Η λατινική λέξη «veritas», που στα ελληνικά σημαίνει αλήθεια, κοσμεί το έμβλημα του Harvard, από όπου πέρασαν ως φοιτητές Ελληνες πολιτικοί, επιχειρηματίες, καθηγητές, ακόμα και ένας ιερωμένος. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι οι δύο από τους τρεις πρωθυπουργούς της Ελλάδας, από το 2009 μέχρι σήμερα, έχουν περάσει από αυτό το αμερικανικό πανεπιστήμιο. Ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Αντώνης Σαμαράς μπορεί να μη συνέχισαν να είναι συγκάτοικοι, όπως στο Amherst College, στη Μασαχουσέτη, ωστόσο φοίτησαν και οι δύο στο Harvard, ο πρώτος για μεταπτυχιακό στις Διεθνείς Σχέσεις και ο δεύτερος στη Διοίκηση Επιχειρήσεων.
Το σίγουρο είναι ότι το συγκεκριμένο πανεπιστημιακό ίδρυμα «ενώνει» έναν μεγάλο αριθμό προσωπικοτήτων, εκείνων που σήμερα αποκαλούμε συλλήβδην «ελίτ» της ελληνικής κοινωνίας σε πολλούς τομείς. Το Harvard φιγουράρει άλλωστε κάθε χρόνο στην κορυφή της λίστας με τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου και μπορεί να περηφανεύεται ότι από τα αμφιθέατρά του πέρασαν οι μεγαλύτεροι ηγέτες του κόσμου και δίδαξαν νομπελίστες καθηγητές.
Ελληνες που φαινομενικά μοιάζουν να μην έχουν κανένα κοινό σημείο στα φοιτητικά τους χρόνια περπάτησαν στους ίδιους διαδρόμους, ξενύχτησαν στις ίδιες βιβλιοθήκες και πέρασαν τα ίδια άγχη, ζώντας ίσως και κάποια έντονα φλερτ, από αυτά που τελειώνουν σε λίγες εβδομάδες ή μήνες. Ολοι τους γνωρίστηκαν στις συναντήσεις των αποφοίτων πολύ πριν μπει η πολιτική στη ζωή τους και η τύχη τούς φέρει στο ίδιο συμβούλιο. Ο δρόμος που πέρασαν συνήθως έχει έναν προορισμό, την κορυφή στον κάθε τομέα, αφού σχεδόν όλοι οι απόφοιτοι του φημισμένου πανεπιστημίου καταλαμβάνουν κορυφαίες θέσεις.
Τη μερίδα του λέοντος δεν θα μπορούσαν να μην έχουν οι πολιτικοί, γεγονός που δικαιώνει όσους λένε, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι το πέρασμα από το Harvard και οι κατάλληλοι χειρισμοί στη συνέχεια μπορούν να οδηγήσουν κάποιον στην κορυφή. Εκτός από τους δύο προαναφερθέντες πρωθυπουργούς, το διάσημο πανεπιστημιακό ίδρυμα έχει την τιμητική του και στο Υπουργικό Συμβούλιο, αφού τρεις από τους υπουργούς πέρασαν τα φοιτητικά τους χρόνια στο Κέιμπριτζ της Μασαχουσέτης. Οι κ.κ. Γκίκας Χαρδούβελης, Κυριάκος Μητσοτάκης και Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης έχουν ξεχωριστή θέση στη λίστα των αποφοίτων, αφού ο ιδιαίτερα δραστήριος σύλλογός τους τούς καλεί συχνά σε διαλέξεις και εκδηλώσεις που πραγματοποιεί στην Αθήνα, με αποτέλεσμα να γνωρίζονταν ήδη καλά πολύ πριν συναντηθούν στην αίθουσα όπου πραγματοποιείται το υπουργικό συμβούλιο.
Τις πύλες του αμερικανικού πανεπιστημίου είχε περάσει στα νιάτα του και ο πρώην υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος για μεταδιδακτορικό στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών.Εκείνος βέβαια που προϊδέασε για τη μεγάλη επιρροή που θα ασκούσε το αμερικανικό πανεπιστήμιο στην πολιτική ζωή της Ελλάδας ήταν ο Στέφανος Μάνος, ο οποίος «ταρακούνησε» τα παραδοσιακά τζάκια στις αρχές της δεκαετίας του ’90 εισβάλλοντας στην πολιτική ζωή.
Τη σταθερή αξία του Harvard επέλεξε με κλειστά μάτια και η αποκαλούμενη «nouvelle vague» της Νέας Δημοκρατίας, με τη Νομική να πρωταγωνιστεί. Κώστας Καραγκούνης, Γιάννης Κεφαλογιάννης, αλλά και ο σύμβουλος του πρωθυπουργού Σταύρος Παπασταύρου πέρασαν ώρες μελέτης στα αναγνωστήρια, ακολουθώντας τη νοητή γραμμή που ενώνει τους Ελληνες πολιτικούς που πέρασαν από εκεί. Από το παράδειγμα του θείου του, Κ. Μητσοτάκη, επέλεξε να παρεκκλίνει ελάχιστα ο Κώστας Μπακογιάννης, αφού αντί για το Harvard Business School επέλεξε τη «μήτρα» των παγκόσμιων ηγετών, το John F. Kennedy School of Government.
