Ο Θεόδωρος Κ. Πελαγίδης, καθηγητής οικονομικής ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, σε άρθρο-«καταπέλτη», που δημοσιεύει η κορυφαία αμερικανική «δεξαμενή σκέψης», το Ινστιτούτο Brookings, τονίζει:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει το δικαίωμα να λέει πως η κυβέρνηση πρέπει να φύγει, καθώς την έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο. Όμως, όσον αφορά το μανιφέστο του ΣΥΡΙΖΑ, οι πολιτικές προτάσεις του δεν είναι απλά δημαγωγικές, αντιφατικές και επιφανειακές. Είναι ξεκαρδιστικές».
Με έδρα του την Ουάσινγκτον, το Brookings είναι μια από τις παλαιότερες και εγκυρότερες δεξαμενές σκέψης στο κόσμο. Ο ιστότοπος και οι δημοσιεύσεις του φιλοξενούν κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα παγκοσμίως, στην οικονομία, τις πολιτικές επιστήμες και τις διεθνείς σχέσεις.
Στο άρθρο του, ο Θεόδωρος Πελαγίδης εξηγεί γιατί οι ξένοι ανταποκριτές και αναλυτές δεν μπορούν να εκτιμήσουν και να ψυχολογήσουν την ελληνική κατάσταση, αναλύει τα πιθανά σενάρια μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομία, καταλογίζει ευθύνη στους Έλληνες «ολιγάρχες» και εξηγεί γιατί το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ είναι, απλά, ξεκαρδιστικό.
Η ελληνική μοναδικότητα
Για τον κ. Πελαγίδη, το πιο συχνό σφάλμα που διαπράττουν οι περισσότεροι αναλυτές εκτός Ελλάδος, όταν αξιολογούν την πολιτική της, είναι πως υποθέτουν πως οι πολιτικοί «παίκτες» δρουν γενικά με γνώμονα τη λογική και λανθασμένοι υπολογισμοί με σοβαρές συνέπειες είναι απίθανοι.
Συνεπώς, η πλειονότητα των ξένων αναλυτών φαίνεται να πιστεύει πως ο ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις εκλογές, θα μεταμορφωθεί σε ένα «κοινωνικό-δημοκρατικό και θεσμικό κόμμα».
Εναλλακτικά, το πολιτικό ρίσκο που συντελεί η άνοδος ΣΥΡΙΖΑ, θα οδηγήσει τον ελληνικό λαό να τον καταψηφίσει και να ανατρέψει τη διαφορά που έχει στις δημοσκοπήσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Πελαγίδη: «Δεν πρέπει κάποιος να υποτιμά την ψυχική επιβάρυνση που έχουν επιφέρει πέντε χρόνια οικονομικής ύφεσης τους Έλληνες και τον αντίκτυπο που έχει στην ορθή κρίση των ψηφοφόρων, ούτε και την επιρροή της παραπληροφόρησης από λαϊκιστικά μέσα, κυριαρχούμενα από συμφέροντα που θέλουν να δουν την επιστροφή της δραχμής και τη λήξη των χρηματικών υποχρεώσεων της χώρας».
Τα δραματικά σενάρια για την οικονομία
Για τον καθηγητή Πελαγίδη, μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να οδηγήσει στα εξής σενάρια: Με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας θα ταξιδέψει στη Γερμανία, για να συναντήσει τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον υπουργό Οικονομικών, Βολφγκανγκ Σόιμπλε.
Γυρνώντας στην Ελλάδα με «άδεια τα χέρια», θα έχει δύο επιλογές:
- Αρχικά, μπορεί να ρίξει το φταίξιμο πλήρως στην προηγούμενη κυβέρνηση, και να εξηγήσει στους ψηφοφόρους πως το χρηματοοικονομικό σύστημα της Ελλάδας είναι σε σοβαρό κίνδυνο. Θα δημιουργήσει μετά μια κυβέρνηση συνασπισμού και θα προχωρήσει σε νέα συμφωνία με την Τρόικα, δηλώνοντας πως θα συνεχίσει να «πολεμά» τους δανειστές.
Η πολιτική αυτοκτονία που έγκειται σε αυτό το σενάριο, θα μπορούσε να ανατραπεί για τον ΣΥΡΙΖΑ, μόνο με θετική πορεία της οικονομίας τα επόμενα χρόνια. Στο άμεσο μέλλον πάντως θα οδηγήσει σε τεράστια άνοδο των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής.
- Το δεύτερο -και πιο επικίνδυνο σενάριο- είναι να γυρίσει στην Ελλάδα και να προκηρύξει δημοψήφισμα για την παραμονή στο ευρώ, στο οποίο οι «τρομαγμένοι» ψηφοφόροι θα απαντήσουν θετικά.
Η δραματική ανάγκη της οικονομίας, το Μάρτιο, για χρηματοδότηση και νέα δάνεια, θα οδηγήσει σε διαπραγμάτευση νέου προγράμματος με σκληρότερους όρους και θα μειώσει τη δημοτικότητα του ΣΥΡΙΖΑ.
