Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η συζήτηση που προκλήθηκε με αφορμή το ρωσικό εμπάργκο στα δυτικά προϊόντα, επανέφερε στο προσκήνιο το ζήτημα των ελληνικών εξαγωγών, οι οποίες παρά τα θετικά σημάδια που εμφανίστηκαν το 2013, φέτος ακολουθούν τροχιά υποχώρησης προκαλώντας εύλογη ανησυχία για τις επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.
Ενώ λοιπόν τις τελευταίες ημέρες η συζήτηση έχει επικεντρωθεί στις επιπτώσεις που θα έχει το εμπάργκο της Ρωσίας στα ελληνικά αγροτικά προϊόντα, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική αφού οι ελληνικές εξαγωγές, ως επί το πλείστον, αφορούν σε βιομηχανικά προϊόντα και πετρελαιοειδή που κατευθύνονται κυρίως στις αγορές της Δύσης, της Τουρκίας αλλά και των Βαλκανίων. Και το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι οι συνολικές εξαγωγές ακολουθούν σταθερά πτωτική τροχιά (με εξαίρεση το 2013) εξαιτίας της πορείας αποβιομηχάνισης της χώρας.
Ρωσία
Σύμφωνα λοιπόν με τα δημοσιοποιημένα στοιχεία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), σε καμία περίπτωση δεν επιβεβαιώνεται ο θόρυβος που έχει δημιουργηθεί σε σχέση με τις επιπτώσεις που θα έχει το ρωσικό εμπάργκο στα ελληνικά προϊόντα. Για την ακρίβεια η Ρωσία είναι ένας ήσσονος σημασίας εξαγωγικός προορισμός, που δε βρίσκεται καν στην πρώτη 15άδα των βασικών προορισμών των ελληνικών προϊόντων. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η συνολική ετήσια αξία των προϊόντων που κατευθύνονται στη Ρωσία (406 εκατ. ευρώ) είναι μικρότερη από την αξία του ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγουμε κάθε χρόνο από τη Gazprom (περίπου 500 εκατ. ευρώ).
Η Γεωγραφία των εξαγωγών
Αντίθετα τόσο σε επίπεδο γεωγραφίας όσο και σε επίπεδο σύνθεσης προϊόντων, η καρδιά των ελληνικών εξαγωγών χτυπά κυρίως στις δυτικές αγορές αλλά και στην Τουρκία, με τα αγροτικά προϊόντα να αντιστοιχούν μόλις στο 17% του συνόλου εξαγωγών. Στην πρώτη θέση βρίσκονται τα πετρελαιοειδή ενώ ακολουθεί κατά πόδας η βιομηχανία με μερίδιο που αυτή τη στιγμή ξεπερνά στο 40%.
Πιο αναλυτικά ως προς τη γεωγραφία, το 2013, οι μεγαλύτερες σε αξία εξαγωγές της Ελλάδας κατευθύνθηκαν προς την ΕΕ των 15:σε σύνολο εξαγωγών 27,281 δισ. ευρώ, το 29% ή αλλιώς 7,9 δισ. κατευθύνθηκε στην Ε.Ε. των 15 . Ωστόσο η χώρα που απορρόφησε τις περισσότερες ελληνικές εξαγωγές ήταν εκτός Ε.Ε.: συνολικά 3,2 δισ. ευρώ ή αλλιώς το 11,7% των ελληνικών εξαγωγών πήγε στην Τουρκία.
Εντός Ε.Ε. 15 οι χώρες που απορροφούν περισσότερα ελληνικά προϊόντα είναι η Ιταλία (8,9% ή 2,4 δισ.) η Γερμανία (6,5% ή 1,7 δισ.) και η Μεγάλη Βρετανία (967 εκατ. ή 3,5%)
Στις χώρες της διεύρυνσης κατευθύνθηκε το 7,4% ή αλλιώς 2,02 δισ. με κύριο προορισμό την Κύπρο (1,13 δισ. ή 4,2%)
Βαλκάνια (εξαιρουμένης της Τουρκίας)
Ο δεύτερος μεγαλύτερος προορισμός των ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό είναι τα Βαλκάνια (3,6 δισ. ή 13,4%), κυρίως εξαιτίας της Βουλγαρίας (1,39 δισ. ή 5,5%). Σοβαρές εξαγωγές γίνονται προς τα Σκόπια (743 εκατ. ευρώ ή αλλιώς 2,7%) ενώ ακολουθούν Ρουμανία (2,1%) και Αλβανία (1,5%).
Στην Τουρκία που περιλαμβάνεται στις λοιπές χώρες του ΟΟΣΑ, όπως προαναφέρθηκε πήγαν ελληνικά προϊόντα αξίας 3,204 δισ. ή αλλιώς το 11,7% των συνολικών μας εξαγωγών.