«Οι παρέες γράφουν Ιστορία» λέει η γνωστή φράση και παραφράζοντάς τη θα μπορούσε κανείς να πει «οι παρέες κυβέρνησαν». Πριν ο Γιώργος Παπανδρέου παρακολουθήσει μαθήματα στο Harvard, είχε γνωρίσει σε ένα βιβλιοπωλείο τον αμετακίνητο υπουργό της κυβέρνησής του, Παύλο Γερουλάνο, ο οποίος έκανε το μεταπτυχιακό του στο αμερικανικό πανεπιστήμιο.
Από το «libro d’ oro» του Harvard, που, όπως αποδεικνύεται, είναι ικανό να εξασφαλίσει μια σταθερή παρουσία στα βουλευτικά ή ακόμα και στα υπουργικά έδρανα, δεν λείπει ούτε ο φέρελπις υποψήφιος ευρωβουλευτής της «Ελιάς» και σύμβουλος του Ευάγγελου Βενιζέλου, Κυριάκος Πιερρακάκης, ο οποίος έχει κάνει μεταπτυχιακό εκεί. Τη σφραγίδα «veritas» έχει και το «Ποτάμι» του Σταύρου Θεοδωράκη. Πίσω από το προφίλ του προέδρου βρίσκεται ο Νικόλας Γιατρομανωλάκης, καθώς επιμελείται κάθε λεπτομέρεια της επικοινωνίας του κόμματος και θέλει να καθιερώσει πρακτικές που εφαρμόζονται στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και τις οποίες φυσικά διδάχθηκε στο Harvard.
«Βαριά» ονόματα του επιχειρείν
Οι Ελληνες επιχειρηματίες που φοίτησαν στο Harvard αποτελούν ειδική κατηγορία από μόνοι τους. Κάποιοι προέρχονται από γνωστές επιχειρηματικές οικογένειες, ενώ άλλοι είναι αυτοδημιούργητοι, όπως όμως σχεδόν όλοι οι απόφοιτοι του Harvard, έχουν ξεχωριστή θέση στο ελληνικό επιχειρείν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ελληνας τραπεζίτης Μίνως Ζομπανάκης. Ξεκινώντας από το χωριό Καλύβες των Χανίων, άνοιξε τις πόρτες του Harvard για να πρωτοπορήσει στη συνέχεια με τη διαμόρφωση του θεσμού των διατραπεζικών επιτοκίων. Το Σίτι του Λονδίνου, η Μέκκα του καπιταλισμού, οφείλει ένα μεγάλο μέρος της αίγλης του σε αυτόν. Επίσης, ο Πέτρος Κόκκαλης, γιος του επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη και δημοτικός σύμβουλος Πειραιά, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημόσια Διοίκηση στο John F. Kennedy School of Government του Harvard πριν επιστρέψει στην Ελλάδα. Τέλος, στο Δ.Σ. του ΣΕΒ βρίσκονται δύο απόφοιτοι του Harvard, ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, διευθύνων σύμβουλος του κολοσσού των τσιμέντων ΤΙΤΑΝ, και ο Ευθύμιος Βιδάλης, γενικός γραμματέας του Συνδέσμου και πρόεδρος του Συμβουλίου ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.Ο δόκτωρ μητροπολίτης και ο… μεγάλος αδελφός
Απόφοιτος του Harvard υπάρχει και στην Ιερά Σύνοδο της Ελλαδικής Εκκλησίας. Ο μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής, Νικόλαος, εκτός από τους βαθμούς ιεροσύνης που έλαβε από το 1989, πραγματοποίησε διδακτορικές σπουδές στο HST (κοινό πρόγραμμα Harvard και ΜΙΤ) στον τομέα της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, με αποτέλεσμα να αποτελεί μοναδικό παράδειγμα ανάμεσα στους μητροπολίτες και ο λόγος του να διαθέτει πάντα και επιστημονική τεκμηρίωση. Από τον χώρο της Εκκλησίας προέρχεται και ο επίσης απόφοιτος του Harvard, Χάρης Κονιδάρης, στενός συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου, μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Αποφοίτων του εν λόγω πανεπιστημίου και συγκάτοικος του Σταύρου Παπασταύρου στις ΗΠΑ. Ενα άλλο μέλος της οικογένειας Σαμαρά είχε ανοίξει τον δρόμο για τον πρωθυπουργό στο Harvard. Ο μεγαλύτερος αδελφός του, Αλέξανδρος, σπούδασε Αρχιτεκτονική στα ίδια πανεπιστήμια με τον αδελφό του, το Amherst και το Harvard, δημιουργώντας ένα πολύ καλό έδαφος για τον Αντώνη Σαμαρά. Τέλος, στους κορυφαίους αποφοίτους του Harvard συγκαταλέγεται ο καθηγητής Επιδημιολογίας Δημήτρης Τριχόπουλος.Του Γιώργου Νόκου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