«Ξηλώνουν» στο σύνολο του τον «νεωτεριστικό» ενιαίο φόρο στα ακίνητα που είχε κατασκευάσει ο στενός συνεργάτης του πρώην υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, καθηγητής Νίκος Καραβίτης.
Την ίδια στιγμή, αίτημα προς την ΕΛΣΤΑΤ έχει υποβάλει το υπουργείο Οικονομικών ώστε σε ενδεχόμενη μετακίνηση της πληρωμής των δόσεων του ΕΝΦΙΑ και μετά το Φεβρουάριο του 2015 οι εισπράξεις να καταγραφούν στα έσοδα του προϋπολογισμού του 2014.
Σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο του υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση εξετάζει όλα τα ενδεχόμενα για την αύξηση του αριθμού των δόσεων μετά τη μεταφορά της πρώτης δόσης από τον Αύγουστο στο Σεπτέμβριο, ωστόσο, όπως άφησε να εννοηθεί, κάτι τέτοιο θα πρέπει να συμφωνηθεί και με τους επικεφαλής της τρόικας.
Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές οι επιτελείς στην πλατεία Συντάγματος εξετάζουν σε συνεννόηση με την τρόικα αλλαγές από μηδενική βάση στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας (ΕΝΦΙΑ) που θα πληρώνουν εφεξής σε ετήσια βάση 5,5 εκατ. ιδιοκτήτες.
Αυτό που εξετάζεται είναι η μείωση των συντελεστών υπολογισμού του φόρου για τα εκτός σχεδίου ακίνητα και αγροτεμάχια αλλά και για τα οικόπεδα εντός των οποίων έχουν υπάρχουν κτίσματα. Όλες οι αλλαγές θα περιληφθούν σε ειδικό νομοσχέδιο που θα κατατεθεί τέλος του χρόνου στη Βουλή και δεν θα αλλοιώνει τον εισπρακτικό στόχο των 2,65 δισ. ευρώ από την φορολόγηση της περιουσίας των Ελλήνων που προβλέπει το μνημόνιο.
Ενός φόρου, ο οποίος υποτίθεται πως ήρθε να διευρύνει τη φορολογική βάση, «ελαφρύνοντας φορολογικά τις κατοικίες, τα μαγαζιά και τις επιχειρήσεις που επιβαρύνονταν μέχρι τώρα και φορολογώντας με λογικό και αναλογικό τρόπο τα κτίρια και τη γη που δεν επιβαρύνονταν», σύμφωνα με την υπόσχεση που είχε δώσει ο τέως υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας - την υπογραφή του οποίου φέρει ο νόμος 4223/2013 για τον ΕΝΦΙΑ.
Στην πράξη, ο νόμος που είχε επεξεργαστεί ο στενός συνεργάτης του κ. Στουρνάρα καθηγητής Νίκος Καραβίτης κάθε άλλο παρά πέτυχε τους παραπάνω στόχους, καθώς απεδείχθη πως έπασχε από σοβαρές στρεβλώσεις, ελλείψεις και σφάλματα.
Το αποτέλεσμα ήταν ο νέος φόρος να είναι όχι «νεωτεριστικός», όπως τον είχε χαρακτηρίσει ο κ. Καραβίτης, αλλά εξωπραγματικός για περισσότερους από 1 εκατ. φορολογούμενους.
Μάλιστα, αν ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης δεν είχε προβεί σε μία διορθωτική παρέμβαση, όπως ίδιος αποκάλυψε στη βουλή, στη χορεία των σοκαρισμένων φορολογουμένων θα είχαν προστεθεί άλλα 2 εκατ. πολιτών…
Στην κυβέρνηση τρέχουν τώρα να μαζέψουν το «φιάσκο» με τον εξωφρενικό φόρο που κλήθηκαν να πληρώσουν εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι μεταξύ των οποίων και αυτοί που διατηρούν οικόπεδα σε 457 περιοχές της χώρας στις οποίες δεν εφαρμόζεται το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού.