Στη Ρωσία πήγαν μόλις 406 εκατ. ευρώ εξαγωγές ή αλλιώς το 1,5% των εξαγωγών, ενώ στην Ουκρανία 189 εκατ. ευρώ ή αλλιώς το 0,7%. Συνολικά στις χώρες ΚΑΚ (Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών) πήγε μόλις το 3,1% των εξαγωγών ή αλλιώς 842 εκατ. ευρώ.
ΗΠΑ
Παρά τη μεγάλη απόσταση, σημαντικός εξαγωγικός προορισμός για τα ελληνικά προϊόντα παραμένει η Β. Αμερική (1,14 δισ. ή 4,2%). Εκτός από τις ΗΠΑ (935 εκατ. ευρώ ή 3,4% των εξαγωγών μας) σημαντικός προορισμός είναι επίσης το Μεξικό και μετά ακολουθεί ο Καναδάς.
Μέση Ανατολή
Λιβύη, (2,7%), Αίγυπτος (2,2%), Λίβανος (1,8%) ΗΑΕ (1,7%)και Ισραήλ (1,5%) είναι οι τρεις βασικότεροι προορισμοί για τα ελληνικά προϊόντα στη Μέση Ανατολή και τη Β. Αφρική όπου συνολικά κατευθύνεται το 14% των ελληνικών εξαγωγών ή αλλιώς 3,8 δισ. ευρώ.
Τι εξάγουμε (σε αξία)
Κύριος μοχλός των ελληνικών εξαγωγών είναι η βαριά βιομηχανία και τα καύσιμα. Το 2013 το 39,9% των εξαγωγών ή αλλιώς 10,8 δισ. αφορούσε σε ορυκτά, καύσιμα, λιπαντικά κλπ, ενώ 9,9 δισ. ή το 36,4% ήταν βιομηχανικά προϊόντα. Προϊόντα βαριάς βιομηχανίας (προϊόντα μεταλλουργίας, αλουμινίου, χαλκού κλπ) ήταν το 13,5% ή 3,6 δισ., ενώ ακολουθούν τα χημικά βιομηχανικά προϊόντα (2,5 δισ. ή 9,4%), μηχανήματα, διάφορα βιομηχανικά είδη κλπ.
Τα αγροτικά προϊόντα το 2013 ήταν στην τρίτη θέση με μερίδιο 17,4% (4,7 δισ.). Από αυτά 13,2% ήταν τρόφιμα και ζώα ζωντανά, 2,1% ποτά και καπνός, και 2,1% ελαιόλαδο και λίπη ζωϊκής ή φυτικής προέλευσης.
Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία του περασμένου Μαΐου, οι βιομηχανικές εξαγωγές έχουν ενισχύσει το μερίδιό τους φτάνοντας στο 40,62% του συνόλου όταν τα αγροτικά προϊόντα έχουν υποχωρήσει στο 16,25% (πάντα σε αξία).
Αγορές – Προϊόντα: Οι πρώτες δεκαπεντάδες
Χώρες (Μερίδιο)
|
Εξαγώγιμα Προϊόντα (μερίδιο)
|
Τουρκία (11,7%)
|
Ορυκτέλαια (38,2%)
|
Ιταλία (8,9%)
|
Αργίλιο (3,8%)
|
Γερμανία (6,5%)
|
Φάρμακα (3,%)
|
Βουλγαρία (5,1%)
|
Φρούτα νωπά ή αποξηραμένα (2,7%)
|
Κύπρος (4,2%)
|
Έλαια και λίπη φυτικά (2%)
|
ΗΠΑ (3,4%)
|
Λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα (1,7%)
|
Ηνωμένο Βασίλειο (3,5%)
|
Ψάρια νωπά ή κατεψυγμένα (1,7%)
|
Λιβύη (2,9%)
|
Φρούτα παρασκευασμένα ή διατηρημένα (1,5%)
|
ΠΓΔΜ (2,7%)
|
Χαλκός (1,5%)
|
Γαλλία (2,3%)
|
Βαμβάκι (1,4%)
|
Ρουμανία (2,2%)
|
Ασβέστης, τσιμέντο και έτοιμα υλικά κατασκευών (1,2%)
|
Αίγυπτος (2,2%)
|
Ράβδοι σιδήρου ή χάλυβα (1,1%)
|
Ισπανία (2,1%)
|
Τυρί και πηγμένο γάλα για τυρί (1,1%)
|
Λίβανος (1,8%)
|
Πλαστικά (0,9%)
|
Κίνα (1,5%)
|
Βιομηχανικά είδη από κοινά μέταλλα (0,9%)
|
Πηγή: Μηνιαίο δελτίο ΣΕΒ
Πηγή:www.capital.gr