα.

Σπούδασε στη Βόννη και τη Λειψία. Θαύμαζε τον Σοπενχάουερ και τον Βάγκνερ. Είχε σκεφτεί ακόμη και να ασχοληθεί με τη μουσική.

Τα προβλήματα υγείας

Οι ημικρανίες εξαιτίας σε βλάβη του αμφιβληστροειδούς και στα δυο μάτια τον ανάγκασαν να υποβάλει την παραίτησή του από το πανεπιστήμιο της Βασιλείας στις 2 Μαΐου 1879.

Ακολούθησαν διαστήματα κατάθλιψης. Ταξίδευε στην Ελβετία, τη Γερμανία και την Ιταλία αναζητώντας αναζωογονητικό κλίμα για να βελτιωθεί η κατάσταση της υγείας του.

Στις 3 Ιανουαρίου του 1889 και ενώ βρισκόταν στην πλατεία Κάρλο Αλμπέρτο στο Τορίνο υπέστη νευρική κατάρρευση. Σύμφωνα με το Wikipedia, τα γεγονότα εκείνης της ημέρας δεν είναι απολύτως εξακριβωμένα. Αλλά η επικρατέστερη εκδοχή είναι η εξής: ο Νίτσε είδε έναν αμαξά να μαστιγώνει το άλογό του και με δάκρυα στα μάτια, τύλιξε τα χέρια του γύρω από το λαιμό του ζώου και κατέρρευσε.

Τις μέρες που ακολούθησαν έστειλε επιστολές σε οικεία του πρόσωπα. Άλλοτε υπέγραφε ως «ο Εσταυρωμένος» και άλλοτε ως «ο Διόνυσος». Στις 10 Ιανουαρίου μεταφέρθηκε σε ψυχιατρική κλινική της Βασιλείας και στη συνέχεια σε κλινική της Ιένας. Οι γιατροί διέγνωσαν «παραλυτική ψυχική διαταραχή».

Παραληρούσε και είχε παραισθήσεις. Αποκαλούσε τον εαυτό του Κάιζερ, δούκα Κάμπερλαντ, Φρειδερίκο Γουλιέλμος Δ’ και συχνά η συμπεριφορά του ήταν βίαιη. Τον Μάρτιο του 1890 επέστρεψε στο Νάουμπουργκ όπου μεγάλωσε.

Μετά το θάνατο της μητέρας του το 1897 μετακόμισε με την αδερφή του (που στο μεταξύ είχε εξασφαλίσει τα δικαιώματα από τα έργα του) στη Βαϊμάρη.
Το καλοκαίρι του 1898 υπέστη ελαφρύ εγκεφαλικό. Τον επόμενο χρόνο ακολούθησε ακόμη ένα, πιο σοβαρό και τον Αύγουστο του 1900 πέθανε από πνευμονία.

Ο Νίτσε, ο Ζαρατούστρα και ο Χίτλερ

Ο Αδόλφος Χίτλερ «πάτησε» στα έργα του Νίτσε για να φτιάξει τη θεωρία του εθνικοσοσιαλισμού. Το πρότυπο της Αρείας Φυλής βασίστηκε στον Υπεράνθρωπο (Τάδε έφη Ζαρατούστρα ή Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα), αυτό που θεωρείται ως το σημαντικότερο έργο του Νίτσε.

Όμως ο Νίτσε υπήρξε επικριτής των εθνικιστικών και αντισημιτικών τάσεων. Και ο ίδιος πάντα δήλωνε πως τα έργα του θα παρερμηνεύονταν...