Μαζί με αυτούς η… μπάλα με τα λανθασμένα εκκαθαριστικά πήρε και πολλούς άλλους.
Τα κυριότερα προβλήματα που εντοπίστηκαν στα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ είναι τα εξής:
1. Σε 4.000 οικισμούς 457 περιοχών της χώρας που δεν έχουν ενταχθεί στο σύστημα Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξίας Ακινήτων (ΑΠΑΑ) ο νέος φόρος υπολογίστηκε επί των οικοπέδων με «φουσκωμένες» τιμές ζώνης, διότι επιστρατεύθηκαν τιμές όμορων περιοχών που ήταν πολύ υψηλότερες από τις τιμές που ελήφθησαν υπόψη πέρυσι για τον υπολογισμό του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) των ετών 2011-2013. Ετσι, για παράδειγμα, η αξία οικοπέδου στο Αυλωνάρι Ευβοίας από τις 7.000 ευρώ/στρέμμα πέρυσι εκτοξεύθηκε στο δεκαπλάσιο φέτος (70.000 ευρώ/στρέμμα)! Μόλις διαπιστώθηκε ο εξόφθαλμος αυτός παραλογισμός, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έδωσε εντολή στο οικονομικό επιτελείο να υπολογιστεί εκ νέου ο φόρος στις αδικημένες περιοχές με βάση τις περυσινές τιμές. Οπως διευκρίνισαν προχθές πηγές του υπουργείου Οικονομικών, η διόρθωση θα γίνει με νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί στο Γ΄ Θερινό Τμήμα της Βουλής στις 26 Αυγούστου. Στη συνέχεια, η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων θα αναρτήσει το 1ο 15ήμερο του Σεπτεμβρίου νέα εκκαθαριστικά σημειώματα στο Taxisnet για όσους φορολογουμένους επλήγησαν από το συγκεκριμένο σφάλμα. Αν έχουν ήδη πληρώσει μέρος του φόρου, θα γίνει συμψηφισμός. Στον περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων όπου ο ΕΝΦΙΑ υπολογίστηκε με βάση χαμηλότερη τιμή ζώνης σε σύγκριση με τον περυσινό ΦΑΠ (π.χ. σε περιοχές της Αττικής εκτός ΑΠΑΑ), κορυφαίοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών διαβεβαιώνουν ότι δεν θα γίνει επανυπολογισμός του ΕΝΦΙΑ και άρα οι ιδιοκτήτες οικοπέδων που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή δεν θα λάβουν νέο εκκαθαριστικό με μεγαλύτερο φόρο.
2. Μολονότι ο νόμος προβλέπει έκπτωση 60% για ημιτελή ακίνητα, το σύστημα του υπουργείου Οικονομικών φαίνεται να μην έχει χορηγήσει την έκπτωση αυτή.
3. Στα οικόπεδα στα οποία δεν έχει προσδιοριστεί Συντελεστής Αξιοποίησης Οικοπέδου (ΣΑΟ) ο νόμος ορίζει ότι χρησιμοποιείται ο ΣΑΟ που ισχύει στον νομό, τον οικισμό ή την περιφέρεια και δη εφαρμόζεται ο μικρότερος συντελεστής. Εντούτοις, σε ορισμένες περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκε και η τιμή ζώνης του νομού ή της περιφέρειας, με αποτέλεσμα ο φόρος που προέκυψε να είναι δυσβάσταχτος.
4. Σε περιπτώσεις συνιδιοκτησίας οικοπέδων εντός οικισμού, δεν έχει ληφθεί υπόψη το ποσοστό συνιδιοκτησίας για τον υπολογισμό του φόρου σε καθέναν από τους συνιδιοκτήτες.
5. Οι σεισμόπληκτοι (π.χ. στην Κεφαλονιά) δικαιούνται πλήρη απαλλαγή για τα πληγέντα ακίνητά τους, αλλά έλαβαν κανονικά χρεωστικό εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ. Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών έχουν διευκρινίσει ότι οι ιδιοκτήτες σεισμόπληκτου ακινήτου θα πρέπει να αγνοήσουν το εκκαθαριστικό. Όμως, για όσους διαθέτουν εκτός από το σεισμόπληκτο και άλλο ακίνητο, αρχικώς είχε αναφερθεί ότι θα πρέπει να πληρώσουν κανονικά την 1η δόση του ΕΝΦΙΑ και θα ακολουθήσει συμψηφισμός. Παραμένει αδιευκρίνιστο αν η παράταση ενός μηνός στην καταβολή της 1ης δόσης θα επιτρέψει να εκδοθούν διορθωμένα εκκαθαριστικά και για αυτή την κατηγορία πολιτών.
6. Παρότι ο νόμος προβλέπει κατηγορίες που απαλλάσσονται, υπό προϋποθέσεις, κατά 50% έως 100% από τον ΕΝΦΙΑ (νοικοκυριά με οικονομική αδυναμία, τρίτεκνοι-πολύτεκνοι, ανάπηροι), 8 μήνες μετά την ψήφισή του δεν έχει εκδοθεί η σχετική απόφαση και όσοι εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες έλαβαν εκκαθαριστικά σημειώματα με καταλογισμό του 100% του φόρου. Η απόφαση αναμένεται να εκδοθεί το προσεχές 10ήμερο και όλα δείχνουν πως η διαδικασία που θα κληθούν να ακολουθήσουν οι φορολογούμενοι θα είναι αντίστοιχη με αυτή για τις απαλλαγές από το Έκτακτο Ειδικό Τέλος Ακινήτων (ΕΕΤΑ).
7. Λάθη και παραλείψεις στη συμπλήρωση των δηλώσεων Ε9 των φορολογουμένων είχαν ως αποτέλεσμα να υποστούν αδικαιολόγητες επιβαρύνσεις. Ενδεικτικά: (α) όσοι δεν συμπλήρωσαν τον όροφο του διαμερίσματός τους, θεωρήθηκε ότι βρίσκονται στον 6ο όροφο, (β) όσοι δεν δήλωσαν ποσοστό συνιδιοκτησίας φορολογήθηκαν για το 100% του ακινήτου, ακόμα και αν κατέχουν π.χ. μόνο το 50%, (γ) οι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων με κτίσμα οι οποίοι δεν ανέφεραν στο Ε9 τη χρήση του επιβαρύνθηκαν με πολλαπλάσιο φόρο, γιατί το κτίσμα θεωρήθηκε ως κατοικία.Ολοι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συγκρίνουν προσεκτικά τα στοιχεία που δήλωσαν στο τελευταίο Ε9 με εκείνα που εμφανίζονται στο εκκαθαριστικό του ΕΝΦΙΑ και στο τελευταίο εκκαθαριστικό του ΦΑΠ και αν εντοπίσουν προβλήματα όπως τα παραπάνω θα πρέπει να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση Ε9 στο Taxisnet από τα μέσα Σεπτεμβρίου έως τις 30 Νοεμβρίου, ώστε να γίνει νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ.
Υπενθυμίζεται ότι για όλους τους φορολογουμένους (είτε υπάρχει λάθος στο εκκαθαριστικό τους είτε όχι) η καταβολή της 1ης δόσης του ΕΝΦΙΑ παρατείνεται κατά ένα μήνα, έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να επεκταθεί η εξόφληση σε 6, αντί για 5, μηνιαίες δόσεις, δηλαδή έως τις 27 Φεβρουαρίου 2015.
Όπως εκτιμούν στο οικονομικό επιτελείο, αυτό δεν θα προκαλέσει πρόβλημα στην εκτέλεση του προϋπολογισμού και ο στόχος για βεβαιωμένους φόρους ύψους 3,2 δισ. ευρώ, ώστε να προκύψουν έσοδα 2,65 δισ. ευρώ, θα επιτευχθεί.
Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr