Προαναγγέλλει ότι τους επόμενους μήνες θα ξεκινήσει το «εθελοντικό» πρόγραμμα αποζημιώσεων για τους ιδιοκτήτες γης κατά μήκος του αγωγού και τονίζει ότι μόνο στην περίπτωση που κάποιος δεν συμμετάσχει σε αυτό, η κοινοπραξία θα ζητήσει από την ελληνική πολιτεία να αρχίσει η διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης.
– Εχει περάσει ενάμισης χρόνος περίπου από την επιλογή του TAP ως αγωγού για τη μεταφορά του αερίου από το κοίτασμα Σαχ Ντενίζ στην Ευρώπη. Πώς αξιολογείτε τις σημαντικές γεωπολιτικές εξελίξεις που έχουν μεσολαβήσει αυτό το διάστημα σε σχέση πάντα με τον αγωγό.
– Οταν επιλέχθηκε η Ελλάδα και ο TAP, στάλθηκε ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να υποδεχθεί σημαντικές επενδύσεις και να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο ευρωπαϊκό ενεργειακό τοπίο. Ο διαγωνισμός διήρκεσε περισσότερο από δέκα χρόνια και η Ελλάδα για καιρό δεν θεωρείτο ρεαλιστική επιλογή. Μαζί με την ελληνική πολιτεία καταφέραμε να αλλάξουμε το παιχνίδι και να κερδίσουμε. Τώρα πρέπει να υλοποιήσουμε υπεύθυνα ένα έργο παγκόσμιας εμβέλειας σε συνεργασία με την κυβέρνηση, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις τοπικές κοινωνίες. Οι πρόσφατες διεθνείς εξελίξεις έχουν καταδείξει τη σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού και στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα έχει ενδυναμώσει τη θέση της.
– Στην Ελλάδα, ο TAP συνδέθηκε από την πρώτη στιγμή και με την είσοδο της Socar στον ΔΕΣΦΑ, υπόθεση που δείχνει να έχει μπει σε μια φάση αβεβαιότητας μετά την παρέμβαση της Κομισιόν. Κρίνετε ότι αυτή η εξέλιξη μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υλοποίηση του αγωγού;
– Οχι, η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ έχει επιλέξει τον συγκεκριμένο αγωγό, οι μέτοχοι του Tap έχουν λάβει την τελική απόφαση για την επένδυση και το έργο προχωρά. Δεν υπάρχει «αν» για τον TAP. Η έμφαση δίδεται στο «πώς» – και θα υλοποιήσουμε το έργο στη βάση της ασφάλειας, του σεβασμού στο περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες από όπου θα διέλθει ο αγωγός, διαμορφώνοντας θετικά προηγούμενα για το μέλλον.
– Παρακολουθούμε εδώ και μήνες τις αντιδράσεις στην Καβάλα και στις Σέρρες για την όδευση του αγωγού. Πότε βλέπετε να κλείνουν αυτά τα «μέτωπα»;
– Στον TAP έχουμε δεσμευτεί για διαρκή ενημέρωση και διάλογο. Ανταποκρινόμαστε και θα συνεχίσουμε να ανταποκρινόμαστε σε οποιεσδήποτε ερωτήσεις έχουν οι τοπικές κοινωνίες. Εχουμε οργανώσει περισσότερες από 400 τοπικές συναντήσεις για να ενημερώσουμε για το έργο, αλλά και να ακούσουμε. Πολλοί δεν το γνωρίζουν, αλλά έχουμε κάνει πάνω από 120 αλλαγές στην όδευση του αγωγού σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία. Στην Καβάλα, συγκεκριμένα, ζητήθηκε η χάραξη να παρακάμπτει την περιοχή των Τεναγών, και μαζί με τους τοπικούς αντιπροσώπους και τον αρμόδιο υπουργό συμφωνήσαμε και το κάναμε πράξη. Στις Σέρρες, ζητήθηκε να εξετάσουμε τη θέση ενός σταθμού συμπίεσης που μπορεί να κατασκευαστεί σε διάστημα δέκα ετών και αυτή τη στιγμή το εξετάζουμε.
Η μέχρι σήμερα ανταπόκριση σε τοπικό επίπεδο στη δέσμευση να συνεργαστούμε και να βρούμε αμοιβαία αποδεκτές λύσεις μάς δίνει τη σιγουριά ότι θα υλοποιήσουμε επιτυχώς ένα έργο που θα τονώσει την τοπική οικονομία και θα προσφέρει σημαντικά οφέλη στις κοινότητες. Ολοι οι άνθρωποι που συναντώ από όλο το πολιτικό φάσμα μου επιβεβαιώνουν ότι αυτό ακριβώς θέλουν για τη χώρα.
– Θα αξιοποιήσει η κοινοπραξία τη δυνατότητα της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης που της παρέχει η ελληνική νομοθεσία;
– Η απαλλοτρίωση αποτελεί ύστατη λύση. Θα προσφέρουμε ένα εθελοντικό πρόγραμμα που πιστεύουμε ότι θα είναι οικονομικά επωφελές για τους ιδιοκτήτες και τους χρήστες γης. Σύμφωνα με αυτό το πρόγραμμα, θα αποζημιώσουμε καλλιέργειες μέχρι και για 24 μήνες, ακόμη και αν οι εργασίες κατασκευής έχουν προγραμματιστεί να διαρκέσουν από τρεις έως έξι μήνες σε μία συγκεκριμένη ιδιοκτησία, και θα αποζημιώσουμε για απόκτηση γης και δουλεία σύμφωνα με την αγοραία αξία συν τα σχετικά διοικητικά έξοδα. Η αποζημίωση θα καταβληθεί πριν από την έναρξη των εργασιών κατασκευής. Μόλις ολοκληρωθούν τα έργα, οι αγρότες θα μπορούν να καλλιεργήσουν τη γη, όπως τώρα, με ελάχιστους περιορισμούς, όπως η καλλιέργεια βαθύρριζων δένδρων ακριβώς δίπλα στον αγωγό. Η κατευθυντήρια αρχή είναι απλή: ο TAP θα έχει θετικά οφέλη για τον τοπικό πληθυσμό. Τους επόμενους μήνες θα ξεκινήσει το πρόγραμμα. Οποιος δεν επιθυμεί να συμμετάσχει στη διαδικασία δεν είναι υποχρεωμένος να το πράξει. Στην περίπτωση αυτή και μόνο τότε, ο TAP θα ζητήσει από τις ελληνικές αρχές να αρχίσει η διαδικασία αναγκαστικής δουλείας/απαλλοτρίωσης.
Συνεργασία με ελληνικές εταιρείες
– Οι ελληνικές εταιρείες, τελικά, μπορούν να προσδοκούν σε συμμετοχή στα κατασκευαστικά έργα του ελληνικού τμήματος του αγωγού;
– Φυσικά. Συνεργαζόμαστε ήδη με ελληνικές επιχειρήσεις και θα συνεχίσουμε. Στην εκπόνηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων συμμετείχαν περισσότερες από 25 ελληνικές εταιρείες. Αυτή την περίοδο διενεργούνται διαγωνισμοί για την προμήθεια υλικών και την κατασκευή τμημάτων του έργου, στους οποίους οι ελληνικές εταιρείες σαφώς μπορούν να συμμετέχουν. Αλλωστε η Ελλάδα διαθέτει παγκοσμίου κλάσεως ανταγωνιστικές βιομηχανίες.
– Πότε θα πρέπει να αναμένουμε την έναρξη των εργασιών; Δεδομένου ότι η κοινοπραξία του Σαχ Ντενίζ έχει ήδη μεταθέσει κατά ένα χρόνο την έναρξη των εξαγωγών που ήταν να γίνουν το 2019.
– Στην Ελλάδα το 2016.
ΧΡΥΣΑ ΛΙΑΓΓΟΥ
kathimerini.gr