Το σενάριο ρήξης θα οδηγήσει τον Αλέξη Τσίπρα να δηλώσει πως οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν και οι Γερμανοί θέλουν να διώξουν την Ελλάδα από την ευρωζώνη.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως τις τεράστιες ανάγκες για χρηματοδότηση των κρατών της Ιταλίας, Ισπανίας, Πορτογαλίας και Γαλλίας για το 2016, που σίγουρα σημαίνει πως τα προβλήματα για την ευρωζώνη δεν έχουν τέλος.
Οι ευθύνες των Ελλήνων «ολιγαρχών»
Πάντως, ο Θεόδωρος Πελαγίδης δεν σκιαγραφεί μόνο τις καταστροφικές συνέπειες εκλογής ΣΥΡΙΖΑ με το παρόν πολιτικό και οικονομικό πρόγραμμα, αλλά και την ευθύνη των «ολιγαρχών» της ελληνικής οικονομίας, στη δημιουργία της σημερινής κατάστασης.
Για τον καθηγητή, η σημερινή κυβέρνηση θα πληρώσει την έλλειψη αξιοκρατίας που επικρατεί στην ελληνική αγορά.
Χαρακτηρίζοντας την οικονομία «ολιγαρχική», επισημαίνει ότι οι νέοι επιχειρηματίες είναι ανήμποροι να εξασφαλίσουν βιωσιμότητα. Το πολιτικό σύστημα της χώρας έχει δομικά προβλήματα και δεν επιτρέπει την πλήρη εκτέλεση του μνημονίου για απελευθέρωση της αγοράς, εμποδίζοντας τη δημιουργία μιας υγιούς μεσαίας τάξης, που θα αναπτέρωνε την οικονομία.
Οι «ξεκαρδιστικές» προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ
Στη συνέχεια, ο κ. Πελαγίδης εξηγεί πως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει το δικαίωμα να ζητά την απομάκρυνση της κυβέρνησης, καθώς έχει οδηγήσει τη χώρα σε ένα αδιέξοδο, αλλά, όσον αφορά στο μανιφέστο του ΣΥΡΙΖΑ, «οι πολιτικές του προτάσεις δεν είναι απλά δημαγωγικές, αντιφατικές και επιφανειακές. Είναι ξεκαρδιστικές».
Ακόμα και η ιδέα πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταφέρει να διαπραγματευτεί ένα νέο κούρεμα χρέους είναι μη ρεαλιστική, καθώς το χρέος είναι βιώσιμο μετά το κούρεμα ιδιωτικού χρέους το 2010 και δεν θα δεχθούν οι δανειστές νέο κούρεμα, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία στα προαπαιτούμενα και δεν γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Στο ζήτημα των μεταρρυθμίσεων, ο ΣΥΡΙΖΑ λέει πως θα εξαλείψει το πρωτογενές πλεόνασμα και θα ανατρέψει τη διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων της προηγούμενης κυβέρνησης, με αποτέλεσμα όμως, να επιφέρει ζημιά της τάξης των οκτώ δισ. ευρώ στο ελληνικό κράτος μόνο το 2015.
Εν τω μεταξύ, η λήξη ομολόγων για το 2015 αναμένεται να αγγίξει τα 25 δισ. ευρώ. Καθώς η πλειονότητα των ομολόγων αυτών κρατείται από ξένους κρατικούς παράγοντες (άρα η πιθανότητα κουρέματος δεν υφίσταται), ένα καταστροφικό Grexit θα μπορούσε να συμβεί.
Στην αντίθετη περίπτωση, η Ελλάδα θα έρθει αντιμέτωπη με μια αργή πορεία προς την κανονικότητα, με φαύλο κύκλο δανεισμού, που θα σκοτώσει κάθε πιθανότητα για το επικείμενο Grecovery, που έκανε δειλά την εμφάνισή του, τους προηγούμενους μήνες.
Ολοκληρώνοντας, ο καθηγητής Πελαγίδης υποστηρίζει πως, ό,τι και αν γίνει, το 2015 θα είναι ένα ταραχώδες έτος για την Ελλάδα και τα κράτη της ευρωζώνης, εκτός εάν η Γερμανία κάνει «ό,τι χρειαστεί», για να εμποδίσει το Grexit και να σώσει την Ελλάδα και την ίδια την ευρωζώνη.
Ο Θεόδωρος Κ. Πελαγίδης είναι καθηγητής οικονομικής ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά. Ήταν επίκουρος καθηγητής Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και έχει διδάξει επίσης ως επισκέπτης επικ. καθηγητής στο Π.Σ.Ε. "Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκηση" του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διατελέσει ερευνητής SPES των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο Πανεπιστήμιο Paris VIII και P.D. Fellow στο Center for European Studies, στο Πανεπιστήμιο Harvard. Στις τελευταίες του διεθνείς δημοσιεύσεις περιλαμβάνονται το βιβλίο "Welfare State and Democracy in Crisis" (with L. Katseli and J. Milios, Ashgate Publ.) καθώς και άρθρα στα περιοδικά "Challenge", "The Magazine of Economic Affairs", "Industrial Relations", "Economy and Society", "Review of International Studies", "Cambridge Journal of Economics" κ.λπ.