08 Σεπτεμβρίου 2014

ΒΙΝΤΕΟ-Οι Καρυάτιδες στην αρχαία Ελλάδα: Από το Ερέχθειο στην Αμφίπολη-Ο μεγάλος φόβος των αρχαιολόγων για τις Καρυάτιδες

Που αλλού υπήρχαν Καρυάτιδες

Τον γύρο του διαδικτύου κάνουν οι σημερινές φωτογραφίες με τις Καρυάτιδες από την Αμφίπολη οι οποίες αποκαλύφθηκαν από τις ανασκαφές των αρχαιολόγων στον Τύμβο Καστά. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η επιλογή των γυναικείων αγαλμάτων από τον αρχιτέκτονα του τάφου αφού δεν...
έχουν βρεθεί αντίστοιχα αγάλματα σε άλλους μακεδονικούς τάφους, κάτι που προσδίδει σύμφωνα με πολλούς μία ιδιαίτερη σημασία στον εν λόγω τάφο.


Οι Καρυάτιδες είναι γνωστές κυρίως από τον ναό του Ερεχθείου στην Ακρόπολη όπου στερεώνουν την οροφή του νοτίου προστεγάσματος. Η ονομασία Καρυάτιδες είναι μεταγενέστερη και συνδέεται με τις γυναίκες από το χωριό Καρυές του νομού Λακωνίας. Η αρχική ονομασία των αγαλμάτων είναι Κόρες. Οι Καρυάτιδες συνδέονται με ναούς ιωνικού ρυθμού, αφού στους ναούς δωρικού ρυθμού προτιμούνταν οι ανδρικές μορφές των Ατλάντων ως αντικατάσταση των κιόνων. Η δεύτερη από δυτικά Κόρη αφαιρέθηκε από τον Λόρδο Έλγιν το 1801 και σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο ενώ οι υπόλοιπες φυλάσσονται στο Μουσείο Ακροπόλεως, με αυτές που βρίσκονται στον ιερό βράχο της Ακρόπολης να είναι αντίγραφα.


Το Ερέχθειο ωστόσο δεν είναι το μοναδικό κτήριο όπου υπήρχαν Καρυάτιδες. Δύο Κόρες κοσμούσαν την είσοδο του Ιωνικού Θησαυρού των Σιφνίων στους Δελφούς. Σήμερα από το θησαυρό των Σιφνίων διατηρούνται στη θέση τους μόνο τα θεμέλια και ένας αστράγαλος από τη διακόσμηση της βάσης.


Καρυάτιδες ωστόσο υπήρχαν και στα μικρά προπύλαια της Ελευσίνας. Οι δύο υπερμεγέθεις κόρες αντικαθιστούσαν τους κίονες. Μια από αυτές βρίσκεται στο μουσείο της Ελευσίνας ενώ η δεύτερη βρίσκεται στο Fitzwilliam Museum του Cabridge

Ο μεγάλος φόβος των αρχαιολόγων για τις Καρυάτιδες
Τα δύο σενάρια μετά τις σημερινές αποκαλύψεις

Η προσοχή τώρα των αρχαιολόγων στρέφεται εκτός από τη συνέχιση των ανασκαφών και στην ανάλυση των δύο αγαλμάτων. Η μία από τις δύο Καρυάτιδες που εντοπίστηκαν στην είσοδο του τάφου της Αμφίπολης είναι σχεδόν ανέπαφη ενώ από τη δεύτερη απουσιάζει εντελώς το πρόσωπο και είναι αυτή που γεννά τον προβληματισμό τους επιστήμονες. Τα σενάρια που έχουν μέχρι στιγμής οι αρχαιολόγοι είναι δύο. Σύμφωνα με το πρώτο η φθορά στο πρόσωπο του αγάλματος προήλθε από το πέρας του χρόνου. Το ερωτηματικό σε αυτό το σενάριο είναι βέβαια γιατί δεν συνέβη το ίδιο και στο άλλο άγαλμα από τη στιγμή που είναι κατασκευασμένα από το ίδιο υλικό. Το δεύτερο σενάριο, που απεύχονται οι αρχαιολόγοι, είναι η φθορά να οφείλεται σε ανθρώπινη παρέμβαση παλαιότερων χρόνων, όταν τα μέσα εκσκαφής ήταν περιορισμένα. Αυτό βέβαια που τονίζουν είναι ότι κάθε βήμα είναι σχεδόν στο άγνωστο και αν έχει υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση θα αποδειχθεί στα επόμενα βήματα αφού όπως φαίνεται ο κατασκευαστής του τάφου είχε φροντίσει να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας.