Εχουν γραφτεί πολλά για τη ψυχολογία των ποδοσφαιριστών και ειδικά του τερματοφύλακα όταν η μπάλα βρίσκεται στην άσπρη βούλα του πέναλτι.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει και διάφορες μελέτες για το πώς πρέπει να εκτελείται ένα πέναλτι για να είναι άπιαστο ή τι να κάνει ο τερματοφύλακας για να αυξήσει τις πιθανότητες να το πιάσει. Μια νέα μελέτη έρχεται να ρίξει νέο φως στον κόσμο των πέναλτι συνδέοντας τον με τον… τζόγο.
Η μάχη των πιθανοτήτων
Ας υποθέσουμε ότι δύο άνθρωποι σπαταλούν τον χρόνο τους (και πιθανώς τα χρήματα τους) παίζοντας με το στρίψιμο ενός νομίσματος. Αν το νόμισμα για τρεις συνεχόμενες φορές πέσει και καταλήξει «κεφάλι» τι είναι πιθανότερο να γίνει στο επόμενο στρίψιμο και τι θα ποντάρουν ότι θα έρθει οι δύο παίκτες; Πρόκειται για ένα κλασικό παράδειγμα σχετικά με τον τζόγο και τις πιθανότητες στο οποίο οι ειδικοί έχουν απαντήσει. Οσες φορές και να στρίψεις το νόμισμα οι πιθανότητες κάθε φορά είναι οι ίδιες για να έρθει μια από τις δύο πλευρές, δηλαδή 50-50. Ακόμη και αν τύχει να έρθει «κεφάλι» δέκα συνεχόμενες φορές στο επόμενο στρίψιμο και πάλι οι πιθανότητες θα είναι 50-50. Ομως όπως έχει αποδειχτεί ο άνθρωπος σε αυτές τις περιπτώσεις έχει την έμφυτη τάση να παρασύρεται και ποντάρει αντίθετα στο σερί που έχει δημιουργηθεί με αρνητικά συνήθως αποτελέσματα. Το φαινόμενο μάλιστα έχει λάβει την ονομασία «Η πλάνη του τζογαδόρου».
Τα πέναλτι
Ερευνητές του University College London υποστηρίζουν ότι οι τερματοφύλακες γίνονται θύματα αυτής της πλάνης όταν ξεκινά η διαδικασία των πέναλτι. Οι ερευνητές μελέτησαν αγώνες που έφθασαν στη διαδικασία των πέναλτι κατά τη διάρκεια των Παγκοσμίων Κυπέλλων και των Ευρωπαϊκών Πρωταθλημάτων (Euros) από το 1976 ως το 2012. Κατέληξαν στο συμπέρασμα πώς σε περίπτωση που οι τερματοφύλακες δουν ότι τα πρώτα τρία πέναλτι οι αντίπαλοι τους τα έχουν εκτελέσει όλα στην ίδια πλευρά στο επόμενο αποφασίζουν να κινηθούν προς την αντίθετη πλευρά από εκείνη των τριών πρώτων πέναλτι. Μάλιστα οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι ποδοσφαιριστές και γενικά οι υπεύθυνοι των ομάδων δεν έχουν διαπιστώσει αυτή την τάση των τερματοφυλάκων ώστε να δρουν αναλόγως, να εκτελούν δηλαδή τα τέταρτα πέναλτι στην ίδια γωνία με τα τρία προηγούμενα για να έχουν σίγουρη επιτυχία.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι επειδή οι ποδοσφαιριστές εκτελούν σπάνια πέναλτι στο κέντρο της εστίας επίσης σπάνια οι τερματοφύλακες δεν κινούνται προς κάποια από τις δύο πλευρές. Επισημαίνουν λοιπόν ότι τις περισσότερες πιθανότητες για να πετύχουν γκολ οι εκτελεστές των πέναλτι τις έχουν αν το χτυπήσουν στο κέντρο της εστίας. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Current Biology».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΛΑΪΝΑΣ
TO BHMA