Για το Ισραήλ η ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Λεβιάθαν ανοικτά των ακτών του ήταν σαν να κερδίζει το jackpot με την μελλοντική ενεργειακή ανάπτυξη να προσφέρει στη χώρα πρωτοφανή οικονομική ασφάλεια, αναφέρει σε άρθρο του στο Bloomberg o πρώην Πρέσβης των ΗΠΑ στο Μπακού και πρώην βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Μπράιζα.
To κοίτασμα Λεβιάθαν υπολογίζεται στα 510 εκατ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου που αναμένεται να τροφοδοτήσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αφαλάτωσης νερού του Ισραήλ και μια νέα γενιά βιομηχανιών ενέργειας ενώ η εξαγωγή του φυσικού αερίου πέραν του Ισραήλ, θα εξακολουθήσει να προσφέρει μεγαλύτερα οικονομικά οφέλη, τονίζει ο Μπράιζα.
Όμως η ανακάλυψη του κοιτάσματος δηλητηρίασε τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία από τη μία πλευρά και στο Ισραήλ και την Κύπρο από την άλλη, που επίσης έχει πιθανά αποθέματα φυσικού αερίου στα ύδατα της, αναφέρει ο Αμερικανός πρώην αξιωματούχος και το να βρεθεί μία λύση δεν θα είναι εύκολο αλλά με την κατάλληλη προσέγγιση από τις ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι πιθανό, τονίζει.
Μια προφανής εναλλακτική λύση θα ήταν η δημιουργία τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου (LNG) εκτός των ισραηλιτικών ακτών αποφεύγοντας εγχώρια εμπόδια. Αλλά αυτό θα περιόριζε τα γεωπολιτικά πλεονεκτήματα του Ισραήλ, αφού θα χρειαζόταν να συνεργάζεται με άλλες χώρες για την εξαγωγή του φυσικού αερίου, σημειώνει ο Μπράιζα.
Αυτό θα μπορούσε να γίνει ένα σημείο ανάφλεξης, εάν οι γείτονες του Ισραήλ και της Κύπρου δεν έχουν κανένα συμφέρον από τις νέες πηγές ενέργειας, πράγμα που θα επέφερε την εδραίωση των περιφερειακών διαφορών, σημειώνει ο πρώην βοηθός Υφυπουργός Εξωτερικών.
Σύμφωνα με τον Μπράιζα το Ισραήλ θα μπορούσε να συμφωνήσει με έναν σταθμό υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο, όμως ακόμα καμία χώρα δεν έχει εξάγει το φυσικό της αέριο από τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου, κάνοντας αυτή την πιθανότητα απίθανη.
Μία άλλη οπτική θα ήταν αυτή σε δύο στάδια με πρώτο στάδιο την κατασκευή από μία ιδιωτική εταιρεία ενός αγωγού 292 μιλίων από το Ισραήλ στην Τουρκία, επιλογή η οποία θα μπορούσε να είναι πολύ φθηνότερη και να δώσει στο Ισραήλ επιπλέον δυνατότητες ελέγχου αναφέρει ο Μπράιζα, ενώ στο σημείο αυτό τονίζει ότι ο ίδιος είναι στο διοικητικό συμβούλιο της Turcas Energy Group AS, η οποία προτείνει έναν τέτοιο αγωγό.
Το δεύτερο στάδιο που προτείνει ο Μπράιζα, είναι μερικά από τα έσοδα του αγωγού σε συνδυασμό με τα έσοδα από τις εξαγωγές του φυσικού αερίου από το κοίτασμα Λεβιάθαν, να χρησιμοποιούνταν για να καταστεί δυνατή η χρηματοδότηση του κυπριακού τερματικού.
Εμπορικά, αυτή η επιλογή φαίνεται εφικτή και απολαμβάνει την υποστήριξη των επικεφαλής των εταιρειών ανάπτυξης τόσο του κοιτάσματος Λεβιάθαν όσο και του κοιτάσματος της Αφροδίτης δηλαδή της αμερικανικής εταιρείας Noble Energy και της ισραηλινής Delek Group, τονίζει ο Μπράιζα.
Όμως και πάλι τα εμπόδια είναι τεράστια αφού ένας υποθαλάσσιος αγωγός από το κοίτασμα Λεβιάθαν προς την Τουρκία θα έπρεπε να διασχίσει την κυπριακή υφαλοκρηπίδα, πράγμα που απαιτεί, για πρακτικούς λόγους, άδεια από την κυπριακή κυβέρνηση. Η εν λόγω άδεια είναι αδιανόητο να δοθεί σήμερα ενώ και η εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας παραμένει επίσης σε αδιέξοδο, αναφέρει ο Μπράιζα.
Τα εμπόδια αυτά μπορεί να εξασθενίσουν κατά τους προσεχείς μήνες με μία συμφωνία στον τομέα της ενέργειας να συμβάλλει στην επιτάχυνση αυτής της διαδικασίας. Τόσο η Κύπρος όσο και η Τουρκία εργάζονται για την επανέναρξη των συνομιλιών για τη διευθέτηση του κυπριακού υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών. Αν και οι συνομιλίες έχουν δοκιμαστεί στο παρελθόν, Κύπριοι ηγέτες ολοένα και συχνότερα (αν και οι αναφορές αυτές γίνονται σε ιδιώτες) αναγνωρίζουν την οικονομική επιταγή του αγωγού με την Τουρκία, σημειώνει ο Μπράιζα.
Σύμφωνα με τον πρώην βοηθό Υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, την ίδια στιγμή, οι Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν προτείνει “οff the record” ότι η αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ-Τουρκίας θα μπορούσε να συμβαίνει παράλληλα με τις εργασίες του αγωγού φυσικού αερίου.
Η επίτευξη αυτών των στόχων και η ενσωμάτωσή τους σε μια συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ, της Κύπρου και της Τουρκίας ώστε να αναπτυχθούν παράλληλα αυτά τα δύο έργα θα απαιτήσει περίπλοκες διπλωματικές συζητήσεις.
Οι ΗΠΑ μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο, όπως έκαναν στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν βοήθησαν το Αζερμπαϊτζάν, τη Γεωργία και την Τουρκία να ανοίξουν ένα νέο δρόμο για τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτή τη φορά, όμως, οι ΗΠΑ αναμένουν ο Τούρκος Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μαλακώσει την εχθρότητά του προς το Ισραήλ, καταλήγει ο Μπράιζα.
http://www.newmoney.gr/article/36745/arthro-mpraiza-sto-bloomberg-ypagoreyei-stin-kypro-synergasia-me-toyrkia-gia-tin#ixzz2qz8CXHFA